Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Płaczek

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 1 października 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 21 sierpnia 2013 roku nr (...)

w sprawie J. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu J. J. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 lipca 2013 roku do 30 czerwca 2015 roku;

2.  stwierdza, iż organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV 1759/13

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 1 października 2014 r.

Decyzją z dnia 21.08.2013 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) odmówił J. J. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 31.o7.2013r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji J. J. domagał się zmiany decyzji
i przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, uzasadniając, iż stan jego zdrowia czyni go nadal niezdolnym do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

J. J., urodzony w dniu (...), posiada średnie , techniczne i pracował na stanowisku tokarza, mistrza . Od 28.02.2001 r. do 30.06.2013 r. ubezpieczony pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 11.06.2013r. r. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o dalsze przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W orzeczeniu z dnia 2.07.2013r. r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził ,że wnioskodawca jest nadal częściowo niezdolny do pracy do 30.09.2014r.

Komisja lekarska ZUS po rozpoznaniu sprawy w trybie nadzoru nad wykonywaniem orzecznictwa lekarskiego , w orzeczeniu z dnia 20.11.2013r. stwierdziła, iż wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy .

dowód: akta rentowe ZUS O/T.

W odwołującego się stwierdzono: znaczne zmiany zwyrodnieniowe prawego stawu kolanowego , niewydolność żylna kończyn dolnych oraz stan po operacyjnym leczeniu żylaków i po amputacji częściowej palców II III ręki lewej. Ponadto stwierdzono Niedoczynność tarczycy - wole Hashimoto, objawy neuropatii obwodowej oraz zmiany skórne.

Ubezpieczony cierpi na znacznego stopnia niedomogę czynnościowo-bólową prawego stawu kolanowego z deformacją obrysów, z ograniczeniem zgięcia w stawie kolanowym o 40°, z bolesnością przy ruchach czynnych i biernych. Kwalifikacja do wymiany stawu jest zasadna. Niewydolność żylną z zakrzepami w naczyniach istnieje nadal mimo wcześniejszych zabiegów operacyjnych na prawej i lewej kończynie dolnej. Stan po amputacji paliczków dystalnych (palca II i III ) ręki lewej upośledza sprawność ruchową ręki . W badaniu neurologicznym oraz badaniu EMG stwierdzono objawy uszkodzenia nerwu strzałkowego prawego oraz piszczelowego po prawej , z zaburzeniem czucia na kończynie dolnej prawej , z wyszczupleniem masy mięśniowej kończyny o 4 cm z zaburzeniem chodu oraz z oziębieniem stopy prawej. U odwołującego się występuje napięcie mięśni przykręgosłupowych, próba P-P 30 cm, odruch Mackiewicza dodatni po prawej, objaw Laseque'a dodatni po prawej przy kącie 60°. Stwierdzone u opiniowanego powyższe objawy, ograniczenia ruchomości, zaburzenia czucia oraz badanie EMG uzasadniają stwierdzenie neuropatii obwodowej wymagającej leczenia i rehabilitacji.

Powyższe schorzenia czynią odwołującego się niezdolnym do pracy częściowo, na okres dwóch lat od 1 lipca 2013 r. Nie rokuje on odzyskania zdolności do pracy nawet po przekwalifikowaniu.

dowód: - opinia biegłych lekarzy neurologa , chirurga i internisty z dnia 27.08.2014r. - k. 14-16

Sąd, ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, podzielił wnioski płynące
z opinii lekarzy biegłych sądowych, albowiem opinia ta sporządzona została w sposób rzetelny, po osobistym przebadaniu ubezpieczonego oraz szczegółowej i wszechstronnej analizie dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych, przy czym biegli legitymowali się fachową wiedzą oraz odpowiednim doświadczeniem zawodowym. W ocenie Sądu, dokonana przez biegłych diagnoza schorzeń zdiagnozowanych u wnioskodawcy jest prawidłowa, zaś wnioski płynące z opinii korespondują ze zgromadzoną dokumentacją medyczną oraz bazują na wynikach przeprowadzonych badań, co czyni opinię wewnętrznie spójną i logiczną .

Żadna ze stron postępowania nie zgłosiła zastrzeżeń pod adresem opinii biegłych lekarzy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Stosownie zaś do art. 57 powołanej ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit.a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (art. 12 ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (art.12 ust.2), zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji ( art. 12 ust. 3). Równocześnie w myśl art. 13 ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania tej zdolności uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak również możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możliwość przekwalifikowania zawodowego.

Dla stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy decydująca jest zatem nie tylko utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu, ale także brak rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2007 r. II UK 156/06 OSNP 2008/3-4/45 . )

W przypadku wnioskodawcy ze względu na stan zdrowia, istnieją znaczne ograniczenia w wykonywaniu pracy zgodnej z kwalifikacjami , w tym dotychczasowej pracy tokarza, a także jakiejkolwiek innej pracy fizycznej . W zakresie tych prac , schorzenia układu ruchu w świetle opinii biegłych, czynią go częściowo niezdolnym do pracy . Przepis art. 13 ustawy nakazuje, aby celowość przekwalifikowania zawodowego ustalić biorąc pod uwagę charakter dotychczasowej pracy , poziom wykształcenia , wiek i predyspozycje psychofizyczne. Biorąc zatem pod uwagę obecny wiek ubezpieczonego ( 59 lat ) oraz to, że wykonywał dotąd jedynie pracę fizyczną , trudno zakładać , że celowe i możliwe będzie przekwalifikowanie zawodowe do innej wykwalifikowanej pracy, w szczególności nie będącej pracą fizyczną .

Warto podkreślić, iż opinia biegłych sądowych, która była podstawą zasadniczych ustaleń w przedmiotowej sprawie nie była kwestionowana przez organ rentowy w toku postępowania. „ W postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych organ rentowy ma pozycję strony (art. 477 ¹⁰ § 1 kpc), więc powinien przejawiać odpowiednią aktywność dowodową między innymi wobec treści dowodu z opinii biegłych lekarzy sądowych, a w przeciwnym razie ponosi negatywne skutki prawne swej bierności, polegające zwłaszcza na zmianie wydanej decyzji czy oddaleniu wniesionego środka zaskarżenia” (tak. SN w wyroku z dnia 30.03.2000 r. II UKN 444/99 OSNP 2001/17/543).

Reasumując, w obecnym stanie naruszenia sprawności organizmu oraz przy wskazanej niecelowości przekwalifikowania zawodowego, ubezpieczony jest nadal częściowo niezdolny do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 powołanej ustawy .

Tym samym, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego , a ponadto art. 129 ust.1 i art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu się prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01.07.2013r. do 30.06.2015 r.

Sąd stwierdził, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, gdyż dokonał niewłaściwej oceny stanu zdrowia badanego. W tym względzie Sąd miał na uwadze przepis art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z art. 118 ust. 1 tej ustawy, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, z uwzględnieniem tego, iż w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (ust. 1a). W zdaniu drugim ust. 1a art. 118 ustawy dodano, że organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21.06.2012 r., III UK 110/11 ( Legalis), błąd organu rentowego skutkujący jego „odpowiedzialnością odsetkową” może stanowić efekt błędu w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędu w ustaleniach faktycznych. Jeśli zatem wydanie nieprawidłowej decyzji w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy byłoby następstwem niewłaściwej oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie dokonanej przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską, a więc następstwem niewłaściwych ustaleń faktycznych, to błąd taki należy uznać za błąd organu rentowego, powodujący jego odpowiedzialność na podstawie art.85 ust.1 ustawy z dnia 13.10. 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).