Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dna 16 listopada 2012 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki stwierdził, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do obiektu (lokalu użytkowego) położonego w K. przy Placu (...) przez przedsiębiorstwo energetyczne (...) Sprzedaż Spółka z o.o. z siedzibą w K. było nieuzasadnione.

W ocenie Urzędu nie zostały spełnione w świetle obowiązującego prawa przesłanki uprawniające Przedsiębiorcę do wstrzymania dostaw energii. Jak wskazał organ, w przypadku zwłoki w uiszczaniu należności za pobraną energię elektryczną wstrzymanie dostaw energii możliwe jest dopiero wówczas, gdy odbiorca zwleka z zapłatą za pobraną energię co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia odbiorcy na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. Wstrzymanie dostaw i wypowiedzenie umowy następuje w sytuacji łącznego spełnienia opisanych w art. 6 ust. 3 i 3a oraz art. 6a ust. 3 ustawy Prawo energetyczne. W stanie faktycznym niniejszej sprawy nie zostały dopełnione formalne wymogi związane z wstrzymaniem dostaw, gdyż korespondencja wysyłana przez (...) do odbiorcy była nieprecyzyjnie adresowana, skutkiem czego nie dotarła do odbiorcy pomimo prawidłowego wskazania przez J. B. (1) adresu do korespondencji.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył (...) Spółka z o.o. z siedzibą w K. wnosząc o zmianę decyzji poprzez jej uchylenie, dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. M. oraz zasądzenie solidarnie od pozwanego i zainteresowanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz ze zwrotem kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Odwołujący zarzucił przedmiotowej decyzji naruszenie:

- art. 7 i 77 k.p.a. oraz art. 75 k.p.a. poprzez ich niezastosowanie polegające na nieprzeprowadzeniu wnioskowanego dowodu z zeznań świadka K. M., na okoliczność zgłoszenia zmiany adresu przez J. B. (1), w tym także w zakresie treści zgłoszenia;

- art. 80 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie oraz uznanie, że J. B. (1) wykazał, że złożył za pomocą infolinii oświadczenie o określonej treści, a więc o zmianie adresu, wskazując na adres „Lokal użytkowy B. J. pl. (...) w K.”, a nie jak to zostało wskazane w zgłoszeniu R. z dnia 30 grudnia 2011 r. „B. J. pl. (...) w K.” oraz niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż mimo wyraźnej treści umowy, z której wynika, że poinformowanie o zmianie adresu winno nastąpić w drodze pisemnej to fakt, że J. B. (1) dokonał zgłoszenia ustnie przy użyciu infolinii zwalnia go z pisemnego potwierdzenia, a jednocześnie obciąża powoda jako zobowiązanego do żądania uczynienia pisemnego zgłoszenia;

- art. 6 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne w zw. z art. 80 k.p.a. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że nie zostały spełnione przesłanki uzasadniające wstrzymanie dostaw energii elektrycznej.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Zainteresowany w sprawie – J. B. (1) zawarł w dniu 20 kwietnia 2011 r. umowę kompleksową o Nr (...) z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. na dostarczanie energii elektrycznej do obiektu położonego przy Placu (...) w K.. Integralną część umowy stanowiły Ogólne Warunki Umowy Kompleksowej (OWU). /k. 4 – 4v, 54 – 55, k. 70 - 73 akt adm./. Lokal ten nie był użytkowany i dopiero w grudniu 2011r zakończyły się w nim roboty wykończeniowe. Do końca 2011 r. J. B. (1) otrzymywał faktury za dostarczoną energię elektryczną na wskazany w umowie adres tj. Św. (...) w K.. /k. 43 – 44 akt adm./ Następnie w dniu 30 grudnia 2011 r. J. B. (1) zgłosił na infolinii (...) informację o zmianie adresu do korespondencji, którą od tej pory Przedsiębiorca miał kierować po zgłoszeniu na adres obiektu do którego dostarczana była energia tj. Pl. (...) w K.”. /k. 53, k. 87 – 88, k. 91 akt adm./. Za okres od dnia 22 grudnia 2011 r. do 15 lutego 2012 r. została wystawiona faktura VAT Nr (...) z dnia 23 lutego 2012 r. na kwotę 1.136,92 zł, z terminem płatności do 8 marca 2012 r. w fakturze został wskazany nowy adres do korespondencji zgłoszony przez J. B. (1). /k. 7 akt adm./ Faktura została przesłana listem zwykłym za pośrednictwem Poczty Polskiej na adres: B. J., (...) K.. /okoliczność bezsporna/. Korespondencja nie została doręczona adresatowi, który ostatecznie fakturę otrzymał 30 kwietnia 2012r (pismo J. B. k. 1 akt adm.). Nabywca energii nie zapłacił należności wynikającej z tej faktury w terminie z racji jej nie otrzymania, natomiast w następnej fakturze z 10 kwietnia 2012r, którą nabywca otrzymał nie widniała żadna wzmianka o istniejącej zaległości (k. 5 akt adm.). Wobec braku wpływu należności w wyznaczonym terminie (...) skierowała listem poleconym w dniu 16 marca 2012 r. wezwanie do zapłaty na wskazany wyżej adres, wyznaczając dodatkowy termin 14 dni od otrzymania wezwania do zapłaty nieuregulowanych należności. Spółka wskazała ponadto, iż brak wpłaty w wyznaczonym terminie zaległych i bieżących należności będzie stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy oraz spowoduje wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej. /k. 78 i k. 82 akt adm./ Przesyłka nie została doręczona adresatowi, gdyż po powtórnej awizacji w dniu 27 marca 2012 r. została zwrócona nadawcy w dniu 4 kwietnia 2012 r. z adnotacją Poczty „zwrot, nie podjęto w terminie” zgodnie z § 38 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 9 stycznia 2004 r. w sprawie warunków wykonywania powszechnych usług pocztowych (Dz.U. z 2004 r., Nr 5, poz. 34 ze zm.). Zwrócona przesyłka nie dotarła jednak do nadawcy (wyjaśnienia Poczty Polskiej SA k.77 akt adm. oraz pismo T. z 22.05.2012 i 4.06.2012 k. 60 i 64 akt adm).

Spółka (...) uznając ponowne wezwanie do zapłaty za skutecznie doręczone złożyła w dniu 25 kwietnia 2012 r. wniosek o wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej skierowany do (...) S.A. /k. 30 akt adm./ Realizacja wniosku nastąpiła w dniu 27 kwietnia 2012 r. /k. 30 i k. 77 akt adm./ W dniu 10 maja 2012 r. nastąpiła aktualizacja adresu do korespondencji, wskazując w nazwie adresata „Lokal użytkowy – B. J.”. /k. 94 akt adm./

W dniu 2 sierpnia 2012 r. J. B. (1) wniósł skargę do Poczty Polskiej dotyczącą przesyłki o Nr(...). W odpowiedzi na nią Poczta Polska wskazała, iż powyższa przesyłka wysłana na adres: Pl. (...) w K. została dwukrotnie awizowana, zaś adres ten jest przyporządkowany Prywatnemu Medycznemu Studium Zawodowemu. Jednocześnie wskazano, że pod adresem (...) oprócz wskazanej instytucji znajdują się lokale prywatne oznaczone indywidualnymi numerami mieszkań oraz lokal użytkowy bez odrębnego numeru (ten zajmowany przez J. B.). Jak wskazała w dalszej części Poczta Polska, w adresie przesyłek adresowanych do J. B. (1) powinna znaleźć się pełna nazwa adresata przesyłki , tj. Lokal Użytkowy J. B. (1) Pl. (...), (...), albowiem pod wskazanym adresem znajdują się zarówno lokale prywatne, jak i instytucja, zatem przesyłki nie zawierające wskazania „lokal użytkowy” doręczane są w siedzibie Prywatnego Medycznego Studium Zawodowego. /k. 98 – 100 akt adm./ Uregulowanie należności nastąpiło w dniu 14 maja 2012 r. /k.6/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w toku postępowania administracyjnego powołane wyżej, które nie budziły wątpliwości co ich prawdziwości a także nie były kwestionowane przez żadną ze stron procesu.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Istota sporu w niniejszym postępowaniu sprowadza się do interpretacji przepisu art. 6 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne (obowiązującym w czasie prowadzenia postępowania administracyjnego i wydaniu przedmiotowej decyzji) w szczególności, co należy rozumieć pod pojęciem powiadomienia odbiorcy o zamiarze wstrzymania dostaw energii oraz ustalenia czy działania powoda podjęte w związku z wstrzymaniem dostaw energii, w szczególności właśnie powiadomienie, odpowiadały wymogom określonym w tym przepisie. Przepis ten dopuszcza możliwość wstrzymania dostaw energii elektrycznej, jeśli odbiorca zwleka z zapłatą za energię co najmniej miesiąc po pływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego dwutygodniowego terminu do zapłaty bieżących i zaległych należności.

Z samej treści przepisu wynika, że w chwili wstrzymania dostarczania energii odbiorca musi pozostawać w zwłoce przez okres co najmniej miesiąca, a ponadto od chwili doręczenia powiadomienia do czasu wstrzymania musi upłynąć dodatkowy 2-tygodniowy termin wyznaczony w powiadomieniu.

Należy zaznaczyć, że wprowadzenie wskazanego wyżej przepisu miało na celu zapobieżenie dowolnemu kształtowaniu zasad wstrzymywania dostaw energii i stanowić miało jednocześnie charakter gwarancyjny i równoważący wobec silnej pozycji przedsiębiorców energetycznych. Dostęp do energii elektrycznej ma dla ustawodawcy znaczenie zasadnicze, zaś jego wstrzymanie może nastąpić jedynie w ściśle określonych wypadkach uregulowanych w ustawie, której przepisy winny być interpretowane ściśle.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż powód nie spełnił łącznie obu wskazanych wyżej przesłanek i konsekwencji nie czyniąc zadość wymogom ustawowym, w sposób nieuzasadniony wstrzymał dostawy energii elektrycznej dla odbiorcy J. B.

W ocenie Sądu o ile możliwe było przyjęcie przez Przedsiębiorstwo, że odbiorca dopuścił się zwłoki w zapłacie należności za dostarczoną energię i to co najmniej miesiąc od upływu terminu płatności, gdyż istotnie nie nastąpiła zapłata za fakturę wysłaną odbiorcy listem zwykłym na podany adres, to już nie można poprawności działania Przedsiębiorstwa stwierdzić w odniesieniu do wysłania dodatkowego wezwania o jakim mowa w art. 6 ust 3a p.e. Z analizy akt sprawy wynika, że powód nie dysponując dowodem doręczenia tego wezwania odbiorcy przyjął, że korespondencja została doręczona prawidłowo i na tej podstawie po upływie dodatkowego terminu przystąpił do wstrzymanie dostaw energii uznając, że odbiorca nie zastosował się do wezwania. Tymczasem z informacji Poczty Polskiej, która doręczała korespondencję wynika, że nie nastąpiło skuteczne doręczenie dodatkowego wezwania, które było awizowane u innego adresata, bo w Prywatnym Medycznym Studium Zawodowym a następnie zostało zwrócone do nadawcy. Fakt, że nadawca nie odnotował u siebie zwrotu niedoręczonej odbiorcy korespondencji nie mógł skutkować przyjęciem w sprawie niniejszej, że odbiorca został powiadomiony na piśmie o możliwości odłączenia energii a w konsekwencji by przedsiębiorstwo energetyczne było uprawnione do wstrzymania dostaw energii.

Zdaniem Sądu niezależnie więc od tego, czy J. B. (1) prawidłowo wskazał adres na który ma nastąpić dostarczanie przesyłek, tzn czy zaznaczył, że chodzi o lokal użytkowy czy też tego zastrzeżenia nie uczynił, fakt, że Poczta Polska awizowała przesyłkę u podmiotu który ewidentnie nie był adresatem korespondencji pomimo identycznego adresu tj w Prywatnym Medycznym Studium Zawodowym, nie pozwala uznać, że odbiorca został powiadomiony na piśmie o zamiarze wstrzymania dostaw energii jak tego wymaga przepis art. 6 ust 3a p.e. Oddaleniu podlegał w konsekwencji wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka K. M. – pracownika powoda na okoliczność uzupełnienia i doprecyzowania stanu faktycznego w zakresie okoliczności i treści zgłoszenia dokonanego przez J. B. (1). Przeprowadzenie wskazanego dowodu nie miało znaczenia dla niniejszej sprawy w świetle dokonanych wyżej rozważań. Nawet gdyby bowiem przyjąć, iż Przedsiębiorca kierował wezwanie do zapłaty na prawidłowy adres – zgłoszony przez odbiorcę energii, to błędne było uznanie, że odbiorca został powiadomiony o zamiarze wstrzymania dostaw energii.

W szczególności także postanowienie zawarte w § 4 pkt 14.11 Ogólnych Warunków Umowy, mocą którego przedsiębiorstwo było uprawnione do przyjęcia fikcji skutecznego doręczenia korespondencji przesłanej na adres wskazany w umowie lub podany później, nie mogło zdaniem Sądu skutkować uznaniem, że odbiorca został powiadomiony o zamiarze wstrzymania dostaw energii, gdyż to skutkiem zawinionego działania Poczty Polskiej nie została mu doręczona korespondencja, skutkiem czego odbiorca został pozbawiony realnej możliwości zapoznania się z pismem strony sprzedającej energię.

Skoro więc odbiorca nie został „powiadomiony” to oznacza, że nie została spełniona jedna z podstawowych przesłanek art. 6 ust. 3a ustawy Prawo energetyczne uprawniająca do wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Ów brak „powiadomienia” rozumieć należy jako pozbawienie odbiorcy realnej możliwości zapoznania się z treścią wezwania do zapłaty jak to miało miejsce w sprawie niniejszej.

Sąd podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2013 r., sygn. VI ACa 1361/12, w którym stwierdzono, iż „przepis art. 6 ust. 3a p.e. chroni przede wszystkim interesy odbiorcy energii elektrycznej, który musi mieć zarówno świadomość istnienia zaległości w opłatach należności za dostarczoną energię, terminów płatności poszczególnych należności oraz poszczególnych okresów zwłoki za konkretnie wskazane czynniki energetyczne jak i świadomość skutków związanych z brakiem uregulowania należności w wyznaczonym terminie, wobec dotkliwości sankcji, jaką jest wstrzymanie dostaw energii elektrycznej. Wymogi określone w tym przepisie muszą być więc bezwzględnie spełnione, aby wstrzymanie dostaw energii było zasadne. Oznacza to, że samo istnienie zadłużenia nie jest wystarczające dla wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, a konieczne jest jeszcze należyte, szczegółowe uprzednie poinformowanie odbiorcy o wysokości zadłużenia i o skutkach braku uiszczenia należności”.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na odstawie art. 479 ⁵³§ 1 k.p.c. orzekł o oddaleniu odwołania powoda.

Ze względu, iż Prezes URE, jako strona która wygrała proces, nie poniósł żadnych kosztów postępowania, Sąd nie orzekał o zwrocie kosztów postępowania.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka