Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa małoletniej A. G. (1) reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową K. G.

przeciwko A. G. (2)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 30 maja 2014 roku, sygn. akt III RC 54/14

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym i drugim sentencji w ten sposób, że zasadzone od pozwanego A. G. (2) na rzecz powódki A. G. (1) alimenty w kwocie po 330 złotych miesięcznie podwyższa do kwoty po 430 (czterysta trzydzieści) złotych miesięcznie a w pozostałej części apelację oddala.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 475/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 30 maja 2014 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa A. G. (1) reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową K. G. przeciwko A. G. (2) o podwyższenie alimentów

1. alimenty od pozwanego A. G. (2) na rzecz jego małoletniej córki A. G. (1) ostatnio ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 27 listopada 2009 roku, w sprawie sygn. akt III RC 564/09 i uznane za wystarczające wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 5 marca 2010 roku, w sprawie sygn. akt IC 1848/09 w kwocie po 300 złotych miesięcznie podwyższył do kwoty po 330 ( trzysta trzydzieści) złotych miesięcznie, poczynając od dnia 10 stycznia 2014 roku, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z należności, pozostawiając bez zmian pozostałe dotychczasowe warunki płatności,

2. oddalił powództwo w pozostałej części,

3. nie obciążył pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi od uwzględnionej części powództwa, które przejął na rachunek Skarbu Państwa,

4. nie obciążył powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, które przejął na rachunek Skarbu Państwa,

5. zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami,

6.nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

A. G. (1) jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego A. G. (2) i K. G..

Wyrokiem z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie sygnatura akt III RC 564/09 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zasądził alimenty od A. G. (2) na rzecz jego żony K. G. w kwocie po 300 złotych miesięcznie oraz na rzecz małoletniej córki A. G. (1) w kwocie po 300 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 7 września 2009 roku, płatne w terminie do 10-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, do rąk K. G..

W tym czasie małoletnia A.miała skończony rok i była zdrowa. K. G.i A. G. (2)pozostawali w separacji faktycznej od dnia 12 lipca 2009 roku. K. G.mieszkała wraz z córką u swoich rodziców i studiowała na kierunku administracja w (...)w P.. Nie była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w P.jako osoba bezrobotna oraz nie korzystała z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w P.. Ponosiła koszty opłaty za studia w wysokości 370 złotych miesięcznie.

A. G. (2) od dnia 21 października 2009 roku był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Uczęszczał na bezpłatny kurs BHP w policealnej szkole zawodowej. Mieszkał ze swoimi rodzicami i pozostawał na ich utrzymaniu.

Wyrokiem z dnia 5 marca 2010 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie sygnatura akt I C 1848/09 rozwiązał związek małżeński A. G. (2) i K. G. z domu S.. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córka stron A. G. (1) powierzył obojgu rodzicom, ustalając, iż miejscem pobytu małoletniej będzie każdorazowe miejsce zamieszkania K. G.. Obowiązkiem wychowania i utrzymania małoletniej obciążył oboje rodziców i w związku z tym alimenty od A. G. (2) na rzecz małoletniej A. G. (1) ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 27 listopada 2009 roku wydanym w sprawie sygnatura akt III RC 564/09 w kwocie po 300 złotych miesięcznie uznał za wystarczające pozostawiając bez zmian ustalone warunki płatności. Nadto, alimenty od A. G. (2) na rzecz K. G. ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 27 listopada 2009 roku wydanym w sprawie III RC 564/09 w kwocie po 300 złotych miesięcznie uznał za wystarczające pozostawiając bez zmian ustalone warunki płatności.

W tym czasie małoletnia A.miała 1,5 roku. K. G.i A. G. (2)nadal pozostawali w separacji faktycznej. K. G.mieszkała wraz z córką u swoich rodziców i studiowała na III roku studiów licencjackich na kierunku administracja w (...)w P.. Ponosiła koszty opłaty za studia w wysokości 370 złotych miesięcznie. Nie była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w P.jako osoba bezrobotna. A. G. (2)był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w P.jako osoba bezrobotna. Otrzymywał zasiłek w wysokości 200 złotych miesięcznie. Mieszkał ze swoimi rodzicami i pozostawał na ich utrzymaniu. Leczył się neurologicznie z uwagi na depresję i w związku z tym ponosił koszty zakupu leków w wysokości 120 złotych miesięcznie. Wywiązywał się z ciążącego na nim obowiązki alimentacyjnego wobec córki i byłej żony oraz utrzymywał kontakty z małoletnią.

Wyrokiem z dnia 31 maja 2011 roku w sprawie sygnatura akt III RC 225/11 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim ustalił, że obowiązek alimentacyjny A. G. (2) wobec K. G. po raz ostatni ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 5 marca 2010 roku w sprawie sygnatura akt I C 1848/09 wygasł z dniem 6 kwietnia 2011 roku.

Obecnie małoletnia A. G. (1)ma 5,5 roku i uczęszcza do Niepublicznego Przedszkola (...)do grupy 5-latków, za które miesięczna opłata wynosi 200 złotych plus stawka żywieniowa w wysokości 8,50 zł za jeden dzień. Łączna opłata za przedszkole wynosi maksymalnie 370 złotych. Ponadto małoletnia bierze udział w przedszkolu w dodatkowych zajęciach z języka angielskiego, których koszt wynosi 30 złotych miesięcznie oraz w zajęciach z baletu w (...), których koszt wynosi 70 złotych miesięcznie. Matka ponosi koszty zakupów ubrania dla córki w wysokości 100 złotych miesięcznie oraz koszty zakupu środków higienicznych w wysokości 40 złotych miesięcznie. Małoletnia jest zdrowa.

K. G.w okresie od 22 marca do 16 listopada 2013 roku była zatrudniona w (...) w P.na stanowisku pracownika administracji. Powyższy stosunek pracy został rozwiązany przez pracodawcę z ustawowym okresem wypowiedzenia. Od dnia 16 maja 2014 roku matka małoletniej powódki jest osobą bezrobotną z prawem do zasiłku od dnia 24 maja 2014 roku do dnia 23 sierpnia 2014 roku w wysokości 658,90 złotych miesięcznie oraz od dnia 24 sierpnia 2014 roku do dnia 23 listopada 2014 roku w wysokości 517,40 złotych miesięcznie. W roku 2013 uzyskała łączny dochód w wysokości 15 742,71 złotych, z czego kwota 2 055,37 złotych została przekazana na poczet składek na ubezpieczenie społeczne. W poprzednim okresie zasiłkowym korzystała z pomocy społecznej, w ramach, której otrzymywała, między innymi zasiłek rodzinny na małoletnią A.w wysokości 75 złotych miesięcznie. K. G.mieszka z córką, rodzicami, bratem i babcią w domu jednorodzinnym w P.. Jak pracowała to partycypowała w kosztach utrzymania domu. Obecnie nie przekazuje rodzicom, żadnych środków finansowych na ten cel. Jest zdrowa

A. G. (2)ma 26 lat i jest zatrudniony w (...)Sp. z o.o. w P.na stanowisku nielicencjonowany pracownik ochrony z wynagrodzeniem w wysokości 1657,92 złotych brutto / 1224,35 złotych netto/. Nie ponosi kosztów dojazdu do pracy. Ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności do dnia 31 maja 2015 roku i może być zatrudniona do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. W związku z czym pozwany otrzymuje z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w P.zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 153 złotych miesięcznie.

Pozwany od 2003 roku leczy się neurologicznie a od 2011 roku leczy się także psychiatrycznie. Jest objęty terapią farmakologiczną, której miesięczny koszt wynosi 100 złotych. Korzysta co najmniej raz w miesiącu z wizyt w prywatnych gabinetach psychiatrycznych oraz stomatologicznych, których koszt za wizytę wynosi 100 złotych każda.

A. G. (2)mieszka z rodzicami w P.w mieszkaniu w bloku i prowadzi z nimi wspólne gospodarstwo domowe. Partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania przekazując rodzicom kwotę 500 złotych miesięcznie tytułem opłat za gaz, wodę i energię elektryczną oraz daję im kwotę 200 złotych z przeznaczeniem na wyżywienie. Ponadto opłaca sobie telefon w wysokości 60 złotych miesięcznie i ubezpieczenie w PZU w wysokości 50 złotych miesięcznie oraz ponosi koszty wizyt u fryzjera w wysokości 15 złotych miesięcznie a także zakupów środków higienicznych i przyborów do golenia w łącznej wysokości 30 złotych miesięcznie. Nie ma żadnych długów.

Pozwany wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniej A.. Ostatni raz widział się z córką podczas badań w Rodzinnym Ośrodku Diagnostyczno - Konsultacyjnym w P.. Nie wyraża zgody na wyrobienie córce paszportu.

Sąd zważył , iż podstawą prawną roszczenia jest przepis art. 138 k.r.o., w myśl którego każda ze stron może żądać zmiany orzeczenia o alimenty w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumieć należy istotne zwiększenie bądź zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb lub też możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji wskutek czego zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania. Ustalenie zmiany tych stosunków następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi.

W przedmiotowej sprawie wskazana zmiana stosunków nastąpiła zarówno po stronie uprawnionego jak i zobowiązanego do alimentów.

W okresie jaki upłynął od czasu ostatniego ustalenia alimentów wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletniej, z uwagi na zwiększenie się jej potrzeb związanych z wiekiem. Różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych min. z uczęszczaniem do szkoły itp , co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia związanych z tym wydatków, (por. postanowienie Sąd Najwyższy z dnia 1 czerwca 1965 r. sygn. akt. I CZ 135/64). A. G. (1) obecnie uczęszcza do przedszkola i w związku z tym wzrosły koszty jej utrzymania związane z nauczaniem przedszkolnym. Nadto zmiana wysokości alimentów jest uzasadniona również zwiększeniem kosztów utrzymania dziecka związanych z ogólnym wzrostem cen (inflacja). W chwili obecnej to matka małoletniej obciążona była wzrostem kosztem związanych z utrzymaniem dziecka. K. G. przyczynia się do zaspokojenia potrzeb córki poprzez starania w jej wychowaniu i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Zaspokaja bieżące potrzeby małoletniej takie jak wyżywienie, mieszkanie, odzież i leczenie. W ten sposób spełnia swój obowiązek alimentacyjny wobec córki. Należy podkreślić, że obowiązkiem wychowania i utrzymania dzieci obciążeni są oboje rodzice, dlatego też pozwany również winien w większym stopniu partycypować w kosztach utrzymania i wychowania małoletniej. Tym bardziej, że od ostatniego określenia wysokości alimentów zwiększyły się uzyskiwane przez niego dochody i nie jest już obciążony obowiązkiem alimentacyjnym wobec byłej żony K. G. w wysokości 300 złotych miesięcznie. W czerwcu 2010 roku pozostawał on osobą bezrobotną a obecnie pracuje i w związku z tym uzyskuje dochód w wysokości 1224,35 złotych netto. Wobec tego pozwany jest w stanie uiszczać alimenty w wysokości 330 złotych, ponieważ zobowiązany jest dzielić się z córką nawet bardzo szczupłymi dochodami chyba, że takiej możliwości pozbawiony byłby w ogóle.

Sąd ustalając taką wysokość alimentów wziął pod uwagę potencjalne możliwości zarobkowe A. G. (2), które są ograniczone, ponieważ ma on umiarkowany stopień niepełnosprawności. Obecnie wyznacznikiem jego możliwości zarobkowych są uzyskiwane przez niego dochody.

Ustalone w nowej wysokości świadczenie alimentacyjne jest adekwatne do stwierdzonej zmiany stosunków i leży w granicach możliwości zarobkowych zobowiązanego. W pozostałym zakresie usprawiedliwione potrzeby małoletniej zaspakajać będzie matka, na której także ciąży obowiązek alimentacyjny.

Wobec powyższego na podstawie art. 138 k.p.c. orzeczono jak w punktach 1 i 2 wyroku. Na podstawie art. 100 i 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 roku, Nr 90, poz. 594 z późniejszymi zmianami) Sąd zwolnił pozwanego i powoda od ponoszenia kosztów sądowych, z uwagi na ich trudna sytuację materialną.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c. orzeczono o rygorze natychmiastowej wykonalności.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd zniósł wzajemnie koszty między stronami. Na podstawie art. 333 § 1 pkt. l k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżając wyrok w całości. Treść uzasadnienia apelacji wskazuje, że powódka zarzuca Sądowi pierwszej instancji błędną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w zakresie oceny zdolności majątkowych i zarobkowych pozwanego.

W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja powódki okazała się w części zasadna.

Zgodzić należy się ze skarżącą, że Sąd pierwszej instancji dokonał błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co skutkowało uznaniem, że zachodzą podstawy do podwyższenia alimentów tylko o kwotę 30 złotych.

Zauważyć bowiem należy, że od ostatniego określenia alimentów na rzecz małoletniej powódki upłynęło cztery lata. W czasie ostatniego oznaczenia alimentów małoletnia miała półtora roku, pozostawała pod opieką matki. Pozwany był osobą bezrobotną, mimo tego wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny na rzecz córki i byłej żony w kwotach po 300 złotych miesięcznie na rzecz każdej z nich. Obecnie jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji zwiększyły się potrzeby małoletniej - pięć i pół letniej dziewczynki - wynikające z wieku oraz kontynuowania nauczania przedszkolnego. Zmieniła się również sytuacja materialna i zarobkowa pozwanego. A. G. (2) jest zatrudniony na stanowisku nielicencjonowanego pracownika ochrony w firmie (...) Sp. z o.o. w P., z wynagrodzeniem miesięcznym około 1.300 złotych netto. Otrzymuje również zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 złote miesięcznie, z uwagi na to, że posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności z powodu depresji. Pozwany może jednak pracować w warunkach zakładu pracy chronionej. Podkreślenia wymaga również okoliczność, że obecnie pozwany nie jest już obciążony obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz byłej żony. Wskazane powyżej okoliczności prowadzą do wniosku, że sytuacja zarobkowa pozwanego uległa znacznej poprawie. Potrzeby małoletniej powódki związane z uczęszczaniem do przedszkola i nauczaniem, które zostały szczegółowo wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zamykają się w kwocie około 560 złotych miesięcznie. Do tej kwoty w ocenie Sądu odwoławczego należy jeszcze doliczyć koszty utrzymania małoletniej w czasie weekendów oraz po powrocie z przedszkola, co łącznie daje kwotę około 700 złotych miesięcznych kosztów utrzymania małoletniej. W przekonaniu Sądu drugiej instancji możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na partycypowanie w kosztach utrzymania małoletniej powódki w kwocie 430 złotych miesięcznie. Pozostałą kwotę winna wyłożyć matka, której obowiązek alimentacyjny wyczerpuje się częściowo w osobistych staraniach w wychowanie córki.

Z tych też względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i orzekł jak w sentencji.

Apelacja w pozostałej części jako niezasadna – z przyczyn wskazanych wyżej podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Na oryginale właściwe podpisy