Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:SSO Piotr Sałamaj (spr.)

Sędziowie:SO Agnieszka Woźniak

SR del. Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Protokolant:st. sekr. sąd. Eliza Sandomierska

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2014 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa F. S. (1) i M. R.

przeciwko (...) spółce akcyjnej Oddział w Polsce z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 25 czerwca 2014 roku, sygnatura akt XI GC 826/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 600 zł (sześćset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Agnieszka Woźniak SSO Piotr Sałamaj SR del. Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Sygn. akt VIII Ga 342/14

UZASADNIENIE

Powodowie F. S. (1) i M. R. wnieśli o zasądzenie od pozwanej (...) spółki akcyjnej Oddział w Polsce kwoty 5.100 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 6.11.2011 r. W uzasadnieniu wskazali, że na mocy umowy przelewu nabyli przysługujące poszkodowanej od pozwanej roszczenie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pozwana nie uznała roszczenia powodów z uwagi na brak dokumentu potwierdzającego zasadności najmu pojazdu zastępczego.

W odpowiedzi na pozwem pozwana wniosła o oddalenia powództwa w całości. Pozwana podniosła zarzut braku legitymacji procesowej. Kwestionowała także brak zasadności najmu pojazdu, czas najmu oraz wysokości stawki dobowej czynszu najmu pojazdu zastępczego.

Wyrokiem z dnia 25 czerwca 2014 r. (sygn. akt XI GC 826/13) Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie zasądził od pozwanej na rzecz powodów solidarnych kwotę 5.100 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 6 listopada 2011 r. (pkt I. sentencji) oraz koszty procesu w całości, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu (pkt II.).

Orzeczenie oparte zostało na następujących ustaleniach i wnioskach.

W dniu 12 kwietnia 2011 r. doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został pojazdu marki R. (...) nr rej (...) należący do J. J., która prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...). Uszkodzony pojazd służył do nauki jazdy. Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie OC pojazdu w zakładzie pozwanego. Poszkodowana niezwłocznie zgłosiła szkodę pozwanej. W wyniku kolizji uszkodzeniu uległa tylna część pojazdu, tj. zderzak, blacha tylna wewnętrzna, pokrywa bagażnika, lampa tablicy rej. i tablica rejestracyjna. Uszkodzenia w pojeździe nie spowodowały unieruchomienie samochodu. Poszkodowana w celu uzyskania należnego odszkodowania zwróciła się do powodów o pomoc.

W dniu 26 kwietnia 2011 r. pozwana przyznała odszkodowanie zgodnie ze sporządzonym przez siebie kosztorysem w wysokości 4.111,58 zł. Przyznana kwota została przelana na rzecz poszkodowanej.

Pojazd został oddany do naprawy w dniu 9 sierpnia 2011 r. Do czasu wstawienia pojazdu do warsztatu pojazd był przez poszkodowaną używany w celu prowadzenia działalności gospodarczej - nauki jazdy.

W czasie naprawy nie było możliwości z korzystania z innych pojazdu poszkodowanej. Z uwagi na ilość kursantów zmuszona była na czas naprawy wynająć pojazdu zastępczy przystosowany do nauki jazdy. W dniu 9 sierpnia 2011 r. powodowie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarli z J. J. umowę pojazdu zastępczego bez limitu kilometrów - marki R. (...) nr rej. (...) przystosowanego do nauki jazdy od dnia 9 sierpnia 2011 r. do dnia zwrotu. W imieniu powodów umowa została podpisana przez F. S. (1). Strony ustaliły wysokości czynszu najmu pojazdu za dobę w kwocie 400 zł netto. Z uwagi na kłopoty z alarmem w aucie poszkodowana zmuszona była do zwrotu tego pojazdu 10.08.2011 r.

W tym samym dniu poszkodowana zawarła kolejną umowę najmu pojazdu zastępczego bez limitu kilometrów – marki R. (...) nr rej. (...) przystosowanego do nauki jazdy od dnia 10 sierpnia 2011 r. do dnia zwrotu. Wysokości czynszu najmu pojazdu zastępczego nie uległa zmianie. Pojazd została zwrócony w dniu 16 sierpnia 2011 r. z uwagi na problem z oświetleniem. W tym samym dniu poszkodowana wynajęła pojazd zastępczy bez limitu kilometrów – marki R. (...) nr rej. (...) przystosowanego do nauki jazdy od dnia 16 sierpnia 2011 r. do dnia zwrotu. Strony ustaliły wysokości czynszu najmu pojazdu w kwocie 400 zł netto za dobę. Pojazd został zwrócony w dniu odbioru pojazdu poszkodowanej z warsztatu w dniu 31 sierpnia 2011 r.

Z uwagi na przedłużający się czas naprawy w samochodzie R. (...) nr rej (...) (trzykrotnie wnoszono o dokonanie dodatkowych oględzin pojazdu) pozwana wynajmowała pojazd zastępczy przez cały okres naprawy. W okresie pomiędzy pierwszymi oględzinami i wstawieniem pojazdu do warsztatu pojazd był użytkowany.

W trakcie demontażu zderzaka zauważono konieczności wymiany tylnej ściany wewnętrznej. Wykrycie tej usterki było niemożliwe na wcześniejszym etapie naprawy. Powodowie zgłaszali konieczność dokonania ponownych oględzin w dniach 9, 10 i 12 sierpnia.

Po oględzinach dodatkowych, w dniu 16 sierpnia 2011 r. F. S. (1) zwrócił się do pozwanej o przesłanie kalkulacji naprawy. Wraz z kalkulacją nr (...) pozwana zawiadomiła w dniu 23 sierpnia 2011 r. poszkodowaną o przyznanej dopłacie odszkodowania w związku z dodatkowymi oględzinami w wysokości 620,16 zł. Przyznana kwota została przelana na rzecz poszkodowanej.

Po zwrocie pojazdu zastępczego powodowie w dniu 31 sierpnia 2011 r. wystawili na rzecz poszkodowanej J. J. fakturę zgodnie z ustaloną stawką najmu na kwotę 8.364 zł brutto z terminem płatności do 7.09.2011 r. Faktura obejmowała umowy z dnia 9, 10 i 16 sierpnia 2011r.

W dniu 20 września 2011 r. poszkodowana zawarła z powodami umowę przelewu wierzytelności, którą scedowała na powodów wierzytelność przysługująca jej wobec (...) spółce akcyjnej Oddział w Polsce tytułem zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego zgodnie z fakturą (...).

W dniu 4 października 2011 r. powód F. S. wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 8.364 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pismem z 7.06.2010 r. pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania na obecnym etapie postępowania tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Zwróciła się o dostarczenie dokumentacji potwierdzającej naprawę pojazdu oraz potwierdzenia zapłaty faktury za wynajem.

W dniu 25 października 2011 r pełnomocnika poszkodowanej odwołał się od decyzji pozwanej kwestionując wysokości przyznanych tytułem odszkodowania kosztów naprawy pojazdu R. (...). Wezwał pozwaną do dopłaty kwoty 4.295,33 zł tytułem pełnej rekompensaty kosztów naprawy (3.926,33 zł) oraz kosztów sporządzonej kalkulacji naprawę na zlecenie poszkodowanej.

Pismem z dnia 16 października 2011 r. powodowie wezwali pozwaną do zapłaty kwoty 8.264 zł tytułem rekompensaty należności za wynajem specjalistycznego pojazdu zastępczego.

Pismem z dnia 20 stycznia 2012 r. pozwana wskazała, iż nie znalazła podstaw do zmiany decyzji w przedmiocie wysokości przyznanego odszkodowania dotyczącego kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

W dniu 21 lutego 2011 r. powodowie ponownie wezwali pozwaną do uregulowania odszkodowania w wysokości 8.364 zł. tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego z uwagi na brak stanowiska pozwanej w tym przedmiocie. Wezwano także pozwaną ponownie do zapłaty kwoty 4.295,33 zł tytułem pełnego odszkodowania za szkodę w pojeździe w związku z kolizją w dniu 12.04.2011 r.

Pismem z dnia 6 kwietnia 2011 r. potwierdziła poprawności swojej decyzji w zakresie ustalonych kosztów naprawy. Poinformowała także, że jest gotowa do zmiany stanowiska po wykazaniu, że szkoda do której doszło w wyniku kolizji przewyższa wypłacone odszkodowanie.

W chwili wystąpienia szkody wypożyczalnie samochodów na terenie miasta S. oferowały pojazdy do nauki jazdy w opcji pełne ubezpieczenie bez limitu kilometrów w cenie w granicach między 300 zł a 400 zł. Stawka najmu pojazdu tego typu w wysokości 400 zł zaproponowana przez powodów nie była stawką rażąco wygórowaną i mieściła się w górnym przedziale oferowanych na rynku cen. Zasadny i ekonomicznie uzasadniony czas naprawy wynosił 6 dni roboczych.

W takim stanie faktycznym powództwo w ocenie Sądu Rejonowego okazało się zasadne w całości.

Bezspornym było, że sprawcę szkody i pozwanego łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

W rozpoznawanej sprawie poza sporem pozostawało, iż spełnione zostały ww. przesłanki, a mianowicie pozwana nie kwestionowała, iż sprawcą szkody była osoba, która była w tym czasie ubezpieczona z tytułu odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Co za tym idzie pozwana jest legitymowana biernie do występowania w tym procesie. Poza sporem pozostawała także umowa cesji wierzytelności przysługującej poszkodowanemu na rzecz powoda i jej ważność.

Spór w istocie dotyczył ustalenia wysokości zaistniałej szkody, a konkretnie przyjętej przez strony umowy ceny najmu i uzasadnionego czasu trwania tej umowy. W tym zakresie Sąd w całości oparł się dokumentach przedłożonych przez strony oraz zeznaniach świadka i powoda, a także opinii biegłego, niekwestionowanej przez strony.

Sprawca szkody ponosi odpowiedzialność za zdarzenie komunikacyjne wywołujące szkodę na zasadach ogólnych, o których mowa w art. 436§ 2 k.c., czyli na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Powyższe ustalenie implikuje odpowiedzialność pozwanego jako ubezpieczyciela bezpośredniego sprawcy szkody.

Sprawca szkody w wypadku komunikacyjnym ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 436 k.c. oraz według zasad określonych w art. 363 k.c., a w wypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń - według zasad określonych w § 2 tego przepisu. Przy czym zobowiązany ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania, z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody obejmuje zaś straty, które poszkodowany poniósł (art.361 k.c.).

Z zeznań świadka jednoznacznie wynika, iż pojazd zastępczy był mu niezbędny do wykonywania działalności. Specyfika tej działalności polega na tym, iż pojazd jest eksploatowany do nauki jazdy i jest to pojazd przystosowany do tego celu. Zasadność wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego nie budziła wątpliwości Sądu pierwszej instancji i nie była między stronami sporna. Pozwany w części uwzględnił roszczenie jeszcze przed procesem.

Sąd wskazał, że świadek potwierdził w zeznaniach, iż pojazd był wynajmowany. Świadek pamiętał, że zawierała umowę w związku ze szkodą, po wstawieniu pojazdu do warsztatu, ustalenia co do wysokości czynszu były wpisane w umowie, a nadto wynikały z faktury i zawartej następnie umowy cesji. Stawka w wysokości 400 zł nie jest rażąco wyższa niż ustalone przez biegłego stawki występujące na lokalnym rynku. Nie ma tym samym podstaw, by stawki tej nie przyjąć za ważnie ustaloną przez strony umowy.

Opinia biegłego była spójna, logiczna i wyczerpująca, a metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego Sąd uznał opinię za w pełni wiarygodną. Biegły potwierdził zarówno uzasadniony technologicznym i organizacyjnym czasem naprawy okres trwania umowy najmu, jak i stawkę najmu jako mieszczącą się w granicach stawek rynkowych.

Sąd Rejonowy miał też na uwadze niczym nieuzasadnioną bezczynność pozwanego w dokonaniu dodatkowych oględzin, która świadczy o sposobie działania strony. Z jednej bowiem strony pozwany usiłuje rozliczyć proces naprawy z dokładnością co do roboczogodziny, nie zważając na realia rynkowe takich napraw, a drugiej strony sam ten proces opóźnia poprzez nieuzasadnioną zwłokę w wykonywaniu swoich obowiązków. Powodowie kilkakrotnie wzywali pozwanego do dokonania ponownych oględzin, a następnie o przedstawienie kalkulacji. Ze strony pozwanej zaś nie było żadnej odpowiedzi. Żądanie więc, by poszkodowana poleciła zmontować ponownie pojazd i użytkować go do czasu dokonania ponownych oględzin, którego to terminu sama pozwana nie wskazała, jest w ocenie Sądu kuriozalne. Wprawdzie koszt ponownego montażu i demontażu zderzaka byłby mniejszy niż koszt najmu pojazdu, jednak to postawa pozwanej – jej bezczynność, spowodowała, że poszkodowana nie mogła wiedzieć na jaki czas ma zabrać swój pojazd, a następnie ponownie wstawić go do warsztatu. Należy mieć bowiem na uwadze także działanie przedsiębiorców w warunkach rynkowych. Warsztat dokonujący naprawy nie jest podmiotem obsługującym wyłącznie poszkodowaną i pozostający w gotowości do natychmiastowego przyjęcia jej pojazdu w chwili gdy pozwana wyrazi wreszcie gotowość dokonania dodatkowych oględzin. Czas oczekiwania na oględziny dodatkowe, a następnie przesłanie kalkulacji, jest czasem uzasadnionym zachowaniem pozwanej. Po otrzymaniu kalkulacji warsztat przystąpił do naprawy, która zakończyła się w terminie uzasadnionym wskazanym przez biegłego – należy mieć przy tym na uwadze wypadające w tym okresie soboty i niedziele.

Mając na uwadze powyższe powództwo zdaniem Sądu Rejonowego podlegało zasądzeniu w całości. Co więcej zgodnie z art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług (obowiązującym w dacie zdarzenia powodującego szkodę) zwolnione od podatku były usługi wymienione w załączniku nr 4, m.in. w zakresie edukacji. Taką też działalność prowadziła poszkodowana w zakresie szkolenia kierowców, a tym samym była zwolniona od podatku VAT. Nie znajduje więc zastosowania zasada obniżenia odszkodowania o wartość podatku naliczonego. W tym konkretnym przypadku należało więc uznać odszkodowanie wraz z naliczonym podatkiem VAT.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.p.c., zgodnie z żądaniem pozwu, a o kosztach procesu na podst. art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana, zaskarżając orzeczenie w punkcie I. w zakresie zasądzającym kwotę powyżej 2.400 zł, a więc w zakresie kwoty 2.700 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 6.11.2011 r. oraz w punkcie II.

Zaskarżonemu orzeczeniu pozwany zarzucił:

1) naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., tj. brak wszechstronnego rozważenia i nieuwzględnienia istotnych wniosków opinii biegłego sporządzonej w sprawie przez pominięcie, że zgodnie z opinią biegłego uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 6 dni;

2) naruszenie art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez uznanie, że w przedmiotowej sprawie powodowie wykazali, że normalnym następstwem szkody była konieczność wynajmu pojazdu zastępczego w okresie od dnia 9 sierpnia 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2011 r., tj. w okresie 23 dni, podczas gdy z opinii biegłego wynika w sposób jednoznaczny, że uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosił 6 dni oraz poprzez uznanie, że powodom należy się odszkodowanie odpowiadające kosztowi najmu z uwzględnieniem podatku VAT.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa w tej części oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego także za II instancję; ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania – przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na apelację powodowie wnieśli o jej oddalenie jako bezzasadnej oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego, choć częściowo usprawiedliwiona co do zasady, okazała się ostatecznie niezasadna co do wysokości.

Sąd Okręgowy jako sąd meriti w granicach wniesionej apelacji, co wynika z dyspozycji art. 378 § 1 k.p.c., rozważa na nowo zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym dokonuje jego samodzielnej oceny prawnej. Powyższa analiza pozwala stwierdzić, że stanowisko Sądu drugiej instancji w zakresie ustaleń faktycznych pokrywa się z ustaleniami zawartymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, tym samym niecelowym jest ich powtarzanie. Natomiast w zakresie oceny prawnej stwierdzić należy, że wywody zaprezentowane w apelacji, w tym podniesione zarzuty, nie stanowiły wystarczającej podstawy do weryfikacji orzeczenia Sądu Rejonowego w postulowanym przez skarżącego kierunku, choć Sąd drugiej instancji na ich podstawie odmiennie ocenił długość uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowaną.

Zarzuty apelacji, tak w zakresie naruszenia prawa procesowego, jak i naruszenia prawa materialnego sprowadzały się w istocie do zakwestionowania przyjętego przez Sąd Rejonowy uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowaną ponad okres ustalony w opinii biegłego sądowego na 6 dni. Konfrontując ten zarzut ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym Sąd Okręgowy na wstępie zauważa, że skarżący błędnie przyjmuje, iż powodowie starali się wykazać, że normalnym następstwem szkody była konieczność wynajmu pojazdu zastępczego w okresie od 9 do 31 sierpnia 2011 r., tj. w okresie 23 dni. Już bowiem z twierdzeń pozwu i załączonej do niego faktury VAT nr (...) (k. 24) wynika, że powodowie obciążyli poszkodowaną wynajmem pojazdu za 17 dni (2 + 6 + 9 dni), co dało kwotę 8.364 zł brutto, z której powodowi dochodzili w tym procesie tylko 5.100 zł. I chociaż powodowie nie wyjaśnili przyczyn takiego ograniczenia żądania, ani nie wskazali, które dokładnie dni sierpnia 2011 r. objęte zostały powyższą fakturą, to bez wątpienia pierwotnie żądana od pozwanego kwota odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego stanowiła równowartość 17 a nie 23 dni tegoż najmu, przy stawce dobowej 400 zł netto.

Analizując zatem zarzuty apelacji w kontekście żądania odszkodowania za 17 dni najmu Sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że uwzględniając opinię biegłego, która w całości została zaaprobowana przez Sąd Rejonowy, łączny uzasadniony okres najmu winien wynosić 11 dni.

Otóż przedmiotowy pojazd został oddany do naprawy w dniu 9 sierpnia 2011 r. i podczas demontażu uszkodzonego zderzaka okazało się, że zachodzi konieczność wymiany tylnej ściany wewnętrznej, co zrodziło potrzebę dokonania dodatkowych oględzin przez zakład ubezpieczeń. Konieczność dokonania ponownych oględzin powodowie zgłaszali pozwanemu trzykrotnie, w dniach 9, 10 i 12 sierpnia 2011 r. Oględziny te odbyły się w dniu 13 sierpnia i w ich wyniku pozwany pismem z dnia 23 sierpnia zawiadomił poszkodowaną o przyznaniu dodatkowego odszkodowania w wysokości 620,16 zł (k. 18-19). A zatem od 9 do 13 sierpnia (5 dni), a więc w okresie oczekiwania na dodatkowe oględziny przez przedstawiciela pozwanego, uzasadnione było wynajmowania pojazdu zastępczego przez poszkodowaną, gdyż pomimo niedużego zakresu uszkodzeń oraz łatwości i krótkotrwałości demontażu i ponownego montażu nakładki tylnego zderzaka ( vide opinia biegłego sądowego k. 221), praktycznie niemożliwe byłoby uwzględnienie tego pojazdu w grafiku jazd kursantów z perspektywą konieczności jego podstawienia do ponownych oględzin, przy ewidentnej opieszałości strony pozwanej w tym zakresie. Inaczej natomiast w ocenie Sądu Okręgowego przedstawiała się sytuacja już po dokonaniu w dniu 13 sierpnia dodatkowych oględzin. Skoro bowiem pojazd R. (...) był przez kilka miesięcy, pomimo rzeczonych uszkodzeń, eksploatowany na potrzeby nauki jazdy, to po wykonaniu dodatkowych oględzin - do czasu sporządzenia kalkulacji przez pozwany zakład ubezpieczeń i zawiadomienia o tym poszkodowanej, nieuzasadnione było pozostawienie pojazdu w warsztacie naprawczym skoro, jak wskazał biegły sądowy, koszt ponownego montażu zderzaka wyniósłby jedną roboczogodzinę (95 zł netto), a więc znacznie mniej niż dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego (400 zł netto). Ponadto po uzyskaniu decyzji pozwanego poszkodowana mogła ustalić z warsztatem naprawczym dogodny dla obu stron termin podstawienia samochodu do naprawy, której ekonomicznie uzasadniony okres biegły określił na 6 dni (łącznie z oględzinami i zakupem części).

Z powyższych przyczyn Sąd drugiej instancji uznał, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego, przy uwzględnieniu ekonomicznie uzasadnionego czasu naprawy (6 dni) i oczekiwania na dodatkowe oględziny (5 dni) wyniósł 11 dni. Ustalając zaś datę dodatkowych oględzin na dzień 13 sierpnia 2011 r. Sąd Okręgowy uwzględnił stanowisko samych powodów i uzupełniającą opinię biegłego. Mianowicie w piśmie procesowym z dnia 2.04.2014 r. (k. 231) powodowi wskazali, że pozwany ostatecznie dokonał oględzin pojazdu poszkodowanej w dniu 13 sierpnia 2011 r., co koresponduje z wyjaśnieniami biegłego na rozprawie w dniu 18.06.2014 r. (k. 255), który wskazał okres od 9 do 13 czerwca jako oczekiwanie na dokonanie dodatkowych oględzin. I chociaż biegły wskazał miesiąc „czerwiec” zamiast „sierpień”, to Sąd Okręgowy potraktował to jako oczywistą omyłkę biegłego, który zapewne sporządza wiele opinii na temat uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego, a w tej sprawie nie było sporu w zakresie daty podstawienia auta do naprawy i wynikłej z tego potrzeby dodatkowych oględzin. Co prawda powodowie we wcześniejszym piśmie procesowym z dnia 29.11.2013 r. (k. 180) wskazywali, że dodatkowe oględziny pojazdu zostały przeprowadzone dopiero 23 sierpnia 2011 r., lecz nie sposób się z tym zgodzić, gdyż data „23 sierpnia 2011 r.”, to data decyzji pozwanego o przyznaniu dodatkowego odszkodowania w wyniku ponownych oględzin samochodu, a pismem z 16 sierpnia 2011 r. powodowie zwrócili się do pozwanego o przesłanie kalkulacji naprawy samochodu sporządzonej po dokonaniu dodatkowych oględzin (k. 16), a więc oczywistym jest, że oględziny nie mogły być w dniu 23 sierpnia.

Konsekwencją przyjęcia, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wyniósł 11 dni jest ustalenie odszkodowania z tego tytułu w wysokości 5.412 zł brutto [11 dni x 400 zł + 23% VAT]. A ponieważ powodowie dochodzili w tym zakresie kwoty niższej (5.100 zł), to apelacja pozwanego, jakkolwiek częściowo usprawiedliwiona co do zasady (tj. odnośnie 6 dni nieuzasadnionego najmu pojazdu zastępczego), podlegała ostatecznie oddaleniu.

Powyższej konkluzji nie mógł zmienić zarzut apelacji dotyczący uznania w zaskarżonym wyroku, że powodom należy się odszkodowanie odpowiadające kosztowi najmu z uwzględnieniem podatku VAT. Po pierwsze, powodowie nie musieli wykazywać, że poszkodowana była uprawniona do otrzymanie odszkodowania w kwocie brutto, a więc z VAT-em, gdyż wobec niezakwestionowania przez pozwanego rodzaju prowadzonej przez poszkodowaną działalności gospodarczej nie była to kwestia faktu, tylko prawa. Po drugie, Sąd Rejonowy w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku wskazał przepis ustawy o podatku od towarów i usług, z którego wynika zwolnienie poszkodowanej od rzeczonego podatku w zakresie prowadzonej działalności edukacyjnej – szkolenia kierowców, zaś pozwany w apelacji nawet nie próbował zanegować prawidłowości zastosowania prawa w tym zakresie, co czyni zbędnym powielanie trafnej argumentacji Sądu pierwszej instancji.

Zatem i w tej części apelacja okazała się bezzasadna, co skutkowało jej oddaleniem w całości (art. 385 k.p.c.).

Wobec faktu, że pozwany przegrał proces w całości, to o kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. oraz przy zastosowaniu § 13 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

SSO A. Woźniak SSO P. Sałamaj SSR del. A. Wójcik-Wojnowska