Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 25-07-2014 r.

Sąd Okręgowy w Koninie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jan Bartniak

Protokolant: Konrad Gajdziński

po rozpoznaniu w dniu 23-07-2014 r. w Koninie

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko G. K.

o zapłatę kwoty 99.708 zł

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza pozwanej G. K. od powoda T. K. kwotę 3617 (trzy tysiące sześćset siedemnaście) złotych kosztów procesu.

SSO Jan Bartniak

Sygn. akt I C 910/13

UZASADNIENIE

Powód T. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej G. K. kwoty 99.708,00 złotych tytułem spłaty pożyczki udzielonej na podstawie umowy z dnia 18.08.2011 r. wraz z „ustawowymi odsetkami” naliczonymi w sposób określony w § 4 umowy oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 18.08.2011 r. strony podpisały umowę pożyczki, na mocy której powód pożyczył pozwanej kwotę 21.000,00 (...) tj. w przeliczeniu według kursu średniego walut NBP na dzień zawarcia umowy pożyczki kwotę 99.708,00 zł. Pozwana zobowiązała się zwrócić pożyczoną kwotę do dnia 18.02.2012 r. W § 4 umowy strony ustaliły warunki zwrotu pożyczki oraz wysokość należnych odsetek. Powód zaznaczył, że pomimo upływu określonego w umowie terminu pozwana, nie zwróciła pożyczonej kwoty.

W odpowiedzi na pozew G. K. wniosła o odrzucenie pozwu, powołując się na art. 192 k.p.c. w zw. z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., z uwagi na objęcie tego samego roszczenia innym postępowaniem o sygn. akt I C (...)Sądu Okręgowego w K. ewentualnie o oddalenie powództwa oraz obciążanie powoda na rzecz pozwanej kosztami postępowania w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana uzasadniając swoje stanowisko zakwestionowała zawarcie przez nią w imieniu własnym, umowy z dnia 18.08.2011 r., a w szczególności to, jakoby w oparciu o umowę z dnia 18.08.2011 r. powód przekazał pozwanej jakąkolwiek kwotę, co więcej wskazała, że umowa ta była podpisana przez pozwaną nie w imieniu własnym a w imieniu firmy (...) Sp. z o.o., której pieczątkę przystawiono przy nazwisku pozwanej. Wskazano, że podpisując umowę pozwana działała w imieniu spółki (...) Sp. z o.o. w K., w zakresie określonym pełnomocnictwem z dnia 2.05.2011 r., Pozwana podała, że jej ojciec A. Ż. (1) będący prezesem (...) Sp. z o.o., zawarł z powodem ustną umowę pożyczki i doszło pomiędzy nimi do uzgodnień, że zobowiązania z niej wynikające przejmie spółka (...), której powód zlecił wykonanie budynku mieszkalnego w K. przy ul. (...). Podpisując umowę z 18.08.2011 r. pozwana działała jako pełnomocnik (...) Sp. z o.o. w K.. Wskazywała nadto, że po zawarciu umowy pożyczki (z dnia 18.08.2011 r.) ojciec pozwanej A. Ż. (1) pożyczył od powoda dodatkową kwotę 20.000 złotych. Na podstawie tych okoliczności w dniu 22.02.2012 r. została sporządzona nowa umowa, w której opisano obok przekazania kwoty 21.000 „funtów angielskich”, także kwotę 20.000 złotych oraz doprecyzowano oznaczenie stron, poprzez wpisanie zamiast G. K., firmy (...) Sp. z o.o. Zastąpienie jednej umowy drugą, potwierdza zdaniem pozwanej, sporządzone przez T. K. wyliczenie zobowiązań, które odpowiadają kwotom wskazanym w umowie z 18.08.2011 r. oraz 22.02.2012 r. Jak zaznaczono z powodu nieobecności A. Ż. (1), polecił on córce pozwanej G. K. by w oparciu o udzielone jej pełnomocnictwo zawarła w imieniu firmy (...) sp. z o.o. w K., nową umowę pożyczki. Pozwana wskazała również, że przy podpisywaniu umowy z 22.02.2012 r. postanowiono, że umowa z 18.08.2011 r. zostanie zniszczona i pozwana swój egzemplarz umowy zniszczyła, a powód stwierdził , że swojego egzemplarza umowy nie ma przy sobie, ale zapewnił, że go również zniszczy, czego jak wskazała pozwana nie uczynił i aktualnie dochodzi bezpodstawnych roszczeń wobec nie tylko A. Ż. (1) i spółki (...) ale także pozwanej.

Ostatecznie strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje :

A. Ż. (1) jest prezesem zarządu firmy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., która zajmuje się świadczeniem usług budowlanych (bezsporne). A. Ż. (1) pozostawał w kontaktach handlowych z T. K. i zdecydował się pożyczyć od niego pieniądze z przeznaczeniem na działalność firmy(bezsporne). W 2011 r. powód T. K. zlecił ojcu pozwanej A. Ż. (1) budowę domu przy ul. (...) w K. (dowód : zeznania pozwanej – k.59, stawisko powoda wyrażone w sprawie 3 Ds.(...) Prokuratury Rejonowej w K.k.51-52, oraz k.138v). Powód i ojciec pozwanej postanowili wówczas, że zwrot pożyczki nastąpi poprzez realizację inwestycji budowlanej (dowód : zeznania pozwanej – k.59). W związku z tym, że powód chciał, aby pożyczka została stwierdzona pismem, w dniu 18.08.2011 r. będąca pełnomocnikiem (...) Sp. z o.o., pozwana G. K., córka A. Ż. (1), podpisała z powodem umowę pożyczki, na zasadach wcześniej ustalonych przez powoda i nieobecnego przy podpisaniu umowy ojca pozwanej. W treści umowy wskazano, że powód udziela pożyczki w kwocie 21.000 funtów szterlingów (w umowie określonych jako „angielskich”), która miała zostać zwrócona w dniu 18.02.2012 r. W treści umowy przygotowanej przez powoda błędnie wskazano, że została ona zawarta z pozwaną G. K., gdyż w rzeczywistości pozwana występowała jako pełnomocnik spółki (...) i podpisała umowę opatrując ją w miejscu oznaczonym jako „pożyczkodawca” także pieczęcią firmową spółki (dowód : zeznania pozwanej – k.59, umowa pożyczki – k.8). Pozwana działała zgodnie z udzielonym jej w dniu 2 maja 2011 r. pełnomocnictwem(k.43 akt), występując jedynie jako pełnomocnik spółki (...).(dowód : zeznania pozwanej – k.59, 139). W umowie znalazł się również zapis, że pożyczkodawca przekazał kwotę pieniędzy z chwilą podpisania umowy, a pożyczkobiorca kwitował ich odbiór, co nie odpowiadało rzeczywistemu stanowi, gdyż pieniądze zostały przekazane już wcześniej i to nie pozwanej, lecz A. Ż. (1), a umowa miała jedynie zabezpieczać interesy powoda co do potwierdzenia faktu udzielenia pożyczki (dowód : zeznania pozwanej – k.59, 139). Po zawarciu umowy pozwana nie interesowała się jej realizacją, gdyż to jedynie A. Ż. (1) kontaktował się powodem i prowadził z nim rozmowy na temat inwestycji oraz rozliczeń. W okresie po podpisaniu umowy będącej przyczyna sprawczą procesu, A. Ż. (1) pożyczył od powoda dodatkową kwotę 20.000 złotych, gdyż w trakcie realizacji inwestycji budowy zabrakło pieniędzy. Świadkiem przekazania tych pieniędzy była pozwana (dowód : zeznania pozwanej – k. 59). Powód i ojciec pozwanej A. Ż. (1) postanowili, że umowa pożyczki z 18.08.2011 r. zostanie zmodyfikowana poprzez dołączenie oświadczenia o pożyczeniu również 20.000 złotych. Pozwana rozmawiała wówczas z ojcem, który zapewniał ją, że wszystko jest w porządku, gdyż pieniądze są rozliczane w ramach prowadzonej na rzecz powoda inwestycji budowlanej. Do sporządzenia nowej umowy pożyczki doszło w dniu 22.02.2012 r. i ponownie jako pełnomocnik (...) Sp. z o.o. występowała pozwana. W treści umowy, strony zaznaczyły, że jej przedmiotem jest udzielenie pożyczki w kwocie 20.000 złotych oraz został zawarty w niej zapis, że pożyczono również kwotę 21.000 funtów „angielskich”. Przewidziano, że pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić kwotę będącą przedmiotem umowy za pół roku tj. 31.12.2012 r. (dowód : umowa pożyczki z 22.02.2012 r. – k. 44-45). Dodatkowo na prośbę powoda, doprecyzowano oznaczenie strony pożyczkobiorcy, wskazując, że jest nim spółka (...) Sp. z o.o. a jej reprezentantami są: będący pełnomocnikami Spółki (k.43), F. K. i G. K. – choć ten ostatni umowy nie podpisywał. (dowód : zeznania pozwanej – k.59, umowa pożyczki – k.44-45).

Wedle argumentacji pozwanej, w sumie powód T. K. pożyczył firmie (...) kwotę 21.000 funtów szterlingów oraz kwotę 20.000 złotych, albowiem zgodnie z wolą stron umowa, z dnia 22.02.2012 r. miała uzupełniać wcześniejszą umowę jedynie o dodatkową kwotę 20.000 zł, którą powód pożyczył A. Ż. (1) po zawarciu umowy z 18.08.2011 r. Stąd też egzemplarze wcześniejszej umowy pożyczki miały zostać zniszczone, co pozwana G. K. uczyniła w obecności powoda, drąc swój egzemplarz umowy. Powód oświadczył, że nie posiada pierwszej umowy przy sobie, ale jak wróci do domu to ją również zniszczy, czego jednakże nie uczynił (dowód : zeznania pozwanej – k.59).

Powód ostatecznie nie kwestionował tego, że to on zlecił spółce (...) budowę domu położonego w K. przy ul. (...) (k.138v), choć wcześniej (k.60) stwierdził, że budowa ta jest prowadzona przez syna powoda i jak określił „ja się nie wtrącam,” następnie, po odczytaniu stanowiska wyrażanego przez powoda, na ten temat, w toku postępowania w sprawie 3 Ds. (...) Prokuratury Rejonowej w K. (k.51-52 i k.60), odwołując się do reprezentowanej przez siebie mniejszości etnicznej powiedział, że „u Romów jest tak, że czy podpis należy do mnie czy do syna to jest wszystko to samo,” by ostatecznie w trakcie przesłuchania w charakterze strony (k.138v), potwierdzić, to że budowa przy ul. (...) prowadzona była na zlecenie powoda.

Pismem z dnia 16.05.2013 r. powód T. K., za pośrednictwem ówczesnego pełnomocnika zwrócił się do „ (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K.” F. K. oraz G. K. o zapłatę kwoty 205.722,93 zł tytułem zwrotu pożyczki zawartej w dniu 22.02.2012 r. w K. pomiędzy w/w a T. K., na którą składają się : należność główna 21.000 (...) i 20.000 złotych oraz odsetki należne od marca 2012 r. w kwocie 6.000 złotych oraz odsetki od 1.04.2012 r. do 31.12.2012 r. w wysokości 7.000 złotych (dowód : pismo z 16.05.2013 r. – k.47-49). W odpowiedzi na powyższe pismo G. K. oraz F. K. wskazali, że nie są wspólnikami firmy (...) Sp. z o.o., a umowa pożyczki wymieniona w wezwaniu przedsądowym została podpisana na podstawie udzielonego pełnomocnictwa przez zarząd firmy (...) Sp. z o.o., a jej spłata została rozliczona na poczet budowy, którą wykonuje powyższa firma (dowód : pismo z 27.05.2013 r. – k.50).

W dniu 30.04.2013 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej w K.umorzył dochodzenie w sprawie 3Ds. (...)w sprawie uporczywego nękania przez powoda i jego syna S., G. K. i jej męża F. K. w okresie od 1.09.2011 r. do dnia 27.02.2013 r. na terenie firmy (...)Sp. z o.o. mieszczącej się w K. przy ul. (...) tj. o przestępstwo z art. 190a § 1 kk wobec stwierdzenia, iż brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa określonego w art. 190a § 1 kk (dowód: postanowienie o umorzeniu dochodzenia – k.55-56).

W toku pozostaje sprawa z powództwa T. K. przeciwko (...) Sp. z o.o. o zwrot przedmiotu pożyczki z umowy z dnia 22.02.2012 r. prowadzona przed Sądem Okręgowym w K. w sprawie o sygn. akt I C(...) (bezsporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów :

- częściowo w oparciu o zeznania pozwanej G. K. (nagranie 00:06:16 – 00:24:22 – k.59 w zw. z 00:50:12 – 01:05:10 – k.138v-139),

- dokumentów w postaci : umowy pożyczki z 18.08.2011 r. (k.8), dokumentu pełnomocnictwa (k.43), umowy pożyczki z 22.02.2012 r. (k.44-45), wezwania przedsądowego (k.47-49), pisma z dnia 27.05.2013 r. (k.50), kserokopii protokołu zeznania T. K. w sprawie 3 Ds. (...) (k.51-52), postanowienia o umorzeniu dochodzenia (k.55-56), dokumentów z Urzędu Miejskiego w K. (k.84,89-127), k.1-3,6-7v, 67-68 akt 3 Ds.(...) Prokuratury Rejonowej w K..

Niesporne w sprawie jest to, że w okresie lat 2011 – 2012: powód pożyczył 21.000 „funtów angielskich” i 20.000 zł., które otrzymanie jako pożyczający potwierdza A. Ż. (1) prezes Spółki (...) sp. z o.o. w K., nadto A. Ż. (1), przyjął zlecenie powoda na budowę (siłami firmy (...)) domu przy ul. (...) w K. (w ocenie samego powoda budowa ta obecnie, jest w stanie surowym zamkniętym). Pozostałe okoliczności sprawy są już sporne. Zeznania powoda T. K. zostały przez Sąd ocenione jako niewiarygodne. Powód opierając swe żądania w tym procesie wyłącznie o umowę z dnia 18.08.2011 r., stał na stanowisku, iż zawarł on dwie umowy pożyczki. Pierwszą dnia 18.08.2011 r z pozwaną G. K. na mocy której powód, miał jej pożyczyć kwotę 21.000 funtów szterlingów (z terminem zwrotu pożyczki do dnia 18.02.2012r.), a drugą zawartą z firmą (...) Sp. z o.o.(reprezentowaną także przez pozwaną) w dniu 22.02.2012 r., zgodnie z jej treścią powód miał pożyczyć spółce kwotę 21.000 funtów szterlingów oraz 20.000 złotych. Zeznał, że pozwana nie zwróciła mu kwoty pożyczki zaciągniętej umową z dnia 18.08.2011 r. i dlatego dochodzi roszczeń na drodze sądowej. Wersji powoda, przeczy ciąg zdarzeń, które nastąpiły w okresie po zawarciu ww. umowy: powód faktycznie zlecił firmie ojca pozwanej budowę przy ul. (...) w K., brak logiki w działaniu powoda, który raz pożyczył pozwanej 21.000 funtów szterlingów i mimo tego, że nie zwrócono mu pożyczonej kwoty, powtórnie tej samej osobie po stronie pożyczkodawcy, udziela pożyczki w identycznej wysokości funtów szterlingów (+ 20.000 zł.). Taka logika czyni wiarygodną argumentacje pozwanej, która wskazywała, że druga umowa pożyczki z dnia 22.02.2012 r. była jedynie uzupełnieniem pierwszej umowy, a podstawą do jej sporządzenia było to, że powód pożyczył A. Ż. (1)już po zawarciu umowy w dniu 18.08.2011 r. dodatkową kwotę 20.000 złotych. Jednocześnie na prośbę powoda doprecyzowano, że stroną umowy nie jest G. K., jako osoba fizyczna, lecz spółka (...), a pozwana występuje przy umowie jako pełnomocnik spółki. Ta ostatnia okoliczność miała wyjaśniać wątpliwość, że w pierwszej umowie pozwana została wymieniona jako strona umowy, ale podpisując umowę, przystawiła firmową pieczątkę.

Zeznania powoda co do okoliczności odnoszących się do zawarcia obu pożyczek są również wewnętrznie sprzeczne i skutkują niewiarygodnością powoda. Powód podawał, że w trakcie pierwszej umowy stawili się u niego pozwana, jej mąż oraz A. Ż. (1) i choć jak zeznał, miał pożyczyć pieniądze jedynie pozwanej, to użył sformułowania, że „ budują szkołę w S. i brakło im pieniędzy”. Wskazanie na liczbę mnogą oznacza, że w istocie powód nie zamierzał pożyczył pieniędzy pozwanej i uwiarygadnia twierdzenia pozwanej, że chodziło w tym przypadku o spółkę (...), a powód utożsamiał wszystkie w/w osoby jako prowadzące i odpowiedzialne za zobowiązania spółki. Udzielone pozwanej pełnomocnictwo (k.43) i podpis jej złożony pod umową wraz z pieczęcią firmy, która udzieliła pełnomocnictwa, potwierdzają argumentację pozwanej iż podpisała umowę, nie w imieniu własnym tylko w imieniu Spółki, nadto że umowa ta nie jest umową w której pozwana jest pożyczkobiorcą.

Powód (co rzutuje na jego brak wiarygodności w tym procesie) nie był konsekwentny także co do przekazania pieniędzy z drugiej umowy, zeznając początkowo, iż pieniądze zostały dane A. Ż. (1), jeszcze przed zawarciem umowy, aby po chwili zeznać, że zostały one przekazane pozwanej. Powód określając, jaką kwotę pożyczył, zeznał, że było to 21.000 funtów oraz 20.000 złotych, co kłóci się z treściami umów, z których gdyby przyjąć za powodem, że stanowiły one dwa odrębne zobowiązania to w sumie należałby się jemu zwrot kwoty 21.000 funtów z umowy z 18.08.2011 r. oraz 21.000 funtów i 20.000 złotych z umowy z 22.02.2012 r., tj. łącznie 42.000 funtów oraz 20.000 złotych. Na takie wysokości udzielonych pożyczek powód wprawdzie wskazał, lecz uczynił to dopiero w trakcie składania kolejnych zeznań, co nie pozwala ocenić tego inaczej jako złożenie ich dla celów niniejszego postępowania, tym bardziej, że wcześniej kilkakrotnie wskazywał, że pozwana miała od niego otrzymać jedynie 21.000 funtów oraz 20.000 złotych. To stanowisko potwierdza więc wersję pozwanej, co do charakteru jej udziału przy podpisywaniu pierwszej i drugiej z umów. Powód nie potrafił również przekonująco wyjaśnić dlaczego przy pierwszej umowie, pozwana, choć miała zawierać umowę jako osoba fizyczna, umieściła pieczątkę (...) Sp. z o.o. Podawał, że chciał w ten sposób uwiarygodnić zawartą umowę, co zdaniem Sądu kłóci się z twierdzeniami powoda, że znał pozwaną oraz jej ojca od kilkunastu lat i darzył ich zaufaniem, a zatem nieprawdopodobnym jest to by przyłożenie pieczątki miało odnieść ten skutek. Co więcej zeznania powoda i w tej części nie były konsekwentne, gdyż chwilę później zeznał, że nie zwrócił uwagi na to, że pozwana postawiła pieczątkę spółki (...). Powód nie jest wiarygodnym również przez fakt, że zeznał on, jakoby nie wiedział, o inwestycji przy ul. (...) oświadczając, że „budowa jest jego syna i ja się nie wtrącam” gdyż pozostaje to w sprzeczności z zeznaniami powoda złożonymi po przypomnieniu mu tego co sam mówił, w toku postępowania w sprawie 3Ds. (...), gdzie podał, że „(…)w 2011 roku zleciłem im budowę i wykończenie domu w K. przy ulicy (...), numeru nie pamiętam(…)” i w rezultacie jego ostatecznemu stwierdzeniu (k.138v), że potwierdzającym stanowisko strony pozwanej, że budowa przy ul. (...) była zlecona przez powoda. Powód po przypomnieniu mu o tym co mówił na temat zlecenia budowy przy ul. (...) w sprawie 3 Ds. (...)Prokuratury Rejonowej w (...), stwierdził, że wśród Romów jest „to samo”, bez względu czy „czy podpis należy do mnie czy do syna,’ by na ostatniej rozprawie zeznać, że budowa domu przy ulicy (...) to „było moje zlecenie”. Należy również zauważyć, że zeznaniom powoda dotyczącym spornej pożyczki, przeczy także fakt, iż formułując wezwanie przedsądowe domagał się zapłaty nie tylko od pozwanej ale również od jej męża (drugiego pełnomocnika Spółki), a ponadto powołał się w nim na należność wynikającą jedynie z umowy z dnia 22.02.2012 r., nie domagając się od pozwanej zapłaty z tytułu umowy z dnia 18.08.2011 r. Trudno również przyjąć za wiarygodne twierdzenie, że powód choć w żadnej części nie otrzymał spłaty pierwszej pożyczki, miałby zdecydować się na zawarcie nowej umowy, bez gwarancji, iż pożyczkobiorca wywiąże się z jej spłaty, a uczynił to jakoby jedynie dlatego, że darzył pozwaną oraz jej rodzinę zaufaniem. Zeznania w tej części podano jedynie na użytek procesu, gdyż powód, który dokumentował każdą umowę pożyczki, ostatecznie podaje - kwestionując wcześniej fakt by zawierał z ojcem pozwanej umowę zlecającą budowę domu przy ul. (...) w K. - że dał ojcu pozwanej bez pokwitowania kwotę 300.000 zł. na ww. budowę przy ul. (...), a przecież logika nakazywała mu zaprzestania kontaktów z dłużnikiem, który nie wywiązał się w żadnej części ze swojego zobowiązania, choć minął termin spłaty pożyczki. Tym bardziej nie jest wiarygodna wersja wręczania kwoty 300.000 zł. bez pokwitowania. Ww. działania jako podejmowane wyłącznie na użytek procesu potwierdza także postawa powoda, który w niniejszej sprawie wszczętej jako pozew w postępowaniu nakazowym, wskazuje adres pozwanej na R. k/Ł., choć wie że zamieszkuje ona w R. k/K..(vide k.2, k.23, k.28, k.30) Strona powodowa podtrzymywała to że adres wskazany w pozwie jest prawidłowym adresem pozwanej (k.23) i dopiero po wskazaniu iż z informacji doręczyciela wynika, że przy ul. (...) w R. k/Ł. nie ma posesji o nr (...), (k.19-20, k.28), wskazano prawidłowy adres pozwanej.(k.30)

Próba strony pozwanej zmierzająca do wyjaśnienia okoliczności związanej ze sporządzeniem wyliczenia (k.46) nawiązującego do dat pierwszej i drugiej z umów, będących podstawą roszczeń powoda w sprawie niniejszej i w sprawie o sygn. akt I C(...)tut. sądu, przez dowód z przesłuchania żony powoda, nie powiodła się skutkiem skorzystania przez ww. z prawa odmowy zeznań. Powyższe wpisuje się w taktykę procesową powoda.

W przypadku zeznań pozwanej G. K. Sąd uznał, że w większości zasługują one na uwzględnienie, gdyż zeznania te były konsekwentne, logiczne oraz spójne. Sąd odmówił wiarygodności tej części jej zeznań, w których podawała, że powód osobiście przygotował rozliczenie dotyczące spłat odsetek, albowiem okoliczność tą zakwestionował powód, a pozostały materiał dowodowy nie potwierdził tego, aby zostało ono sporządzone przez niego. Na okoliczność sporządzenia przez powoda w/w dokumentu został dopuszczony dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny zakresu badań dokumentów F. Ł., która po pobraniu od powoda materiału porównawczego i zestawiając go z oryginałem dokumentu stanowiącego wyliczenie na kwotę 203.000 złotych, stwierdziła, że powód, którego grafizm jest niskiej klasy nie byłby w stanie nakreślić podpisów dowodowych (k.46). W oparciu o takie stanowisko biegłej uznać należało, że nie zostało wykazane, aby przedłożone wyliczenie zostało sporządzone przez powoda. Sąd nie dopatrzył się powodów, aby podważyć stanowisko biegłej, a żadna ze stron nie domagała się sporządzenia przez biegłej opinii na piśmie czy też dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego.

Wartość dowodowa pozostałych dokumentów przedłożonych przez strony nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd zważył, co następuje :

Powód T. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej G. K. zapłaty kwoty 99.708,00 zł stanowiącej równowartość 21.000 funtów szterlingów (brytyjskich) tytułem zwrotu pożyczki udzielonej na podstawie umowy z dnia 18.08.2011 r. Tak określone roszczenie powoda oznacza, że jego podstawą prawną stanowi art. 720 § 1 k.c. zgodnie z którym, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Według art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Opierając się na tej regule, doktryna i judykatura przyjmują zgodnie, że powód powinien udowodnić fakty, z których wywodzi dochodzone roszczenie, a pozwany - fakty uzasadniające jego zarzuty przeciwko roszczeniu powoda; fakty tamujące lub niweczące roszczenie powinien udowodnić przeciwnik tej strony, która wystąpiła z roszczeniem, a więc w zasadzie pozwany (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z 20.04.1982 r., I CR 79/82, Lex nr 8416, wyrok Sądu Najwyższego z 19.11.1997 r., I PKN 375/97, Lex nr 33567). Przenosząc to na reguły związane z rozkładem ciężaru dowodu przy umowie pożyczki wymaga podkreślenia, że pożyczkodawca powinien udowodnić, to, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, natomiast pożyczkobiorca powinien wykazać to, że dokonał zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Innymi słowy, to powód powinien udowodnić to, że pomiędzy stronami doszło do zawarcia tego rodzaju umowy. Z kolei sprostanie temu obowiązkowi oznaczałoby, że pozwaną obciąża dowód wykazania okoliczności niweczących prawo powoda, a więc, wysokości przekazanych mu kwot. Oceniając przedłożony przez strony materiał dowodowy Sąd uznał, że w rzeczywistości nie doszło pomiędzy T. K. a G. K. do zawarcia umowy pożyczki i tym samym nie istniał po stronie pozwanej obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki. Powód występując z roszczeniem powołał się na zapisy umowy pożyczki z dnia 18.08.2011 r. w której jako pożyczkobiorca występuje pozwana, jednakże analiza treści całości umowy i zebranego materiału dowodowego wskazuje, iż w istocie stroną tej umowy nie była pozwana jako osoba fizyczna. Pozwana działała w charakterze pełnomocnika (...) Sp. z o.o., a spisanie umowy, miało chronić interesy powoda, który wcześniej w ramach ustnej umowy pożyczył pieniądze prezesowi Spółki (...) A. Ż. (1). Przeciwko żądaniu pozwu przemawia to, że umowa pożyczki z dnia 18.08.2011 r. została opatrzona pieczątką firmową (...) Sp. z o.o., która nie zostałaby użyta, gdyż byłoby to bezcelowe, gdyby to pozwana miała zawierać umowę w swoim imieniu. Ponadto pozwana przedstawiła dokument pełnomocnictwa, stanowiący o tym, iż w dacie podpisywania umowy z 18.08.2011 r. reprezentowała interesy (...) Sp. z o.o. Również wydarzenia zaistniałe po sporządzeniu spornej umowy, przemawiają za tym, iż w istocie to nie pozwana była stroną tej umowy lecz w/w spółka. Świadczy o tym głównie okoliczność, że w dniu 22.02.2012 r. zawarta została umowa pożyczki, która wedle pozwanej podpisującej także i druga umowę w imieniu Spółki, miała zastąpić umowę stanowiącą podstawę roszczeń pozwu. Należy przy tym wskazać, iż powód składając pierwsze zeznania kilka razy podawał, że pożyczył jedynie 21.000 funtów szterlingów oraz 20.000 złotych. Dopiero na późniejszym etapie postępowania zmienił swoje stanowisko podnosząc, że w sumie pożyczył 42.000 funtów oraz 20.000 złotych. Fakt, iż uczynił to dopiero w trakcie kolejnego składania zeznań, nie pozwala ocenić tego inaczej jak próbę działania jedynie na użytek procesu. Wreszcie należy zauważyć, że powód w przesądowym wezwaniu do zapłaty domagał się od pozwanej oraz jej męża F. K. zapłaty kwoty wynikającej z umowy z dnia 22.02.2012 r. nie powołując się w treści tego pisma, ani w jakimkolwiek innym, aby pozwana miała być jego dłużnikiem także z tytułu pożyczki zaciągniętej umową z 18.08.2011 r. W tych okolicznościach oraz wobec przedstawionego powyżej rozkładu ciężaru dowodu, Sąd uznał, że powód nie udowodnił aby pomiędzy nim a pozwaną doszło do zawarcia umowy pożyczki oraz przekazania jej jako pożyczkobiorcy pieniędzy, które obligowałby ją jako osobę fizyczną do ich zwrotu. Natomiast strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, gdy to na niej spoczywał ciężar dowodu, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, co skutkowało oddaleniem powództwa.

Brak było podstaw do uwzględnienia wniosku zawartego w odpowiedzi na pozew tj. odrzucenia pozwu, gdyż zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. następuje ono w przypadku, jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Przepis ten należy wykładać w powiązaniu z art. 366 k.p.c. zgodnie z którym wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszym postępowaniu, gdyż przedmiotowa sprawa dotyczyła powództwa powoda skierowanego przeciwko G. K. z tytułu zwrotu przedmiotu umowy pożyczki z 18.08.2011 r., natomiast tocząca się przed tutejszym sądem sprawa I C (...) została wytoczona przez T. K. przeciwko (...) Sp. z o.o. i odnosi się ona do zwrotu przedmiotu pożyczki z umowy z dnia 22.02.2012 r. W tej sytuacji nie występuje wymagana dla odrzucenia pozwu tożsamość stron obu procesów oraz identyczność roszczeń.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i wobec przegrania przez powoda niniejszego procesu jest on zobowiązany zwrócić pozwanej poniesione przez nią koszty procesu, które obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 3.600 złotych (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490) oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Jan Bartniak