Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: X Ka 56/13

UZASADNIENIE

T. F. został oskarżony o to, że w dniu 18 lutego 2011 roku w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 15 000 zł (...), Oddział w W., Al. (...) w ten sposób, że składając wniosek o przyznanie pożyczki/kredytu wprowadził w błąd pracownika (...) co do możliwości i zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania oraz przedłożył nierzetelny dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości osiąganych zarobków w spółce (...) Sp.z.o.o. z/s w W., ul. (...), REGON (...), który miał znaczenie dla udzielenia dla zawarcia przedmiotowej umowy, tj. o czyn z art. 13 § l kk w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 24 października 2012 r., sygn. akt V K 312/12 Sąd Rejonowy dla(...)w W.:

1.  oskarżonego T. F. uznał za winnego zarzucanego mu czynu, który stanowi występek z art. 13 § l kk w zw. z art. 286 § l kk w zb. z art. 297 § l kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na mocy art. 286 § l kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jeden) rok pozbawienia wolności,

2.  na mocy art. 33 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 10 (dziesięć) złotych;

3.  na mocy art. 69 § 1 kk i 70 § 1 pkt 1 kk wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 5 (pięciu) lat;

4.  na mocy art. 618 § 1 pkt 11 kpk zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat K. B. wynagrodzenie w kwocie 672 (sześćset siedemdziesiąt dwa)złote plus VAT tytułem obrony z urzędu,

5.  na mocy art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych w całości.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zaskarżając go w części, to jest w pkt 1,2,3. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na treść orzeczenia polegający na stwierdzeniu, iż działanie oskarżonego w dniu ubiegania się o pożyczkę stanowiło wprowadzenie w błąd pracowników (...) co do możliwości spłaty zaciągniętego zobowiązania, podczas gdy ze wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego wynika, że skoro pożyczka, o którą ubiegał się oskarżony miała wynosić zaledwie 15 000 zł, a miesięczna rata spłaty ok. 400 zł to oskarżony jako osoba pracująca zawodowo miał możliwość spłacania pożyczki, co doprowadziło do błędnego uznania przez Sąd, że oskarżony T. F. swoim działaniem, oprócz znamion czynu określonego w art. 297 § 1 k.k. wypełnił także znamiona czynu określonego w art. 286 § 1 k.k. mimo braku jakichkolwiek dowodów na to, że oskarżony już w dacie ubiegania się o udzielenie pożyczki działał z zamiarem jej nie spłacania.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i odmienne orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzutu usiłowania popełnienia występku z art. 286 § 1 k.k.

Na rozprawie w dniu 20 marca 2013 roku obrońca popierał wniesioną apelację z tym, że sprecyzował wniosek i wniósł o zmianę wyroku przez ograniczenie kwalifikacji przez wyeliminowanie z niej art. 286 § 1 k.k, natomiast prokurator wnosił o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest zasadna w zakresie w jakim doprowadziła do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu dla W. w W. do ponownego rozpoznania.

W ocenie Sądu Okręgowego uzasadnienie zaskarżonego wyroku zostało sporządzone nieprawidłowo, bowiem nie omawia wszystkich niezbędnych kwestii i jako takie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 § 1 k.p.k., a tym samym uchyla się kontroli instancyjnej.

Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę na to, że wyrok, którego uzasadnienie jest dotknięte wadami, nie może być poddany prawidłowej kontroli, co powoduje z reguły jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (wyr. SN z 30 I 1984 r., Rw 1080/83, OSNKW 1984, nr 7-8, poz. 79; wyr. SN z 28 II 1983 r., II KR 25/83, OSNPG 1984, nr 3, poz. 17; wyr. SN z 21 II 1984 r., III KR 295/83, OSNKW 1984, nr 9-10, poz. 92; wyr. SN z 17 VIII 1984 r., IV KR 180/84, OSNKW 1985, nr 3-4, poz. 28; wyr. SN z 20 X 1984 r., III KR 172/84, OSNPG 1985, nr 3, poz. 27; wyr. SN z 18 III 1985 r., V KRN 75/85, OSNPG 1985, nr 11, poz. 140; post. SN z 3 V 1985 r., IV KZ 54/85, OSNPG 1985, nr 8-9, poz. 123; wyr. SN z 31 V 1985 r., V KRN 333/85, OSNPG 1985, nr 10, poz. 129). W pełni należy podzielić pogląd, że nie każde wadliwe uzasadnienie wyroku uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej, a w konsekwencji stanowi dostateczną przyczynę uchylenia wyroku oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania; do uchylenia wyroku może prowadzić jedynie taka wadliwość uzasadnienia, ze względu na którą sąd odwoławczy nie może w sposób merytoryczny ustosunkować się do zarzutów i wniosków środka odwoławczego (wyr. SN z 7 X 1983 r., Rw 797/83, OSNKW 1984, nr 5-6, poz. 58; M. Cieślak: Kierunki..., Pal. 1984, nr 10, s. 118-119) – (R. A. Stefański, Komentarz do art. 424 kodeksu postępowania karnego).

W przedmiotowej sprawie właśnie taka sytuacja ma miejsce. Sąd Rejonowy nie uzasadnił bowiem strony podmiotowej przestępstwa oszustwa, za które skazał oskarżonego T. F.. W tym miejscu zaznaczyć należy, że stroną podmiotową oszustwa z § 1 jest zamiar bezpośredni. Nie omówienie zaś przez sąd I instancji tego czy oskarżony w dacie ubiegania się o udzielnie pożyczki działał z zamiarem jej nie spłacenia uniemożliwia kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia, a w konsekwencji brak merytorycznej możliwości ustosunkowania się przez Sąd Okręgowy do zarzutów zwartych w treści apelacji obrońcy oskarżonego.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd I instancji weźmie pod uwagę wskazane powyżej uchybienie. Sąd Rejonowy podejmie próbę ustalenia, czy oskarżony popełnił zarzucane mu aktem oskarżenia przestępstwo. Sąd poczyni ustalenia faktyczne w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego, który podda wnikliwej i rzetelnej ocenie zgodnie z regułami opisanymi w art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. Tak prawidłowo ustalony stan faktyczny zostanie poddany przez sąd właściwej subsumcji pod normy sankcjonujące określone w przepisach art. 286 § 1 k.p.k. oraz art. 297 § 1 k.k. Sąd Rejonowy winien mieć na uwadze sytuację majątkową oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanego mu przestępstwa (niski dochód, zobowiązanie alimentacyjne, skłonności do nadużywania alkoholu). Sąd I instancji będzie miał przy tym na względzie treść art. 443 k.p.k., bacząc, by – w związku z kierunkiem zaskarżenia wyroku – nie dokonywać ustaleń faktycznych na niekorzyść oskarżonego T. F..

Sąd Rejonowy wyda stosowne do wyników postępowania rozstrzygnięcie, a w razie potrzeby sporządzi uzasadnienie w sposób zgodny z treścią art. 424 k.p.k. umożliwiający sądowi wyższej instancji kontrolę orzeczenia i zaprezentowanego przez sąd I instancji rozumowania.

O kosztach obrony z urzędu w instancji odwoławczej sąd orzekł na podstawie § 14 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz.1348 z póź. zm).

Z uwagi na powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.