Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant stażysta Bożena Sobczyk

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku M. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z siedzibą w Z.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania M. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z siedzibą w Z. z dnia 9 września 2013 r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje M. P. prawo do emerytury pomostowej poczynając od dnia (...) 2013 roku,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z siedzibą w Z. (...) na rzecz (...) kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sygn. akt VU 1484/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 września 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. z siedzibą w Z. odmówił przyznania wnioskodawcy M. P. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu podniósł, że wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w wymiarze co najmniej 15 lat.

W odwołaniu od powyższej decyzji, złożonym dnia 4 listopada 2013 roku, M. P. wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej wskazując, że oprócz okresów uznanych przez ZUS, pracował w warunkach szczególnych także w okresach zatrudnienia w Zakładzie (...) w Ł. w od 4 października 1988 roku do 28 marca 1989 roku na stanowisku maszynisty kotła oraz od 29 marca 1989 roku do 1 czerwca 1992 roku na stanowisku brygadzisty zmianowego wydziału ciepłowni. Na wypadek nieuwzględnienia tego okresu skarżący wniósł dodatkowo o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej. Ponadto podnosił, że do pracy w warunkach szczególnych ZUS nie zaliczył okresu zatrudnienia w okresie od 1 grudnia 1982 roku do 21 lipca 1988 roku w Zakładach (...) w Ł., w którym pracował na stanowisku maszynisty turbo zespołu.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

M. P., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 14 sierpnia 2013 roku wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 w aktach ZUS)

Wnioskodawca udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 35 lat, 7 miesięcy i 16 dni okresów składowych oraz 1 rok, 7 miesięcy i 25 dni okresów nieskładkowych.

(dowód: karta przebiegu zatrudnienia k. 17 w aktach ZUS)

Niekwestionowany przez ZUS staż pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych wynosi łącznie 12 lat, 10 miesięcy i 29 dni.

(dowód: pismo ZUS k. 28 w aktach ZUS)

W okresie od 4 października 1988 roku do 1 czerwca 1992 roku wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) w Ł.. W trakcie zatrudnienia w ww. zakładzie pracy wnioskodawca w okresach od 7 października 1991 roku do 18 grudnia 1991 roku oraz od 9 lutego 1992 roku do 30 maja 1992 roku korzystał z urlopu bezpłatnego. W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy pracodawca podał, że był on zatrudniony na stanowiskach maszynisty kotła i brygadzisty zmianowego wydziału ciepłowni.

(dowód: świadectwo pracy k. 2 w aktach ZUS)

W ww. zakładzie pracy wnioskodawca w okresie od 4 października 1988 roku do 28 marca 1989 roku pracował na stanowisku maszynisty kotła, a od 29 marca 1989 roku do 1 czerwca 1992 roku na stanowisku brygadzisty zmianowego wydziału ciepłowni.

(dowód: angaż k. 11 w aktach sprawy)

Praca wnioskodawcy na stanowisku brygadzisty zmianowego różniła się od pracy maszynisty kotła jedynie tym, że oprócz obowiązków maszynisty kotłów wysokoprężnych i urządzeń pomocniczych wnioskodawca nadzorował pracę innych maszynistów i dokonywał rejestracji pomiaru urządzeń. Wnioskodawca nie wykonywał prac administracyjnych. Przełożonym wnioskodawcy jako brygadzisty był mistrz. Zarówno na stanowisku maszynisty i kotła wnioskodawca pracował przy wytwarzaniu energii cieplnej.

(dowód: zeznania świadków M. M. i K. S. k. 36, k. 38 zeznania wnioskodawcy k. 37, 38 w zw. k. 24 w aktach sprawy)

W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy Zakład (...) w Ł. wskazał, że pracował on w takich warunkach przez cały okres zatrudnienia wykonując prace określone w Wykazie A, Dziale (...), poz. 1 pkt 19 stanowiącym załącznik do Zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 18 sierpnia 1983 roku w sprawie stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, tj. prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektronicznych i cieplnych.

(dowód: świadectwo pracy k. 5 w aktach ZUS)

W dacie złożenia wniosku o przyznanie prawa do emerytury pomostowej wnioskodawca nie pozostawał w zatrudnieniu w ramach stosunku pracy.

(okoliczność niesporna)

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 4 października 1988 roku do 1 czerwca 1992 roku (z wyłączeniem okresów, od 7 października 1991 roku do 18 grudnia 1991 roku oraz od 9 lutego 1992 roku do 30 maja 1992 roku, kiedy przebywał na urlopie bezpłatnym), staż pracy wnioskodawcy, w takich warunkach, łącznie z okresem niekwestionowanym przez organ rentowy, wynosi ponad 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999 roku. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)  po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)  nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Art. 49 ww. ustawy stanowi natomiast, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1)  po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)  w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Wnioskodawca urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku, w dniu (...) 2013 roku ukończył 60 lat, w dacie złożenia wniosku o emeryturę pomostową legitymował się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat, a także miał miała rozwiązany stosunek pracy. Do wnioskodawcy nie miał przy tym zastosowania wymóg określony art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, albowiem, jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe, w dniu wejścia w życie tejże ustawy, miał wymagany w przepisach, okres pracy w szczególnych warunkach.

Istota sporu w sprawie sprowadzała się do więc ustalenia, czy wnioskodawca ma wymagany okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat (art. 4 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów art. 32 ustawy z dnia o emeryturach i rentach z FUS (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z art. 32 ww. ustawy za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Pracą w warunkach szczególnych jest natomiast praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, (...) URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie zatrudnienia od 4 października 1988 roku do 1 czerwca 1992 roku w Zakładzie (...) w Ł. Sąd oparł się na zeznaniach świadków M. M. i K. S. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Zeznania te zasługują na wiarę, gdyż są spójne i logiczne. Podkreślić przy należy, iż organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności wskazanych wyżej dowodów.

Z dowodów powyższych wynika, że w spornym okresie wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał obowiązki montera kotłów wysokoprężnych i urządzeń pomocniczych. Ponadto jako brygadzista wnioskodawca nadzorował prace innych monterów. Praca wnioskodawcy na stanowisku brygadzisty zmianowego różniła się od pracy maszynisty kotła jedynie tym, że oprócz obowiązków maszynisty kotłów wysokoprężnych i urządzeń pomocniczych wnioskodawca nadzorował pracę innych maszynistów i dokonywał rejestracji pomiaru urządzeń. Wnioskodawca nie wykonywał prac administracyjnych. Przełożonym wnioskodawcy jako brygadzisty był mistrz. Zarówno na stanowisku maszynisty i kotła wnioskodawca pracował przy wytwarzaniu energii cieplnej.

W świetle zebranego materiału dowodowego, należało zatem uznać, że w spornych okresach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace wymienione Dziale (...) wykazu A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, tj. prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych oraz w Dziale XIV, poz. 24, tj. prace polegające na kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno-technicznym na oddziałach wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

Podkreślić przy tym należy, iż wcześniejsze okresy zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku montera kotłów energetycznych ZUS zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd nie przeprowadzał postępowania dowodowego na okoliczność, czy wnioskodawca pracował w warunkach szczególnych również w okresie od 1 grudnia 1982 roku do 21 lipca 1988 roku w Zakładach (...) w Ł., albowiem jak wynika z pisma ZUS z dnia 15 maja 2014 roku (k. 28) wskazany okres zatrudnienia został zaliczony do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury pomostowej poczynając od dnia (...) 2013 roku, tj. od ukończenia przez niego 60 lat.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. oraz przepisów § 2 ust. 1 i 2 oraz § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 490).