Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 września 2014 r. w Gliwicach

sprawy M. M. (M.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o wysokość świadczenia i zwrot nienależnie pobranych świadczeń

na skutek odwołania M. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 21 lutego 2014r. i 12 marca 2014r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z 21 lutego 2014 roku w ten sposób, że nakazuje organowi rentowemu przeliczyć świadczenie emerytalne ubezpieczonego z uwzględnieniem, że nabył prawo do emerytury z dniem 31 grudnia 2003 roku;

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z 12 marca 2014 roku w ten sposób, że uchyla obowiązek zwrotu przez ubezpieczonego świadczeń pobranych za okres od 1 marca 2011 roku do 28 lutego 2014 roku w kwocie 5304,82 zł (pięć tysięcy trzysta cztery złote osiemdziesiąt dwa grosze).

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 928/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21.02.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C., z urzędu przeliczył emeryturę ubezpieczonego M. M. od dnia 1.03.2014 r., tj. od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym wydano przedmiotową decyzję w oparciu o art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.], wobec ujawnienia nowych okoliczności mających wpływ na wysokość świadczenia.

Powyższą decyzję zakwestionował ubezpieczony. W uzasadnieniu odwołania skarżący zażądał uwzględnienia faktycznie istniejącej przerwy w jego zatrudnieniu, która warunkowała przejście na emeryturę odwołującego na podstawie wcześniejszej decyzji ZUS. Organ rentowy przyjął bowiem odmienną od ubezpieczonego datę rozpoczęcia kolejnego okresu zatrudnienia, tj. zatrudnienia w PW (...) Sp. z o.o. w J..

Decyzją z dnia 14.03.2014 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1.03.2011 r. do 28.02.2014 r. w kwocie 5.304, 82 zł. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia ZUS wyjaśnił, że w związku z przedłożeniem mu przez ubezpieczonego świadectwa pracy z 10.03.2004 r. wystawionego przez PW (...) ustalił, iż skarżący nie rozwiązał stosunku pracy z wszystkimi pracodawcami na dzień przyznania prawa do emerytury. Mając na względzie powyższe, za nieprawidłowe uznano przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury decyzją z dnia 26.11.2003 r., począwszy od 31.12.2003 r., podczas gdy prawo to należało ustalić od 1.03.2004 r. Nadmieniono również, że w konsekwencji zmiany daty prawa do świadczenia, zmianie uległa kwota bezowa od której wyliczono emeryturę w zawyżonej wysokości.

Z w/w decyzją nie zgodził się ubezpieczony.

Odpowiadając na odwołania skarżącego, ZUS wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonych decyzjach.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony urodził się (...)

Decyzją z dnia 26.11.2003 r. ustalono prawo odwołującego do emerytury, począwszy od 31.12.2003 r., zobowiązując jednocześnie ubezpieczonego do przedłożenia dokumentu poświadczającego rozwiązanie stosunku pracy z wszystkimi pracodawcami, co stanowiło warunek wznowienia wypłaty świadczenia. Stosując się do powyższego, w dniu 2.01.2004 r. odwołujący dostarczył do ZUS świadectwo pracy wystawione przez KWK (...) potwierdzające zatrudnienie skarżącego do 30.12.2003 r., wskutek czego podjęto wypłatę emerytury od 31.12.2003 r., tj. od ustania zatrudnienia.

W dniu 20.12.2013 r. skarżący przedłożył w ZUS świadectwo pracy z 10.03.2004 r. wystawione przez PW (...) Sp. z o.o., wnosząc jednocześnie o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez doliczenie dodatkowo przebytych okresów składkowych i nieskładkowych na podstawie załączonego dokumentu. W treści świadectwa zaznaczono, że ubezpieczony był zatrudniony u w/w pracodawcy w okresie od 29.12.2003 r. do 10.03.2004 r. Treść tego dokumentu została sprostowana przez (...) Sp. z o.o. w likwidacji w kolejnym świadectwie pracy datowanym na 8.04.2004 r., gdzie stwierdzono, że ubezpieczony był pracownikiem (...) Sp. z o.o. w okresie od 5.01.2004 r. do 10.03.2004 r.

W dniu 29.12.2003r. ubezpieczony zawarł umowę o pracę z (...) Sp. z o.o., w której ustalono, winien przystąpić do pracy w dniu 5.01.2014 r. Na mocy tak zawartego porozumienia ubezpieczony docelowo był obowiązany podjąć pracę na terenie Niemiec w Kopalni (...) w M. na stanowisku, którego zakres obowiązków odpowiadał funkcji sztygara zmianowego. Warunkiem zatrudnienia było przejście badań lekarskich weryfikujących zdolność skarżącego do pracy oraz przeszkolenie pod kątem bhp. Odwołujący poddał się w/w procedurom w dniach 5-6.01.2004 r., co zostało odnotowane w świadectwie pracy skarżącego jako usprawiedliwiona nieobecność w pracy.

Płatnik składek (...) Sp. z o. o. w związku z zatrudnieniem odwołującego w miesiącu grudniu 2003 r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zadeklarował składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w wysokości 0 zł.

[dowody: akta organu rentowego, świadectwa pracy ubezpieczonego z 10.03.2004 r. i 8.04.2004 r., umowa o pracę odwołującego, zeznania świadka A. Ś. – likwidatora (...) Sp. z o.o. w likwidacji, wyjaśnienia ubezpieczonego, pismo likwidatora PW (...) Sp. z o.o. w likwidacji z 24.07.2014 r., pisma ZUS z dnia 9.04.2014 r., 31.07.2014 r., 1.08.2014 r. oraz 18.08.2014 r.]

Sąd uznał zebrany w sprawie materiał dowodowy za spójny i kompletny, a przez to mogący stanowić podstawę prawdziwych ustaleń w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS [tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz.1227 ze zm.] prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Jak wynika z ustaleń poczynionych przez Sąd ubezpieczony przedłożył organowi rentowemu świadectwo pracy datowane na 10.03.2004 r. w konsekwencji czego ZUS uznał, że został wprowadzony w błąd w przedmiocie okoliczności niepozostawania przez odwołującego w stosunku zatrudnienia na dzień nabycia prawa do świadczenia emerytalnego, co stanowi nowe okoliczności w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy kierując się bowiem treścią świadectwa pracy z 10.03.2003 r. przyjął, iż odwołujący pozostawał w zatrudnieniu od dnia 29.12.2003 r., jako pracownik (...) Sp. z.o.o. Ubezpieczony z kolei stoi na stanowisku, że stosunek pracy został nawiązany w dniu przystąpienia do pracy czyli w dniu 5.01.2004 r., co czyni przedmiotowe zagadnienie kwestią sporną w niniejszym postępowaniu.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Przepis ten odsyła więc do przepisów Kodeksu pracy, a w szczególności do art. 22 § 1, w myśl którego przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Natomiast, w myśl art. 26 k.p . , stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono - w dniu zawarcia umowy.

Mając na względzie, że w umowie o pracę zawartą przez skarżącego wskazano, jako dzień rozpoczęcia pracy 5.01.2004 r., wykluczonym jest przyjęcie daty początkowej zatrudnienia, dnia podpisania umowy.

Powyższe stwierdzenie jest kluczowe dla przesądzenia prawidłowości decyzji ZUS z dnia 21.02.2014 r. Skoro bowiem stosunek pracy po myśli art. 26 kp nawiązał się w dniu 5.01.2004 r., to uprawnionym jest stwierdzenie, że w dniu 31.12.2003 r., tj. w dniu nabycia prawa do świadczenia emerytalnego nie pozostawał w stosunku zatrudnienia z innym pracodawcą. Brak zatem podstaw do przypisywania ubezpieczonemu zamiaru wprowadzenia organu rentowego w błąd. Nieprawidłowym jest również przesunięcie okresu nabycia prawa do emerytury na miesiąc marzec oraz przeliczenie wysokości emerytury na podstawie niższej kwoty bazowej, co uczyniono w decyzji z 21.02.2014 r.

Konsekwencją stwierdzenia nieprawidłowości decyzji z dnia 21.02.2014 r. jest uznanie za błędną treść rozstrzygnięcia ZUS z 14.03.2014 r., mocą którego zobowiązano ubezpieczonego do zwrotu świadczenia nienależnego na podstawie art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych [Dz. U z 2013 r., poz.1442 z póz. zm.].

Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się m.in. świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia (art.84 ust. 2, pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Z uwagi na fakt, że działania podejmowane przez ubezpieczonego w żadnej mierze, z powodów wyżej wyjaśnionych, nie mogą zostać ocenione jako wprowadzające organ rentowy w błąd, niedopuszczalnym jest żądanie zwrotu świadczeń ostatecznie uznanych za należne.

W tym stanie rzeczy, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z 21.02.2014 r. w ten sposób, że nakazał organowi rentowemu przeliczyć świadczenie emerytalne ubezpieczonego z uwzględnieniem, że skarżący nabył prawo do emerytury z dniem 31.12.2003 r., orzekając jak w punkcie pierwszym wyroku. Z kolei w punkcie drugim, zmieniono zaskarżoną decyzję z 12.03.2014 r. w ten sposób, że uchylono obowiązek zwrotu przez ubezpieczonego świadczeń pobranych za okres od 1.03.2011 r. do 28.02.2014 r.

SSO Grażyna Łazowska