Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 lutego 2013 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (zwana dalej: (...) sp. z o.o.) wniosła o zasądzenie od pozwanej spółki Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. (zwanej dalej: (...) S.A.) kwoty 3 046,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu, wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w ramach niniejszego postępowania dochodzi od pozwanej zapłaty kosztów najmu pojazdu zastępczego marki V., za okres od dnia 15 dni, które pozwana, jako ubezpieczyciel OC sprawcy szkody komunikacyjnej, powstałej w dniu 31 sierpnia 2012 r. powinna zapłacić poszkodowanej w ramach odszkodowania. Zgodnie z fakturą VAT z 18 stycznia 2013 roku wierzytelność z tytułu najmu pojazdu zastępczego opiewa na kwotę 3 486,00 netto, a pozwana zapłaciła jedynie 440,00 zł. (pozew k.2 i nast.).

Nakazem zapłaty z dnia 13 marca 2013 r., wydanym w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w W. XVI Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XVI GNc 1378/13 uwzględniono żądanie pozwu (nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k.85).

Pozwana (...) S.A. skutecznie złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu a w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwana zakwestionowała roszczenie powoda zarówno co do zasady jak i wysokości, a w szczególności winę sprawcy szkody zdarzenia, wysokość szkody oraz istnienie związku przyczynowego między zdarzeniem , a szkodą. Nadto pozwany zakwestionował prawdziwość wszystkich dokumentów załączonych do pozwu, które w odpisie doręczonym pozwanemu nie zostały poświadczone za zgodność z oryginałem, a więc nie mają waloru dokumentu prywatnego. Pozwany podniósł, że zadośćuczynił roszczeniu powoda wypłacając na jego rzecz 440,00 zł, za 4 koniecznie dni najmu po stawce 110,00 zł netto. Stawka zastosowana przez powoda jest zdaniem pozwanego nierynkowa i nie pozostająca w normalnym związku przyczynowym z kolizją. Na dowód swych twierdzeń pozwany powołał dowód z opinii biegłego na okoliczność koniecznego okresu naprawy oraz przedziału stawek rynkowych za najem pojazdów zastępczych klasy samochodu wynajętego przez poszkodowanego na terenie T..

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 92 i nast.).

W pozostałych pismach procesowych strony podtrzymały pierwotne stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy uznał następujące fakty za udowodnione:

W dniu 17 lipca 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki S. (...) nr rej. (...) będący własnością E. K. i M. L. (dalej: poszkodowane). Sprawca kolizji posiadał ważne ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej OC w (...) S.A. (okoliczności niesporne).

Uszkodzony pojazd marki S. (...) nr rej. (...) , został oddany do naprawy w dniu 17 sierpnia 2012 roku, a odebrany z warsztatu naprawczego w dniu 31 sierpnia 2012 r. Uzasadniony i konieczny czas naprawy pojazdu marki S. (...) nr rej. (...) w związku z kolizją z dnia 17 lipca 2012 r. wynosił 4 dni kalendarzowe tj. od 17 do 21 sierpnia 2012 roku.

( opinia biegłego sądowego k. 150 i nast., uzupełniająca k. 204 i nast.).

W dniu 16 sierpnia 2012 roku poszkodowane zawarły z (...) Sp. z o.o. (reprezentowanym przez G. B.) umowę najmu której przedmiotem było wynajęcie pojazdu zastępczego marki V. (...) o nr rej. (...). Umowa najmu została zawarta na czas naprawy pojazdu, nie dłużej niż na 30 dni kalendarzowych. Czynsz najmu został ustalony w oparciu o obowiązujący cennik (...), stanowiącego załącznik nr 1 do umowy najmu. Strony postanowiły, że zaspokojenie roszczeń wynajmującego z tytułu czynszu nastąpi albo poprzez zapłatę czynszu albo poprzez przeniesienie na wynajmującego wierzytelności z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego. Samochód zastępczy służył poszkodowanym do kontynuowania prowadzonej przez nie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, tj. Apteki (...).

(umowa najmu k.41-44, cennik (...) k. 47, upoważnienie dla M. L. k. 45, pełnomocnictwo dla G. B. k. 46, oświadczenie dla ubezpieczyciela k. 48, oświadczenie k.51).

W dniu 16 sierpnia 2012 roku poszkodowane zawarły z (...) Sp. z o.o. (reprezentowanym przez G. B.) umowę cesji wierzytelności, na mocy której przelały na rzecz (...) sp. z o.o. wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego, w związku ze szkodą z dnia 17 lipca 2012 r., likwidowaną przez (...) S.A.

(umowa cesji wierzytelności k.32, upoważnienie dla M. L. k. 45, pełnomocnictwo dla G. B. ).

Po zakończeniu naprawy (...) sp. z o.o. wystawiła w dniu 31 sierpnia 2012 r. fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę 3 486,00 zł netto z tytułu najmu pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...). Faktura uwzględniała okres korzystania z pojazdu zastępczego od 16 do 31 sierpnia 2012 r. przy stawce za jeden dzień najmu w wysokości 232,40 zł netto.

Średnia, arytmetyczna stawka dobowa za najem samochodu zastępczego klasy samochodu V. (...) na rynku T. w sierpniu 2012 roku przy okresie najmu 4 dni wyniosła 203,18 zł netto. Wysokość realnych, rynkowych stawek w podanych wyżej warunkach wahała się od 164,50 zł do 225,00 zł netto (zwykły najem).

Średnia, arytmetyczna stawka dobowa za najem samochodu zastępczego klasy samochodu V. (...) na rynku T. w sierpniu 2012 roku przy okresie najmu 4 dni wyniosła 276,66 zł netto. Wysokość realnych, rynkowych stawek w podanych wyżej warunkach wahała się od 190,00 zł do 360,00 zł netto (najem bezgotówkowy „z OC sprawcy”).

Stawka 232,40 zł netto za dobę, za najem auta zastępczego marki V. (...), zastosowana przez E. jest stawką rynkową, a jej wysokość nie jest nadmiernie wygórowana.

(cennik (...) k. 47, faktura VAT k.50, opinia biegłego sądowego k. 150 i nast.).

Pismem z dnia 8 listopada 2012 roku (...) sp. z o.o. wystąpiła do (...) S.A. o pokrycie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w wysokości 3486,00 zł, w terminie 30 dni od daty otrzymania pisma. Wezwanie zostało doręczone pozwanej 13 listopada 2012 roku (pismo k.60-63, dowód doręczenia k. 64)

Pismem z dnia 22 listopada 2012 roku (...) uznała za zasadne wynajęcie pojazdu zastępczego na 4 dni po stawce 110,00 zł, w związku z powyższym zapłaciła na rzecz powoda łącznie kwotę 440,00 zł.

(pismo k.59, niesporne).

W związku z brakiem zapłaty całej (...) sp. z o.o. wystąpiła do tutejszego Sądu Rejonowego z przedmiotowym powództwem.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych odpisów dokumentów, a także opinii biegłego sądowego mgr inż. R. M., głównej i uzupełniającej.

Co prawda pozwany zakwestionował dokumenty załączone do pozwu, bowiem nie były poświadczone za zgodność z oryginałem, stąd nie miały waloru dokumentów prywatnych. Niemniej jednak Sąd oparł ustalenia w oparciu o kopie podzielając w całości stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 5 listopada 2008 r. (sygn. akt I CSK 138/08, LEX 548795), w którym podkreślono, iż: „W kodeksie postępowania cywilnego nie zawarto zamkniętego katalogu środków dowodowych i dopuszczalne jest skorzystanie z każdego źródła informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jeśli tylko nie jest to sprzeczne z przepisami prawa. Art. 309 k.p.c. może mieć zastosowanie także do niepodpisanych wydruków komputerowych”. Strony mogą składać przeróżne wnioski dowodowe oraz załączać dokumenty na poparcie stanowiska w sprawie. Niemniej jednak to rolą Sądu jest ocena przedstawionych dowodów zarówno co do ich dopuszczalności jak również przydatności (bądź nie) dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd nie miał wątpliwości co do mocy dowodowej kopii dokumentów załączonych przez powoda do akt sprawy. Pozwany zresztą nie twierdził, że nie są wiernymi kopiami istniejących dokumentów prywatnych tylko, że nie mogą służyć jako dowód z dokumentów prywatnych.

Sąd podzielił wnioski zawarte w opinii głównej i uzupełniającej biegłego mgr inż. R. M. w całości, gdyż jest sporządzona rzetelnie, a sama opinia jest spójna, logiczna, dokładna, kompletna, znajdująca oparcie w dokumentach przyjętych za podstawę dokonanych ustaleń faktycznych i sporządzona została przez osobę posiadającą fachową wiedzę w swojej dziedzinie. Biegły w swojej opinii podał uzasadnienie do wyprowadzonych przez siebie wniosków. W opinii uzupełniającej biegły wyjaśnił wszelkie wątpliwości i wypowiedział się co do zastrzeżeń zgłoszonych przez stronę.

Biorąc pod uwagę kryteria według, których sąd może oceniać opinię biegłego czyli zgodność z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, fachowość, rzetelność, opinii biegłego nie można nic zarzucić. Jest zrozumiała i przekonująca nawet dla osoby, która nie posiada wiadomości specjalnych.

Sąd pominął wniosek o przesłuchanie M. L. powołany na okoliczność działań podjętych w celu minimalizacji wysokości szkody i sposobu wyboru oferty powoda uznając dowód ten jako nieprzydatny, a w konsekwencji powodujący zwłokę w rozpoznaniu sprawy z przyczyn podanych niżej.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego roszczenie strony powodowej uznać należy za uzasadnione w części tj. co do kwoty 489,60 zł a jego podstawą prawną był art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c. Na wysokość szkody w niniejszym postępowaniu składały się koszty wynajęcia samochodu zastępczego.

Okoliczności faktyczne związane z przebiegiem zdarzenia wywołującego szkodę były kwestionowane. Pozwany podniósł nieudowodnienie winy osoby, która spowodowała uszkodzenie samochodu marki S. (...) nr rej. (...) . Jest to jednak zarzut całkowicie nie uzasadniony w świetle oceny zachowania się pozwanego przed wszczęciem niniejszego procesu. Z treści dokumentów znajdujących się w aktach sprawy a dopuszczonych jako dowody wynika, że przed wszczęciem postępowania nie kwestionował swojej odpowiedzialności, przystąpił do oględzin pojazdu, sporządził kalkulację naprawy, poinformował o wysokości szkody i wypłacił na rzecz powoda 440,00 zł tytułem zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego. Oznacza to, że pozwany uznawał swoją odpowiedzialność. Zarzut pozwanego zgłoszony w sprzeciwie i nie poparty żadnymi wnioskami dowodowymi - zmierzał więc jedynie do przedłużenia postępowania.

A zatem należy stwierdzić, iż wina osoby ubezpieczonej u pozwanego nie budzi wątpliwości i tym samym należy stwierdzić, iż co do zasady pozwany jest odpowiedzialny za szkodę obejmującą także koszt wynajmu pojazdu zastępczego.

Oceniając postanowienia umowy najmu należy stwierdzić, iż w umowie zawarte są postanowienia, że najemca będzie zobowiązany do zapłaty czynszu według stawek zawartych w cenniku, wysokość czynszu zostanie ustalona po zakończeniu okresu najmu, a M. L. działająca w imieniu swoim i wspólniczki E. K. złożyła oświadczenie, że akceptuje stawki zawarte w cenniku. Oznacza to, że strony przewidziały odpłatne wydane samochodu. Są też wskazane podstawy wyliczenia kwoty czynszu. Jak wynika z przedstawionego cennika wysokość czynszu jest ustalana w zależności od długości okresu najmu. Nie jest konieczne wpisywanie stawki do umowy skoro jest w umowie odwołanie się do cennika. Nawet zapis, że spełnienie zobowiązania po stronie najemcy nastąpi poprzez przeniesienie wierzytelności nie zmienia tego, iż z zapisów umowy wynika, że jest ona odpłatna i ustalone są podstawy wyliczania czynszu. Najemca może zwolnić się z zobowiązania nie tylko poprzez zapłatę, ale również poprzez przeniesienie na wynajmującego wierzytelności wynikającej z uprawnienia do naprawienia szkody przez poszkodowanego (lub jego ubezpieczyciela). Zatem należy uznać, iż zawarta umowa pomiędzy poszkodowanymi a powodem jest ważną i skuteczną umową najmu.

Sąd nie miał także zastrzeżeń do zawartej pomiędzy poszkodowanymi a powodem umowy cesji. Na podstawie tej umowy poszkodowane przeniosły na powoda wierzytelność wynikającą z tego, iż sprawca szkody był zobowiązany do zwrotu kosztów najmu pojazdu a w zamian za to został zwolniony z obowiązku zapłaty za najem powodowi. Innymi słowy, tak jak wskazano, formą spełnienia zobowiązania był właśnie przelew na wynajmującego wierzytelności względem sprawcy szkody. Podobnie dokonuje się przelewów wierzytelności wynikających z roszczenia o zwrot naprawy samochodu a często w momencie przelewu wierzytelności koszt naprawy nie jest jeszcze znany. Nie jest to nawet przelew wierzytelności przyszłej, bo wierzytelność powstała w momencie zawarcia umowy najmu a było to tego samego dnia, co umowa przelewu.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, iż skuteczne jest zbycie wierzytelności, nieoznaczonej dokładnie w umowie przelewu, jeżeli można ją określić na podstawie treści stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika (wyr. SN z dnia 05 listopada 1998 r., III CKN 423/98, OSNC 2000/5/92). W przedmiotowym przypadku strony określiły w niej bowiem zarówno wierzyciela, jak i dłużnika cedowanej wierzytelności, jak również wskazały, iż wynika ona z prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego.

Sąd wziął pod uwagę, iż w przypadku umowy o naprawę samochodu (koszt naprawy jest podstawowym składnikiem szkody poniesionej w wyniku uszkodzenia samochodu) także nie określa się bardzo często kosztu naprawy samochodu. Nie przeszkadza to także skutecznie przenosić na warsztat naprawczy wierzytelności wynikającej z obowiązku sprawcy naprawienia szkody, o czym świadczą dziesiątki spraw wytaczanych z powództwa podmiotów naprawiających samochody.

W ocenie sądu nie jest konieczne, aby poszkodowana w momencie zawarcia umowy cesji zapłaciła na rzecz powoda kwotę czynszu. Jej wierzytelność wobec sprawcy szkody a w konsekwencji ubezpieczyciela powstała z momentem, w którym zobowiązała się do pokrycia kosztów najmu. Tak samo jak wierzytelność dotycząca pokrycia kosztów naprawy samochodu nie powstaje dopiero w momencie zapłaty ich na rzecz warsztatu. Niesporne jest w orzecznictwie, że nawet bez dokonania naprawy ubezpieczyciel jest zobowiązany do naprawienia szkody. Sąd nie uznaje, iż już z samego faktu uszkodzenia samochodu poszkodowana ma prawo żądać zwrotu kosztów najmu nawet jak nie wynajmie samochodu, konieczny jest bowiem najem samochodu zastępczego. Jednakże wystarczające jest, aby istniało zobowiązanie najemcy do pokrycia kosztów najmu, do powstania zobowiązania po stronie sprawcy szkody a nie jest konieczne uiszczenie kosztów najmu na rzecz wynajmującego. Ma to też związek z tym, że umowa najmu jest umową konsensualną. Należy stwierdzić, iż gdyby uznać, że można przenieść wierzytelność na wynajmującego dopiero wtedy kiedy poszkodowana zapłaci koszty najmu to oznaczałoby, że przyznaje się wynajmującemu prawo do uzyskania dwukrotnie czynszu raz od najemcy a drugi raz od ubezpieczyciela lub sprawcy szkody. Prowadziłoby to do bezpodstawnego wzbogacenia powoda a ponadto byłoby to sprzeczne z celem umowy cesji, która jest zawierana po to, żeby najemca zwolnił się ze swojego zobowiązania a wynajmujący uzyskał świadczenie wzajemne odpowiadające wartości swojego świadczenia a nie podwójny czynsz. Poszkodowana nie uzyskiwałby wówczas od wynajmującego nic a jest to nie racjonalne.

Nie można podzielić zarzutu, że nie udowodniono konieczności najmu. Niewątpliwie jak stwierdzono w orzecznictwie za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania działalności w okresie gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona (wyrok SN z 8.09.2004 r. IV CK 672/03 nie publ.). W niniejszej sprawie poszkodowane prowadzące działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, użytkowały uszkodzony samochód, będący przedmiotem współwłasności, w celu wykonywania tej działalności. Dodać należy, że nie ma podstaw, aby różnicować sytuację osób prowadzących działalność gospodarczą i nie prowadzących. W obu bowiem przypadkach na skutek uszkodzenia rzeczy – samochodu – poszkodowany przez pewien okres nie może nim dysponować. Na podstawie art. 363 § 1 kc naprawienie szkody powinno nastąpić przez przywrócenie stanu poprzedniego. Poszkodowany ma prawo do natychmiastowego uzyskania przywrócenia stanu poprzedniego i nie można zmuszać go do ponoszenia różnego rodzaju dolegliwości związanych z uszkodzeniem rzeczy. Nie sposób nie zgodzić się, że normalnym następstwem uszkodzenia samochodu jest niemożność korzystania z niego. Przywrócenie stanu poprzedniego polega na uzyskaniu przez poszkodowanego możliwości korzystania z rzeczy. Dokonuje się to przez naprawę samochodu, która z oczywistych względów trwa określony okres (w zależności od rodzaju uszkodzeń). Przyjmując, że poszkodowany ma prawo do natychmiastowego przywrócenia do stanu poprzedniego należy wskazać, iż normalnym następstwem utraty korzystania z samochodu jest najem pojazdu zastępczego. W ocenie Sądu z samego faktu, iż poszkodowany nie może dysponować swoim pojazdem wypływa jego uprawnienie do najmu pojazdu zastępczego i związek przyczynowy pomiędzy tymi zdarzeniami, tak jak wskazano w wyroku SN z 8 września 2004 r. IV CK 672/03 nie publ.).

Podobnie Sąd Najwyższy wypowiedział się w uchwale z 17 listopada 2011 r. III CZP 5/11 OSNC 2012/3/28, gdzie wskazano, że „Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego nie służącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej”, „Samochód w sposób bardziej wszechstronny i funkcjonalny zaspokaja potrzeby życiowe właściciela. Korzystanie z niego stało się obecnie standardem cywilizacyjnym i taka jego funkcja będzie się umacniać”.

Jak już wskazano bowiem, poszkodowany ma prawo do przywrócenia stanu poprzedniego, a zatem w okresie naprawy z uwagi na niemożność korzystania z rzeczy ma prawo do wynajęcia samochodu. Nie jest istotne czy rzecz służy do celów zarobkowych czy nie. Nie można bowiem zgodzić się ze stanowiskiem, iż jedynie z uwagi na obowiązek minimalizowania utraconych korzyści poszkodowany miałby wówczas już nie prawo a przecież obowiązek wynajęcia pojazdu zastępczego. Prawo poszkodowanego wynika z faktu czasowej utraty korzystania z rzeczy i prawa do bezzwłocznego przywrócenia do stanu poprzedniego.

Zatem zarzut niewykazania, że konieczny był najem pojazdu zastępczego należy uznać, za nie uzasadniony i związek przyczynowy pomiędzy uszkodzeniem samochodu poszkodowanego a najmem pojazdu zastępczego nie budzi wątpliwości sądu.

Natomiast w orzecznictwie wyrażono także pogląd, który Sąd Rejonowy w pełni popiera, że „Jeżeli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy w postaci wmontowania do niego nowej części zamiennej, to koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (art. 361 § 1 k.c.)” – wyrok SN z dnia 5 listopada 2004 r II CK 494/03 (Biul.SN 2005/3/11). Sąd Rejonowy w pełni podziela ten pogląd, gdyż normalnym następstwem uszkodzenia pojazdu jest brak możności dysponowania nim aż do czasu naprawienia go zgodnie z fachowym procesem naprawy. Natomiast przedłużenie się naprawy ponad czas niezbędny do jej dokonania jest czynnikiem nie związanym bezpośrednio z faktem kolizji, jego przyczyną jest bowiem nienależyte wykonanie umowy o naprawę pojazdu. Zatem za konieczność najmu pojazdu zastępczego w okresie powyżej niezbędnego czasu naprawy odpowiedzialny jest dokonujący naprawy a nie sprawca uszkodzenia pojazdu. Nie należy zapominać, iż w polskim prawie cywilnym obowiązuje zasada adekwatnej przyczynowości zatem ubezpieczyciel odpowiada za normalne, typowe następstwa zdarzenia wywołującego szkodę. Natomiast przedłużanie się naprawy nie jest w ocenie sądu takim typowym następstwem.

Zatem dopuszczalne jest podnoszenie przez pozwanego zarzutu, że samochód był wynajmowany dłużej niż czas niezbędny dla dokonania naprawy.

Na powódce spoczywa ciężar dowodu wykazania, że najem nie trwał dłużej niż trwała naprawa. Natomiast to pozwany powinien udowodnić, że naprawa powinna trwać krócej niż trwała w rzeczywistości.

Określenie niezbędnego czasu naprawy samochodu wymagało wiadomości specjalnych, dlatego w tym zakresie dopuszczono dowód z opinii biegłego.

Jak wynika z opinii biegłego zgodnie z kalkulacją zatwierdzoną przez pozwanego technologiczny czas naprawy uszkodzeń samochodu marki S. (...) nr rej. (...) wyniósł 2 dni robocze. W tych dwóch dniach uwzględniony został tzw. czas międzyoperacyjny stanowiący 20-40% czasu kalkulacyjnego, który w niniejszej sprawie wyniósł 1 dzień roboczy. Biorąc pod uwagę godziny otwarcia i pracy warsztatu oraz dni wolne od pracy (soboty i niedziele), naprawa powinna odbyć się w okresie od 17 do 21 sierpnia 2012 roku. W naprawie samochodu istotnym elementem była regeneracja felgi, która musiała odbyć się w innym specjalistycznym warsztacie jednak nie miała wpływu na konieczny czas trwania naprawy uszkodzonego pojazdu. Biegły stwierdził, że uszkodzenia tarczy koła polegające na jej obtarciu nie wymagają – jak chciałby powód – 6 dni naprawy. Z doświadczenia biegłego wynika, że taka regeneracja felgi nie powinna trwać dłużej niż 1 dzień roboczy. Jak słusznie zauważa biegły samochód został przyjęty do naprawy w dniu 17 sierpnia 2012 roku, a tarcza została oddana do regeneracji dopiero 24 sierpnia 2012 roku. Zwłoka w przekazaniu felgi spowodowała nieuzasadnione wydłużenie czasu przestoju uszkodzonego pojazdu. Gdyby więc tarcza została przekazana tego samego lub następnego dnia po przyjęciu pojazdu do warsztatu – jej regeneracja trwająca nawet 4 – 5 dni nie przedłużyłaby ogólnego czasu naprawy samochodu.

Reasumując - po przyjęciu samochodu do warsztatu i rozpoczęciu jego naprawy w dniu 17 sierpnia 2012 roku, przestój pojazdu łącznie z koniecznością oczekiwania na zwrot zregenerowanej felgi powinien zakończyć się 21 sierpnia 2012 roku. Zatem należy stwierdzić, iż uzasadniony czas przebywania pojazdu w warsztacie naprawczym to 4 dni kalendarzowe. Rację miał więc pozwany uznając jedynie taki okres najmu, zostało to dowiedzione opinią biegłego sądowego. Zatem należy uznać, iż jedynie 4 dni najmu pojazdu pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z uszkodzeniem samochodu.

Pozwany podniósł także zarzuty przeciwko stawkom najmu stosowanym przez powoda, że odbiegają one od stawek rynkowych.

W sytuacji, kiedy wraz z pozwem przedstawiono cennik i poszkodowana wyraziła zgodę na określoną stawkę najmu, to nie ma podstaw, aby wyliczać koszty najmu w oparciu o stawki stosowane przez inne podmioty lub w oparciu o hipotetyczne średnie koszty.

Sąd stanął na stanowisku, iż należy analogicznie jak w przypadku naprawy samochodu przyznać poszkodowanej prawo wyboru podmiotu, z którym zawrze umowę najmu pojazdu zastępczego (por. uchwała z dnia 13 czerwca 2003 r. III CZP 2/03 (OSNC z 2004 Nr 4 poz. 51). Jak wskazano w uzasadnieniu tej uchwały „kosztami ekonomicznie uzasadnionymi są koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, iż ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku”.

Także w najnowszej uchwale 7 sędziów SN z 17.11.2011 r III CZP 5/11 OSNC 2012/3/28 na którą powołuje się pozwany nie ma przeciwstawnego sposobu interpretacji kosztów celowych. Niecelowość kosztów, o której mowa w tej uchwale wiąże się z okresem refundacji (czyli najmu), pomniejszania o koszty eksploatacji własnego pojazdu i wymaganiami stawianymi pojazdowi zastępczemu. Pozwany nie podnosi, że pojazd wynajmowany miałby być pojazdem wyższej klasy niż uszkodzony.

Niemniej jednak sąd zdecydował się przeprowadzić dowód na okoliczność stawek za najem w sierpniu 2012 roku na rynku T., dla klasy samochodu wynajętego przez poszkodowanych. Opinia biegłego w całości potwierdziła stanowisko powoda. Zastosowana przez niego stawka w wysokości 232,40 zł netto jest stawką rynkową i mieści się w przedziale stawek stosowanych przez inne podmioty. Najwyższa stawka rynkowa stosowana na rynku trójmiejskim w przypadku najmu z OC wyniosła aż 360,00 zł netto, a w przypadku zwykłego najmu 225,00 zł. Z porównania wynika więc, że stawka 232,40 zł zupełnie nie odbiega wysokością od innych stawek rynkowych.

Jednocześnie jednak sąd oddalił wniosek pozwanego na podstawie art. 217 § 2 kpc i art. 227 kpc (gdyż nie jest to okoliczność istotna) o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka - poszkodowanej - na okoliczność działań podjętych w celu minimalizacji wysokości szkody i sposobu wyboru oferty powoda. Skoro przyznawane jest poszkodowanej prawo do wyboru warsztatu dokonującego naprawy i nie ma podstaw do zmuszania jej do poszukiwania najtańszego warsztatu na rynku to konsekwentnie nie można uznać, iż obowiązek minimalizacji szkody oznacza zobowiązanie poszkodowanej do wyboru podmiotu oferującego samochody zastępcze po najniższej stawce.

A zatem po przeprowadzeniu postępowania dowodowego i rozważeniu wszystkich zarzutów pozwanego należy stwierdzić, iż uzasadniony koszt najmu, za który odpowiada pozwany to kwota 489,60 zł. 4 dni najmu po stawce 232,40 zł netto to kwota 929,60 zł, po odjęciu 440,00 zł czyli kwoty, którą pozwany uiścił przed procesem, do zapłaty pozostała kwota 489,60 zł. Mając na uwadze powyższe, należało na podstawie art. 509 kc w zw. z art. 822 kc w zw. z art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 361 k.c. zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 489,60 zł, odsetkach w pozostałym zakresie powództwo oddalić.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc w zw. z art. 455 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. Dowód doręczenia wezwania do zapłaty z dnia 8 listopada 2012 roku wskazuje datę 13 listopada 2012 roku. 30 – dniowy termin na spełnienie zobowiązania upłynął więc 13 grudnia 2012 roku. W tej sytuacji na podstawie art. 481 § 1 kc w zw. z art. 455 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. sąd zasądził odsetki od dnia 14 grudnia 2012 roku, a żądanie zasądzenia odsetek za okres wcześniejszy (od 13 grudnia 2012 roku) oddalił.

O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. drugie kpc, gdyż powództwo zostało oddalone jedynie w małej części dotyczącej odsetek uznając za koszty poniesione przez powoda opłatę od pozwu, opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł), wynagrodzenie radcy prawnego na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) - 600 zł. Jednocześnie pozwany poniósł koszty koniecznej obrony w wysokości 1836,01 zł w tym koszty zastępstwa procesowego (600 zł) , opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17zł) oraz koszt wynagrodzenia biegłego 1219,01 zł. Po stosunkowym rozdzieleniu kosztów procesu – albowiem powództwo zostało uwzględnionej w mniejszej części powód został obciążony kosztami procesu w wysokości 1419,05 zł.

Ponadto w pkt IV Sąd nakazał z urzędu zwrócić pozwanej kwotę 280,99 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki na opinię biegłego albowiem stosownie do art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm., dalej u.k.s.c.), zgodnie z którym przepisy art. 80-82 stosuje się odpowiednio do zwrotu zaliczki, a zgodnie z art. 80 ust. 1 ww. ustawy Sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną.

Biorąc powyższe pod uwagę sąd orzekł jak w sentencji.

SSR Iwona Grzegorzewska