Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 304/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. Oddział w Ł. na rzecz powoda P. P. kwotę 12.828,81 zł (w tym 7.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 5.828,81 zł tytułem odszkodowania za utracone dochody) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia od dnia 2 listopada 2011 roku do dnia zapłaty, oddalając powództwo
w pozostałym zakresie, tj. co do żądania odszkodowania obejmującego poniesione przez powoda koszty rehabilitacji w kwocie 4.500 zł. Nadto Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.369,43 zł tytułem zwrotu kosztów procesu przy zastosowaniu zasady stosunkowego ich rozdzielenia pomiędzy stronami.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją powód w części, w jakiej Sąd Rejonowy oddalił jego żądanie. Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu mające wpływ na treść rozstrzygnięcia naruszenie przepisów prawa procesowego, tj.:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej oceny zebranego w toku postępowania materiału dowodowego przejawiające się w uznaniu, że u powoda nie istniała potrzeba korzystania z prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych w sytuacji, gdy zeznania powoda, przedłożona dokumentacja medyczna oraz opinia biegłego
z zakresu ortopedii za racjonalne nakazuje uznanie, iż taka potrzeba istniała,

2.  art. 227 k.p.c. oddalenie wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka W. M. w sytuacji, gdy dowód ten dotyczył faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

3.  skarżący zarzucił również Sądowi Rejonowemu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku polegający na ustaleniu, że nie było potrzeby korzystania przez powoda z prywatnych zabiegów w sytuacji, gdy w rzeczywistości biegły ortopeda uznał za uzasadnione korzystanie przez powoda z zabiegów fizykalnych i ocenił pozytywnie poszukiwanie przez powoda innych możliwości w sytuacji braku zadowolenia powoda z zabiegów w placówce uspołecznionej.

W kontekście powyższych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej kwoty 4.500 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia od dnia 2 listopada 2011 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu za obie instancje według norm prawem przepisanych. Skarżący sformułował również wniosek ewentualny
o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie objętym zaskarżeniem i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie jako oczywiście bezzasadnej i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Obecni na terminie rozprawy apelacyjnej w dniu 18 lipca 2014 roku pełnomocnicy procesowi stron podtrzymali swoje stanowiska procesowe wyrażone w apelacji oraz
w odpowiedzi na apelację.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że, uwzględniając zakres zarzutów apelacji, w swoich rozważaniach Sąd Okręgowy ograniczy się jedynie do kwestii odszkodowania obejmującego poniesione przez powoda koszty rehabilitacji – skarżący nie kwestionuje bowiem w apelacji rozstrzygnięcia co do zasądzonego na jej rzecz od strony pozwanej zadośćuczynienia ani odszkodowania z tytułu utraconych dochodów.

Sąd odwoławczy w pełni podziela ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, przyjmując je za własne i uznając za zbędne powielanie ich w dalszej części uzasadnienia.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż z przyczyn natury formalnej nie może odnieść spodziewanego przez skarżącego skutku sformułowany w apelacji zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 227 k.p.c. poprzez niedopuszczenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka W. M.. Powołane postanowienie Sądu Rejonowego wydane na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2014 r. jest postanowieniem niezaskarżalnym w drodze zażalenia - nie jest ono bowiem postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, ani postanowieniem wymienionym enumeratywnie w treści art. 394 § 1 k.p.c., ani też nie podlega zaskarżeniu na podstawie przepisów szczególnych. Niezaskarżalność powyższego postanowienia Sądu I instancji nie oznacza jednak, że z chwilą jego ogłoszenia stają się one prawomocne. Zgodnie bowiem z treścią art. 363 § 2 k.p.c. mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia, nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, gdy sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano. Podstawą prawną badania przez Sąd Odwoławczy zasadności niezaskarżalnych postanowień Sądu I instancji wydanych przed wydaniem wyroku w ramach tzw. uprzedniej kontroli prawidłowości orzeczenia jest przepis art. 380 k.p.c. Zgodnie z jego treścią sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Dopuszczalność kontroli niezaskarżalnych postanowień Sądu I instancji przez Sąd Odwoławczy w trybie art. 380 k.p.c. znajduje potwierdzenie w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wskazuje, że „warunkiem takiej kontroli niezaskarżalnego postanowienia, które miało wpływ na wynik sprawy, jest zamieszczenie stosownego wniosku w środku odwoławczym skierowanym przeciwko postanowieniu podlegającemu zaskarżeniu zażaleniem” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2014 r., II UZ 63/13, LEX nr 1418894). Sąd Odwoławczy w pełni podziela również stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym „gdy w sprawie występuje profesjonalny pełnomocnik wniosek taki powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma podstaw do przypisywania pismom przez niego wnoszonym treści wprost w nich niewyrażonych” (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2008 r., II CZ 54/08, LEX nr 447663; z dnia 28 października 2009 r., II PZ 17/09, LEX nr 559946).

Odnosząc powyższe uwagi na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika strony skarżącej apelacja obejmuje swoim zakresem część zaskarżonego rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego oddalającego powództwo. W treści apelacji fachowy pełnomocnik strony skarżącej nie zawarł jednak ani stosownego wniosku, o którym stanowi art. 380 k.p.c., ani nawet nie powołał się na ten przepis pomimo, iż w toku postępowania rozpoznawczego zwrócił, w trybie art. 162 k.p.c., we właściwym terminie uwagę Sądu Rejonowego na mające, w jego ocenie, miejsce uchybienie przepisom postępowania. Sąd Odwoławczy nie może natomiast z treści samego zarzutu apelacyjnego wywodzić, że strona skarżąca składa dorozumiany wniosek w trybie art. 380 k.p.c. o rozstrzygnięcie kwestii postanowień Sądu Rejonowego w przedmiocie oddalenia zgłoszonych wniosków dowodowych.

Wobec braku wniosku, o którym mowa w art. 380 k.p.c., przeprowadzenie przez Sąd Odwoławczy merytorycznej kontroli postanowienia dowodowego Sądu Rejonowego z dnia 17 kwietnia 2014 r. - pomimo złożenia zastrzeżenia do protokołu rozprawy w trybie art. 162 k.p.c. - nie jest dopuszczalne (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 r., II CZ 83/13, LEX nr 1418728). W tej sytuacji Sąd Odwoławczy kontrolą instancyjną objąć może prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia w kontekście faktycznie zgromadzonego przez Sąd I instancji materiału procesowego.

Chybiony okazał się zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej oceny zebranego w toku postępowania materiału dowodowego przejawiające się w uznaniu, że u powoda nie istniała potrzeba korzystania z prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych. W myśl powołanego wyżej przepisu ustawy Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem Sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych
i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Ocena wiarygodności mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron, na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków
i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji. Jeżeli
z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, iż wbrew twierdzeniom apelującego w rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowy i nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś podniesione w tym zakresie w apelacji zarzuty stanowią w istocie jedynie niczym nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi i nieobarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu I. Sąd ten poczynił swoje ustalenia faktyczne na podstawie całokształtu zgromadzonych w toku postępowania dowodów, tj. przedłożonych dokumentów, zeznań świadków i powoda oraz opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii i neurologii.

W szczególności za prawidłową uznać należy negatywną ocenę Sądu
I instancji, co do wykazania przez powoda istnienia uzasadnionej potrzeby korzystania przez niego z odpłatnych zabiegów rehabilitacyjnych (masaże i leczenie ultradźwiękami) w niepublicznych placówkach medycznych. Ocena ta, jako że dotyczy okoliczności wymagających posiadania wiadomości specjalnych, dokonana została przez Sąd Rejonowy w oparciu o treść niekwestionowanej przez strony opinii biegłego ortopedy. Z treści tej opinii jednoznacznie wynika, że leczenie fizykalne powoda w publicznych placówkach służby zdrowia (bezpłatne) było uzasadnione jednak jeśli zabiegi te nie przynosiły poprawy, to nie było uzasadnienia do dalszego ich stosowania w placówkach niepublicznych (odpłatnie). Trafnie przy tym Sąd Rejonowy zauważył, że zabiegi te (odpłatne) nie były objęte zaleceniem lekarskim. Na marginesie wskazać również należy, że powyższe wydatki powoda w części obejmującej kwotę 1.500 zł. za pierwszy miesiąc odpłatnych zabiegów rehabilitacyjnych świadczonych powodowi w niepublicznych placówkach medycznych zostały zwrócone powodowi przez pozwanego w ramach świadczenia wypłaconego mu na etapie postępowania likwidacyjnego.

Mając na uwadze powyższe, a także fakt, że w postępowaniu apelacyjnym nie ujawniono okoliczności, które Sąd drugiej instancji winien wziąć pod uwagę
z urzędu, apelacja podlegała oddaleniu jako bezzasadna w oparciu o art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu zasądzając od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 300 zł. Na kwotę tę złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej w postępowaniu odwoławczym ustalone w oparciu o § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U.
z 2013 r. poz. 490 – j.t.).