Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2012 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) (...) Funduszu (...) w W.

przeciwko R. M., A. M., M. M. (1) i W. R.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie

z dnia 8 maja 2012 r., sygn. akt I C 14/12

1)  oddala apelację;

2)  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 749/12

UZASADNIENIE

Powód (...) (...) Fundusz (...) z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanych R. M., A. M., W. R. i M. M. (1) in solidum kwoty 113 799 zł 35 gr wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. Powód wniósł również o ograniczenie odpowiedzialności pozwanych W. R. i M. M. (1) do wysokości wartości nieruchomości (obciążonej hipoteką) położonej w miejscowości K., dla której Sąd Rejonowy w C. prowadzi księgę wieczystą (...) nr (...).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż pozwani A. M. i R. M. zawarli z (...) S.A. umowę pożyczki hipotecznej, której spłata została zabezpieczona wpisem ograniczonego prawa rzeczowego w postaci hipoteki umownej zwykłej w kwocie 55 369 CHF ustanowionej na nieruchomości pozwanych W. R. i M. M. (1). W związku z niedotrzymaniem przez pożyczkobiorców terminów płatności Bank wypowiedział umowę pożyczki, a następnie wystawił przeciwko pożyczkobiorcom wyciąg z ksiąg bankowych. Pozwani nie kwestionowali zasadności i wysokości zadłużenia, złożyli oświadczenie w przedmiocie uznania długu i szereg deklaracji w przedmiocie uregulowania należności. W dniu 18 maja 2009r. (...) S.A. na mocy umowy cesji zbyła sporną wierzytelność na rzecz powoda (...) (...) Funduszu (...) z siedzibą w W., w dniu 11 września 2009r., został dokonany wpis w księdze wieczystej w przedmiocie zmiany wierzyciela hipotecznego z (...) S.A. na a w dniu 9 marca 2011r. powód wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych, iż w księgach Funduszu istnieje wymagalne zadłużenie z tytułu przedmiotowej umowy w kwocie 113 799 zł 35 gr, na którą składają się: kapitał w kwocie 71 486 zł 66 gr i odsetki w kwocie 42 312 zł 69 gr. Powód wskazał, iż kwota pożyczki (55 369 CHF) była oprocentowana w skali rocznej w wysokości 8,0933%. Cedent w dniu 8 maja 2009r. wystawił wyciąg z ksiąg bankowych, w którym wskazał, że należność główna wynosi 71 486 zł 66 gr i wzrasta według zmiennej stopy procentowej wynoszącej na dzień wystawienia tytułu 21% w skali roku. Powód naliczył odsetki według tej skali do dnia 22 maja 2009r. będącego dniem przeniesienia wierzytelności i dochodzi odsetek naliczonych według skali 21% rocznie do dnia 22 maja 2009r. oraz dalszych odsetek ustawowych od dnia 23 maja 2009r.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 9 czerwca 2011r. w sprawie I Nc 32/11, Sąd Okręgowy w Częstochowie uwzględnił powództwo w całości.

Pozwani w sprzeciwie od nakazu zapłaty wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów procesu.

Pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia, nieprzedstawienia weksla do zapłaty i braku zwrotu weksla pomimo wniosku pozwanego R. M.. Zarzucili, iż roszczenie banku o zwrot kredytu ma związek z prowadzeniem działalności gospodarczej przez bank w związku z tym uległo przedawnieniu w 2005r., że pisma kierowane od pozwanych R. M. i A. M. nie wywierają skutku w stosunku do pozwanych W. R. i M. M. (1). Zdaniem pozwanych z chwilą przedawnienia wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie wierzyciel może żądać zapłaty tylko kwoty nominalnej, tj. 55 369 CHF i zarzucili, że nie wyrażali zgody na dokonanie przelewu wierzytelności na Fundusz. W związku z powyższym, będą miały zastosowanie reguły ogólne przejęcia wierzytelności. Pozwani podnieśli dodatkowo, iż w przypadku przyjęcia przedawnienia w części, roszczenie dotyczące wartości nominalnej kredytu jest przedwczesne, bowiem powód przedstawił możliwość spłaty wartości nominalnej kredytu w terminie do końca 2011r.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy:

1.  zasądził od pozwanych R. M. i A. M. solidarnie na rzecz powoda kwotę 113 799 zł 35 gr wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 10 marca 2011 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty –

przy czym zastrzegł, że spełnienie świadczenia przez tych pozwanych zwalnia pozwanych W. R. i M. M. (1) od obowiązku zapłaty do wysokości spełnionego świadczenia;

2.  zasądził od pozwanych W. R. i M. M. (1) solidarnie na rzecz powoda kwotę 71 486 zł 66 gr z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 10 marca 2011 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty –

przy czym zastrzegł, tym pozwanym prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do udziałów w prawie własności (po ½ części każde z nich) nieruchomości położonej w K., gmina P., oznaczonej jako działka o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w C. prowadzi księgę wieczystą (...) nr (...) – do wysokości wierzytelności zabezpieczonej wpisem hipoteki umownej zwykłej na rzecz powoda oraz na ograniczenie odpowiedzialności do odsetek za ostatnie dwa lata przed przysądzeniem własności tej nieruchomości, a ponadto zastrzegł, że spełnienie świadczenia przez pozwanych W. R. i M. M. (1) zwalnia pozwanych R. M. i A. M. od obowiązku zapłaty do wysokości spełnionego świadczenia;

3.  oddalił powództwo w stosunku do pozwanych W. R. i M. M. (1) w pozostałej części;

4.  zasądził od pozwanych R. M., A. M., W. R. i M. M. (1) solidarnie na rzecz powoda kwotę 5 863 zł tytułem zwrotu kosztów procesu –

przy czym zastrzegał pozwanym W. R. i M. M. (1) prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do udziałów w prawie własności (po ½ części każde z nich) nieruchomości położonej w K., gmina P., oznaczonej jako działka o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w C. prowadzi księgę wieczystą (...) nr (...) – do wysokości wierzytelności zabezpieczonej wpisem hipoteki umownej zwykłej na rzecz powoda;

5.  zasądził od pozwanych R. M. i A. M. solidarnie na rzecz powoda dodatkowo kwotę 3 443 zł tytułem kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 marca 2002r. została zawarta umowa pożyczki hipotecznej nr (...) pomiędzy (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną w W. a A. M. i R. M.. Na podstawie tej umowy Bank udzielił pozwanym pożyczki w kwocie 55 369 CHF. Zgodnie z §(...)ust. (...) pożyczka była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej, w stosunku rocznym, której wysokość była ustalana w dniu rozpoczynającym miesięczny okres obrachunkowy, na podstawie stawki referencyjnej LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF) dla międzybankowych depozytów jednomiesięcznych powiększonej o 6,5 punkty procentowe. W myśl §(...) ust. (...) umowy, w dniu jej zawarcia oprocentowanie pożyczki wynosiło 8,0933% w stosunku rocznym. Odsetki były obliczane miesięcznie od kwoty zadłużenia z tytułu pożyczki według obowiązującej w tym okresie zmiennej stopy procentowej dla pożyczki począwszy od dnia wypłaty pożyczki, do dnia poprzedzającego spłatę pożyczki włącznie ((...) umowy). W myśl (...) umowy, pożyczkobiorcy odpowiadali solidarnie za zadłużenie wynikające z umowy.

Stosowanie do (...) pkt (...)) umowy pożyczkobiorcy zobowiązali się do zabezpieczenia pożyczki hipoteką na nieruchomości położonej w P., opisanej w księdze wieczystej (...) nr (...). W związku z powyższym, w dniu 28 marca 2002r. współwłaściciele przedmiotowej nieruchomości W. R. i M. M. (1) (po ½ części każde z nich) złożyli oświadczenie w formie aktu notarialnego o ustanowieniu na ich nieruchomości hipoteki zwykłej umownej w kwocie 55 369 CHF wraz z oprocentowaniem według zmiennej stopy procentowej wynoszącym aktualnie 8,0933% w stosunku rocznym – na rzecz (...) Bank (...) S.A. – celem zabezpieczenia spłaty pożyczki hipotecznej udzielonej A. M. i R. M. w kwocie 55 369 CHF, tj. w kwocie 137 000 zł – zgodnie z tabelą kursów z dnia złożenia wniosku kredytowego.

W dniu 3 kwietnia 2002r. Sąd Rejonowy w C. dokonał w dziale (...) księgi wieczystej (...) nr (...) (obecnie: (...) nr (...)) wpisu hipoteki zwykłej umownej w kwocie 55 369 CHF na rzecz (...) S.A. z tytułu pożyczki podlegającej spłacie w terminie do dnia 27 marca 2017r., oprocentowanej w wysokości 8,0933% (na dzień 27 marca 2002r.) według zmiennej stopy, a w przypadku zadłużenia przeterminowanego w wysokości 34%.

Pozwani A. M. i R. M. wywiązywali się początkowo z obowiązku spłat rat pożyczki, następnie na skutek problemów finansowych zaczęły powstawać zaległości. Pozwani nadal dokonywali spłat pożyczki, jednakże w niepełnych wysokościach. Pismem z dnia 24 marca 2005r. w odpowiedzi na wezwanie Banku pozwani zobowiązali się spłacić wszystkie zaległości do 12 kwietnia 2005r. Ostatnie zaksięgowane wpłaty wynosiły: z dnia 1 czerwca 2005r. kwotę 78 zł 74 gr, z dnia 19 sierpnia 2005r. kwotę 992 zł. Na dzień 16 września 2005r. zadłużenie z tytułu pożyczki wynosiło kwotę 42 686,16 CHF, a zadłużenie przeterminowane kwotę 5 314 zł 32 gr. Pismem z dnia 21 września 2005r. wierzyciel (...) Bank (...) S.A. dokonał wypowiedzenia umowy kredytu w części dotyczącej warunków spłaty pożyczki i wezwał pozwanych do dokonania w terminie 30 dni spłaty zadłużenia przeterminowanego w kwocie łącznej 5 572 zł 93 gr pod rygorem natychmiastowej wymagalności całej kwoty pożyczki wraz z odsetkami i opłatami. Pozwani nie wywiązali się z obowiązku spłaty zaległości.

W oświadczeniu z dnia 20 listopada 2005r. pozwani A. M. i R. M. uznali dług wobec (...) S.A., a w dniu 28 grudnia 2005r. doszło do zawarcia umowy ugody nr (...) pomiędzy pozwanymi a Bankiem. W ugodzie tej pozwani uznali swoją wierzytelność wobec Banku z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki w łącznej kwocie 116 683 zł 80 gr. Zadłużenie zostało rozłożone na kwartalne raty w wysokości 4 500 zł płatne do końca każdego kwartału począwszy od stycznia 2006r. W myśl postanowień ugody Bank miał prawo do rozwiązania ugody ze skutkiem natychmiastowym m.in. w przypadku niewywiązywania się przez pożyczkobiorców z warunków ugody.

Pozwani wywiązywali się z umowy ugody do 2008r., w dniu 9 lipca 2008r dokonali ostatniej częściowej wpłaty w kwocie 500 zł. Bank rozwiązał umowę ugodę i pismem z dnia 30 stycznia 2009r. wezwał pozwanych do spłaty kredytu w całości do dnia 23 lutego 2009r. Pozwani w odpowiedzi wystosowali do Banku pismo z dnia 17 lutego 2009r. powołując się na swoją trudną sytuację finansową i brak możliwości spłaty zadłużenia do dnia 23 lutego 2009r. oraz zaproponowali spłatę w dwóch ratach w terminie do 30 marca 2009r. i do 30 kwietnia 2009r.

W odpowiedzi na pismo pozwanych Bank pismem z dnia 25 lutego 2009r.

odmówił propozycjom pozwanych.

Sąd Okręgowy ustalił na podstawie ksiąg bankowych (...) S.A., iż na dzień 8 maja 2009r. na wymagalną wierzytelność Banku składają się: należność główna w kwocie 71 486 zł 66 gr, odsetki za okres do 7 maja 2009r. w kwocie 25 029 zł 23 gr, a dalsze należne odsetki od dnia 8 maja 2009r. są naliczane według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) S.A. stanowiącej każdorazowo czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 71 486 zł 66 gr, przy czym aktualna na datę wystawienia wyciągu z ksiąg bankowych stopa procentowa tych odsetek wynosiła 21% w stosunku rocznym.

Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z 18 maja 2009r. (...) S.A. jako zbywca przeniosła na rzecz powoda jako nabywcy m.in. wierzytelność w stosunku do pozwanych A. M. i R. M. wynikającą z umowy pożyczki hipotecznej z dnia 28 marca 2002r. wraz z odsetkami i zabezpieczeniami. Bank nie przekazał powodowi weksla in blanco wystawionego przez pozwanych, ponieważ na skutek jego uszkodzenia, została podjęta decyzja o jego zniszczeniu, co zostało dokonane w dniu 14 maja 2009r. przez trzyosobową komisję w Banku.

Zawiadomieniem z dnia 15 czerwca 2009r. powód poinformował pozwanych o zakupie wierzytelności.

Na wniosek powoda, Sąd Rejonowy w C. w dniu 11 września 2009r. dokonał wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego w (...) nr (...) na (...) (...) Fundusz (...) z siedzibą w W..

Pismem z dnia 29 czerwca 2009r. skierowanym do powoda pozwani A. M. i R. M. zadeklarowali spłatę zadłużenia do końca miesiąca września 2009r.

W dniu 18 stycznia 2010r. doszło do podpisania ugody pomiędzy powodem a pozwanymi A. M. i R. M., w której strony zgodnie oświadczyły, że wierzytelność z tytułu umowy pożyczki z dnia 28 marca 2002r. jest wymagalna i na dzień zawarcia ugody wynosi 103 233 zł 03 gr, na którą składają się: kapitał w kwocie 71 486 zł 66 gr i odsetki w kwocie 31 746 zł 37 gr. Pozwani oświadczyli, że uznają powyższą wierzytelność i zobowiązują się do jej spłaty wierzycielowi w kwocie 70 100 zł do dnia 10 marca 2010r.

W (...)ugody wierzyciel (powód) oświadczył, iż zapłata przez dłużników kwoty 70 100 zł do dnia 10 marca 2010r. spowoduje wygaśnięcie wierzytelności z tytułu umowy nr (...). Ponadto strony uzgodniły w ugodzie, że po dokonaniu zapłaty wymienionej wyżej kwoty, Fundusz wyrazi zgodę na wykreślenie hipoteki umownej zwykłej w kwocie 55 369 CHF ustanowionej na nieruchomości opisanej w (...) nr (...) będącej zabezpieczeniem kredytu oraz przekaże dłużnikom oryginał oświadczenia potwierdzającego zniszczenie weksla in blanco wystawionego przez A. M. i R. M..

Strony w (...) ugody postanowiły, iż niedotrzymanie warunków ugody, co do terminu oraz wysokości wpłaty zadeklarowanej w (...) spowoduje jej nieważność, a sprawa zadłużenia bez dodatkowego powiadomienia zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego.

Pozwani nie wywiązali się z postanowień ugody. W piśmie z dnia 30 sierpnia 2010r. poinformowali powoda, iż niewywiązanie się z uzgadnianych wcześniej terminów nie wynikało z ich złej woli, ale z braku wymaganych środków na spłatę zadłużenia.

Pismami z dnia 2 lutego 2011r. powód wezwał do zapłaty zadłużenia także dłużników rzeczowych W. R. i M. M. (1).

W zważaniach Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności odniósł się do zarzutu braku zgody dłużników na przelew wierzytelności.

Sąd I instancji wskazał, iż zgodnie z art. 326 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2004r., nr 146, poz. 1546 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 13 stycznia 2009r., do przelewu wierzytelności banku na fundusz sekurytyzacyjny, z tytułu umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. 1 lipca 2004r., stosuje się przepisy art. 92a-92c ustawy Prawo bankowe, z zastrzeżeniem ust. 2-4 wskazanego art. 326 ustawy o funduszach inwestycyjnych. Art. 92c Prawa bankowego wymagał uzyskania przez bank zgody dłużnika banku na przelew wierzytelności, jednakże zgodnie z art. 326 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych bank nie jest obowiązany do uzyskania zgody dłużnika banku na przelew wierzytelności banku z tytułu umów kredytu, w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, określonych w umowie. Zdaniem Sądu Okręgowego jeżeli dłużnik banku będący kredytobiorcą nie dotrzymuje warunków udzielenia kredytu, bank może dokonać przelewu wierzytelności na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego bez zgody zarówno tego dłużnika jak i dłużnika banku z tytułu zabezpieczonego kredytu.

W ocenie Sądu I instancji nie można dokonywać takiej wykładni przepisów art. 326 ustawy o funduszach inwestycyjnych i art. 92c Prawa bankowego, która prowadziłaby do wniosku, że dla skuteczności przelewu konieczne było uzyskanie oświadczenia dłużnika o poddaniu się egzekucji na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego. Ustalone bowiem w taki sposób znaczenie przepisów art. 326 ustawy o funduszach sekurytyzacyjnych i 92c Prawa bankowego prowadziłoby do sprzeczności, gdyż trudno byłoby pogodzić zwolnienie banku z obowiązku uzyskania zgody dłużnika na dokonanie przelewu wierzytelności z równoczesnym utrzymaniem obowiązku uzyskania od dłużnika oświadczenia o poddaniu się egzekucji na rzecz funduszu, który nabędzie tę wierzytelność. W razie zatem niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu określonych w umowie, do przelewu wierzytelności banku na fundusz sekurytyzacyjny – pod rządem art. 326 ustawy z dnia 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych – nie było wymagane oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji na rzecz funduszu.

Odnosząc się do podniesionego przez pozwanych zarzutu przedawnienia Sąd Okręgowy uznał, że wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki hipotecznej z dnia 28 marca 2002r. uległa przedawnieniu, ale tylko w odniesieniu do dłużników rzeczowych W. R. i M. M. (1). Czynności podjęte przez wierzyciela z pozwanymi A. M. i R. M. powodujące przerwę biegu przedawniania wobec dłużników osobistych, nie odnoszą skutku wobec dłużników rzeczowych. Także w razie ustanowienia hipoteki przez osobę trzecią roszczenia wierzyciela o zapłatę, kierowane wobec dłużnika osobistego i dłużnika rzeczowego, zachowują odrębność prawną, m.in. w zakresie biegu terminów ich przedawnienia i przerwania tego biegu.

Sąd Okręgowy ustalił, że pozwani W. R. i M. M. (1) nie byli stronami ugód zawartych z Bankiem (...), powód nie wykazał też, aby składali jakieś oświadczenia wobec Banku czy powoda, które stanowiłyby uznanie roszczenia przerywające bieg terminu przedawnienia. Stosownie do art. 120§1 k.c. – zdaniem Sądu I instancji – Bank mógł dochodzić zapłaty należności od dłużników rzeczowych w całości już w 2005r., wobec wypowiedzenia umowy pożyczki w stosunku do pożyczkobiorców. Termin przedawnienia roszczenia wobec dłużników rzeczowych upłynął zatem w 2008r.

Przedawnienie nie ulega przerwaniu wskutek przejścia wierzytelności na inną osobę. Zmiana dotyczy bowiem strony podmiotowej a nie treści wierzytelności nabytej przez osobę trzecią.

Przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wobec dłużników rzeczowych nie szkodzi jednak prawu wierzyciela hipotecznego do zaspokojenia się z nieruchomości obciążonej.

Sąd Okręgowy wskazał, iż stosownie do art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece, wierzyciel hipoteczny może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości, a w myśl art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2009r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw do hipotek zwykłych powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, tj. ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w dotychczasowym brzmieniu, z wyjątkiem art. 76 ust. 1 i 4 tej ustawy, które stosuje się w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Ponadto wysokość zadłużenia nie była kwestionowana przez pozwanych ani w sprzeciwie od nakazu zapłaty, ani w toku dalszego procesu, ponadto wynika z załączonych do akt dokumentów, np. treści ugody z dnia 18 stycznia 2010r., wyciągu z ksiąg bankowych i wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu.

Sąd Okręgowy wskazał na art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece według którego przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej. Przepisu tego nie stosuje się do roszczenia o odsetki.

Zarówno w poprzednim stanie prawnym jak i w stanie prawnym obowiązującym od dnia 20 lutego 2011r., przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą tylko skutki w sferze obligacyjnej, nie pozbawia natomiast wierzyciela hipotecznego uprawnienia do zaspokojenia się z nieruchomości. Znaczenie zabezpieczenia hipotecznego na nieruchomości obciążonej polega na tym, że mimo przedawnienia, wierzyciel hipoteczny może uzyskać zaspokojenie z konkretnej nieruchomości, ale tylko w zakresie należności głównej, bez odsetek.

Odpowiedzialność dłużnika osobistego z tytułu zaciągniętego kredytu i odpowiedzialność dłużnika rzeczowego, którego nieruchomość została obciążona hipoteką dla zabezpieczenia wierzytelności kredytodawcy jest odpowiedzialnością in solidum z tym ograniczeniem, że egzekucja prowadzona w stosunku do dłużnika rzeczowego może być skierowana wyłącznie do obciążonej hipoteką nieruchomości.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że żądanie pozwu w odniesieniu do dłużników rzeczowych W. R. i M. M. (2) zasługiwało na uwzględnienie co do należności głównej bez odsetek Sąd Okręgowy stwierdził, że hipoteka zwykła nie może zabezpieczać odsetek ustalonych w umowie kredytowej według zmiennej stopy procentowej, nawet gdyby zostały objęte treścią wpisu do księgi wieczystej, skoro wierzytelności o wysokości nieustalonej mogą być zabezpieczone tylko poprzez hipotekę kaucyjną – art. 102 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Dlatego w stosunku do pozwanych W. R. i M. M. (1) Sąd uwzględnił żądanie jedynie co do odsetek ustawowych od daty wniesienia pozwu.

Na podstawie art. 319 k.p.c. Sąd orzekł o zastrzeżeniu pozwanym W. R. i M. M. (1) prawa do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do nieruchomości (obciążonej hipoteką), a ponadto na ograniczenie odpowiedzialności do odsetek za ostatnie dwa lata przed przysądzeniem własności przedmiotowej nieruchomości.

W ocenie Sądu I instancji nie nastąpiło przedawnienie roszczenia w odniesieniu do pozwanych R. M. i A. M., tj. dłużników osobistych. Pożyczka była spłacana do 2005r. Po koniec 2005r. z uwagi na zaległości Bank wypowiedział umowę pożyczki, a w dniu 28 grudnia 2005r. doszło do zawarcia umowy ugody nr (...) pomiędzy pozwanymi a (...) S.A. W ugodzie tej pozwani uznali swoją wierzytelność wobec Banku z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki w łącznej kwocie 116 683 zł 80 gr. Nastąpiła zatem przerwa biegu przedawnienia. Pozwani wywiązywali się z umowy ugody do 2008r., w dniu 9 lipca 2008r dokonali ostatniej częściowej wpłaty w kwocie 500 zł. Ponadto pozwani w odpowiedzi na wezwanie Banku wystosowali pismo z dnia 17 lutego 2009r., w którym nie kwestionowali zadłużenia, deklarowali spłatę a powoływali się jedynie na swoją trudną sytuację finansową. Nawet licząc ponownie bieg terminu przedawnienia od 9 lipca 2008r. (data ostatniej wpłaty) przedawnienie nastąpiłoby z dniem 9 lipca 2011r. Powód natomiast wniósł pozew w dniu 10 marca 2011r. Poza tym, wcześniej nastąpiło przerwa biegu przedawnienia, bowiem strony zawarły ugodę z 18 stycznia 2010r.,w której pozwani uznali dług.

W ocenie Sądu orzekającego zarzuty dotyczące nieprzedstawienia weksla do zapłaty i braku zwrotu weksla nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy albowiem powód nie dochodził należności z weksla

W związku z powyższym, Sąd uwzględnił powództwo w stosunku do pozwanych R. M. i A. M. w całości.

O kosztach procesu w nakazie zapłaty orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. i art. 100 k.p.c.

Powyższy wyrok zaskarżyli apelacją pozwani w całości.

Zarzucili:

-

naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 6 kc, 34 kpc i 232 kpc przez ich niewłaściwe zastosowanie wskutek przeniesienia ciężaru dowodzenia z powoda na pozwanego,

-

naruszenie art. 227 kpc w związku z art. 217 kpc poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy na skutek pominięcia przez Sąd dowodów zawnioskowanych przez stronę powodową,

-

naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 326 ustawy o funduszach inwestycyjnych w związku z art. 92c ust. 2 ustawy prawo bankowe, mające istotny wpływ na wynik sprawy.

Wskazując na powyższe zarzuty domagali się zmiany wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie na rzecz pozwanych kosztów procesu za obie instancje

ewentualnie

„uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania”.

Sąd Apelacyjny zważył:

Zaskarżony wyrok jest w pełni prawidłowy, zaś zarzuty apelacji nie zasługują na uwzględnienie.

Ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego i dokonaną przez ten Sąd ocenę prawną poczynionych ustaleń Sąd Apelacyjny podziela i uznaje za swoje.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu naruszenia wymienionych w apelacji przepisów postępowania, które – zdaniem skarżących – mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Sąd Okręgowy – wbrew twierdzeniom skarżących – nie naruszył wskazanych przepisów postępowania a twierdzenia apelacji, iż powód nie uwodnił istnienia i wymagalności dochodzonego roszczenia, jest chybione.

Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że powód przedłożył szereg dowodów potwierdzających istnienie i wymagalność dochodzonego roszczenia i nie jest tym dowodem jedynie sam wyciąg z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego, jak to bezzasadnie twierdzą pozwani w apelacji.

Roszczenie powoda wynika z umowy pożyczki z dnia 28 marca 2002 r. dołączonej do pozwu, z wypowiedzenia umowy z dnia 21 września 2005 r., treści ugody z dnia 18 stycznia 2010 r., wyciągu z ksiąg bankowych, wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu a także korespondencji stron, w tym licznych pism pozwanych na przestrzeni lat 2005 – 2010.

Nie była również kwestionowana wysokość zadłużenia pozwanych, na co słusznie wskazał Sąd I instancji. Wprawdzie skarżący powołują się na naruszenie przez Sąd art. 6 kc nie wskazują jednak bliżej, w jaki sposób Sąd ten miał naruszyć wyżej wymieniony przepis.

Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku tylko w jednym przypadku odniósł się do reguły określonej w art. 6 kc i wskazał, iż dowód nieistnienia wierzytelności hipotecznej obciąża pozwanego i powołał się przy tym na uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2009 r., I CSK 161/09 z którym Sąd Apelacyjny się identyfikuje.

Wskazał również, iż brak zapłaty pożyczki stanowi okoliczność negatywną i w związku z tym na pozwanych spoczywał ciężar dowodu jej zwrotu.

Sąd Apelacyjny podziela w całości stanowisko Sądu I instancji odnoszące się do ciężaru dowodu w powyższej kwestii. O ile bowiem dłużnik zaprzecza wysokości długu, winien wykazać dokonanie wpłat. Z lakonicznego uzasadnienia apelacji odnoszącego się do wyżej wymienionego zarzutu bezzasadnego przeniesienia ciężaru dowodzenia nie wynika, aby dotyczył innych kwestii, zatem Sąd Apelacyjny uznał go za bezzasadny.

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut niewyjaśnienia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Z uzasadnienia apelacji wynika, że Sąd Okręgowy nie wyjaśnił okoliczności braku zwrotu weksla pozwanemu R. M. albowiem apelujący nie powołują żadnych innych okoliczności na potwierdzenie powyższego zarzutu.

Odnosząc się do wskazanego zarzutu Sąd Apelacyjny uznaje go za bezzasadny.

Sąd Okręgowy ustosunkował się do tej okoliczności i ustalił, że weksla nie zwrócono albowiem został on komisyjnie zniszczony jeszcze w (...) SA.

Powód nie dochodził od pozwanych należności z weksla, zatem zarzuty dotyczące nieprzedstawienia weksla do zapłaty i braku zwrotu weksla, nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Brak również podstaw do uwzględnienia apelacji i podzielnia zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego, a to art. 326 ustawy o funduszach inwestycyjnych w związku z art. 92 c ust. 2 ustawy prawo bankowe.

Podnieść należy, że powyższy zarzut nie zawiera uzasadnienia, a jedynie stwierdzenie skarżących, że powód przejął dług przy zastosowaniu ogólnego przejęcia wierzytelności, a nie na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, więc roszczenie nie może być oparte na wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu.

Sąd Apelacyjny nie stwierdza naruszenia wskazanych przepisów prawa materialnego, a wobec braku podania przez pozwanych jakichkolwiek okoliczności na potwierdzenie swojego stanowiska i szczegółowego wyjaśnienia w uzasadnieniu przez Sąd orzekający wyżej wymienionej kwestii – zwalnia Sąd Apelacyjny od odnoszenia się do tak sprecyzowanego zarzutu. Podnieść jedynie należy, że w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorców (pożyczkobiorców) warunków udzielenia pożyczki określonych w umowie, do przelewu wierzytelności banku na fundusz sekurytyzacyjny pod rządem art. 326 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, nie było wymagane oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji. Można tylko domniemywać, że pozwani twierdząc, iż nie wyrazili zgody na dokonanie przelewu wierzytelności na fundusz i powołując się na art. 326 ustawy w związku 92c ust. 2 prawa bankowego reprezentują stanowisko, iż dlatego mają tu zastosowanie ogólne reguły przejęcia wierzytelności.

Sąd Okręgowy jednak szczegółowo i prawidłowo uzasadniając podstawę prawną swojego rozstrzygnięcia odniósł się i do tego zarzutu, skarżący natomiast zaprezentowali w apelacji jedynie odmienne stwierdzenie.

Z tych przyczyn apelacja została oddalona na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w oparciu o art. 98 kpc w związku z art. 108 § 1 kpc.