Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Przemysław Wasilewski

Sędziowie: SO Dariusz Niezabitowski

SO Marek Wasiluk – spr.

Protokolant: Agnieszka Malewska

przy udziale Prokuratora Marka Żendziana

po rozpoznaniu w dniu 29 września 2014 roku

sprawy A. N. z domu Z. oskarżonej z art. 288 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżoną

od wyroku Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 14 maja 2014 roku, sygn. akt II K 546/13;

I.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II.  Zasądza od oskarżonej A. N. na rzecz oskarżycielki posiłkowej W. Z. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z udziałem ustanowionego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym.

III.  Zasądza od oskarżonej A. N. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem opłaty za drugą instancję i kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem pozostałych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. N. została oskarżona o to, że w okresie od 19 czerwca 2013 roku do 30 lipca 2013 roku w miejscowości C. gmina O. umyślnie dokonała zniszczenia drewnianej przybudówki znajdującej się na działce oznaczonej numerem geodezyjnym (...), przylegającej do posesji nr (...), poprzez jej rozebranie a następnie przeniesienie na swoją działkę, pomimo postanowienia Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim I Wydział Cywilny sygn. akt I Ns 1680/11 z dnia 19 września 2012 roku, powodując w ten sposób straty w kwocie 3.500 złotych na szkodę W. Z., tj. o czyn z art. 288 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 14 maja 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II K 546/13 Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim uznał oskarżoną A. N. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, z tym, że ustalił, iż wartość zniszczonej przybudówki wynosiła 4.398 złotych i wymierzył jej karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 lata.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd Rejonowy orzekł wobec oskarżonej A. N. obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej W. Z. kwoty 4.398 złotych. Ponadto Sąd zasądził od oskarżonej A. N. na rzecz oskarżycielki posiłkowej W. Z. kwotę 510 złotych tytułem zwrotu poniesionych w sprawie wydatków oraz kwotę 120 złotych na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty oraz obciążył ją pozostałymi kosztami sądowymi.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła oskarżona zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść powyższego wyroku, a wyrażający się w niesłusznym przyjęciu, że swoim zachowaniem wypełniła znamiona przestępstwa określonego w art. 288 § 1 k.k., podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonych w sprawie dowodów, w szczególności treść pisma z dnia 10 czerwca 2010 roku przesłanego W. Z. wskazuje, że do rozebrania przebudówki doszło za wiedzą i zgodą pokrzywdzonej. W uzasadnieniu apelacji skarżąca podniosła ponadto fakt, iż Sąd wadliwie ustalił wartość rozebranej przybudówki, która w jej ocenie była dużo niższa niż ta, przyjęta przez Sąd Rejonowy.

Wskazując na powyższe uchybienia oskarżona A. N. wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie jej od popełnienia zarzucanego czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odnosząc się do apelacji oskarżonej A. N. wskazać należy, że Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do podzielenia zawartych w niej zarzutów, przytoczonej na ich poparcie argumentacji, a w konsekwencji do zmiany rozstrzygnięcia w postulowany przez skarżącą sposób. Sąd Okręgowy nie dostrzegł również żadnych uchybień po stronie Sądu I instancji, które uzasadniałyby uchylenie zaskarżonego orzeczenia.

W pierwszej kolejności przypomnieć trzeba, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych może być skuteczny jedynie wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1975 roku w sprawie o sygn. akt II KR 355/74, OSNPG 1975/9/84, Lex nr 16881).

Analizując materiał dowodowy zgromadzony w sprawie w kontekście zarzutów postawionych w apelacji, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny nie zawiera błędów, a tym bardziej tego rodzaju, by mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku. Również ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd I instancji nie budzi wątpliwości - została dokonana w sposób prawidłowy, z uwzględnieniem przepisów postępowania, a w szczególności zasady wyrażonej w art. 7 k.p.k. Argumentacja skarżącej, stanowi więc jedynie nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, opartymi, co istotne, na wszechstronnie rozważonym materiale dowodowym.

W toku prowadzonego postępowania dowodowego oskarżona A. N. nie kwestionowała tego, iż zleciła rozbiórkę przybudówki, której dotyczy przedmiotowa sprawa. Wskazywała także, że miała świadomość, iż przybudówka stanowi własność pokrzywdzonej W. Z.. Przed zleceniem prac nie informowała pokrzywdzonej o ich zakresie, ani też nie pytała o zgodę na rozbiórkę. Swoje uprawnienie do wykonania prac oskarżona wywodziła z pisma, które miała przesłać W. Z. w 2010 roku, a w którym to wskazywała, że dokona rozbiórki przybudówki. Także w złożonej apelacji A. N. wskazywała na przedmiotowe pismo, które w jej ocenie dowodzi, iż rozbiórka przybudówki nastąpiło za zgodą pokrzywdzonej co dekompletowałoby zakres znamion przestępstwa z art. 288 § 1 k.k.

Szczegółowa analiza treści pism, na które powołuje się oskarżona, prowadzi jednak do niewątpliwego przekonania, że nie stanowią one swoistego „przyzwolenia” na wykonanie rozbiórki przybudówki, będącej przedmiotem niniejszej sprawy. Faktem jest, iż w załączonym piśmie mowa jest o dobudówce z daszkiem, którą, jak wskazuje w piśmie oskarżona, zobowiązuje się ona przenieść na własną cześć działki, po uprawomocnieniu się postanowienia wydanego przez Sąd. Niemniej jednak nie sposób nie zauważyć, że pisma te kierowane są przez A. N. do W. Z., a brak jest pisemnego oświadczenia pokrzywdzonej, z którego wynikałaby jej zgoda na taką rozbiórkę. Mamy tu zatem wyłącznie jednostronne oświadczenie woli oskarżonej, bez oświadczenia woli pokrzywdzonej. Z tej prostej przyczyny oskarżona nie może wywodzić żadnego prawa do dokonania prac rozbiórkowych na nieruchomości stanowiącej własność W. Z.. Świadek W. Z. w swoich zeznaniach jednoznacznie wskazała, że nigdy nie wyrażała zgody na rozbiórkę przybudówki. Odbyło się to bez jej wiedzy i wbrew jej woli. Pokrzywdzona podniosła, że nigdy, w żadnym piśmie lub nawet ustnie, nie pozwoliła oskarżonej na wykonanie rozbiórki przybudówki. Zeznania pokrzywdzonej, jak słusznie stwierdził Sąd I instancji, zasługują na wiarygodność. W takiej sytuacji Sąd Rejonowy zasadnie uznał, że oskarżona A. N. dokonała rozbiórki przybudówki stanowiącej własność W. Z. bez zgody i wiedzy pokrzywdzonej, co wyczerpało znamiona przestępstwa określonego w art. 288 § 1 k.k.

Wbrew twierdzeniom podnoszonym przez skarżącą, Sąd Rejonowy trafnie wskazał, że podział nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym (...) nastąpił bez wzajemnych spłat czy dopłat. Wynika to wprost z postanowienia Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 19 września 2012 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I Ns 1680/11, na mocy którego nastąpił podział majątku wspólnego i dział spadku pomiędzy A. N. a W. Z.. Podnoszone w apelacji kwestie związane ze wzajemnymi rozliczeniami pomiędzy wymienionymi, w żaden sposób nie wpływają na zmianę oceny zachowania oskarżonej z punktu widzenia odpowiedzialności karnej. Ewentualne wzajemne roszczenia z tytułu nakładów poniesionych na majątek wspólny przed podziałem, zostały rozstrzygnięte w wymienionym wyżej orzeczeniu sądowym.

Na uwzględnienie nie zasługuje również zarzut dotyczący błędnego ustalenia wartości rozebranej przybudówki. W ocenie skarżącej wartość przybudówki nie przekraczała 200 złotych. Zdaniem Sądu Okręgowego twierdzenia te nie znajdują odzwierciedlenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym i stanowią jedynie subiektywną ocenę oskarżonej.

Sąd Rejonowy w toku postępowania dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości W pisemnej opinii biegły wskazał, że wartość rozebranej przybudówki wynosiła 4.398 złotych i taką właśnie wartość przyjął Sąd Rejonowy, zmieniając opis przypisanego oskarżonej czynu. Sąd Rejonowy zasadnie uznał, iż przedmiotowa opinia jest rzetelna i miarodajna oraz pozbawiona sprzeczności, które mogłyby podważać jej merytoryczną wartość. Oskarżona A. N. nie przedstawiła żadnych argumentów, które mogłyby świadczyć o tym, iż rzeczywista wartość rozebranej przybudówki była niższa, niż ta ustalona przez biegłego sądowego. Warto w tym miejscu powołać także treść zeznań świadka W. oraz zaprezentowaną przecz niego wycenę. Wynika z nich, że za rozbiórkę przybudówki oskarżona zapłaciła kwotę 1241 złotych. Przeczy to w oczywisty sposób deklarowanej prze nią wartości przedmiotu postępowania na kwotę 200 złotych.

W takim stanie rzeczy brak było podstaw do modyfikacji wyroku w postulowany przez oskarżoną sposób.

Reasumując powyższe, ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy zostały oparte na całokształcie ujawnionego materiału dowodowego, a jego ocena nie wykazuje jakichkolwiek błędów. Swoim zachowaniem oskarżona wypełniła znamiona występku stypizowanego w art. 288 § 1 k.k.

Żadnych zastrzeżeń nie budzi również orzeczona wobec A. N. kara ani swym rodzajem ani wymiarem. Sąd Rejonowy odniósł się do okoliczności, jakie miały wpływ na rodzaj i wymiar kary, a których powielenie wydaje się niecelowe. Należy jedynie wspomnieć, iż wymierzona oskarżonej kara 5 miesięcy pozbawienia wolności, została ukształtowana zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. i jest ona adekwatna do stopnia zawinienia, a także do społecznej szkodliwości przypisanego występku. Tak ukształtowana kara winna spełnić w stosunku do oskarżonej zamierzone cele zapobiegawcze i wychowawcze.

Trafnie również Sąd doszedł do przekonania o celowości skorzystania z dobrodziejstwa środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Dotychczasowy sposób życia oskarżonej daje podstawy do przyjęcia, że popełniony czyny miał charakter incydentalny i że oskarżona będzie w przyszłości przestrzegać porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Trafność tej tezy powoli zweryfikować okres próby oznaczony na 2 lata.

Przechodząc do oceny orzeczonego przez Sąd środka karnego obowiązku naprawienia szkody podkreślić należy, że orzeczenie takiego obowiązku na podstawie art. 46 § 1 k.k., wskutek złożonego przez pokrzywdzoną wniosku o naprawienie szkody, było obligatoryjne. W doktrynie wskazuje się, że istotną przesłanką orzeczenia środka karnego z art. 46 § 1 k.k. jest istnienie szkody w chwili orzekania (zob. Maria Szewczyk, Komentarz do art. 46 Kodeksu karnego [w:] A. Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Zakamycze, 2004). Do celów postępowania należy uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego (art. 2 § 1 pkt 3 k.p.k.), w tym naprawienie w postępowaniu karnym, gdy to możliwe, szkody wyrządzonej przestępstwem. Naprawienie szkody, o którym mowa w art. 46 § 1 k.k., to w szczególności wyrównanie straty, którą poszkodowany poniósł (zob. art. 361 § 2 k.c.). Sąd karny musi zatem uwzględnić w chwili wyrokowania rozmiary szkody.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, wskazać trzeba, że nie budzi żadnych wątpliwości, że szkoda wyrządzona przez oskarżoną nie została naprawiona nawet w części, a zatem i nałożony na oskarżoną środek karny w postaci zobowiązania jej do naprawienia wyrządzonej szkody w całości jest w sprawie oczywisty.

Z uwagi na powyższe, na mocy art. 437 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

O zwrocie wydatków związanych z udziałem w postępowaniu odwoławczym pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej orzeczono na mocy art. 627 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k.

O opłacie za II instancję Sąd orzekł na podstawie art. 8 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.), a o pozostałych kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd orzekł na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. uznając, że nie ma podstaw do zwolnienia oskarżonej od ich ponoszenia. Oskarżona z pewnością jest w stanie uiścić należności zasądzone w niniejszej sprawie, na które poza wyżej wskazaną opłatą składa się ryczałt za zawiadomienia o terminie rozprawy w kwocie 20 złotych (§ 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, Dz.U.2013.663j.t.).