Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI W 2398/13

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 września 2014 roku.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia VI Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Wojciech SAWICKI

Protokolant Aleksandra DZIAŁAK

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 03 września 2014 roku,

sprawy przeciwko M. R. (1)

synowi H. i A.,

urodzonemu (...) w K.,

obwinionego o to, że:

w dniu 17 grudnia 2012 roku około godz. 08:45 we W. kierując samochodem osobowym m-ki C. (...) nr rej. (...), jechał jezdnią mostu P. od strony ul. (...). W. i na skrzyżowaniu z ul. (...) nie zastosował się do znaku drogowego A-7, nie udzielił pierwszeństwa przejazdu i zderzył się z kierującym samochodem osobowym m-ki M. o nr rej. (...), którego kierujący jechał prawym pasem ruchu ul. (...) od strony mostu U. w kierunku ul. (...); czynem swoim spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym;

tj. o wykroczenie z art. 86§1 kw w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym:

I.  uznaje obwinionego M. R. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku przyjmując, iż stanowi on wykroczenie z art. 86§1 kw oraz wykroczenie z art. 92§1 kw i za to na podstawie art. 86§1 kw w zw. z art. 9§1 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 300 (trzystu) złotych;

II.  obciąża obwinionego kosztami postępowania w sprawie oraz wymierza mu opłatę w wysokości 30 (trzydziestu) złotych

UZASADNIENIE

W toku przewodu sądowego ustalono następujący stan faktyczny:

W dniu 17 grudnia 2012 roku około godziny 08:45 we W. na ulicy (...) - na skrzyżowaniu z Mostem P. - doszło do kolizji drogowej, w której uczestniczyli kierujący samochodem osobowym marki C. (...) ( (...) 15L2) M. R. (2) oraz kierujący samochodem osobowym marki M. (...) (E. (...)) K. K.. Ustalono, iż kierujący samochodem C. poruszał się uprzednio jezdnią Mostu P. od strony ulicy (...) i na skrzyżowaniu z ulicą (...) wykonywał manewr skrętu w prawo (w kierunku ulicy (...)) – przy czym przed wskazanym skrzyżowaniem dla pojazdów zjeżdżających z Mostu P. ustawiony jest znak drogowy pionowy A-7 (ustąp pierwszeństwa przejazdu). Ustalono także, iż kierujący samochodem M. w krytycznym czasie jechał prawym pasem ulicy (...) od strony Mostu U. na wprost przez wskazane skrzyżowanie, na którym nie pracowała wtedy sygnalizacja świetlna – tym samym dysponował pierwszeństwem przejazdu (jego pasażerem był pan J. S.). Nie potwierdzono, jakoby w krytycznym czasie obwiniony zdążył wykonać manewr skrętu w prawo i zająć prawy pas ruchu ulicy (...), a kierujący samochodem M. po przejechaniu wskazanego skrzyżowania wykonał gwałtowny manewr zmiany pasa ruchu z lewego na prawy i uderzył w samochód C.. Ustalono natomiast, iż do kolizji obydwu wskazanych pojazdów w krytycznym czasie doprowadził M. R. (2), który zjeżdżając z Mostu P. nie zastosował się do znaku drogowego pionowego A-7 i wykonał manewr skrętu w prawo bez zachowania wymaganej szczególnej ostrożności (przy zmianie kierunku jazdy), w wyniku czego najechał na samochód kierowany przez K. K.. Po zdarzeniu obwiniony zostawił kierującemu samochodem M. swoją wizytówkę i odjechał z miejsca kolizji spiesząc się na rozprawę do Sądu Okręgowego, natomiast K. K. udał się do Wydziału Ruchu Drogowego K. we W., gdzie złożył pisemne zawiadomienie o zaistniałym zdarzeniu drogowym.

(dowód: zeznania świadka K. K., karty 7 i 56 akt; zeznania świadka J. S., karta 56 akt; częściowo wyjaśnienia obwinionego, karty 13-14 akt; także: notatka urzędowa, karta 3 akt; dokumentacja fotograficzna samochodu M., karty 4-5 akt; zawiadomienie o zdarzeniu drogowym, karta 6 akt; akta szkodowe samochodu C. na płytach CD-R, karty 65 i 66 akt oraz ustalenia zawarte w pisemnej opinii biegłego sądowego J. W. z dnia 17 lipca 2014 roku, karty 68-76 akt)

Przyjmując, że analizowane zdarzenie przebiegało w sposób opisany przez kierującego samochodem (...), to stan zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i sytuację kolizyjną wytworzył kierujący samochodem C., nie zachowując [wymaganej] szczególnej ostrożności przy wykonywaniu manewru skrętu w prawo, nie ustępując pierwszeństwa przejazdu kierującemu samochodem M. [który] mógł nie mieć możliwości uniknięcia kolizji. Przyjmując, że analizowane zdarzenie przebiegało w sposób opisany przez kierującego samochodem C., to stan zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i sytuację kolizyjną wytworzył kierujący samochodem (...), nie zachowując [wymaganej] szczególnej ostrożności przy wykonywaniu manewru zmiany pasa ruchu, nie ustępując pierwszeństwa przejazdu kierującemu samochodem C. [który] nie miał możliwości uniknięcia kolizji. Wątpliwości dla wersji kierującego samochodem C. wynikają z braku przyczyn, dla których kierujący samochodem M. miałby w sposób nagły zmieniać pas ruchu z lewego na prawy i uderzyć w widoczny dla niego samochód C..

(dowód: wnioski z badań zawarte w pisemnej opinii biegłego sądowego J. W. z dnia 17 lipca 2014 roku, karty 68-76 akt)

M. R. (2) z zawodu jest prawnikiem i prowadzi własną Kancelarię Adwokacką w miejscowości K.. Stan rodzinny - żonaty, bez osób na utrzymaniu. Obwiniony nie był dotychczas karany sądownie za przestępstwa - w sierpniu 2011 roku obwiniony został ukarany za spowodowanie kolizji drogowej w miejscowości K..

(dowód: dane osobo - poznawcze, karta 13V akt; informacja z Krajowego Rejestru Karnego, karta 18 akt; informacja z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, karta 19 akt)

M. R. (2) podczas przesłuchania w toku czynności wyjaśniających (w Komendzie Powiatowej Policji w K.) nie przyznał się do spowodowania przedmiotowej kolizji drogowej – według obwinionego w krytycznym czasie zdążył on już włączyć się do ruchu na ulicy (...) i zająć prawy pas ruchu, natomiast kierujący samochodem M. „po zrównaniu się z moim pojazdem gwałtowanie skręcił w prawo ocierając się o mój przedni lewy narożnik (…) uszkadzając ten narożnik, a sobie prawy bok na wysokości przednich i tylnych drzwi”. Jednocześnie M. R. (2) przyznał, iż odjechał z miejsca zdarzenia „gdyż musiałem o godz. 09:00 być w Sądzie Okręgowym we Wrocławiu” ( karty 13-14 akt).

Obwiniony prawidłowo zawiadomiony nie stawił się na żaden z wyznaczonych terminów rozpraw przed T. Sądem – M. R. (2) nie skorzystał także z możliwości złożenia wyjaśnień przed Sądem Rejonowym w Kole ( vide: karta 26 załączonych akt o sygn. II Ko 331/14) bądź też z możliwości nadesłania dodatkowych pisemnych wyjaśnień do T. Sądu. Dlatego T. Sąd na postawie art. 67§3 k.p.w. przeprowadził rozprawę zaocznie, uznając osobistą obecność obwinionego za nieobowiązkową.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Dokonując wnikliwej oceny zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego Sąd Rejonowy uznał, iż sprawstwo oraz wina M. R. (2) odnośnie obu zarzucanych mu wykroczeń są oczywiste i nie mogą budzić żadnych wątpliwości. W przekonaniu T. Sądu okoliczności niniejszej sprawy w sposób jednoznaczny świadczą o tym, iż obwiniony w krytycznym czasie jako kierujący wskazanym pojazdem mechanicznym wyczerpał swoim zachowaniem ustawowe znamiona czynu stypizowanego przez ustawodawcę w art. 86§1 Kodeksu wykroczeń, albowiem ewidentnie nie zachował szczególnej ostrożności podczas zmiany kierunku jazdy na skrzyżowaniu i doprowadził tym samym do kolizji z drugim pojazdem mechanicznym – przez to ewidentnie spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Ponadto M. R. (2) w krytycznym czasie jako kierujący wskazanym pojazdem wyczerpał także swoim zachowaniem ustawowe znamiona czynu stypizowanego przez ustawodawcę w art. 92§1 Kodeksu wykroczeń – przy czym zachowanie obwinionego w krytycznym czasie stanowi jeden czyn zabroniony.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy oparł się przede wszystkim na zeznaniach świadków K. K. i J. S. oraz na dowodach z dokumentów. Wyjaśnieniom obwinionego M. T. Sąd dał wiarę wyłącznie co do okoliczności niespornych.

Analizując osobowe źródła dowodowe Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom świadków K. K. i J. S., albowiem są one logiczne i spójne oraz wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają. T. Sąd dostrzegł także, iż wskazani świadkowie nie starali się (w żaden sposób) podkreślić wagi i znaczenia własnych twierdzeń, a na sali rozpraw zaprezentowali się jako osoby szczere i wiarygodne. Ponadto istotne znaczenie ma okoliczność, iż zarówno K. K., jak i J. S. są przecież osobami zupełnie obcymi dla M. R. (2), a jest naprawdę dziełem czystego przypadku, iż to właśnie ich pojazd we wskazanym miejscu i czasie wziął udział w przedmiotowej kolizji z samochodem C.. W przekonaniu Sądu Rejonowego wskazani świadkowie nie mają żadnego powodu ani interesu w fałszywym oskarżaniu obwinionego o zachowanie, którego M. R. (2) w krytycznym czasie rzekomo się nie dopuścił. Ponadto T. Sąd nie traci z pola widzenia, iż wersja przedstawiona przez kierującego i pasażera samochodu M. odpowiada typowości tego rodzaju zdarzeń drogowych i zasadom doświadczenia życiowego.

Analizując wyjaśnienia M. R. (2) Sąd Rejonowy dał wiarę jego twierdzeniom wyłącznie odnośnie okoliczności niespornych. W pozostałym zakresie w przekonaniu T. Sądu twierdzenia obwinionego stanowią tylko przyjętą przez jego osobę mało wiarygodną i mało logiczną linię obrony. W toku przewodu sądowego nie przeprowadzono praktycznie żadnego dowodu mogącego świadczyć o niewinności M. R. (2) lub mogącego budzić jakiekolwiek wątpliwości co do jego sprawstwa odnośnie obu zarzucanych mu wykroczeń. Ponadto obwiniony nie był w stanie logicznie i przekonywująco wyjaśnić, dlaczego konkretnie kierujący samochodem M. miałby w krytycznym czasie (niemalże z premedytacją) doprowadzić do kolizji z jego pojazdem – na co słusznie zwrócił uwagę biegły sądowy.

Z uznaniem Sąd Rejonowy podchodzi do pisemnej opinii biegłego sądowego J. W.. W przekonaniu Sędziego Referenta jest ona wyczerpująca, precyzyjna i dokładna, a biegły sądowy poczynił szczegółowe ustalenia i logicznie je umotywował – dotyczy to zwłaszcza wykonanej przez biegłego sądowego analizy sytuacji kolizyjnej. Podkreślić w tym miejscu należy, iż J. W. jest doświadczonym oraz uznanym biegłym sądowym z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych oraz mechanoskopijnych badań pojazdów. Pozostałe dowody z dokumentów również nie budzą zastrzeżeń Sądu Rejonowego co do swojej wiarygodności.

Po ocenie całokształtu materiału dowodowego Sąd Rejonowy uznał, iż M. R. (2) swoim zachowaniem w krytycznym czasie jako kierujący samochodem osobowym marki C. (...) ( (...) 15L2) wyczerpał ustawowe znamiona czynu stypizowanego przez ustawodawcę w art. 86§1 Kodeksu wykroczeń oraz ustawowe znamiona czynu stypizowanego przez ustawodawcę w art. 92§1 Kodeksu wykroczeń. Nie budzi jednak wątpliwości Sądu, iż odnośnie przedmiotowych wykroczeń wina M. R. (2) przyjmuje postać winy nieumyślnej, albowiem kierujący wskazanym pojazdem popełnił je na skutek niezachowania w krytycznym czasie ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo iż możliwość popełnienia czynu (tj. spowodowania zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i w konsekwencji kolizji z innym pojazdem) ewidentnie mógł przewidzieć – wystarczyło tylko zastosować się do znaku A-7 i ustąpić pierwszeństwa przejazdu kierującemu samochodem M..

Na stronę przedmiotową wykroczenia z art. 86§1 Kodeksu wykroczeń składają się dwa elementy: niezachowanie należytej ostrożności i jej skutek w postaci zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Przez należytą ostrożność rozumie się takie zachowanie uczestników ruchu lub innych osób, które – uwzględniając wszystkie istniejące w danym momencie okoliczności – wyłącza (a w każdym bądź razie minimalizuje) możliwość zagrożenia bezpieczeństwa ruchu. Niezachowanie należytej ostrożności przyjmuje zazwyczaj postać nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Stosownie do dyspozycji art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność, albo (gdy ustawa tego wymaga) szczególną ostrożność, przy czym przez działanie rozumie się również zaniechanie. Z takiego ujęcia wynika, że należyta ostrożność to zarówno ostrożność zwykła, jak i szczególna – w sytuacji, w której ustawodawca wymaga jej zachowania. Ustawodawca bardzo precyzyjnie określa, co należy rozumieć przez szczególną ostrożność – zgodnie z przepisem art. 2 pkt 22 powołanej ustawy Prawo o ruchu drogowym szczególna ostrożność to ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze – w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie. W niniejszej sprawie jest dla T. Sądu aż nadto oczywistym, iż zachowanie M. R. (2) w krytycznym czasie nie odpowiadało wymogom ustawowym – nie zachował on wymaganej szczególnej ostrożności przy zmianie kierunku jazdy i nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu innemu uczestnikowi ruchu drogowego.

Drugim elementem wykroczenia z art. 86§1 Kodeksu wykroczeń jest skutek sytuacyjny w postaci spowodowania zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przy czym nie musi to być skutek rzeczowy w kolizji drogowej bądź wypadku. Zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym nie musi być bezpośrednie, ale musi być realne i konkretne. W rozpatrywanej sprawie nie ulega wątpliwości Sądu, iż kierujący samochodem C. swoim zachowaniem w krytycznym czasie spowodował realne i konkretne zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez doprowadzenie do kolizji z pojazdem kierowanym przez K. K.. Natomiast realizacją ustawowych znamion wykroczenia z art. 92§1 Kodeksu wykroczeń jest między innymi niezastosowanie się do znaku lub sygnału drogowego – co w niniejszej sprawie ze strony kierującego samochodem C. jest aż nadto oczywistym.

Uznając M. R. (2) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu Sąd Rejonowy wymierzył obwinionemu karę grzywny w wysokości 300 (trzystu) złotych. Kara ta nie jest nadmiernie surowa, ale jednocześnie w pełni adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości przedmiotowych wykroczeń. T. Sąd nie widział możliwości orzeczenia łagodniejszej formy kary, ani (tym bardziej) odstąpienia od wymierzenia kary bądź poprzestania na zastosowaniu wobec M. R. (2) środków oddziaływania wychowawczego. Taka decyzja Sądu była konieczna. Obwiniony był już uprzednio karany za spowodowanie kolizji drogowej i okazał lekceważenie drugiemu uczestnikowi przedmiotowej kolizji (odjeżdżając z miejsca zdarzenia). Sąd Rejonowy zważył także na nagminność wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji na terenie miasta W.. Uwzględniono ponadto społeczne oddziaływanie oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze orzeczonej kary, które mają stanowić adekwatną względem popełnionego czynu represję wobec sprawcy oraz piętnować w oczach społeczeństwa zachowanie, którego M. R. (2) się dopuścił. Jednocześnie T. Sąd wyraża przekonanie, iż orzeczona kara spełni swoje zadania w zakresie prewencji szczególnej i pomoże zrozumieć obwinionemu naganność swojego zachowania w krytycznym czasie jako uczestnika ruchu drogowego. Każdy kierujący może popełnić błąd i przypadkowo się „zagapić” – jednakże zawodowy prawnik powinien przecież wiedzieć, jak należy zachować się po zdarzeniu drogowym.

Orzeczenie o kosztach postępowania Sąd Rejonowy oparł o przepis art. 118§1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz przepis art. 119 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w zw. z art. 616§2 Kodeksu postępowania karnego, albowiem nie ma praktycznie żadnych podstaw do zwolnienia obwinionego od obowiązku poniesienia kosztów procesu w niniejszej sprawie (a byłoby to nawet sprzeczne ze społecznym poczuciem sprawiedliwości).