Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2014r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Marek Czecharowski (spr.)

Sędziowie: SA – Adam Wrzosek

SO (del.) – Agnieszka Wilk

Protokolant: – st. sekr. sąd. Katarzyna Rucińska

przy udziale Prokuratora Marka Deczkowskiego

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2014 r.

sprawy A. P. (1)

oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca
2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 30 maja 2014 r. sygn. akt V K 103/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę A. P. (1) przekazuje Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

A. P. (1) został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 29 stycznia 2010 r. do dnia 2 czerwca 2010 r. w W. i w M. i innych miejscowościach, wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw w szczególności związanych z obrotem znacznymi ilościami środków odurzających i substancji psychotropowych

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.

II. w okresie od 29 stycznia 2010 r. do dnia 25 marca 2010 r. oraz od dnia 26 maja 2010 r. do dnia 2 czerwca 2010 r. w W., M. i innych miejscowościach, działając w krótkich odstępach czasu, w realizacji z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, uczyniwszy sobie z popełnienia przestępstw stałe źródło dochodu, wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, wbrew przepisom ustawy, brał udział w obrocie znacznymi ilościami środków odurzających i substancji psychotropowych w ten sposób, że nabył, a następnie wielokrotnie udzielał różnym osobom nie mniej, niż 8 kg marihuany, 8 kg amfetaminy i 2 kg haszyszu, między innymi nabył od Ł. G. (1):

• w dniu 28 maja 2010 r. około godz. 19.17 w W. -
2 kilogramy marihuany;

• w dniu 9 lutego 2010 r., ok. godz. 18.00 - 1 kg marihuany i 1 kg amfetaminy oraz ok. godz. 09.08 - 2 kg haszyszu,

• w dniu 13 lutego 2010 r. ok. godz. 5.00 -1 kg marihuany i 1 kg amfetaminy,

• w dniu 6 marca 2010 r. ok. godz. 20.52 w M. - 2 kg marihuany,

• w dniu 10 marca 2010 r. ok. godz. 17.33 w W. -1 kg marihuany i 1 kg amfetaminy,

• w dniu 20 marca 2010 r. ok. godz. 19.50 w M. - 2 kg amfetaminy;

• w dniu 23 marca 2010 r. ok. godz. 18.23 w M. - 2 kg marihuany;

• w dniu 25 marca 2010 r. ok. godz. 19.50 w W. przy ul. (...) -1 kg amfetaminy i 1 kg marihuany;

tj. o czyn z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie wyrokiem z dnia
30 maja 2014 r. (sygn. akt V K 103/13) uniewinnił oskarżonego od popełnienia obu zarzucanych mu czynów; kosztami procesu obciążył Skarb Państwa, zaś na rzecz oskarżonego zasądził stosowną kwotę z tytułu zwrotu kosztów obrony.

Wyrok powyższy zaskarżył prokurator zarzucając mu:

1. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie art 19 ust. 1 i 3 ustawy o Policji polegającą na błędnej wykładni powyższego przepisu i uznaniu, iż kontrola operacyjna w stosunku do A. P. (1) została zarządzona z naruszeniem art. 19 ust. 3 powyższej ustawy, co w konsekwencji skutkowało błędnym przekonaniem, iż dowody w postaci materiałów kontroli operacyjnej (...) krypt. (...)i (...) krypt. (...) były uzyskane bez zachowania ustawowych warunków ich dopuszczalności i w efekcie uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów podczas, gdy prawidłowa wykładnia powyższego przepisu winna doprowadzić Sąd do stwierdzenia, że materiały kontroli operacyjnej pozyskano i wykorzystano w zakresie A. P. (1) w sposób zgodny z prawem, z zachowaniem obowiązujących procedur;

2. obrazę przepisów postępowania, a mianowicie 7 k.p.k. i 410 k.p.k. mającą wpływ na treść orzeczenia, polegającą na kształtowaniu przez Sąd przekonania o niewinności oskarżonego odnośnie zarzucanych mu czynów na podstawie ujawnionych w sprawie dowodów, ocenionych w sposób dowolny, z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, całkowite pominięcie przez Sąd I instancji dowodów i okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego i oparcie podstawy faktycznej wyroku jedynie na części okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, bez uwzględnienia najistotniejszych dowodów: utrwalonych w trakcie kontroli operacyjnej rozmów, ekspertyzy fonoskopijnej, opinii z zakresu slangu narkotykowego oraz zeznań świadków J. K., M. S. i P. K. podczas, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy oceniony prawidłowo i wszechstronnie z uwzględnieniem dyrektyw wskazanych art. 7 k.p.k. prowadzić winien do oparcia rozstrzygnięcia na całokształcie dowodów zgromadzonych w sprawie, w szczególności zaś na wymienionych powyżej dowodach, które pominięto, w konsekwencji prowadząc do wniosku o sprawstwie i winie oskarżonego za zarzucone mu przestępstwa;

3. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający uznaniu, iż zgromadzone w niniejszej sprawie dowody nie dają podstaw do uznania oskarżonego A. P. (1) za winnego popełnienia zarzucanych mu przestępstw, podczas gdy prawidłowa ocena całokształtu materiału dowodowego, zwłaszcza błędnie pominiętych przez Sąd przy poczynieniu ustaleń faktycznych dowodów takich jak treści rozmów zarejestrowanych podczas kontroli operacyjnej, ekspertyzy fonoskopijnej, opinii z zakresu slangu narkotykowego oraz zeznań świadków, prowadzi niechybnie do wniosku zgoła przeciwnego.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Nie można odmówić zasadności argumentacji apelacji prokuratora, a w konsekwencji jej wnioskowi zawartemu w konkluzji środka odwoławczego. Jednocześnie stwierdzić trzeba, iż chybione orzeczenie Sądu I instancji jest uzasadnione w sposób nie tylko nieprzekonywujący, ale nadto zawiera szereg błędów. Są one istotne o tyle, że dotyczą błędnie wskazanych dat czynności procesowych , podczas gdy Sąd opiera swoje rozumowanie na założeniu, iż nie dochowano obowiązujących - jego zdaniem - terminów.

I tak na str. 12 pisemnych motywów błędnie wskazuje jako datę zarządzenia przez Komendanta Głównego Policji kontroli operacyjnej (...) krypt. (...) 26 lipca 2010 r. podczas gdy miało to miejsce w dniu
26 maja 2010 r. (k. 2 zał. Nr 1 akt V K 103/13). Błędna data wskazana została również na str. 9 uzasadnienia. Jako datę postanowień
Sądu oznaczonych sygn. akt (...)/ (...) i (...) Sąd wskazuje dzień 10 listopada 2011 r. zamiast
10 listopada 2010 r. (k. 248 i 250 powyższych akt).

Przechodząc do zasadniczego wątku. Sąd Okręgowy wydał wyrok uniewinniający oskarżonego A. P. formułując tezę, iż materiał dowodowy stanowiący podstawę aktu oskarżenia, a pochodzący z czynności operacyjnych w postaci tzw. podsłuchów rozmów telefonicznych w ramach operacji o krypt. (...) i (...) pozyskany został sprzecznie z obowiązującym prawem. Wyraża się to w fakcie, iż tzw. zgoda następcza dot. kontroli operacyjnej wobec A. P. (1) została wyrażona przez Sąd z rażącym – kilkumiesięcznym – przekroczeniem 5- cio dniowego terminu, o którym mowa art. 19 ust. 3 ustawy o Policji, co powoduje, że „uznać należy, iż nie doszło do zalegalizowania tychże kontroli operacyjnych” (str. 14 uzasadnienia).

Tymczasem, z własnych ustaleń Sądu I instancji (pomijając błędy omówione wyżej) wynika, iż w stosunku do A. P. (1)
nie zarządzono w ogóle kontroli operacyjnej w trybie art. 19 ust. 3 ustawy o Policji (działanie „w przypadkach niecierpiących zwłoki...”),a wykorzystano w toku postępowania materiały uzyskane w toku czynności operacyjnych legalnie prowadzonych wobec Ł. G. (1) – rozmówcy osk.
A. P., po opracowaniu ich już po zakończeniu wspomnianych czynności operacyjnych.

W aktach sprawy (w części zasadniczej oraz tomach zawierających załączniki) znajduje się dokumentacja obrazująca przebieg prac nad materiałem zabezpieczonym w toku czynności operacyjnych o krypt.
(...) oraz (...). Wynika z nich, iż rozmówca Ł. G. określany początkowo jako N/N został zidentyfikowany w toku późniejszych czynności.

Oczywistym jest bowiem, iż konieczne było „odsłuchanie” zarejestrowanych rozmów, ocena ich treści (także przy uwzględnieniu faktu, że rozmówcy posługiwali się slangiem – odczytanym w okresie późniejszym przez biegłego z zakresu przestępczości narkotykowej i slangu narkotykowego), uzyskanie od właściwego operatora telefonii komórkowej danych osoby użytkującej określony numer telefonu i zidentyfikowanie wspomnianej osoby.

Owe czynności – jeszcze z określeniem rozmówcy Ł. G. jako N/N opracowane zostały odpowiednio w dniach 23 września 2010 r. (Komunikat nr 1 – k. 3 – 12 zał. Nr 1) oraz 30 września 2010 r. (Komunikat nr. 1 – k. 3 - 50 zał. Nr 2).

Prawidłowe sformułowanie wniosku o tzw. zgodę następczą (art. 19 ust. 7 ustawy o Policji wymaga także – co oczywiste – by zawierał m. in. „... 4. Dane osoby lub inne dane pozwalające na jednoznaczne określenie podmiotu lub przedmiotu, wobec którego stosowana będzie kontrola operacyjna, ze wskazaniem miejsca lub sposobu jej stosowania”).

Konkludując, zobrazowane wyżej czynności wskazują – niezależnie od tego, iż nie wszczynano działań określonych w art. 19 ust. 3 ustawy o Policji – że termin wskazany w tym przepisie nie tylko nie ma, ale nie może mieć zastosowania do sytuacji i okoliczności ustalonych w przedmiotowej sprawie.

Jak słusznie podnosił w swej apelacji skarżący, tego rodzaju przypadek wymaga, jak to wskazano w przywołanych orzeczeniach Sądu Najwyższego, odpowiedniego stosowania określonych przepisów Kodeksu postępowania karnego oraz cytowanej ustawy tak by zrealizować stojące przed organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości zadania określone w
art. 2 § 1 pkt 1 k.p.k.

Sąd Okręgowy stosując wspominany przepis wprost – zadaniu temu nie sprostał. Odnotował co prawda obecne brzmienie art. 19 ustawy o Policji przywołując przepisy ust. 15 a-e, których treść w wyniku nowelizacji z dniem 11 czerwca 2011 r. usankcjonowała z tą datą praktykę, uwzględniając potrzeby celem sprostania wymogom art. 2 § 1 pkt 1 k.p.k.; nie uwzględnił jednak realiów przedmiotowej sprawy i praktyki wymiaru sprawiedliwości na gruncie wcześniejszego stanu prawnego.

Powyższe, skłoniło Sąd Apelacyjny do uwzględnienia środka zaskarżenia wniesionego przez prokuratora i uchylenia zaskarżonego wyroku.

W toku ponownego rozpoznania Sąd Okręgowy winien odnieść się do problemu, uwzględniając prawidłowo ustalone okoliczności, a nadto do innych dowodów zaoferowanych w sprawie aktem oskarżenia. Oceni je zgodnie z wymogami określonymi w przepisach art. 7 i 410 k.p.k. wydając orzeczenie, które następnie prawidłowo umotywuje.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.