Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Sławomir Gosławski (spr.)

Sędziowie SO Krzysztof Gąsior

del. SR Rafał Nalepa

Protokolant sekr. sądowy Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Izabeli Stachowiak

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2014 roku

sprawy P. K.

oskarżonego z art. 178 a § 2 kk w zw. z art. 244 kk w zb. z art. 11 § 2 kk i w zw. z art. 64 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 3 marca 2014 roku sygn. akt II K 603/13

na podstawie art. 437 § 1 kpk, art. 438 pkt 4 kpk, art. 624 § 1 kpk, art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami)

1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- orzeczoną w punkcie 1 karę pozbawienia wolności obniża do 4 (czterech) miesięcy,

- uchyla zawarte w punkcie 2 orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności;

2. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3. zwalnia oskarżonego od opłaty za obie instancje i zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 359/14

UZASADNIENIE

P. K. został oskarżony o to, że:

w dniu 08.02.2012r. w miejscowości C. ul. (...)pow. T. M.. woj. (...)kierował rowerem po drodze publicznej znajdując się w stanie nietrzeźwości, mając 1,40 i 1,42 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, przy czym czynu tego dopuścił się naruszając zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i rowerów w strefie ruchu lądowego orzeczony na okres 10 lat prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. do sprawy II K 1458/10 z dnia 18 października 2010 r. , które popełnił w ciągu pięciu lat po odbyciu kary pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy za umyślne przestępstwo podobne, za które był już skazany, tj. o czyn z art.178a§2 kk w zw. z art.244 kk w zb. z art.11§2 kk i w zw. z art.64§1 kk

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. wyrokiem z dnia 3 marca 2014 roku w sprawie II K 603/13:

1. oskarżonego P. K.w miejsce zarzucanego mu czynu uznał za winnego tego, że w dniu 08.02.2012r. o godz. 13.45 w miejscowości C.na ul. (...), pow. T. M.., woj. (...)mając orzeczony przez Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. za numerem sprawy II K 1458/10 zakaz prowadzenia rowerów na okres 10 -ciu lat nie zastosował się do zakazu sądu i kierował rowerem na drodze publicznej, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy za umyślne przestępstwo podobne, tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 244 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 244 kk wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił i ustalił okres próby na 2 lata;

3.  na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 kpw w zw. z art. 45 § 1 kw umarzył postępowanie w stosunku do oskarżonego P. K. w zakresie czynu polegającego na tym, że w dniu 08.02.2012r. w miejscowości C. ul. (...), pow. T. M.., woj. (...) kierował rowerem po drodze publicznej znajdując się w stanie nietrzeźwości prowadzących o godzinie 13.57 do zawartości 1,40 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 87 § 1a kw,

4.  zwolnił oskarżonego P. K. od opłaty, a wydatki poniesione w sprawie przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego zaskarżył prokurator.

Wyrokowi zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia , a mający wpływ na jego treść polegający na : przyjęciu błędnej oceny, iż istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna w stosunku do oskarżonego P. K., co skutkowało orzeczeniem wobec niego kary 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2 ( za czyn z art. 244 kk w zw. z art. 64 & 1 kk ), podczas gdy wcześniejsze konflikty z prawem oskarżonego, działanie w ramach powrotu do przestępstwa stypizowanego z art. 64 & 1 kk wskazują na fakt, iż wymierzenie kary pozbawienia wolności z dobrodziejstwem jej warunkowego zawieszenia - nie jest wystarczające dla osiągnięcia celów wobec sprawcy przestępstwa .

W konkluzji wniósł o uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności, a w pozostałym zakresie utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie należy podkreślić, iż wina oskarżonego nie jest kwestionowana i w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie budzi żadnych wątpliwości; nie musi więc być przedmiotem szczegółowych rozważań sądu odwoławczego.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić, gdy kara ( zastosowana reakcja karna ), jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą.

Zmiana wysokości orzeczonej kary ( reakcji karnej ) może w wyniku postępowania odwoławczego nastąpić wówczas, gdyby kara ta jawiła się jako „rażąco niewspółmierna”. Rażąca niewspółmierność kary zachodzić może wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających zasadniczy wpływ na jego wymiar można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej a karą wymierzoną w I instancji.

Ma rację prokurator podnosząc, iż z uwagi na okoliczności przedmiotowego czynu i osobę sprawcy orzeczona kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest reakcją karną rażąco łagodną. Należy bowiem uwzględnić, iż:

- oskarżony był już trzykrotnie karany za czyny z art. 244 kk powiązane z prowadzeniem roweru w stanie nietrzeźwości na kary pozbawienia wolności;

- okoliczności popełnienia tych czynów ( zachowanie jawne, prowokacyjne, nieustępliwe, w stanie nietrzeźwości ) świadczą o lekceważącym stosunku sprawcy do porządku prawnego; dodatkowo w/w nie wyciągnął żadnych wniosków z uprzednich skazań;

- oskarżony jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu, nie pracuje pozostając na utrzymaniu matki, nadużywa alkoholu. Właściwości i warunki osobiste nie przemawiają za zastosowaniem warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Dlatego orzeczenie przez sąd rejonowy w zaskarżonym wyroku wobec oskarżonego środka probacyjnego należy uznać – jak wywiódł to skarżący – za rażąco łagodną reakcję karną; w sprawie bowiem przeważają zdecydowanie okoliczności obciążające, które jednoznacznie przemawiają za poddaniem sprawcy resocjalizacji w zakładzie karnym. Zastosowanie art. 69 kk uzależnione jest od wymiaru kary nie przekraczającej dwóch lat i od przekonania sądu, iż jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Wprawdzie sąd I instancji wyraził podląd, że resocjalizacja oskarżonego w warunkach wolnościowych zapobiegnie popełnieniu przez sprawcę kolejnego przestępstwa, jednakże nie przedstawił w tym zakresie w zasadzie żadnej argumentacji, poza gołosłownymi tezami.

Dane dotyczące osoby sprawcy, zwłaszcza uprzednia karalność i nie korygowanie swojego zachowania w kierunku przestrzegania porządku prawnego w kontekście okoliczności popełnienia po raz kolejny przedmiotowego czynu, który cechuje jaskrawość, uporczywość, duże nasilenie złej woli wskazują, iż nie można wobec P. K. postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej, a to sprzeciwia się warunkowemu zawieszeniu kary łącznej pozbawienia wolności. Prawidłowo ustalone przez sąd I instancji okoliczności obciążające mają bowiem takie znaczenie gatunkowe, których orzeczona kara nie uwzględnia w dostatecznym stopniu.

Z tych względów sąd okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- obniżył karę pozbawienia wolności wymierzoną w punkcie 1 do 4 miesięcy. Orzekając wobec sprawcy bezwzględną karę pozbawienia wolności sąd odwoławczy uznał, iż niższy jej wymiar i tak będzie wystarczająco represyjny dla sprawcy.

- brak możliwości postawienia wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej skutkował uchyleniem orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności.

Sąd okręgowy uznał, iż tak skorygowana kara jest dostosowana do wagi czynu, sylwetki sprawcy i razem z innymi rozstrzygnięciami zawartymi w wyroku tworzy spójną reakcję karną, pozwalającą na osiągnięcie wobec oskarżonego celów w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. W tym przypadku nie tyle wysokość kary, a jej postać ma decydujące znaczenie, zwłaszcza dla realizacji funkcji wychowawczych i zapobiegawczych wobec sprawcy. Oskarżony musi zdawać sobie sprawę, iż za każde kolejne przestępstwo grozi mu adekwatna reakcja karna, a w realiach jego uprzedniej karalności nie może już liczyć na pobłażliwość.

Na zakończenie trzeba zaznaczyć, iż powyższe oceny i wnioski sądu odwoławczego, oparte na ustaleniach sądu I instancji, zawartych w części dyspozytywnej i motywacyjnej wyroku, nie stanowią zmiany ustaleń faktycznych w rozumieniu art. 454 § 2 kpk, co nie sprzeciwiało się zaostrzeniu kary pozbawienia wolności przez orzeczenie jej w bezwzględnej postaci w instancji odwoławczej.

Dlatego sąd okręgowy orzekł, jak w sentencji; o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzekł na podstawie przepisów powołanych w wyroku, mając na uwadze trudną sytuację materialną oskarżonego.