Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 359/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Maczuga

Sędziowie: SSO Jadwiga Żmudzka (spr.)

SSO Lidia Haj

Protokolant: prot. Marta Kruk

przy udziale Zbigniewa Grzesika Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2014 roku, sprawy

B. Ż.

oskarżonego o przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego,

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Podgórza w Krakowie z dnia 18 lutego 2014r. sygn. akt II K 733/13/P,

uznając apelację za oczywiście bezzasadną zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy i zwalnia oskarżonego od zwrotu należnych Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. R. (Kancelaria Adwokacka w K.) kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu przed Sądem drugiej instancji.

SSO Jadwiga Żmudzka SSO Wojciech Maczuga SSO Lidia Haj

Sygn. akt IV Ka 359/14

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 17 lipca 2014 roku

B. Ż. został oskarżony o to, że:

w dniu 6 kwietnia 2013r. w K. dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 8 sztuk błyszczyków m-ki M., 8 sztuk szminek m-ki M., 4 sztuk korektorów m-ki M., 1 butelki wódki Ż. o poj. 0,5 litra o łącznej wartości strat 548,47 zł na szkodę sklepu (...) sp. z o.o. przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia z dnia 23.05.2006r. sygn. akt II K 612/06/S, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność pokierowania swoim postępowaniem,

tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

Sąd Rejonowy dla Krakowa – Podgórza w Krakowie wyrokiem z dnia 18 lutego 2014 roku sygn. akt II K 733/13/P orzekł w tym przedmiocie następująco:

I.  uznaje oskarżonego B. Ż. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia, stanowiącego występek z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk i za czyn ten na mocy art. 278 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk i art. 60 § 1 i § 6 pkt 4 kk i art. 34 § 1 i 2 kk wymierza oskarżonemu karę 8 (ośmiu) miesięcy ograniczenia wolności, zobowiązując oskarżonego na mocy art. 35 § 1 kk do wykonania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na mocy art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności zalicza okres jego zatrzymania w niniejszej sprawie w dniu 6.04.2013 r.;

III.  na mocy art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. R., Kancelaria Adwokacka w K., ul. (...) – tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu oskarżonemu B. Ż. kwotę 1402,20 zł (jeden tysiąc czterysta dwa złote i dwadzieścia groszy) – kwota powiększona o podatek VAT;

IV.  na zasadzie art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości.

Wyrok ten zaskarżył obrońca oskarżonego - w całości w zakresie pkt I i II, zarzucając:

1)  obrazę przepisów prawa materialnego, o której mowa w art. 438 pkt 1 k.p.k. - a to art. 278 § 3 ustawy z dnia 06 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 ze zm.), dalej jako „k.k.” - poprzez jego niezastosowanie w sytuacji prawidłowo ustalonej wielości przesłanek uprzywilejowujących - tj. przy niskim stopniu winy i niskim stopniu społecznej szkodliwości czynu, w sytuacji znacznego ograniczenia poczytalności oskarżonego, niskiej wartości przedmiotu zaboru i wobec natychmiastowego zwrotu rzeczy pokrzywdzonej - co skutkowało m.in. wymierzeniem oskarżonemu kary w oparciu o wadliwą podstawę prawną;

2)  rażącą niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. - poprzez wymierzenie oskarżonemu kary ośmiu miesięcy ograniczenia wolności, ze zobowiązaniem do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie - jako kara nadzwyczajnie złagodzona - pomimo, iż zachodziły przesłanki do umorzenia postępowania w oparciu o art. 11 § 1 k.p.k., a wymierzenie kary było niecelowe.

W oparciu o powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu, tj. przyjęcie w miejsce art. 278 § 1 k.k. podstawy z art. 278 § 3 k.k. i umorzenie postępowania w oparciu o art. 11 § 1 k.p.k.

Nadto wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, które to koszty nie zostały opłacone ani w całości, ani w części - za postępowanie przed Sądem Odwoławczym.

Sąd Odwoławczy zważył, co następuje:

Wszystkie zarzuty podniesione w apelacji są chybione i apelacja jest oczywiście bezzasadna.

Kontrola odwoławcza przeprowadzona przez Sąd Okręgowy prowadzi do wniosku, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny dowodów, poczynił trafne ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie i zasadnie wykazał, że w oparcie o zgromadzony materiał dowodowy, w zakresie uznanym za wiarygodny, należy przypisać oskarżonemu zrealizowanie znamion zarzucanego mu przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

Sąd Rejonowy, dokonując oceny dowodów, nie naruszył art. 7 k.p.k. Sąd I Instancji przeprowadził postępowanie dowodowe i dokonał skrupulatnej oraz wnikliwej oceny całego zebranego materiału dowodowego. Ocena wszystkich dowodów jest oceną swobodną, pozbawioną cech dowolności. W pisemnych motywach wyroku, Sąd odniósł się szczegółowo do wszystkich przeprowadzonych dowodów, wskazując, którym dowodom i w jakiej części dał wiarę, a którym wiary odmówił, argumentując przyczyny takiego postąpienia. Rozumowanie Sądu w kwestii dokonanej oceny wszystkich dowodów pozbawione jest cech dowolności, sprzeczności, niejasności. Wszystkie dowody ocenione zostały z zachowaniem zasad logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego oraz wskazań wiedzy. Tym samym ocena dowodów, jako zgodna z art. 7 k.p.k., z ochrony tego przepisu korzysta. Opierając się na takiej ocenie dowodów Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny i trafnie przypisał oskarżonemu sprawstwo i winę.

Brak jest podstaw do przyjęcia wypadku mniejszej wagi i w konsekwencji kwalifikacji z art. 278 § 3 k.k., jak chciałby apelujący. Przy ocenie znamienia wypadku mniejszej wagi decydują przede wszystkim okoliczności związane z przedmiotem ochrony i stroną przedmiotową czynu, a więc głównie wysokość wyrządzonej w mieniu szkody, a także okoliczności popełnienia czynu. Należy także brać pod uwagę okoliczności podmiotowe dotyczące osoby sprawcy. Mała wartość skradzionego mienia nigdy automatycznie nie stwarza podstawy do przyjęcia wypadku mniejszej wagi, jako że uwzględnieniu podlega całokształt okoliczności wymienionych wyżej. Sąd Odwoławczy podziela ocenę Sądu Rejonowego, że czyn popełniony przez oskarżonego nie stanowi wypadku mniejszej i ma charakter typu podstawowego kradzieży. Oskarżony w chwili kradzieży był w stanie nietrzeźwości, działał w warunkach ograniczonej w stopniu znacznym poczytalności. Wina oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne, jak prawidłowo ustalił to Sąd I Instancji. Oskarżony dokonał kradzieży szeregu asortymentów o różnym charakterze (wódka i różne kosmetyki), choć całość przedstawiała małą wartość. Faktem jest, że skradzione rzeczy zostały pokrzywdzonemu zwrócone, jednakże apelujący pomija, że było to efektem ujęcia oskarżonego przez pracowników ochrony sklepu. Kwalifikacja prawna czynu, przyjęta przez Sąd Rejonowy jest prawidłowa.

Niezasadny jest zarzut podnoszony w apelacji, rażącej niewspółmierności wymierzonej kary.

Rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica (rażącej w oczy niewspółmierności w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować) pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k., a taka sytuacja nie zachodzi w omawianej sprawie (por. wyrok SN z dnia 02.02 195r., sygn. akt II KRN 198/94, OSNPK 1995, z.8, poz. 18, wyrok SA we Wrocławiu z dnia 09.05.2012r., sygn. akt II AKa 111/12, Lex nr 1165157, wyrok SA w Poznaniu z dnia 08.03.2012r., sygn. akt II AKa 19/12, Lex nr 113355, wyrok SA w Krakowie z dnia 28.10.2011r., sygn. Akt II AKa 216/11, KZS 2011/11/57, wyrok SA w Krakowie z dnia 28.05.2010r., sygn. akt II Aka 82/10, KZS 2010/6/45). Na gruncie cytowanego przepisu nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale różnice ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

W niniejszej sprawie nie można przyjąć, aby wymierzona kara była niewspółmiernie surowa.

Wymierzając karę, Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił katalog okoliczności łagodzących i obciążających, przydając im odpowiednią rangę i znaczenie. Oskarżony był uprzednio dwukrotnie karany za przestępstwa przeciwko mieniu. Dopuścił się czynu w warunkach art. 64 § 1 k.k.

Wymierzona oskarżonemu kara, z zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego, stopnia społecznej szkodliwości czynu, zdatna jest do osiągnięcia w odniesieniu do niego celów zapobiegawczych i wychowawczych, a nadto spełnia wymogi w zakresie potrzeby kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

W myśl art. 11 § 1 k.p.k. postepowanie w sprawie o występek, zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 5, można umorzyć, jeżeli orzeczenie wobec oskarżonego kary byłoby oczywiście niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za inne przestępstwo, a interes pokrzywdzonego temu się nie sprzeciwia. Oskarżony był prawomocnie karany wyrokami w sprawach IIK 612/06/S i II K 1185/08/S, każdorazowo na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, w wymiarze, odpowiednio, 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia i 8 miesięcy pozbawienia wolności i każda z tych kar została zarządzona do wykonania. Oskarżony zakończył odbywania pierwszej z tych kar w dniu 22 lipca 2012r, a drugiej w dniu 29 listopada 2012r. (informacja z Krajowego Rejestru Karnego k. 180, odpisy wyroków z danymi o odbyciu kary k. 38, 39). Czynu przypisanego mu zaskarżonym wyrokiem oskarżony dopuścił się już po odbyciu powyższych kar. Przyjęcie propozycji obrońcy umorzenia absorpcyjnego doprowadziłoby do całkowitej bezkarności oskarżonego za przypisany mu zaskarżonym wyrokiem czyn w sytuacji jego popełnienia już po odbyciu ostatniej z wymierzonych uprzednio kar. Sąd Odwoławczy uznał, że orzeczenie wobec oskarżonego kary za czyn będący przedmiotem osądu w niniejszej sprawie jest celowe i konieczne. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw do zastosowania art. 11 § 1 k.p.k.

Dodać trzeba, że Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień, które należałoby uwzględnić niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów (art. 439 i 440 k.p.k.).

Z tych względów Sąd Odwoławczy, na zasadzie art. 437 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych, uznając apelację za oczywiście bezzasadną, zaskarżony wyrok utrzymał w mocy, zwalniając oskarżonego od ich ponoszenia, jako że nie ma on możliwości ich uiszczenia. Nadto na zasadzie art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze oraz § 14 ust. 2 pkt. 4 i § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, Sąd Odwoławczy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kwotę 516,60 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu przed Sądem II instancji.

SSO Jadwiga Żmudzka SSO Wojciech Maczuga SSO Lidia Haj