Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 kwietnia 2014r. w Suwałkach

sprawy Przedsiębiorstwa (...) Sp.z o.o.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie

w związku z odwołaniem Przedsiębiorstwa (...) Sp.z o.o.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 19 grudnia 2013r. o nr (...)znak (...)i z dnia 19 grudnia 2013r. o nr (...) znak (...)

zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że nie podwyższa stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązujące płatnika Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w okresie czasu od 1 kwietnia 2011r. do 31 marca 2012r. i od
1 kwietnia 2012r. do 31 marca 2013r.

Sygn. akt III U 106/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją numer (...) z dnia 19.12.2013r. stwierdził, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w roku składkowym obejmującym okres od 01.04.2011r. do 31.03.2012r. zostaje podwyższona o 50%.

W uzasadnieniu wskazał, iż zgodnie z art. 34 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009r., Nr 167, poz.1322 ze. zm.), w przypadku płatników składek, o których mowa w art. 28 ust.1 tej ustawy, którzy nieprawidłowo ustalili liczbę ubezpieczonych lub grupę działalności, co spowoduje zaniżenie stopy składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych.

W myśl zaś art.28 ust. 1 wskazanej ustawy, stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych wynosi 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grupy działalności.

Na podstawie też art. 28 ust. 4 wskazanej ustawy płatnik składek zgłoszony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w okresie od stycznia danego roku do 31 marca następnego roku, stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala na podstawie liczby ubezpieczonych podlegających zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w ciągu pierwszego miesiąca, od którego płatnik składek zastał zgłoszony w ZUS.

Zgodnie natomiast z Załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. z 2013r. poz. 878 z późn. zm.), w okresie od lutego 2012r. do marca 2012r. najwyższa stopa procentowa składki dla grup działalności wynosiła 3,33%. Tym samym, dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych na pierwszy miesiąc zgłoszenia w ZUS stopa procentowa składki wynosiła 1,67%.

Na podstawie zgromadzanej dokumentacji Zakład ustalił, iż Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w S. ( (...) Sp. z o.o.) powstało po likwidacji (...)w S. zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej z 30 grudnia 2011r Nr (...).Pierwszy pracownik podlegający ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu wypadkowemu został zgłoszony do ubezpieczeń od 07.02.2012r. Wniosek o rejestrację do KRS, Spółka złożyła 20.02.2012r. Rejestracja w KRS nastąpiła dn. 01.03.2012r. Zaświadczenie o nadaniu REGON Urząd Statystyczny w B. wydał 06.03.2012r., zaś zaświadczenie o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. wydał w dniu 07.03.2012r.

Zgłoszenie płatnika składek (...) z o.o. wpłynęło do ZUS 09.03.2012r. ze wskazaniem daty powstania obowiązku opłacania składek od 01.03.2012r.

W dniu 20.09.2013r. do ZUS-u wpłynęła korekta zgłoszenia płatnika składek z datą powstania obowiązku opłacania składek od 07.02.2012r.

W wyniku przekazania powyższego zgłoszenia płatnika od 07.02.2012r. stwierdzono, że za okres od lutego 2012r. do marca 2013r. płatnik (...) Sp. z o.o. w S. wykazywał błędna stopę procentową t.j. :

- 02/2012r. 2,26% - błędnie ustalona liczba ubezpieczonych;

- 03/2012r. 1,47% zaniżenie stopy procentowej;

- 04/2012r. – 03/2013r. – 2,26%.

Prawidłowa stopa procentowa, którą płatnik (...) Sp.z o.o. powinien ustalić z uwagi na zgłoszenie w lutym 2012r. jednego ubezpieczonego podlegającego ubezpieczeniu wypadkowemu wyniosła:

- (...) – 1,67%;

- (...) – 1,93%.

Wobec powyższego płatnik w miesiącu marcu 2012r. zaniżył wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe, błędnie ustalając liczbę ubezpieczonych. Tym samym zgodnie z art. 34 ustawy stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od lutego 2012r. do marca 2012r. zostaje podwyższona o 50% i stanowi 2,51%.

Organ rentowy wskazał również, iż złożone w dniu 10.12.2013r. przez spółkę wyjaśnienia zostały przez Zakład przeanalizowane lecz nie wpłynęły na odstąpienie od zastosowania sankcji. Ustalona dla danego płatnika składek stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązuje przy wyliczaniu należnych składek za wszystkich ubezpieczonych, zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego przez tego płatnika bez względu na tytuł ubezpieczenia.

W odwołaniu od tej decyzji (...) Sp. z o.o. w S. domagała się jej zmiany poprzez stwierdzenie, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obwiązująca płatnika składek w roku kalendarzowym za okres od 1 kwietnia 2011r. do 31 marca 2012r. nie ulega podwyższeniu o 50% oraz o zasądzenie od ZUS na rzecz odwołującego się kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Wskazała, iż to na skutek przekształcenia podmiotowego (...) w S. w Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. doszło do przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę. Odwołujący się stał się z mocy prawa, w związku z art. 23 ^{( 1)} KP, stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Spółka przejęła wszystkich pracowników z dniem wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Nie uwzględniono przy tym, że w dniu 07.02.2012r. zatrudniono pierwszego pracownika, co spowodowało wskazanie stropy procentowej w błędnej wysokości. Po wykryciu nieprawidłowości w dniu więc 20.09.2012r. złożyła korektę (...), wskazując datę powstania ubezpieczeń – 07.02.2012r. Następnie pismem z dnia 31.10.2013r. zwróciła się do organu rentowego o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1.  na jaki dzień powstał obowiązek zgłoszenia płatnika składek: a) od dnia 01.02.212r. (data powołania Rady Nadzorczej), b) od dnia 07.02.2012r. (data zatrudnienia pierwszego pracownika); c) czy od dnia 01.03.2012r. (data rejestracji dowołującego w KRS);

2.  jaka powinna być prawidłowa stopa procentowa składki na ubezpieczenie wpadkowe odwołującego się.

W odpowiedzi z dnia 02.12.2013r. organ rentowy wskazał, że zgłoszenie płatnika winno nastąpić od dnia 07.02.2012r. i ze względu na błędne ustalenie liczby ubezpieczonych w marcu 2012r. zaniżyła wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe (1,47% zamiast 1,67%).

Odwołująca się spółka wskazała, iż zarówno istniejący wcześniej zakład budżetowy, jak i obecnie działająca spółka opłacali regularnie, bez opóźnień i w sposób prawidłowy wyliczone składki, na podstawie prawdziwych danych. Zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za jeden miesiąc było natomiast wynikiem błędu, polegającego na nieprawidłowym naliczeniu stopy procentowej za jeden miesiąc ze względu na nieprawidłowe wyliczenie liczby ubezpieczonych. Nie służyło ono jednak celowemu wprowadzeniu organu w błąd dla opłacenia niższych składek z ubezpieczenia wypadkowego. Niezwłocznie po powzięciu informacji o ustaleniu błędnej stopy procentowej, podjęła działania zmierzające do usunięcia nieprawidłowości, składając w dniu 20.09.2013r. korektę oraz zwracając się na piśmie w dniu 30.10.2013r. z zapytaniem o udzielnie informacji dotyczących ustalenia wysokości stopy procentowej. Tymczasem przepis art. 34 ust. 1 ustawy pozwala na zastosowanie sankcji w nim przewidzianej tylko w przypadku podania nieprawdziwych danych, a nie danych nieprawidłowych, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Tak zresztą wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16.06.2011r. sygn. I UK 15/11. Podobnie też wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 14.02.2013r. sygn. III UK 53/12 i z dnia 20.05.2004r. sygn. II UK 403/03.

W odpowiedzi na odwołanie od powyższej decyzji organ rentowy wniósł o jej oddalenie i rozpoznanie łącznie z odwołaniem od decyzji numer (...). Podtrzymał podstawy zaskarżonej decyzji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją numer (...) z dnia 19.012.2013r. stwierdził, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w roku składkowym obejmującym okres od 01.04.2012r. do 31.03.2013r. zostaje podwyższona o 50%.

Argumentował podobnie, jak w decyzji z dnia 19.12.2013r. numer (...), z tym, że wskazał, iż zgodnie z Załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków, w okresie od kwietnia 2012r. do marca 2013r. najwyższa stopa procentowa składki dla grup działalności wynosiła 3,86%. Tym samym, dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych na pierwszy miesiąc zgłoszenia w ZUS stopa procentowa składki wynosiła 1,93%.

A ponieważ płatnik w miesiącu marcu 2012r. zaniżył wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe, błędnie ustalając liczbę ubezpieczonych, to zgodnie z art. 34 ustawy wypadkowej stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od kwietnia 2012r. do marca 2013r. zostaje podwyższona o 50% i stanowi 2,90%.

W odwołaniu od tej decyzji (...) Spółka z o.o. w S. domagała się jej zmiany i stwierdzenia, że stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek w roku składkowym obejmującym okres od dnia 1 kwietnia 2011r. do 31 marca 2012r. nie ulega podwyższeniu o 50% oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Argumentowała identycznie, jak w odwołaniu od decyzji numer (...).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i łączne rozpoznanie z odwołaniem od decyzji numer (...), podtrzymując podstawy skarżonej decyzji.

Postanowieniem z dnia 24.02.2014r. oba odwołania połączono do wspólnego rozpoznania z uwagi na tożsamość faktyczną i prawną

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania należało uznać za uzasadnione.

Jak stanowi art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009r. Nr 167, poz.1322 ze zm.) jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe dane, o których mowa w art. 31, co spowoduje zaniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, Zakład ustala, w drodze decyzji, stopę procentową składki na cały rok składkowy w wysokości 150% stopy procentowej ustalonej na podstawie prawidłowych danych. Płatnik składek zobowiązany jest opłacić zaległe składki wraz z odsetkami za zwłokę.

Dane, o których wspomina powyższy przepis, reguluje art. 31 ust. 6 ustawy wypadkowej, i są nimi: 1) dane identyfikacyjne płatnika składek, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych; 2) rodzaj działalności wg (...); 3) liczba ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia wypadkowego; 4) adres płatnika składek. Informacje te płatnik składek musi przekazać do dnia 31 stycznia danego roku za poprzedni rok kalendarzowy. Informacje te zawiera druk (...).

Ponadto jak stanowi art. 34 ust. 3 ustawy wypadkowej przepis ust. 1 i 2 art. 34 stosuje się odpowiednio do płatników składek, o których mowa w art. 28 ust. 1 i art. 33 ust. 1 i 2, którzy nieprawidłowo ustalili liczbę ubezpieczonych lub grupę działalności, przy czym, jeżeli płatnik składek stwierdzi nieprawidłowość, obowiązany jest on ponownie ustalić stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe we własnym zakresie.

W odniesieniu do powyższego przytoczenia wymaga stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w uzasadnieniu postanowienia z dnia 4.02.2011r., sygn. II UZP 1/11 (LEX 1130862), w którym stwierdził m.in., iż pomiędzy nieprawidłowym ustaleniem liczby osób zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego a zaniżeniem stopy procentowej składki musi zachodzić związek przyczynowo – skutkowy. Natomiast przekazywanie przez płatnika do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki w wysokości niższej od wymaganej, jeśli wynika ono z innych powodów niż nieprawidłowe ustalenie liczby osób zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego (np. matematycznej pomyłki w wyliczeniu kwoty składki, wadliwego "przeimportowania" danych do programu komputerowego) nie wyczerpuje hipotezy normy art. 34 ust. 3 w związku z ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z 2002r. i nie implikuje skutku objętego jej dyspozycją.

Natomiast w powołanym przez odwołująca się Spółkę wyroku z dnia 16.06.2011r., sygn. I UK 15/11 Sąd Najwyższy wskazał, że art. 34 ust. 1 ustawy pozwala na zastosowanie sankcji w nim przewidzianej tylko w przypadku podania nieprawdziwych danych, a nie danych nieprawidłowych. W powołanym też wyroku z dnia 14.02.2013r. Sąd Najwyższy wskazał, że dokonując wykładni art. 34 ust.1 ustawy wypadkowej nie można przyjmować, iż przepis ten obliguje Zakład Ubezpieczeń Społecznych do zastosowania określonej w nim sankcji w każdym przypadku, bez względu na przyczyny i okoliczności, z powodu których doszło do przekazania „nieprawdziwych danych”, o których mowa w art. 34 ust. 1 ustawy. Stwierdzenie zaś, czy strona nie ponosi, czy też ponosi, odpowiedzialność na zasadzie art. 34 ust. 1 ustawy musi być podejmowane indywidualnie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności, których dopiero łączna ocena może doprowadzić do konkluzji, że w tej konkretnej sprawie wymierzenie składki wypadkowej podwyższonej było zgodne lub nie do pogodzenia z normą prawną zawartą w powołanym przepisie i oceniana także przez pryzmat zasady zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez to państwo prawa.

Błąd w ustaleniu stopy procentowej leżał za miesiąc luty 2012r. leżał po stronie Spółki, jednak w ostatecznym rozrachunku należy wskazać, iż wysokość stawki była wyższa. Natomiast zaniżenie stopy procentowej za miesiąc marzec 2012r. nie można rozważać w kategoriach podania nieprawdziwych przez Spółkę danych. W sprawie należy bowiem mieć na uwadze, iż przełom lutego i marca 2012r. to okres poważnych przekształceń u odwołującej się. W tym okresie doszło do likwidacji dotychczas działającego Zakładu (...) w S. i powołania w to miejsce Spółki (...) Sp. z o.o. w S.. W tym zakresie w trybie art. 23 ¹ KP doszło do przejęcia przez nową Spółkę wszystkich elementów działania dotychczasowego zakładu pracy w tym mienia, pracowników oraz zakresu działalności. Nie zmienił się ani rodzaj prowadzonej działalności, co ma związek z numerem (...), ani liczba zatrudnionych pracowników. Problem, który odwołująca się później do wyjaśnienia przedstawiła organowi rentowemu, dotyczył wskazania daty, od której należało zgłosić płatnika składek, gdyż w tym zakresie funkcjonowały trzy różne daty. W tym względzie nie bez znaczenia jest, iż to płatnik składek sam wychwycił istnienie takich wątpliwości i w momencie, gdy podjął działania w celu ich wyjaśnienia organ rentowy nałożył na niego karę.

Podkreślenia wymaga, iż w ostatecznym rozrachunku to odwołująca się Spółka opłaciła składkę w wysokości wyższej niż należna, z powodu czego organ rentowy również czynił zarzut płatnikowi. Dotyczy to wymiaru składki wypadkowej za luty 2012r. gdzie należna wynosiła 1,678%, a odwołująca się opłaciła w wysokości 2,26%. Z uwagi na błąd odwołującej, który został poprawiony, Skarb Państwa nie doznał uszczerbku.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc orzeczono, jak w sentencji.

PW/mt