Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

M. H. została skazana prawomocnymi wyrokami:

1.  Nakazem karnym Sądu Rejonowego dla W. w W. V Wydział Karny (sygn. akt V K 1551/00) z dnia 20 września 2001 roku za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 13.10.2000 roku - na karę grzywny w wymiarze 20 (dwudziestu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych;

2.  Sądu Rejonowego dla W. w W. IX Wydział Karny (sygn. akt IX K 1409/03) z dnia 09 grudnia 2003 roku za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 27.07.2003 roku - na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności; na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolości zaliczono skazanej okres zatrzymania w sprawie w dniu 27.07.2003 roku;

3.  Sądu Rejonowego dla W. w W. III Wydział Karny (sygn. akt III K 275/06) z dnia 25 kwietnia 2007 roku za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 07.12.2005 roku - na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 5 (pięciu) lat tytułem próby i oddano ją w okresie próby pod dozór kuratora, a ponadto na mocy art. 33 § 1, 2 i 3 k. k. wymierzono skazanej karę grzywny w wysokości 30 (trzydziestu) stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) złotych. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. w W. z dnia 14.06.2010 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt III Ko 2117/10, zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, a ponadto na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono skazanej okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 07.12.2005 roku i 08.12.2005 roku;

4.  Sądu Rejonowego dla Ł. wŁ. XVII Wydział Grodzki (sygn. akt XVII K 423//09) z dnia 22 czerwca 2009 roku za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 09.04.2009 roku - na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 2 (dwóch) lat tytułem próby, a ponadto na mocy art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzono skazanej karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) złotych. Na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono skazanej okres zatrzymania w sprawie od dnia 09.04.2009 roku do dnia 10.04.2009 roku. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Ł. w Ł. z dnia 13.09.2010 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt IV Ko 614/10, zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Ł. w Ł. z dnia 18.10.2012 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt IV Ko 1373/12 zarządzono wykonanie 23 (dwudziestu trzech) dni zastępczej kary pozbawienia wolności w zamian za pozostałą do uiszczenia grzywnę w wysokości 460 (czterystu sześćdziesięciu) złotych;

5.  Sądu Rejonowego dla W. w W. IX Wydział Grodzki (sygn. akt IX K 1150/09) z dnia 08 października 2009 roku, za czyn kwalifikowany z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, popełniony w dniu 05.06.2009 roku - na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 3 (trzech) lat tytułem próby, a ponadto na mocy art. 71 § 1 k.k. wymierzono skazanej karę grzywny w wysokości 20 (dwudziestu) stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 30 (trzydziestu) złotych. Na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 05-06.06.2009 roku. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. w W., wydanym w sprawie o sygn. akt X Ko 1575/11 zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, a ponadto na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolości zaliczono skazanej okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 05.06.2009 roku do dnia 06.06.2009 roku oraz skrócono podlegającą wykonaniu karę pozbawienia wolności o 16 dni, jako równoważną liczbie uiszczonych przez skazaną 16 stawek dziennych grzywny;

6.  Sądu Rejonowego dla W. w W. III Wydział Karny (sygn. akt III K 441/09) z dnia 16 października 2009 roku, za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 i 3 k.k. popełniony w dniu 06.04.2009 roku - na karę grzywny w wymiarze 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięciu) złotych. Na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 06-07.04.2009 roku. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. -. w W., wydanym w sprawie o sygn. akt XII Ko 2489/10 orzeczono wykonanie zastępczej kary 20 (dwudziestu) dni pozbawienia wolności w zamian za pozostałą do uiszczenia karę grzywny, a ponadto na poczet orzeczonej kary zastępczej zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 6.04.2009 roku do 7.04.2009 roku;

7.  Sądu Rejonowego dla W. w W. III Wydział Karny (sygn. akt III K 1045/09) z dnia 27 stycznia 2010 roku, za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 14.07.2009 roku - na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 5 (pięciu) lat tytułem próby i oddano ją w okresie próby pod dozór kuratora. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. w W. z dnia 2.07.2013 roku wydanym w sprawie XII Ko 1396/13 zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności i zaliczono na jej poczet okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 14 i 15 lipca 2009 roku;

8.  Sądu Rejonowego dla W. w W. IX Wydział Grodzki (sygn. akt IX K 469/09) z dnia 16 października 2009 roku , za czyn kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 04.02.2009 roku na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 04.02.2009 roku do dnia 05.02.2009 roku;

9.  Sądu Rejonowego dla W. w W. X Wydział Karny (sygn. akt X K 640/10) z dnia 12 kwietnia 2010 roku za czyny:

a)  z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 24.05.2009 roku, za który wymierzono skazanej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

b)  z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 24.05.2009 roku, za który wymierzono skazanej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

przy czym wymierzone w/w kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności. Na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 24.05.2009 roku do dnia 25.05.2009 roku;

10.  Sądu Rejonowego dla W. w W. V Wydział Karny (sygn. akt V K 430/11) z dnia 28 września 2012 roku za czyny:

c)  z art. 278 § 1 k.k. popełniony w dniu 28.04.2011 roku, za który wymierzono skazanej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

d)  z art. 229 § 3 k.k. popełniony w dniu 28.04.2011 roku, za który wymierzono skazanej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

przy czym wymierzone w/w kary pozbawienia wolności połączono i wymierzono karę łączną 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

M. H. pismem z dnia 18.04.2013r. zwróciła się do Sądu Rejonowego dla W. w W. o wydanie wyroku łącznego obejmującego kary wymierzone wyrokami wskazanymi w treści wniosku (k. 1-3) z zastosowaniem w jak najszerszym możliwym wymiarze zasady absorpcji.

Wyrokiem łącznym z dnia 27 listopada 2013 roku wydanym w sprawie o sygn. akt V K 267/13 Sąd Rejonowy dla W. w W.:

I.  na podstawie art. 575 § 1 k.p.k. rozwiązał karę łączną pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. z dnia 12 kwietnia 2010 roku sygn. akt X K 640/10;

II.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami:

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla Ł. w Ł. (sygn. akt XVII K 423/09);

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. (sygn. akt IX K 1150/09);

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. (sygn. akt IX K 469/09);

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. (sygn. akt X K 640/10);

i orzekł wobec skazanej M. H. karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanej ze spraw:

⚫

prowadzonej pod sygn. akt IX K 1150/09 okres zatrzymania w sprawie od dnia 05.06.2009 roku do dnia 06.06.2009 roku;

⚫

prowadzonej pod sygn. akt IX K 469/09 okres zatrzymania w sprawie od dnia 04.02.2009 roku do dnia 05.02.2009 roku oraz odbywania kary od dnia 27.10.2011 roku do 26.04.2012 roku;

⚫

prowadzonej pod sygn. akt X K 640/10 okres zatrzymania w sprawie od dnia 24.05.2009 roku do dnia 25.05.2009 roku oraz odbywania kary od 26.04.2012 roku do 25.12.2012 roku;

IV.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. połączył kary grzywny wymierzone wyrokami:

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla Ł. w Ł. (sygn. akt XVII K 423/09);

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. (sygn. akt IX K 1150/09);

⚫

wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. (sygn. akt III K 441/09);

i wymierzył karę łączną grzywny 90 (dziewięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) złotych;

V.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny zaliczył ze spraw:

⚫

prowadzonej pod sygn. akt XVII K 423/09 okres zatrzymania w sprawie od dnia 09.04.2009 roku do dnia 10.04.2009 roku;

⚫

prowadzonej pod sygn. akt III K 441/09 okres zatrzymania w sprawie od dnia 06.04.2009 roku do dnia 07.04.2009 roku;

VI.  stwierdził, że w części nieobjętej wyrokiem łącznym wyroki opisane w pkt. 4, 5, 6, 8 i 9 podlegają odrębnemu wykonaniu;

VII.  na podstawie art. 572 k.p.k. w pozostałym zakresie postępowanie umorzył;

VIII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazaną od ponoszenia kosztów sądowych przejmując je na Skarb Państwa;

IX.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. J. kwotę 120 (stu dwudziestu) złotych plus podatek VAT tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej skazanej z urzędu.

Apelację od wskazanego wyroku wywiodła obrońca skazanej. Zaskarżyła orzeczenie w części rozstrzygnięć o karach łącznych. Wyrokowi w tym zakresie zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. wyrażające się w pominięciu istotnej okoliczności ujawnionej na rozprawie za pomocą okazanego przez skazana dokumentu – legitymacji studenckiej i jej wyjaśnień, tj. faktu studiowania w trybie dziennym, które wiąże się z udziałem skazanej w zajęciach od poniedziałku do piątku poza zakładem karnym;

2.  rażącą niewspółmierność kary, wyrażającą się w jej wymierzeniu w oparciu o zasadę asperacji, w sytuacji, w której usprawiedliwione jest w realiach niniejszej sprawy zastosowanie zasady absorpcji.

Apelująca wniosła o zmianę wyroku: w pkt II poprzez orzeczenie wobec skazanej kary łącznej 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, a w pkt IV poprzez orzeczenie wobec skazanej kary łącznej 60 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie. Okazała się jednak być skuteczna, o tyle, o ile jej wniesienie doprowadziło do zmiany zaskarżonego wyroku z urzędu na korzyść skazanej.

Dzieje się tak, dlatego że wydając kwestionowany wyrok sąd rejonowy dopuścił się obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 71 § 2 k.k., art. 85 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. Połączył bowiem z innymi karami grzywny grzywnę orzeczoną na podstawie art. 71 § 1 k.k. wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. w W. IX Wydział Grodzki z dnia 08 października 2009r. sygn. akt IX K 1550/09 w sytuacji, w której postanowieniem tego sądu z dnia 29.12.2011 roku sygn. akt X Ko 1575/11 prawomocnie zarządzono wykonanie orzeczonej w tej sprawie kary pozbawienia wolności. Zgodnie z art. 71 § 2 k.k. w takiej sytuacji kara grzywny orzeczona obok kary pozbawienia wolności, której wykonanie zostało warunkowo zawieszone, nie podlega wykonaniu. Jak słusznie podnosi w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy, tego rodzaju kara grzywny ma charakter akcesoryjny, jej byt jest zależny od aktualności warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, bez czego wymierzenie takiej kary w ogóle nie byłoby możliwe. Wobec tego w przedmiotowej sytuacji brak jest odpowiednich podstaw prawnych wymaganych w art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. do połączenia jej z innymi karami grzywny. (tak m. in. uchwała SN z dnia 08 grudnia 1978 roku, OSNKW 1979r. z. 1-2, poz. 2; wyrok SN z dnia 28 maja 2009r., II KK 332/08, LEX nr 51297; wyrok SN z dnia 26 września 2012r., II KK 235/12, LEX nr 1220811 i wyrok SN z dnia 14 marca 2013r, III KK 37/13, LEX nr 1288696)

Sąd pierwszej instancji dopuścił się obrazy art. 71 § 2 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. także w ten sposób, że na poczet wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności nie zaliczył okresu odpowiadającego liczbie uiszczonych przez skazaną stawek dziennych przedmiotowej grzywny, co powinien był uczynić w związku z zarządzeniem wykonania kary pozbawienia wolności.

Mimo że wskazanego uchybienia nie zostały podniesione w apelacji wniesionej przez obrońcę skazanej, sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 440 k.p.k. Z uwagi na błąd, którego dopuścił się sąd pierwszej instancji, wymierzona skazanej kara łączna grzywny byłaby wyższa niż powinno to mieć miejsce, a ponadto istniałoby ryzyko odbycia dłuższej kary pozbawienia wolności z powodu niezaliczenia na jej poczet uiszczonej przezeń grzywny, która nie podlega już wykonaniu.

Z uwagi na to sad odwoławczy z wymierzonej M. H. kary łącznej grzywny wyeliminował grzywnę wymierzoną na podstawie art. 71 § 1 k.k. wyrokiem Sądu Rejonowego dla W. wW. sygn. akt IX K 1550/09 i wymierzył nową karę łączną grzywny w wymiarze 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę 10 zł (dziesięciu złotych). Ponadto na poczet wymierzonej skazanej kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy sąd okręgowy zaliczył okres odpowiadający liczbie uiszczonych przez nią stawek dziennych wskazanej grzywny. Ze względu na to, iż skazana zapłaciła 16 stawek dziennych grzywny, na poczet kary pozbawienia wolności zostało zaliczonych 16 dni. W przedmiotowej sytuacji nie znajduje bowiem zastosowania art. 63 § 1 k.k., który określa zasady przeliczania okresu pozbawienia wolności na poszczególne rodzaje kar na wypadek jego zaliczenia na ich poczet, a który to stanowi, że jeden dzień pozbawienia wolności odpowiada dwóm stawkom dziennym grzywny. Wykładnia językowa art. 72 § 2 k.k. prowadzi do jednoznacznego wniosku, że w razie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności ulega ona skróceniu o liczbę dni równą liczbie uiszczonych stawek dziennych grzywny orzeczonej na podstawie art. 71 § 1 k.k. Pogląd taki został wyrażony przez Sąd Najwyższy m.in. w uchwale z dnia 20 września 2007r. (I KZP 27/07, LEX nr 298951) oraz w wyroku z dnia 13 listopada 2008r. (IV KK 366/08, LEX nr 468861), a sąd okręgowy rozpoznający niniejszą sprawę w całości go popiera i przyjmuje jako własny.

Zbędnym było przy tym ponowne zaliczenie przez sąd okręgowy na poczet kary łącznej pozbawienia wolności okresu zatrzymania skazanej w sprawie o sygnaturze IX K 1150/09 w dniach od 05. do 06.06.2009r. skoro prawidłowo uczynił to już sąd rejonowy. W pozostałej części zaskarżony wyrok odpowiada prawu, zatem sąd okręgowy utrzymał go w mocy.

Odnosząc się do zarzutów podniesionych w apelacji, sąd okręgowy uznał, iż są one bezzasadne. Sąd pierwszej instancji nie naruszył art. 7 k.p.k. Swoje ustalenia oparł bowiem na całokształcie materiału dowodowego sprawy i dokonał oceny dowodów zgodnie z wymogami określonymi w przywołanym przepisie. Choć w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie zostało wprost wskazane, że sąd rejonowy miał na uwadze, że M. H. studiuje w trybie dziennym, okoliczność ta została przecież uwzględniona przy ustalaniu wymiaru kar łącznych. W tym zakresie sąd meriti j kierował się pozytywną opinią o skazanej oraz miał na względzie pozytywny przebieg procesu jej resocjalizacji, a wynikają one także z faktu podjęcia studiów.

Sąd rejonowy prawidłowo ustalił i ocenił inne okoliczności wpływające na wymiar orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności oraz grzywny. Słusznie przyjął, iż związek podmiotowo – przedmiotowy pomiędzy pozostającymi w zbiegu przestępstwami popełnionymi przez skazaną nie jest na tyle bliski, aby zastosować zasadę asperacji zbliżoną do absorpcji w takim stopniu, w jakim wnosi o to apelująca. Przeciwko temu przemawia różnorodność dóbr, w które skazana godziła swoim postępowaniem, rozbieżność czasowa i miejscowa popełnionych przez nią przestępstw, a także duża liczba czynów zabronionych, których się ona dopuściła. Jednocześnie sąd pierwszej instancji w odpowiedniej mierze uwzględnił przy wymiarze kary pozytywną oceną zachowania skazanej w trakcie odbywania kary. Na marginesie należy jeszcze zaznaczyć, że podnoszona w apelacji rażąca niewspółmierność kary, art. 438 pkt 4) k.p.k., zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego. Nie chodzi zatem o jakąkolwiek różnicę między karą orzeczoną a karą w danej sytuacji sprawiedliwą, ale o taką, która jest znacząca, wręcz „bije w oczy”. Z apelacji obrońcy taka rozbieżność natomiast nie wynika.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanej z urzędu w postępowaniu odwoławczym sąd okręgowy orzekł w oparciu o § 14 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).

Sąd zwolnił skazaną od ponoszenia kosztów postępowania na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., uznając, iż ich poniesienie byłoby dla niej zbyt uciążliwe z uwagi na jej sytuację rodzinną, majątkową oraz brak dochodów.

Z tych przyczyn orzeczono, jak w sentencji.