Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 959/2014

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Maciej R. Socha

Protokolant: Agnieszka Mrówka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wałbrzychu Doroty Siodłak

po rozpoznaniu w dniach 3 i 10 grudnia 2014 r.

sprawy Ł. D. (D.)

syna W. i B. z d. W.,

urodz. (...) w W.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 21 lipca 2014 r. w W., woj. (...), po uprzednim pokonaniu zabezpieczenia w postaci numeru (...) karty bankomatowej Banku (...) wystawionej na nazwisko I. P. dokonał wypłaty pieniędzy w kwocie 50 zł działając na szkodę I. P.,

tj. o czyn z art. 279§1 kk ;

I oskarżonego Ł. D. uznaje za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w dniach od 1 do 21 lipca 2014 r. w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wyzyskał błąd osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu związanego z wypłatą pieniędzy z bankomatu co do osoby uprawnionej do korzystania z karty bankomatowej wydanej przez (...) Bank (...) na nazwisko I. P. i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem I. P. poprzez wypłatę łącznej kwoty 380 zł, tj. popełnienia występku z art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk, i za czyn ten na podstawie art. 286§1 kk wymierza mu karę roku pozbawienia wolności ;

II na podstawie art. 69§1 i 2 kk oraz art. 70§ 1 pkt 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego Ł. D. warunkowo zawiesza tytułem próby na okres lat 5 (pięciu) ;

III zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. G. z Kancelarii Adwokackiej w W. kwotę 619,92 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu Ł. D. ;

IV zwalnia oskarżonego Ł. D. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków poniesionych przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa, oraz nie wymierza mu opłaty.

  Sygnatura akt II K 959/2014

UZASADNIENIE

Na podstawie przeprowadzonego przewodu sądowego ustalono następujący stan faktyczny:

Oskarżony Ł. D. w lipcu 2014 roku był sąsiadem pokrzywdzonej I. P. ( która jest osobą niepełnosprawną i porusza się na wózku inwalidzkim ) i pomagał jej w sprawach życiowych ( np. pomagał jej w przejazdach komunikacją publiczną ). Oskarżony A. D. zauważył gdzie pokrzywdzona I. P. przechowuje kartę bankomatową wydaną przez (...) Bank (...) na nazwisko I. P. oraz towarzysząc pokrzywdzonej również w sytuacji gdy wypłacała pieniądze z bankomatu zauważył numer (...), jakim I. P. się posługiwała. Oskarżony Ł. D. postanowił dokonać wypłaty pieniędzy z konta bankowego pokrzywdzonej I. P. i w tym celu kilkakrotnie wyciągał kartę bankomatową z portfela pokrzywdzonej, po czym dokonywał wypłat gotówki, a następnie kartę wkładał z powrotem do portfela pokrzywdzonej. Działając w ten sposób oskarżony Ł. D. w dniach od 1 do 21 lipca 2014 r. w W., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wyzyskał błąd osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu związanego z wypłatą pieniędzy z bankomatu co do osoby uprawnionej do korzystania z karty bankomatowej wydanej przez (...) Bank (...) na nazwisko I. P. i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem I. P. poprzez wypłatę łącznej kwoty 380 zł.

/Dowód: - wyjaśnienia oskarżonego Ł. D. – k. 91-93, 24-26 ;

- zeznania świadka I. P. – k. 92-93, 2-5 /.

Oskarżony Ł. D. był uprzednio karany sądownie.

/Dowód: - dane o karalności oskarżonego Ł. D. – k. 28-30 /.

Oskarżony Ł. D. będąc słuchanym w postępowaniu przygotowawczym oraz na rozprawie głównej przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym na rozprawie głównej w dniu 3 grudnia 2014 roku przyznał się również do popełnienia czynu polegającego na wypłacie z konta pokrzywdzonej łącznej kwoty 380 zł ( kwota ta wyniknęła z podstawie okoliczności , które wyszły na jaw w toku rozprawy ).

Ponadto Sąd Rejonowy w Wałbrzychu zważył, co następuje:

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy uznać należy, iż sprawstwo i wina oskarżonego Ł. D. w zakresie popełnienia przypisanego mu występku nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości. Sprawstwo i winę oskarżonego potwierdza zebrany w toku postępowania materiał dowodowy, a w szczególności wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego Ł. D.. Oskarżony Ł. D. będąc słuchanym w postępowaniu przygotowawczym oraz na rozprawie głównej przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, zaś na rozprawie głównej w dniu 3 grudnia 2014 roku przyznał się również do „wybrania” z konta pokrzywdzonej I. P. większej aniżeli pierwotnie mu zarzucano kwoty ( łącznie 380 zł, a nie 50 zł ), przedstawiając w sposób spójny i logiczny przebieg zdarzenia. Potwierdzenie i uzupełnienie wyjaśnień oskarżonego stanowią wiarygodne zeznania świadka I. P. ( zeznania tegoż świadka pozwoliły na precyzyjne wskazanie wartości szkody ). Wszystkie dowody o charakterze osobowym tworzą zwartą całość, zbieżną z ustaleniami stanu faktycznego.

Analiza przeprowadzonego postępowania dowodowego doprowadziła do wniosku, iż oskarżony Ł. D. dopuścił się popełnienia czynu polegającego na tym, że działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w dniach od 1 do 21 lipca 2014 r. w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wyzyskał błąd osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu związanego z wypłatą pieniędzy z bankomatu co do osoby uprawnionej do korzystania z karty bankomatowej wydanej przez (...) Bank (...) na nazwisko I. P. i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem I. P. poprzez wypłatę łącznej kwoty 380 zł, tj. popełnienia występku z art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk. Zachowanie oskarżonego Ł. D. stanowiło występek z art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk ( wyzyskanie błędu osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu związanego z wypłatą pieniędzy z bankomatu co do osoby uprawnionej do korzystania z karty i doprowadzenie tym samym do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - w ten sposób uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2002 roku, sygn. I KZP 11/2002 ; oskarżony dokonywał wypłat w okresie od 1 do 21 lipca 2014 roku w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru ). W przywołanym powyżej judykacie, Sąd Najwyższy wykazał, iż w konkretnych sytuacjach wypłata pieniędzy z bankomatu nie odbywa się bez udziału „czynnika ludzkiego” ; zwrócono tu można uwagę na procedury przewidziane na wypadek utraty karty magnetycznej przez jej dysponenta ; w takim wypadku, gdy osoby odpowiedzialne za funkcjonowanie systemu podejmą wiadomość, że karta magnetyczna może być wykorzystana wbrew umowie, są w stanie zapobiec dokonywaniu wypłat na jej podstawie ; a więc system działa wprawdzie automatycznie, lecz nie całkowicie niezależnie od konkretnych osób, a zatem koncepcja, iż bankomat jest li tylko bezrozumną maszyną, która nie zależy od czynnika ludzkiego jest nie do obrony. Dlatego też, to kwalifikacja prawna z art. 286§1 kk ( w tym przypadku w związku z art. 12 kk ) jest trafna, a nie kwalifikacja prawna z art. 279§1 kk ; kwalifikacja prawna z art. 279§1 kk byłaby adekwatną gdybyśmy mieli do czynienia z pokonaniem przeszkody nie na skutek działania intelektualnego, lecz fizycznego ( jak w przypadku fizycznego sforsowania zabezpieczenia bankomatu i wybrania z niego banknotów ). Przedstawiona koncepcja kwalifikacji prawnej znajduje odzwierciedlenie nie tylko w przywołanym judykacie Sądu Najwyższego, ale również w nader konsekwentnym orzecznictwie sądów powszechnych ( chociażby wyroki Sądu Rejonowego w Wałbrzychu w sprawach II K 587/2011 i II K 975/2012, wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy w sprawie IV Ka 840/2012 ).

Czyn oskarżonego Ł. D. został popełniony umyślnie w zamiarze bezpośrednim, albowiem oskarżony chciał go popełnić.

Oskarżonemu Ł. D. w czasie popełnienia przypisanego mu czynu zabronionego należy przypisać winę ; okoliczności wyłączające zawinienie po stronie oskarżonego nie zachodzą.

Wymierzając karę za popełniony czyn, Sąd wziął po uwagę okoliczność, iż działanie oskarżonego Ł. D. było nastawione na osiągnięcie szybkiej i łatwej korzyści majątkowej i to kosztem osoby niepełnosprawnej z wykorzystaniem zaufania z jej strony. Sąd przyjął też jako okoliczność zdecydowanie obciążającą postawę życiową oskarżonego przed popełnieniem krytycznego czynu ; oskarżony wchodził wcześniej w konflikt z prawem i był karany, choć co wypada zaznaczyć – na kary nieizolacyjne. Sąd miał również na względzie niezbyt wysoką wartość wyrządzonej szkody, jak również miał na uwadze jako okoliczność łagodzącą postawę oskarżonego w toku trwania procesu: oskarżony krytycznie ocenił swoje zachowanie i zadeklarował naprawienie wyrządzonej szkody ( co ostatecznie przy pomocy ojca przed wydaniem wyroku uczynił, naprawiając szkodę nie tylko bezpośrednio wyrządzoną czynem, ale również zadośćuczyniając stratom moralnym pokrzywdzonej ).

Wszystkie przywołane okoliczności pozwoliły Sądowi na wymierzenie oskarżonemu kary roku pozbawienia wolności. Kara wymierzona oskarżonemu Ł. D. za popełniony występek jest współmierna do stopnia zawinienia oskarżonego oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu, przy czym wymiar kary uwzględnia zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące. Sąd wymierzając karę baczył na osobowość oskarżonego, jego właściwości i warunki osobiste, wciąż młody wiek oraz rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa. Ponadto Sąd uwzględnił cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego Ł. D., a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, zwłaszcza w środowisku lokalnym i rodzinnym oskarżonego.

Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego Ł. D. kary roku pozbawienia wolności, uznając, iż zastosowanie środka probacyjnego spełni swe wychowawczo – prewencyjne cele, będzie wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Stosownie do dyspozycji art. 69 § 2 k.k., zawieszając wykonanie kary, Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Odnośnie dotychczasowego sposobu życia, Sąd co prawda ocenia go krytycznie, ale też raz jeszcze zauważa, iż pomimo, że oskarżony do tej pory nie był karany na kary bezwzględnego pozbawienia wolności. W tej sytuacji uprzednia karalność oskarżonego nie może skutkować mechanicznym przekreśleniem stosowania środka probacyjnego. Szczególne znaczenie miała dla Sądu postawa oskarżonego w toku trwania procesu, a w szczególności to, iż oskarżony krytycznie ocenił swoje zachowanie i zadeklarował naprawienie wyrządzonej szkody ( co ostatecznie przy pomocy ojca przed wydaniem wyroku uczynił, naprawiając szkodę nie tylko bezpośrednio wyrządzoną czynem, ale również zadośćuczyniając stratom moralnym pokrzywdzonej ). W tych okolicznościach, Sąd uznał, iż orzeczenie względem oskarżonego kary bezwzględnego pozbawienia wolności niczemu by nie służyło, zaś obecna postawa życiowa oskarżonego nakazuje wręcz dać mu szansę i warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby lat pięciu. Ten długi okres próby, pozwoli zweryfikować ostatecznie postawę oskarżonego wobec zasad przestrzegania porządku prawnego. Sąd stosując wobec oskarżonego Ł. D. dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wyraża przekonanie, iż oskarżony będzie przestrzegał reguł porządku prawnego, w szczególności zaś nie popełni kolejnego przestępstwa. Dlatego też, należało uznać, iż wymierzona kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, winna stanowić dla oskarżonego wystarczającą i dostateczną nauczkę oraz przestrogę na przyszłość, a zarazem będzie impulsem do przestrzegania prawa i zasad współżycia społecznego w przyszłości.

Orzeczenie w części dotyczącej zwolnienia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa poniesionych przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania wydatków oparto o przepis art. 624 § 1 k.p.k., natomiast w części dotyczącej nie wymierzenia opłaty – o przepis art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych. Rozstrzygając o kosztach sądowych, Sąd miał na uwadze aktualną sytuację życiową i materialną oskarżonego.

Stosownie do przepisów § 14 ust. 1 i 2, § 16, § 19 pkt 1 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1348 ) – wobec oświadczenia obrońcy, iż opłaty za obronę z urzędu udzielonej Ł. D. nie zostały opłacone – zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. G. z Kancelarii Adwokackiej w W. koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej temuż oskarżonemu z urzędu.