Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 5103/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Emilia Łopatowska

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku G. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania G. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT.

z dnia 10 kwietnia 2014r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu G. K. prawo do emerytury pomostowej od dnia (...)roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz ubezpieczonego G. K. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 5103/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 kwietnia 2014 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. odmówił przyznania wnioskodawcy G. K. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu podniósł, iż wnioskodawca nie spełnia warunków do przyznania emerytury, ponieważ nie posiada stażu pracy w szczególnych warunkach w wynoszącego co najmniej 15 lat, przed dniem 1 stycznia 1999 roku nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub prac w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz pozostawał w stosunku pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji, złożonym dnia 14 maja 2014 roku, pełnomocnik G. K. wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury pomostowej wskazując, że spełnia wszystkie przesłanki konieczne do jej przyznania oraz wnosił o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

G. K., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 27 marca 2014 roku wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-7)

Wnioskodawca udowodnił staż pracy w wymiarze 40 lat, 7 miesięcy i 8 dni.

Niekwestionowany przez ZUS staż pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych wynosi łącznie 9 lat i 24 dni. Jest to okres zatrudnienia przypadający w okresie od 11 stycznia 2005 roku do 25 marca 2014 roku na stanowisku kierowcy autobusu w Miejskim Zakładzie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w B. (dowód: decyzja z dnia 10 kwietnia 2014 roku k. 45 akt ZUS, zaświadczenie k. 25 akt ZUS).

W okresie od 11 stycznia 2005 roku do 23 lipca 2014 roku wnioskodawcy był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę w Miejskim Zakładzie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w B. na stanowisku kierowca autobusowy. W wystawionym w dniu 23 lipca 2014 roku świadectwie pracy wskazano, że w okresie zatrudnienia G. K. wykonywał pracę w warunkach szczególnych od dnia 11 stycznia 2005 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku jako kierowca autobusu o liczbie miejsc powyżej 15, wymienioną w wykazie A, dział VIII pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku i od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 23 lipca 2014 roku na stanowisku kierowca autobusu w transporcie publicznym zgodnie z Załącznikiem nr 2 pkt 8 ustawy o emeryturach pomostowych (dowód: świadectwo pracy koperta k. 11).

W okresie od 3 stycznia 1978 roku do 26 lutego 2004 roku wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) Spółce Akcyjnej w B. (poprzednio w okresie od 31 marca 1990 roku w Kombinacie (...), a od 1 kwietnia 1990 roku do 30 listopada 1992 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w B.), na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy (dowód: świadectwo pracy z dnia 26 lutego 2004 roku k. 11 akt ZUS).

Pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych, gdzie wskazał, że G. K. był zatrudniony od 3 stycznia 1978 roku do 31 marca 1990 roku w Kombinacie (...), (...) i Budownictwa, od 1 kwietnia 1990 roku do 30 listopada 1992 roku Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w B., a od 1 grudnia 1992 roku do 26 lutego 2004 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) Spółce Akcyjnej w B. i w tym okresie od 2 września 1994 roku do 26 lutego 2004 roku wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy autobusu samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony na stanowisku kierowca wymienionym w wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 4 załącznik 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu materiałów Budowlanych , na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury i renty (Dz. Urz. MB i PMB nr 3 poz.6) (dowód: świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 13 akt ZUS) .

Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) Spółka Akcyjna w B. powstało z przekształcenia Kombinatu (...) w B.. Przedsiębiorstwo to było przedsiębiorstwem transportowym, które wykonywało usługi transportowe na potrzeby budowy Elektrowni (...) (okoliczność znana sądowi z urzędu).

Wnioskodawca będąc zatrudnionym w ww. przedsiębiorstwie w okresie od 2 września 1994 roku do 26 lutego 2004 roku pracował przede wszystkim jako kierowca samochodu ciężarowego marki K. – wywrotka, którą na placu budowy przewoził piasek. W tym charakterze pracował codziennie przez osiem godzin. Dodatkowo, poza obowiązującym go czasem pracy, pracował jako kierowca autobusu (...) o liczbie miejsc około 50, dowożąc i rozwożąc pracowników zarówno do jak i z pracy. Wówczas to wnioskodawca od godziny 6.00 rano jechał już po pracowników, aby przywieźć ich na godzinę 7.00 rano do pracy. Następnie wnioskodawca przebierał się i pracował jako kierowca wywrotki marki K.. W takim charakterze pracował do godziny 15.00. Po zakończonej pracy przebierał się i autobusem marki A. rozwoził pracowników do domu. Wnioskodawca poza pracami kierowcy samochodu ciężarowego marki K. jak i kierowca autobusu innych prac nie wykonywał (dowód: zeznania świadka M. W. protokół rozprawy z dnia 30 października 2014 roku nagranie od minuty 6.20 do minuty 10.30, zeznania świadka T. K. protokół rozprawy z dnia 30 października 2014 roku nagranie od minuty 11.09 do minuty 12.56 zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 30 października 2014 roku nagranie od minuty 14.19 do minuty 15.47).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Dodać należy, iż z wykładni art. 4 ustawy z 2008 roku o emeryturach pomostowych wynika obowiązek zaliczania do okresów pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze także zatrudnienia w takich warunkach w okresie od dnia 1 stycznia 1999 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku. Artykuł ten zawiera dodatkowe warunki, aby praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana przed dniem 1 stycznia 1999 roku oraz po dniu 31 grudnia 2008 roku, jednak nie zakreśla ram czasowych odnośnie do stażu 15 lat pracy w tych warunkach. Ten okres 15 lat może więc dotyczyć całego okresu ubezpieczenia, jednak co najmniej jeden miesiąc musi przypadać przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz jeden miesiąc po dniu 31 grudnia 2008 roku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2013 roku, I UK 448/12, LEX Nr 1396383).

Wnioskodawca urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku, na dzień złożenia wniosku o emeryturę pomostową ukończył 60 lat, legitymował się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze przekraczającym 25 lat, a w dniu 23 lipca 2014 roku rozwiązał stosunek pracy. Wnioskodawca spełnia także warunek określony w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, albowiem w okresie od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 23 lipca 2014 roku pracował stanowisku kierowca autobusu w transporcie publicznym zgodnie z Załącznikiem nr 2 pkt 8 ustawy o emeryturach pomostowych.

Istota sporu w sprawie sprowadzała się do więc ustalenia, czy wnioskodawca ma wymagany okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat (art. 4 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów art. 32 ustawy z dnia o emeryturach i rentach z FUS (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z art. 32 ww. ustawy za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Pracą w warunkach szczególnych jest natomiast praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest bowiem dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., a tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej. Sąd, a także organ rentowy, są zatem uprawnione do weryfikacji danych zawartych w świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych, wystawionym przez pracodawcę. Jeżeli świadectwo to zawiera dane, które nie są zgodne z prawdą, nie mogą na jego podstawie dokonać ustaleń, od których uzależnione jest prawo do świadczeń emerytalnych. To samo dotyczy ujawnienia okoliczności, że wskazane w zaświadczeniu pracodawcy stanowisko pracy wykonywanej w szczególnych warunkach nie figuruje w wykazie powołanym w tym zaświadczeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2004 roku, I UK 15/04, OSNP 2005/11/161).

Sam fakt zatrudnienia wnioskodawcy we wskazanym zakładzie pracy był niesporny między stronami w świetle dokumentów znajdujących się w jego aktach ubezpieczeniowych. Spornym pozostawał charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę, tj. czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach, czy też nie. W przedmiotowej sprawie organ rentowy zakwestionował wystawione w dniu 28 sierpnia 2007 roku (k. 13 akt ZUS) przez pracodawcę świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, wskazując, że nie spełnia ono wymogów formalnych a ponadto pracodawca nie wymienił charakteru wykonywanej przez G. K. pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku oraz nie podał stanowiska pracy zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku tj. zarządzenia, na które się powołuje. Ponadto organ rentowy podniósł, że w świadectwie tym wskazano, że G. K. był zatrudniony jednocześnie na stanowisku kierowcy autobusu oraz samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Natomiast do pracy w warunkach szczególnych, w ocenie organu rentowego, można zaliczyć pracę wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na jednym stanowisku pracy.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę spornym w okresie zatrudnienia od 2 września 1994 roku do 26 lutego 2004 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) Spółce Akcyjnej w B., Sąd oparł się na zeznaniach świadków: M. W. oraz T. K. oraz zeznaniach wnioskodawcy. Zeznania te zasługują na wiarę, gdyż są spójne, logiczne i korespondują z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie, w tym w szczególności świadectwami pracy. Podkreślić przy należy, iż organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności wskazanych wyżej dowodów. Dodatkowo należy podnieść, że M. W. oraz T. K. pracowali razem z wnioskodawcą. Byli pracownikami, których do pracy jak i z pracy przywoził, a następnie rozwoził wnioskodawca, a także pracowali razem z wnioskodawcą na jednej budowie, tym samym dysponowali bezpośrednią i szczegółową wiedzą co do codziennych obowiązków pracowniczych skarżącego.

Z dowodów powyższych wynika, że w okresie od 2 września 1994 roku do 26 lutego 2004 roku wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodu ciężarowego marki K. – wywrotką, którym rozwoził piasek z placu budowy, a ponadto przed rozpoczęciem swojej zmiany oraz po jej zakończeniu pracował jako kierowca autobusu, przywożąc pracowników do pracy jak i rozwożąc ich z pracy do domów. Wówczas to jeździł autobusem marki A. o liczbie miejsc około 50.

W świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego nie budzi zatem żadnych wątpliwości, że wnioskodawca faktycznie w okresie zatrudnienia od 2 września 1994 roku do 26 lutego 2004 roku , stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony a dodatkowo (poza obowiązującym go czasem pracy) jako kierowca autobusu o liczbie miejsc powyżej 15.

Prace na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz prace kierowcy autobusu o liczbie miejsc powyżej 15 są pracami zaliczonymi przez ustawodawcę do prac w szczególnych warunkach zgodnie z wykazem A, działem VIII pkt 2 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

Dlatego też, należało uznać, iż ZUS w sposób nieprawidłowy zanegował treść wystawionego wnioskodawcy świadectwa pracy w warunkach szczególnych i przyjąć, że w spornym okresie wykonywał on stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w warunkach szczególnych.

Po doliczeniu spornego okresu do uznanego już przez organ rentowy stażu w szczególnych warunkach w wymiarze 9 lat i 24 dni, wnioskodawca wykazał, że w szczególnych warunkach pracował ponad 15 lat, tym samym spełnił wszystkie przesłanki do przyznaniu mu prawa do emerytury pomostowej.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. i na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 nr 4490 ). Sąd Okręgowy zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. na rzecz wnioskodawcy kwotę 60,00 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.