Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2013 r.

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa W. M.

przeciwko Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w S.

o uchylenie uchwały

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 11 grudnia 2012 r., sygn. akt I C 999/12

p o s t a n a w i a:

o d d a l i ć zażalenie.

UZASADNIENIE

W. M. domagając się uchylenia lub stwierdzenia nieważności uchwał spółdzielni wnosił o zwolnienie od kosztów sadowych i oświadczył, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku dla utrzymania swojego i rodziny.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu postanowieniem z dnia 11 grudnia 2012r. oddalił wniosek W. M. o zwolnienie od kosztów sadowych.

W uzasadnieniu postanowienia wskazał, ze na podstawie oświadczenia W. M. ustalił, że powód zarabia ponad 5 000 zł brutto, a żona powoda około 3 300 zł brutto miesięcznie. Przewidując, że koszty postępowania w niniejszej sprawie nie przekroczą 500 zł Sąd Okręgowy ocenił, że sytuacja finansowa i rodzinna powoda nie daje podstaw do udzielenia mu zwolnienia od kosztów sądowych.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu zaskarżył zażaleniem W. M., który zarzucił, że Sąd Okręgowy błędnie ocenił, że powód mógł finansowo przygotować się do prowadzenia sprawy. Podnosił, ze nie miał takiej możliwości bo nie miał wiedzy, że został wykluczony z członkostwa spółdzielni. W konkluzji zażalenia powód domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia i zwolnienia powoda od kosztów sądowych.

W uzasadnieniu zażalenia powód ponownie przytoczył okoliczności, z powodu których popadł w kłopoty finansowe, z powodu których obecnie nie posiada środków na koszty sadowe w niniejszej sprawie.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie rozpoznając zażalenie powoda zważył,

co następuje:

Zażalenie jest nieuzasadnione.

Z uwagi na treść zażalenia Sąd Apelacyjny w pierwszej kolejności czuje się w obowiązku rozpocząć rozważania nad zasadnością zażalenia od przypomnienia podstawowych zasad udzielania osobom fizycznym zwolnienia od kosztów sądowych.

Zasadą postępowania sądowego w sprawach cywilnych jest, że postępowanie sądowe jest odpłatne, a koszty sądowe ponosi strona, która inicjuje czynności związane z opłatami lub wydatkami (art. 2 ust 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

W judykaturze powszechnie przyjmowane jest stanowisko zgodnie z którym instytucja zwolnienia od kosztów sądowych została przewidziana przez ustawodawcę jako pomoc Państwa dla osób ubogich, które nie są w stanie poradzić sobie z obowiązkiem ponoszenia tych kosztów bez pogorszenia warunków utrzymania rodziny poniżej koniecznego minimum.

Jednak pomoc Państwa w postaci przyznania stronom możliwości ubiegania się o zwolnienie od obowiązku wynikającego ze wskazanego przepisu jest nie tylko wyrazem spełniania funkcji Państwa z zakresu pomocy społecznej, ale również wyrazem gwarancji praw obywatelskich wynikających z art. 45 Konstytucji R.P. Podobny obowiązek wynika z art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz.U. 1993, nr 61 poz. 284). Zatem rozstrzygając o kosztach postępowania Sąd zobowiązany jest kierując się gwarancjami praw obywatelskich zawartymi w Konstytucji tak ukształtować zakres obowiązków fiskalnych strony, aby umożliwić stronie dostęp do sądu ( podobnie NSA w Warszawie w sprawie II GZ 460/11).

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu rozpoznając wniosek W. M. o zwolnienie od kosztów sadowych kierował się wskazanymi wyżej zasadami.

Przede wszystkim Sąd Okręgowy miał podstawy do oceny, że powód i jego rodzina nie są ludźmi ubogimi, wymagającymi pomocy społecznej Państwa. Z treści oświadczenia powoda wynika, że rodzina powoda ma problemy finansowe wynikające z zadłużenia mieszkania w S. ( co prawdopodobnie było przyczyną podjęcia zaskarżonych przez powoda uchwał) oraz spłaty zadłużenia na rachunkach bankowych. Co prawda powód próbował argumentować, że nie ponosi winy za taki stan rzeczy, jednak na podstawie przedstawionych przez niego okoliczności nie da się jednoznacznie ocenić jakie przyczyny doprowadziły powoda i jego rodzinę do aktualnych trudności. Nie da się zatem wykluczyć, że trudności te są wynikiem niewłaściwych decyzji podjętych przez powoda.

Kolejnym aspektem prawidłowo ocenionym przez Sąd Okręgowy jest wysokość opłat wymaganych do rozstrzygnięcia sprawy przez sad powszechny. Ich wysokość jest na tyle niska, że nawet z uwzględnieniem zajęć komorniczych w ocenie Sądu Apelacyjnego powód ma możliwość poczynienia oszczędności w wydatkach, co umożliwi mu uiszczenie opłat.

Z tych względów zażalenie powoda jako nieuzasadnione należało oddalić na podstawie art. 385 w związku z 397 § 2 k.p.c.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak sentencji.