Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 października 2014 r.

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. VI Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Barbara Ciwińska

Protokolant Izabela Katryńska

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2014 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa M. S.

przeciwko J. S.

podwyższenie alimentów

1)  podwyższa alimenty ustalone w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15.04.2009 roku w sprawie syg. akt VI C 774/01 w sprawie o rozwód od pozwanego J. S. na rzecz jego byłej żony M. S. z kwoty 800 złotych miesięcznie do kwoty po 2.000 ( dwa tysiące ) złotych miesięcznie poczynając od 18 lipca 2013 roku płatne do jej rąk do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

2)  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3)  zasądza od pozwanego J. S. na rzecz M. S. kwotę 2. 400 ( dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

4)  nakazuje pobrać od pozwanego J. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem nie uiszczonej opłaty sądowej,

5)  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

M. S. 18 lipca 2013 roku wniosła pozew o podwyższenie alimentów ustalonych w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15.04.2009 roku w sprawie o rozwód syg. akt VI C 774/01 na jej rzecz od jej byłego męża J. S. z kwoty 800 złotych miesięcznie do kwoty po 2.500 złotych miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu. Podniosła, iż od czasu ustalenia alimentów nastąpiły istotne zmiany, jej sytuacja życiowa i bytowa uległa znacznemu pogorszeniu.

Pozwany J. S. wnosił o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wyrokiem tutejszego Sądu z dnia 29.07.2008 roku w sprawie syg .akt III K 192 /06 J. S. uznany został za winnego popełnienia przestępstwa z art.207 § 1 Kodeksu karnego przez to, że w okresie od 2000 roku do 28.05.2002 roku znęcał się psychicznie i fizycznie nad żoną M. S. (k.20).

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15.04.2009 roku w sprawie syg. akt VI C 774/01 orzeczony został rozwód związku małżeńskiego zawartego 16.09.1995 roku pomiędzy J. S., a M. G. – z wyłącznej winy męża. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad ośmioletnim wtedy synem stron K. S. ur. (...) powierzone zostało obojgu rodzicom z ustaleniem miejsca zamieszkania dziecka przy matce. Udział ojca w kosztach utrzymania syna ustalony został na kwotę 2200 (dwa tysiące dwieście) złotych miesięcznie stanowiącej pełny koszt utrzymania dziecka w tym okresie.

Od J. S. na rzecz M. S. zasądzone zostały alimenty w kwocie 800 (osiemset) złotych miesięcznie, przy założeniu, że J. S. pokrywa ponadto koszty utrzymania mieszkania zajmowanego przez nią i syna. M. S. pracowała na pół etatu z wynagrodzeniem około 700 złotych miesięcznie, koszt jej utrzymania wynosił ok. 1500 złotych miesięcznie.

J. S. pracował wtedy jako pilot (...) S.A z wynagrodzeniem miesięcznie brutto w granicach 13.391 -25.893 złote. W czerwcu 2008 roku jego wynagrodzenie netto wynosiło 14.164 zł.(K.97 zaświadczenie o wynagrodzeniu z 26.06.2008 roku ).

Od orzeczenia rozwodu sytuacja stron istotnie zmieniła się.

W dniu 17.11.2010 roku Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. zaliczył M. S. na stałe do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z powodu zaburzeń słuchu, ze wskazaniem że może pracować jedynie na stanowisku przystosowanym do niepełnosprawności (k.22)

Z opinii Instytutu (...) w K. wydanej w grudniu 2012 roku w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie XXIV C 1118/11 wynika, iż powódka cierpi na niedosłuch zmysłowo – nerwowy obustronny w zakresie wysokich częstotliwości w stopniu umiarkowanym , który ma charakter stały i nieodwracalny oraz niedoczynność tarczycy (k. 22). Z opinii sądowo – psychologicznej wydanej również w tej sprawie wynika, że powódka wykazuje inteligencję wyższą od przeciętnej, ujawnia nasiloną skłonność do reakcji lękowych, ma obniżone zdolności adaptacyjne, co czego przyczyniły się jej traumatyczne doświadczenia życiowe związane z krzywdzeniem jej przez byłego męża (k.24-28). Również na skutek znęcania się przez męża nad nią powstały u powódki zaburzenia obsesyjno – kompulsywne, a utrzymujący się u niej lęk jest źródłem przewlekłego stresu (k.29-31 opinia sądowo – psychiatryczna z lipca 2012 roku ).

Od grudnia 2007 roku powódka jest pod opieką poradni zdrowia psychicznego bowiem pogorszyło się jej zdrowie psychiczne. Leczyła się z powodu zaburzeń kompulsywno – obsesyjnych.

W 2010 roku wystąpiły także u powódki schorzenia ginekologiczne, endokrynologiczne, w grudniu 2011 roku była hospitalizowana i miała przeprowadzony zabieg ginekologiczny laparoskopii, usunięcie torbieli i zrostów. (k.32)

Występujący u powódki niedosłuch wymaga protezowania słuchu (k.49)

Z końcem sierpnia 2011 roku M. S. zakończyła pracę w Szkole Podstawowej nr (...), gdzie zatrudniona była jako pomoc nauczyciela od 2007 roku. Stosunek pracy ustał za porozumieniem stron (k.34). Przyczyną był nasilający się niedosłuch powódki uniemożliwiający jej pracę z dziećmi oraz niekorzystne warunki pracy w szkole, gdzie często panuje duże natężenie dźwięków. Okoliczność tę potwierdziła przesłuchiwana w charakterze świadka E. S. nauczycielka (k.128 zeznania tego świadka).

W zeznaniach podatkowych za 2011 rok M. S. wykazała roczny dochód brutto 9.646 zł. (k.54), w 2012 roku 1. 835 zł. (k.56).

W sierpniu 2010 roku powódka zakupiła aparaty słuchowe co kosztowało 8.132 złote (k.49). W październiku 2010 roku za aparat słuchowy i baterię winna zapłacić 4.021 zł. (k.50).

W marcu 2013 roku powódka zapłaciła za usługi stomatologiczne i protetyczne 6.000 złotych (k.51).

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 17.04.2013 roku w sprawie syg. akt XXIV C 1118/11 z powództwa M. S. przeciwko J. S. o zadośćuczynienie, rentę i ustalenie zasądzona została na rzecz powódki od jej byłego męża kwota 80.000 (osiemdziesiąt) tysięcy złotych tytułem zadośćuczynienia, zaś w pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone. Sąd Okręgowy uznał, że krzywda wyrządzona powódce przez jej byłego męża jest niewątpliwa, a jej rozmiary znaczne. Natomiast źródłem niepełnosprawności powódki jest niedosłuch, który nie ma związku z zachowaniami jej byłego męża – co uzasadniało oddalenie powództwa w zakresie żądania renty

Orzeczenie to zostało zmienione w toku postępowania apelacyjnego przez Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 8 maja 2014 roku w sprawie syg. akt I Aca 1696/13 w ten sposób, że kwota zadośćuczynienia została określona na sumę 50.000 tysięcy złotych, bowiem taką kwotę Sąd Apelacyjny uznał za współmierną do doznanych przez powódkę cierpień i szkód jakie poniosła oraz wystarczającą do przywrócenia powódce równowagi emocjonalnej naruszonej przez doznane cierpienia psychiczne (k.297). Kwotę przyznaną przez Sąd Okręgowy uznano, że rażąco wygórowaną, zaś doznany przez powódkę rozstrój zdrowia uznano, że mniej znaczny niż uznał to sąd pierwszej instancji (k.297-314).

Kwotę 50.000 złotych powódka otrzymała od byłego męża zaraz po wydaniu orzeczenia przez Sąd Apelacyjny czyli na początku maja 2014r. Pozwoliło jej to spłacić długi, które - jak twierdzi musiała zaciągać poprzednio na swoje utrzymanie oraz pozostało jej ok. 15.000 złotych, co w związku z postępująca utratą słuchu zamierza przeznaczyć na zakup kolejnych, lepszych aparatów słuchowych.

M. S. ma obecnie lat 44. W 2012 roku ukończyła licencjat na kierunku resocjalizacja. Nie kontynuowała studiów z powodu niedosłuchu. Zamierza uczyć się języka migowego. Od maja 2013 roku pozostaje osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku (k.35). Mieszka w mieszkaniu będącym wspólną własnością jej i jej byłego męża, którego koszty utrzymania ponosi nadal pozwany, w kwocie około 1.000 złotych miesięcznie.

Korzystała z pomocy rodziny, znajomych, siostry, pożyczała pieniądze na swoje utrzymanie ( zeznania świadka E. S. k.129)

Obecnie powódka swoje koszty utrzymania ocenia na kwotę 2.700 złotych miesięcznie ( zestawienie kosztów k. 150).

Przy założeniu że powódka nie ponosi kosztów mieszkaniowych, które nadal opłaca jej były mąż należy uznać, że obecnie na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb powódki trzeba około 2. 000 złotych miesięcznie. W tym na wyżywienie około 1.000 złotych, na ubrania i buty ok.250 złotych, kosmetyki i środki czystości ok. 150 złotych, oraz około 600 złotych miesięcznie na pozostałe jej potrzeby takie jak Internet, usługi stomatologiczne i inne ( fryzjer), koszty utrzymania i wymiany baterii aparatów słuchowych, rozrywka i wypoczynek, korzystanie z komunikacji miejskiej.

J. S. ma 47 lat pracuje nadal w (...) jako pilot, gdzie zatrudniony jest na czas nieokreślony z wynagrodzeniem miesięcznie netto 17. 375 (siedemnaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt pięć) złotych (k. 31.03. 2014r. We wrześniu 2013 roku jego wynagrodzenie wynosiło 15.771 złotych (K.98 zaświadczenie o wynagrodzeniu z 20.09.2013 roku). Pozwany jak twierdzi, mieszka w użyczonym mieszkaniu, co do którego ponosi koszty utrzymania w kwocie ok. 600 złotych miesięcznie. Posiada zasoby na koncie rzędu 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych (k.127 przesłuchania pozwanego). W 2011 roku nabył nowe auto F. (...) za 43.000 złotych z czego 30.000 z zaciągniętego w tym celu kredytu, który jak twierdzi spłaca w ratach po 1.400 złotych miesięcznie. Po zapłaceniu dotychczasowych alimentów na syna ( 2.200 zł.), żonę (800), spłacie raty kredytu na samochód (1.400 zł.) , opłaceniu kosztów mieszkaniowych za dwa mieszkania ( 1.000 + 600 = 1.600 zł.) pozwanemu pozostawało z wynagrodzenia w wysokości 15. 77 1 złotych do jego własnej dyspozycji około 10.000 – 9.000 tysięcy złotych miesięcznie (k.127), zaś z wynagrodzenia w obecnej wysokości 17.375 zł. około 11.000 złotych miesięcznie. Pozwany na własne potrzeby w maju lub czerwcu 2014 roku zakupił sobie nowy motor jak twierdzi marki S. (...) za 5.700 złotych. W tym czasie przekazał też byłej żonie 50.000 tytułem zadośćuczynienia w efekcie wyżej opisywanej sprawy toczącej się w Sądzie Okręgowym i Apelacyjnym.

Pozwany J. S. w zeznaniach podatkowych za ubiegłe lata wykazywał dochód brutto :

--w 2009 r. 257.178 zł. (k.250),

--w 2010 r. 277.650 zł. (k.248),

--w 2011 r. 307.329 zł. (k.246),

--w 2012 r. 308.719 zł. (k.244),

--w 2013 r. 306.248 zł. (k.242).

Z synem pozwany nie spotyka się w ogóle i nie opiekuje się nim osobiście w ogóle. Jak twierdzi kontaktuje się z nim poprzez Internet.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody zebrane w aktach sprawy, dowód z przesłuchania stron w trybie art. 299 i 302 Kodeksu postępowania cywilnego.

Sąd Rejonowy zważył co następuje :

Powództwo o podwyższenie alimentów na rzecz M. S. od jej byłego męża należało uwzględnić podwyższając z dniem wniesienia pozwu te alimenty z kwoty 800 złotych do kwoty 2.000 (dwa tysiące ) złotych miesięcznie, a w pozostałym zakresie oddalić.

Artykuł 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także w całości lub w części na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Cel i społeczne znaczenie związku małżeńskiego wymagają, by niektóre konsekwencje jego zawarcia trwały nawet po rozwiązaniu małżeństwa. Pozostawienie tego skutku jest ze społecznego punktu widzenia konieczne, gdyż nie dałoby się pogodzić z zasadami współżycia społecznego pozostawienia bez żadnego zabezpieczenia po rozwodzie małżonka potrzebującego pomocy, zwłaszcza tego, który nie dał powodu do rozwiązania małżeństwa, a który poświęcił wspólnocie rodzinnej wiele lat swego życia . Prawo rozwiedzionego małżonka do alimentacji ma wymiar konstytucyjny w rozumieniu artykułu 64 (...) RP. Konieczność ochrony tego prawa może uzasadniać ingerencję w prawo własności i inne prawa majątkowe drugiego z rozwiedzionych małżonków. Świadczenia alimentacyjne ze strony byłego małżonka służą zaspokojeniu potrzeb materialnych , które – gdyby nie doszło do rozwodu byłyby zaspokajane w ramach rodziny.

Kontynuację obowiązku alimentacyjnego małżonków po rozwodzie przewiduje art. 60 §2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi że jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd może na żądanie małżonka niewinnego orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspakajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Zgodnie zaś z art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego tylko w przypadku zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy, dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

W niniejszej sprawie należało uznać iż po 5 latach od orzeczenia rozwodu wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15.04.2009 roku w sprawie syg. akt VI C 774/01 zmieniły się istotnie stosunki co uzasadnia zwiększenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec jego byłej żony z kwoty 800 złotych miesięcznie do kwoty po 2.000 złotych miesięcznie.

Sytuacja powódki M. S.pogorszyła się w sposób istotny, gdyż z upływem czasu pogarszał się jej stan zdrowia. Z powodu złych doświadczeń z okresu małżeństwa korzystała ona z pomocy psychologicznej, a za krzywdy doznane w tym okresie od byłego męża zostało jej przyznane zadośćuczynienie w kwocie 50.000 złotych. Stanowi to jednak jedynie rekompensatę wyjątkową trudnej sytuacji w jakiej znalazła się ona po rozwodzie, nie jest zaś stałym źródłem utrzymania. Nie można więc uznać że kwota ta ma służyć na zaspokajanie bieżących potrzeb powódki, bowiem M. S.spłaciła z tej kwoty długi, a część którą pozostała zamierza przeznaczyć na zakup aparatów słuchowych koniecznych z powodu postępującej utraty słuchu. Niepełnosprawność spowodowana ubytkiem słuchu niestety pozbawia powódkę praktyczny możliwości zarobkowych, gdyż słuch jest warunkiem wykonywania każdej pracy. Powódka obecnie mogłaby zaś wykonywać pracę tylko w warunkach przystosowanych do niepełnosprawności. Nie jest więc w stanie podjąć pracy i samodzielnie się utrzymać, a alimenty w dotychczasowej wysokości nie są już wystarczające na zaspokojenie jej potrzeb nawet przy założenie że były mąż ponosi koszty opłat mieszkaniowych. Stąd konieczne było ich podwyższenie do realnej kwoty konicznej na potrzeby powódki, za którą Sąd Rejonowy uznał kwotę 2.000 złotych miesięcznie, która dla powódki będzie wystarczające na bieżące utrzymanie , zaś dla pozwanego przy jego zarobkach rzędu netto 17. 375 (siedemnaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt pięć) złotych miesięcznie nie powinna stanowić żadnego problemu.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji.

Wobec ustawowego zwolnienia od kosztów strony dochodzącej alimentów opłatą sądową w wysokości 5 % od wartości przedmiotu sporu obciążony został pozwany J. S.. Wartość przedmiotu sporu stanowi kwota alimentów miesięcznie w zakresie w jakim nastąpiło ich podwyższenie to jest 1.200 złotych miesięcznie za okres 12 miesięcy ( art. 22 Kodeksu postępowania cywilnego ) co daje łącznie kwotę 14.400 czego 5 % = 720 złotych i to stanowi wysokość ustalonej opłaty sądowej.

W związku z wynikiem procesu od pozwanego na rzecz powódki zasądzony został zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 złotych, to jest zgodnie ze stawką ustaloną w § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U poz.1348).

Zgodnie z art. 333 § 1 pkt.1 Kodeksu postępowania cywilnego wyrokowi w pkt 1 nadany został rygor natychmiastowej wykonalności.