Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Lucyna Oleszek

Protokolant sekretarz sądowy Agnieszka Radochońska

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2014 r. w Przemyślu

na rozprawie

sprawy A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek odwołania A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 27 stycznia 2014 r. nr (...)

o d d a l a odwołanie.

Sygn. akt III U 300/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 września 2014 r.

Decyzją z dnia 27 stycznia 2014 r., zn. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawcy A. K. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu decyzji podano, iż wnioskodawca nie spełnia wszystkich warunków określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.). Nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Z braku stosownych i kompletnych świadectw pracy wykonywanej w warunkach szczególnych na stanowiskach palacza c.o. i pomocnika murarza organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy prac w warunkach szczególnych:

- w Zakładzie (...) w D. w łącznym wymiarze
1 roku 1 miesiąca tj. od 1 stycznia 1975 r. do 30 kwietnia 1975 r. (4 miesiące) oraz od
1 grudnia 1975 r. do 31 stycznia 1976 r. (2 miesiące), od 1 października 1976 r. do 30 kwietnia 1977 r. (7 miesięcy),

- w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w B. w łącznym wymiarze 14 lat, 7 miesięcy i 16 dni tj., od 16 marca 1978 r. do 30 września 1989 r. (11 lat, 6 miesięcy i 16 dni), od 1 listopada 1989 r. do 30 czerwca 1992 r. (2 lata, 5 miesięcy i 9 dni), od 7 lipca do 26 października 1992 r. (3 miesiące i 21 dni), od 1 listopada 1992 r. do 31 maja 1993 r. (4 miesiące),

- w Publicznej Szkole Państwowej w B. w łącznym wymiarze 6 miesięcy i 19 dni tj. od 20 grudnia 1997 r. do 15 kwietnia 1998 r. (3 miesiące i 27 dni) oraz od 11 października do 31 grudnia 1998 r. (2 miesiące, 21 dni).

Wnioskodawca A. K. w dniu 18 lutego 2014 r. złożył odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany.

Na uzasadnienie podał, że decyzja jest dla niego krzywdząca. W zasadzie przez cały okres zatrudnienia pracował w warunkach szczególnych jako palacz centralnego ogrzewania. Praca wykonywana na tym stanowisku należy do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z przyczyn, które stanowiły o wydaniu zaskarżonej decyzji.

Ponownie stwierdzono, że wnioskodawca nie spełnia warunków do nabycia emerytury określonych w art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 27 i art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz w zw. z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze. Podniesiono, że spośród ustawowych warunków wnioskodawca wykazał 25-letni staż ubezpieczeniowy i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Natomiast na dzień złożenia wniosku emerytalnego nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Spornych okresów zatrudnienia nie potwierdził świadectwami wykonywania pracy w szczególnych warunkach

Organ rentowy wskazał, że okresy pracy wykonywanej w warunkach szczególnych może potwierdzić jedynie zakład pracy, ewentualnie jego następca, na podstawie posiadanej dokumentacji i w ściśle określonej formie, zgodnie z § 2 ust. 2 powołanego rozporządzenia. Wnioskodawca przedstawił wprawdzie świadectwa pracy, z których wynika, że pracował
w warunkach szczególnych. Jednak w ocenie organu rentowego na podstawie tych dokumentów nie można przyjąć, że wnioskodawca faktycznie, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych jako palacz c.o. Nie stanowi takiego zatrudnienia praca palacza w kotłowni węglowej, którą wnioskodawca faktycznie wykonywał. Równocześnie podniesiono, że z zachowanej dokumentacji osobowej wynika, że w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w B. wnioskodawca pracował na stanowisku pomocnika murarza, co również wyklucza uwzględnienie okresu takiego zatrudnienia do prac wykonywanych w warunkach szczególnych. .

Sąd Okręgowy w Przemyślu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. K. urodzony (...) wystąpił w dniu 6 września 2013 r. po raz pierwszy z wnioskiem o emeryturę, oświadczając że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz że nie pozostaje w stosunku pracy. Na potwierdzenie okresów ubezpieczenia oraz charakteru zatrudnienia odwołał się do dokumentacji złożonej przy wniosku z dnia 21 kwietnia 1995 r. o rentę inwalidzką. Dodatkowo przedstawił świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach na potwierdzenie okresu takiego zatrudnienia w Zakładzie (...)
i Mieszkaniowej w D. oraz w Publicznej Szkole Podstawowej w B..

Decyzją z dnia 22 października 2013 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na niewykazanie 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego na dzień 1 stycznia 1999 r. oraz z powodu braku właściwych świadectw pracy wykonywanej
w warunkach szczególnych. Nie uwzględniono charakteru prac wykonywanych przez wnioskodawcę w żadnym z powołanych przez niego zakładów pracy.

W dniu 15 listopada 2013 r. wnioskodawca ponowił wniosek emerytalny, wnosząc
o doliczenie do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Uwzględniając ten wniosek organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 27 stycznia 2014 r. ustalił, że wnioskodawca legitymuje się ogólnym stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 25 lat. Niemniej nadal odmówiono mu prawa do emerytury z uwagi na nieudokumentowanie zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Dowód: 1. Akta organu rentowego (emerytalne):

- wniosek o rentę inwalidzką z dn. 21.04.1995 r.

- wniosek o emeryturę z dn. 6.09.2013r. i z dn. 15.11.2013 r.

- decyzje odmowne z dnia 21.10.2013 r. i 27.01.2014 r.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawca A. K. z zawodu palacz pracę zawodową rozpoczął w Zakładzie (...) w D. na stanowisku ładowacza transportu od 31 sierpnia 1972 r. Od 1 stycznia 1975 r. rozpoczął sezonową pracę w kotłowni jako palacz centralnego ogrzewania. W tym charakterze pracował łącznie 1 rok, 1 miesiąc. tj. od 1 stycznia 1975 r. do 30 kwietnia 1975 r. (4 miesiące) oraz od 1 grudnia 1975 r. do 31 stycznia 1976 r. (2 miesiące), od 1 października 1976 r. do 30 kwietnia 1977 r. (7 miesięcy). Kotłownia, w której pracował wnioskodawca ogrzewała blok 2 piętrowy - Dom Nauczyciela w D.. Pracę wykonywało 4 palaczy na zmianę, po 12 godzin, co drugi dzień. W kotłowni były 2 blaszane piece na węgiel i koks. Do obowiązków palaczy należało bieżące utrzymanie kotłów, ich oczyszczenie i dowiezienie opału z placu. Pracę palaczy.

Następnie wnioskodawca podjął pracę w Państwowym Gospodarstwie Rolnym
w B.. Był tam zatrudniony od 16 marca 1978 r. do 31 maja 1993 r. Został przyjęty do pracy w firmie remontowo-budowlanej na stanowisko pomocnika murarza na czas nieokreślony. Od 26 maja 1978 r. zatrudniono go na stanowisku murarza. W czasie tego zatrudnienia wnioskodawca w okresie od 21 stycznia 1986 r. do 30 maja 1986 r. odbył kurs palacza kotłów centralnego ogrzewania celem przyuczenia do wykonywania zawodu. Ponadto w dniu 14 grudnia 1989 r. uzyskał uprawnienia do zatrudnienia przy eksploatacji urządzeń energetycznych w zakresie kotłów wodnych do 100 ⁰ C. Formalnie stanowisko palacza c.o.
w budynkach mieszkalnych w B. powierzono mu z dniem 1 listopada 1990 r. Wtedy pracował w kotłowni, która ogrzewała 2 bloki mieszkalne w B. oraz warsztat.

Niemniej już wcześniej wnioskodawca pracował jako palacz w chlewni oraz
w gorzelni w N.. Praca w chlewni wymagała obsługi 2 pieców. Jednym ogrzewano budynki chlewni, a drugi służył do podgrzewania paszy (karmy). Był to piec, którym wytwarzano parę wodną. Pracę w chlewni wnioskodawca świadczył codziennie. Do jego obowiązków należało bieżące utrzymywanie kotłów - piecy, ich oczyszczanie, załadowywanie, kontrola wymienników ciepła. W gorzelni wnioskodawca pracował około 2 lata przy dwóch piecach (do 12 atmosfer). Praca w gorzelni odbywała się na 1 zmianę i trwała w sezonie, głównie po zbiorze ziemniaków i kukurydzy.

Łącznie, po odliczeniu urlopów bezpłatnych oraz zwolnień lekarskich wnioskodawca pracował w PGR w B. - 14 lat, 7 miesięcy i 16 dni tj. od 16 marca 1978 r. do 30 września 1989 r. (11 lat, 6 miesięcy i 16 dni), od 1 listopada 1989 r. do 30 czerwca 1992 r. (2 lata, 5 miesięcy i 9 dni), od 7 lipca do 26 października 1992 r. (3 miesiące i 21 dni), od 1 listopada 1992 r. do 31 maja 1993 r. (4 miesiące).

Sąd ustalił też, że równolegle z wnioskodawcą w PGR w B. pracowali świadkowie L. Z. (1) i H. P. (1). Pierwszy z nich pracował nieprzerwanie przez 40 lat od 1969 r. i był zatrudniony jako traktorzysta, pracował m.in. w chlewni. Natomiast drugi ze świadków był zatrudniony w latach 1973-1994 w grupie remontowo-budowlanej jako spawacz.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawca w latach 1997-2005 sezonowo był zatrudniony w Publicznej Szkole Podstawowej w B. na stanowisku palacza c.o. w kotłowni węglowej. M.in. pracował od 20 grudnia 1997 r. do 15 kwietnia 1998 r. (3 miesiące i 27 dni) oraz od 11 października do 31 grudnia 1998 r. (2 miesiące, 21 dni) tj. w łącznym wymiarze 6 miesięcy i 19 dni.

Praca w kotłowni szkolnej odbywała się w sezonie zimowym i trwała od około 15 października do około 15 kwietnia następnego roku. Wnioskodawca pracował na zmianę
z trzema innymi palaczami, m.in. z J. U. i J. K.. Na każdej zmianie był jeden palacz, który odpowiadał za utrzymanie temperatury pieca, dowiezienie opału tj. węgla, koksu, drzewa. Praca w tej kotłowni do 2002 r. była wyjątkowo ciężka z uwagi na stary sprzęt i złą wentylację kotłowni. Warunki pracy zmieniły się dopiero po generalnym remoncie.

Dowód: 1. Akta organu rentowe (rentowe):

- świadectwo pracy z dn. 13.10.1977 r.,

- świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dn. 17.04.2000 r.

2. Akta organu rentowego (emerytalne):

- świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dn. 28.08.2013 r.

- świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dn. 12.08.2013 r.
i 5.09.2013 r.

3. Akta osobowe z PGR w B.:

- angaż z dnia 16.03.1978 r. i 1.11.1990 r.

- skierowanie do pracy z dnia 21.06.1978 r.,

- Zaświadczenia o ukończeniu kursu palacza c.o. z dnia 30.05.1986 r. i 14.12.1989 r.

4. zeznania świadków:

- Z. G. (nagranie rozprawy z dnia 4.04.2014 r. - min. 16),

- L. Z. (nagranie rozprawy z dnia 4.04.2014 r. - min. 22),

- H. P. (nagranie rozprawy z dnia 4.04.2014 r. - min. 32),

- J. U. (nagranie rozprawy z dnia 4.04.2014 r. - min. 46),

- J. K. (nagranie rozprawy z dnia 5.05.2014 r. - min. 5),

5. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy z dnia 4.04.2014 r. - min. 56),

Sąd ustalił też, że miejsca pracy wnioskodawcy, w których wykonywał obowiązki palacza c.o. uległy obecnie istotnej modernizacji lub zniszczeniu. W gorzelni w N. zachował się obudowany kocioł wodno-parowy dwu paleniskowy z okapem nad kotłem, który służył do produkcji spirytusu etylowego. Kotłownie wbudowane w budynku byłej chlewni w C. wyłączone zostały z eksploatacji z chwilą likwidacji PGR. Natomiast kotłownie wbudowane w wielorodzinny Dom Nauczyciela w D. oraz budynki mieszkalne zostały zmodernizowane i przerobione z kotłowni węglowych na gazowe. Również kotły węglowe na paliwo stałe, które były w Szkole Podstawowej w B. zostały przekazane na złom, obecnie w szkole są bezobsługowe zmodernizowane kotłownie.

Kotły centralnego ogrzewania przy których pracował wnioskodawca nie stanowiły kotłów przemysłowych. Kotły przemysłowe to urządzenia do masowego wytwarzania ciepła
i pary wodnej nasyconej przy wykorzystaniu różnych rodzajów paliw (stałych, płynnych, gazowych). Dostarczanie paliw i spalanie na palenisku lub w palniku odbywa się w sposób zmechanizowany i zautomatyzowany. Tymczasem prace palacza centralnego ogrzewania
w gorzelni i w chlewni w kotłowniach węglowych należały do prac niezautomatyzowanych. Wnioskodawca do pracy i obsługi kotłów używał taczek, łopat, pogrzebaczy. Piece te nie posiadały przenośników taśmowych, ani ruchomych mechanicznie rusztów. Uciążliwość zatrudnienia w kotłowniach węglowych związana była z narażeniem na ulatniający się czad oraz zadymienie spowodowane niewłaściwą wentylacją. W pomieszczeniach kotłowni oprócz wysokiej temperatury, cały czas był kurz i pył.

Dowód: 1. Opinia biegłego z zakresu BHP z dnia 16.05.2014 r. k. 3942,

2. zeznania biegłego (nagranie rozprawy z dnia 12.09.2014 r. - min. 9).

Dokonując tych ustaleń Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach organu rentowego: emerytalnych i rentowych oraz w aktach osobowych wnioskodawcy
z okresu jego zatrudnienia w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w B.. Na podstawie tych wszystkich dokumentów można bowiem stwierdzić, w jakim charakterze wnioskodawca pracował. Strona przeciwna nie kwestionowała ich w toku procesu. Korzystają, więc one z domniemania prawdziwości zawartych w nich oświadczeń z mocy art. 244 i nast. k.p.c.

Za wiarygodne Sąd uznał też zeznania świadków: Z. G. (2) - technika budowlanego, L. Z. (1) - traktorzysty, H. P. (1) - spawacza, J. U. i J. K. - palaczy c.o. Świadkowie ci pracowali równocześnie
z wnioskodawcą, byli zorientowani co do jego pracy. Jednoznacznie potwierdzili, że wnioskodawca pracował przede wszystkim jako palacz c.o. W trakcie zatrudnienia w PGR
w B. jedynie sporadycznie i to w sezonie letnim pracował przy robotach budowlanych. Świadkowie wskazali też, jakie roboty wykonywał wnioskodawca, jak wyglądała organizacja pracy w poszczególnych zakładach. Również Sąd podzielił zeznania wnioskodawcy, który przyznał, że w PGR w B. zatrudniony został w grupie remontowo-budowlanej, niemniej ubiegał się o stanowisko palacza i głównie w tym charakterze tam pracował.

Sąd w pełni podzielił też opinię biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy
w zakładach (...). Biegły, wbrew zarzutom wnioskodawcy, rzetelnie opisał stanowiska pracy na których 40 lat temu mógł pracować wnioskodawca. Wiedza i wieloletnie doświadczenie biegłego, zachowane urządzenia oraz rozwój techniczny i technologiczny uzasadniają przyjęcie stwierdzenia, że o ile praca wnioskodawcy była ciężką pracą fizyczną, to brak podstaw do stwierdzenia, że była to praca wykonywana w warunkach szczególnych. Biegły dokładnie opisał rodzaj pieców i kotłów, które stosowano w latach 70-tych i następnych XX wieku. Również wnioskodawca oraz świadkowie J, U. i J. K. zeznali, że po modernizacjach znacznie zmieniły się warunki pracy w kotłowni. Pracowali oni razem w Szkole Podstawowej w B..

Równocześnie wobec tych jednoznacznych ustaleń Sąd uznał, że bezzasadne są kolejne wnioski dowodowe wnioskodawcy. Ustalenia w zakresie uzyskanych uprawnień czy odbytych szkoleń nie mają bezpośredniego wpływu na charakter faktycznie wykonywanej pracy. Tym bardziej, że wnioskodawca pierwszy kurs palacza c.o. udokumentował z 1986 r., a okazało się, że już w 1975 r. pracował w tym charakterze. Również brak dokumentacji technicznej kotłów przy których pracował wnioskodawca nie podważa opinii biegłego. Ten na podstawie swego doświadczenia stwierdził, że z uwagi na wielkość kotłowni, zakres ogrzewania i rodzaj stosowanego paliwa (węgiel, koks, drzewo) praca palacza była wykonywana ręcznie, a piece (wodne, parowe) należały do tzw. kotłów niskociśnieniowych 10 i 15 tysięcy atmosfer. To wyklucza ich zaliczenie do kotłów przemysłowych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Ponadto emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Równocześnie zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43) - ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. będącym pracownikami zatrudnionymi w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3 tj. jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

-

osiągnęli wiek emerytalny wynoszący dla mężczyzny 60 lat oraz

-

posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy tj. 25 lat dla mężczyzny, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Dla ustalenia tych uprawnień - za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2 cyt. ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.) - okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji - w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie
§ 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zaświadczenie zakładu pracy powinno potwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których uzależnione jest przyznanie emerytury.

Bezsporne jest, że wnioskodawca występując z wnioskiem emerytalnym wykazał, iż ukończył 60 lat oraz posiada 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W toku postępowania sporny okazał się charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę na stanowisku palacza centralnego ogrzewania, w chlewni oraz w gorzelni:

- w Zakładzie (...) w D. w łącznym wymiarze
1 roku 1 miesiąca tj. od 1 stycznia 1975 r. do 30 kwietnia 1975 r. oraz od 1 grudnia 1975 r. do 31 stycznia 1976 r., od 1 października 1976 r. do 30 kwietnia 1977 r.

- w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w B. w łącznym wymiarze 14 lat, 7 miesięcy i 16 dni tj., od 16 marca 1978 r. do 30 września 1989 r. od 1 listopada 1989 r. do 30 czerwca 1992 r., od 7 lipca do 26 października 1992 r., od 1 listopada 1992 r. do 31 maja 1993 r.,

- w Publicznej Szkole Podstawowej w B. w łącznym wymiarze 6 miesięcy i 19 dni tj. od 20 grudnia 1997 r. do 15 kwietnia 1998 r. oraz od 11 października do 31 grudnia 1998 r.

Na podstawie zgromadzonego materiału Sąd przyjął, że odwołanie wnioskodawcy nie jest zasadne, a jego żądanie co do zmiany zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym charakteru zatrudnienia nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd przyjął bowiem, że wnioskodawca w żadnym z wnioskowanych okresów jako palacz centralnego ogrzewania oraz palacz w chlewni i gorzelni nie pracował w warunkach szczególnych.

W pierwszej kolejności Sąd przyjął, że oryginalne dokumenty zgromadzone w aktach osobowych wnioskodawcy w postaci umowy o pracę i angaży za lata 1978-1993 oraz świadectwa prac za poszczególne okresy zatrudnienia wskazują, że wnioskodawca we wskazanych okresach w trzech zakładach pracy pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przede wszystkim jako palacz centralnego ogrzewania, palacz w chlewni i gorzelni. Wszystkie prace przy tych piecach wykonywał ręcznie (palenie i czyszczenie), K. były ogrzewane węglem, koksem i drzewem, które należało dowieźć do kotłowni. Praca palacza wymagała stałej obecności przy piecu i obserwowania temperatury na termostacie. Charakter tego zatrudnienia potwierdzili także świadkowie, którzy pracowali razem z wnioskodawcą. Wynika to także z opinii biegłego.

Ponadto Sąd przyjął, że choć uprawnienia palacza c.o. wnioskodawca uzyskał dopiero w 1986 r., to jednak już od 1975 r. (w sezonach grzewczych) pracował w tym charakterze.
W ocenie Sądu posiadanie uprawnień do wykonywania określonej pracy ma charakter formalny, a przepisy rozporządzenia nie uzależniają zaliczenia pracy danego rodzaju do pracy świadczonej w szczególnych warunkach od posiadania formalnych uprawień do jej wykonywania. Istotą jest bowiem faktyczne wykonywania takiej pracy w pełnym wymiarze czasu pracy.

Oceniając charakter pracy wnioskodawcy w kontekście uprawnień emerytalnych należy jednak stwierdzić, że w wykazie A Dział XIV, poz. 1 cyt. rozporządzenia wymieniono prace nie zautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Zatem nie każda praca palacza c.o. może być uwzględniona jako praca wykonywana w warunkach szczególnych. Jednym z elementów niezbędnych do takiej kwalifikacji jest ustalenie czy palacz pracował przy kotłach parowych lub wodnych typu przemysłowego. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa pracy, Płac i Polityki Socjalnej z dnia 14 listopada 1985 r. „Zgodnie z Polska Normą - PN-70/H- (...), która określa pojęcie kotłów grzewczych oraz ich parametry - jako niezautomatyzowane kotły parowe lub wodne typu przemysłowego należy rozumieć urządzenia z paleniskami, przeznaczone do wytwarzania paray lub podgrzewania wody ciepłem wywiązującym się w procesie spalania paliwa, których moc przekracza 1 MW, przy czym w kotłach wodnych temperatura wody na wylocie przekracza 388 K (115 ⁰ C), a w kotłach parowych ciśnienie pary przekracza 70 Kpa (ok. 0,7 at.).

Kotły i piece przy których mógł pracować wnioskodawca we wskazanych wyżej okresach nie spełniały tych paramentów. Niewątpliwie były to kotły parowe i wodne, niezautomatyzowane, ale niskociśnieniowe. Stosunkowo mały zakres ogrzewania tj. 1-2 budynki mieszkalne, chlewnia, czy szkoła wskazuje, że kotłownia nie miała charakteru przemysłowego, nie były potrzebne piece wysokociśnieniowe (faktycznie takich nie było). Również zachowany piec z gorzelni nie spełnia parametrów właściwych dla pieca przemysłowego.

W tej sytuacji, mimo że praca, którą faktycznie wykonywał wnioskodawca była ciężka i świadczona w stałym narażeniu na czad i zapylenie, to brak podstaw do zaliczeniu okresu świadczenia takiej pracy do okresu pracy w szczególnych warunkach.

Nie daje takiej podstawy także legitymowanie się przez wnioskodawcę świadectwami pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, które wystawiło mu dwóch pracodawców: Zakład (...) w D. oraz Szkoła Podstawowa w B.. Z treści § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykazania, na podstawie posiadanej dokumentacji, okresów pracy w szczególnych warunkach, miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Omawiane świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej.

W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być ponadto udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego i nie są potrzebne jakieś szczególne dowody.

Przenosząc te uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd przyjął, że wnioskodawca zarówno - w Zakładzie (...) w D. w łącznym wymiarze 1 roku 1 miesiąca, jak i w Publicznej Szkole Podstawowej w B. w łącznym wymiarze 6 miesięcy i 19 dni pracował na stanowisku palacza c.o. Jednak nie była to praca wykonywana w warunkach szczególnych z uwagi na charakter pieców przy których tam pracował.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy należało oddalić na mocy powołanych przepisów w zw. z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Portal OrzeczeńSądów Powszechnych