Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powodowie: J. O. (2) i J. O. (1) prowadzący działalność gospodarczą jak wspólnicy spółki cywilnej (...) domagali się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 19.898,94 zł wraz z należnymi odsetkami oraz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powodowie podali, że wykonali detale do produktów pozwanego. Na tej podstawie powodowie obciążyli pozwanego fakturami nr: (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...). Pozwany nie zapłacił powodom w/w faktur. Powodowie wezwali pozwanego do zapłaty, a pozwany nie spełnił żądania powoda.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 czerwca 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem powodów oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany podał, że strony współpracują od 2010 r., a powodowie dostarczali pozwanej zespawane stelaże do foteli (...) wraz ze stopami, które są montowane m. in. w ambulansach w Niemczech i Anglii. Pozwanemu zgłoszono zastrzeżenia do foteli wyprodukowanych w 2011 i 2012 r. Pozwany przyznał, iż na jego zlecenie powodowie wykonali fotele (...) oraz części do nich, ujęte na fakturach nr (...). Ponieważ od 2013 r. powodowie w sposób nienależyty wykonywali umowę, więc pozwany wstrzymał się z płatnością w/w faktur. Pozwany otrzymał liczne reklamacje od swoich kontrahentów dotyczące wyginania się i urywania stóp przy fotelach (...). Pozwany wielokrotnie składał zgłoszenia reklamacyjne drogą telefoniczną, ale powodowie byli w związku z nimi bierni. W tej sytuacji pozwany był zmuszony do powierzenia wymiany tych elementów osobie trzeciej. Z uwagi na fakt, iż wadliwe fotele są zamontowane w ambulansach, kontrahenci pozwanego zażądali wymiany wszystkich foteli wyprodukowanych po 2011 r. W ocenie pozwanego istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, iż także fotele wykonane w późniejszym okresie są wadliwe. Pozwany nie chcąc brać na siebie odpowiedzialności za kolejne przypadki ujawnienia wad, zobowiązał się do wymiany foteli. W konsekwencji pozwany wstrzymał się z płatnościami faktur do czasu wyjaśnienia wszystkich okoliczności.

Sąd Rejonowy ustalił, iż strony od 2010 r. prowadziły współpracę w ramach której powodowie wykonywali na zamówienie pozwanego elementy stelaży do foteli (...) wraz ze stopami, które były montowane w ambulansach w Niemczech i Anglii. Pozwany dostarczał powodom detale, a powodowie wykonywali spawanie detali, tj. tzw. planszy górnej i dolnej oraz stopy stelażu. Te elementy były spawane wraz z rurą dostarczaną przez powodów. Tak wykonany stelaż fotela był następnie przesyłany do pozwanego, który dokonywał montażu fotela. Kontrahenci pozwanego złożyli reklamacje w związku z pękaniem spawu łączącego stopy z resztą stelaża. W związku z tym, w jednym wypadku pracownicy pozwanego dokonywali wymiany stelaży w Niemczech. Pozwany dokonał wymiany całej partii stóp „z ostrożności”, pozostając w przekonaniu o możliwości ujawnienia się wad w całej partii stelaży z elementami powodów. Na skutek pierwszej reklamacji pozwany wymienił 17 stóp, z partii w której jedna stopa okazała się wadliwa. Następnie, z tych samych względów wymieniono 40 stóp. Pozwany poniósł koszty wymiany wszystkich foteli u swojego niemieckiego kontrahenta, przedsiębiorstwa (...) w kwotach 1.880,72 euro oraz 3.831,80 euro. Pozwany oczekiwał, że powodowie będą partycypować w kosztach wymiany, na co powodowie nie wyrazili zgody. Pozwany złożył u powodów reklamacje dotyczące elementów do foteli objętych fakturą nr (...). Powód nie odpowiedział na w/w reklamacje, nie dochodził przyczyny powstania uszkodzenia stóp stelaży. W dniu 17 stycznia 2013 r. powodowie wystawili fakturę nr (...) na kwotę 7.995,00 zł za 20 stelaży do foteli (...). Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 7 lutego 2013 r. W dniu 31 stycznia 2013 r. powodowie wystawili fakturę nr (...) na kwotę 1.658,04 zł za 50 sztuk blokady do foteli (...) oraz 28 sztuk tulei. Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 2 marca 2013 r. Tego dnia powodowie wystawili także fakturę nr (...) na kwotę 4.956,90 zł tytułem wykonania 1 prototypu fotela, 16 sztuk tulei, 16 sztuk kostki. Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 2 marca 2013 r. W dniu 22 lutego 2013 r. powodowie wystawili fakturę nr (...) na kwotę 1.537,50 złotych za blokady fotela (...). Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 24 marca 2013 r. W dniu 28 lutego 2013 r. powodowie wystawili fakturę nr (...) na kwotę 3.690,00 złotych tytułem wykonania stelaża fotela (...) i siedziska w ilości 10 sztuk. Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 30 marca 2013 r. Tego dnia powodowie wystawili także fakturę nr (...) na kwotę 61,50 zł tytułem wykonania 1 sztuki prototypu siedziska do fotela. Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 30 marca 2013 r. Pozwany nie zapłacił powodom w/w należności, a powodowie wezwali pozwanego do spełnienia tego świadczenia. Pozwany nie spełnił żądania powodów, informując, iż nie zapłaci w/w faktur w związku z wykrytymi wadami konstrukcji stalowych foteli, które zostały wykonane przez powodów, z uwagi na poniesione przez pozwanego koszty usunięcia tych wad. W dniu 9 maja 2013 r. powodowie wnieśli do tut. Sądu pozew w niniejszej sprawie. W dniu 12 czerwca 2013 r. pozwany wezwał powodów do zapłaty kwoty 12.666,71 zł tytułem zwrotu kosztów wymiany wadliwych elementów stelażach foteli wykonanych przez powodów, które zostały poniesione przez pozwanego.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedstawionych przez strony, które nie budziły wątpliwości, co do swej autentyczności i nie były kwestionowane przez strony, a także na podstawie zeznań świadków: F. W., F. N., A. P., powoda J. O. (1). Sąd dał wiarę również zeznaniom prezesa zarządu pozwanego M. A. w części dotyczącej wzajemnej współpracy stron, reklamacji złożonej pozwanemu przez jego kontrahenta – przedsiębiorstwo (...), poniesienia przez pozwanego kosztów wymiany foteli w samochodach używanych przez przedsiębiorstwo (...). Sąd nie dał wiary zeznaniom prezesa zarządu pozwanego M. A. w części dotyczącej wadliwości wszystkich stelaży foteli wytworzonych przez powodów. W tym zakresie zeznania pozwanego stanowiły jego subiektywną opinię, która nie znalazła wsparcia w pozostałym materiale dowodowym ujawnionym w sprawie. Na podstawie art. 217 § 2 k.p.c. Sąd oddalił wnioski o dopuszczenie dowodu, pisma z 14 maja 2014 r., pisma powodów z dnia 22 maja 2014 r., 24 maja 2014 r. sprawozdania z badań nr (...), faktury VAT nr (...), dokumentu WZ potwierdzającego odbiór towaru z dnia 5 września 2012 r., specyfikacji dostawy z dnia 30 października 2012 r., karty nr (...), pisma z dnia 19 kwietnia 2013 r. uznając te dowody za spóźnione. Na podstawie art. 217 § 3 k.p.c. Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków S. K.,T. R.na okoliczność ustalenia złożenia reklamacji przez przedsiębiorstwo (...), poniesienia przez pozwanego kosztów wymiany foteli w samochodach użytkowanych przez (...), albowiem nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Z tego samego względu Sąd oddalił także wniosek dowodowy pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego.

W ocenie Sądu strony zawierały stale umowy o dzieło. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Zapłata wynagrodzenia za wykonane dzieło przez zamawiającego powoduje wygaśnięcie zobowiązania dopiero wówczas, gdy przyjmujący zamówienie otrzymał gotówkę, lub też uznany został jego rachunek bankowy albo obciążony został rachunek zamawiającego. Jeżeli zaś dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 § 1 k.c.). Sąd zważył, iż zgodnie z art. 638 k.c. do rękojmi za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży, chyba, że co innego wynika z przepisów zawartych w kodeksie cywilnym w tytule – umowa o dzieło. Stosownie zaś do treści art. 556 § 1 k.c. w zw. z art. 638 k.c. przyjmujący zamówienie jest odpowiedzialny względem zamawiającego, jeżeli rzecz będąca przedmiotem umowy ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił zamawiającego, albo jeżeli rzecz została jemu wydana w stanie niezupełnym. Wada fizyczna występuje wtedy, gdy wartość lub użyteczność rzeczy została zmniejszona, biorąc pod uwagę cel oznaczony w umowie, albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jak również, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, lub rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym. Podkreślić należy w tym kontekście, że udowodnienie wady i zachowania aktów staranności (zbadanie rzeczy i powiadomienie sprzedawcy o wadzie) obciążą zamawiającego (por. wyrok SN z dnia 14 listopada 2008 r., V CSK 174/08, LEX nr 477605). Odnosząc to do realiów przedmiotowej sprawy, kluczowe było, że reklamacje pozwanego odnosiły się do elementów wydanych w 2012 ew. w 2011 r., nie doszło zaś nawet do zgłoszenia reklamacji odnośnie elementów objętych fakturami nr (...). Tymczasem nawet jeżeli wszystkie fotele wyprodukowane w 2011 czy 2012 r. byłyby wadliwe, to nie można z tego wnioskować o wadzie stelaży foteli wyprodukowanych w 2013 r. Nadto, należało zważyć, iż każde zamówienie składane przez pozwanego dotyczyło wykonania przez powodów kolejnej partii stelaży oraz detali. Stąd też pozwany podnosząc zarzut z tytułu rękojmi za wady, winne był zawiadomić powodów o wykrytej wadzie w zakresie danej partii stelaży oraz detali, a także wykazać, iż dokonał w tym zakresie aktów staranności, tj. złożył reklamacje dotyczącą wady niezwłocznie po jej wykryciu (art. 563 § 1 k.c. w zw. z art. 638 k.c.). Pozwany nie wykazał, iż składał reklamacje dotyczące stelaży i detali foteli (...) ujętych na fakturach (...), stąd też nawet, gdyby przyjąć, iż wytworzone przez powodów stelaże w 2013 r. okazały się wadliwe, to pozwany utracił prawo do podnoszenia zarzutu z rękojmi w tym zakresie. Bezskuteczna była w końcu argumentacja pozwanego związana z obowiązkiem wymiany wszystkich potencjalnie wadliwych elementów foteli, którego pozwany dobrowolnie podjął się na rzecz swoich kontrahentów. Pozwani bowiem nie zaakceptowali oferty pozwanego, wedle której mieliby ponosić część kosztów wymiany.

Odnośnie zarzutu potrącenia, wskazać należy, że pozwany podniósł go dopiero na rozprawie w dniu 18 lutego 2014 r., jakkolwiek twierdzenia dokumenty, na których oparto ten zarzut były znane pozwanemu już przed zawiśnięciem sporu, w szczególności z 12 czerwca 2013 r. pochodziło skierowane do powodów wezwanie do zapłaty należności o której tu mowa, a pozwany nawet nie usiłował uprawdopodobnić okoliczności wskazanych w art. 207 § 6 k.p.c. W ocenie Sadu, zatem twierdzenie to należało pominąć jako spóźnione.

Sąd Rejonowy uznał, zatem iż pozwany nie zapłacił powodowi należnego wynagrodzenia za wykonane usługi, więc popadł wobec powodów w zwłokę ze spełnieniem tego świadczenia (art. 476 k.c.). Jeżeli zaś dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 § 1 k.c.). Wobec powyższego powodowie mieli prawo domagać się od pozwanego zapłaty wynagrodzenia oraz naliczyć odsetki za zwłokę w zapłacie w/w należności. Mając powyższe na uwadze, Sąd Rejonowy na podstawie art. 627 k.c. zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów 19.898,94 zł. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany , zarzucając w szczególności :

Naruszenie prawa procesowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy:

- art. 207 § 6 k.p.c. poprzez pominięcie, jako spóźniony, procesowego zarzutu potrącenia podniesionego przez pozwanego na terminie rozprawy z dnia 18 lutego 2014 roku, pomimo iż czynność procesowa pozwanego w postaci zarzutu potrącenia została dokonana niezwłocznie po złożeniu stronie powodowej oświadczenia o potrąceniu,

- art. 217 § 2 k.p.c. polegające na oddaleniu wniosków dowodowych strony pozwanej w postaci pisma z dnia 12 maja 2014 roku, sprawozdania z badań nr (...), faktury VAT nr (...), dokumentu WZ potwierdzającego odbiór towaru z dnia 5 września 2012 roku, specyfikacji dostawy z dnia 30 października 2012 roku, karty nr (...) oraz pisma z dnia 19 kwietnia 2013 roku w konsekwencji uznania przedmiotowych dowodów za spóźnione, pomimo iż pozwany uprawdopodobnił, że zgłoszony pismem z dnia 12 maja 2014 roku wniosek o przeprowadzenie dowodu ze wskazanych wyżej dokumentów nie mógł zostać zgłoszony na wcześniejszym etapie postępowania, a jego uwzględnienie nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy,

art. 217 § 3 k.p.c. w zw. z 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku strony pozwanej o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków S. K. oraz T. R.na okoliczności wskazane w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 16 lipca 2013 roku, pomimo że przedmiotem wnioskowanego dowodu był fakt mający dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie,

- art. 217 § 3 k.p.c. w zw. z 227 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczności wskazane w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 16 lipca 2013 roku oraz pisma z dnia 12 maja 2014 roku, pomimo że przedmiotem wnioskowanego dowodu był fakt mający dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie,

- art. 232 zd. 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie, iż pozwany nie wykazał aby wykonane przez powodów detale do foteli objęte wskazanymi w pozwie fakturami (...) dotknięte były wadami, podczas gdy w toku niniejszego postępowania pozwany zgłosił na przedmiotową okoliczność wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, który bezzasadnie został oddalony przez Sąd I instancji,

- art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny sędziowskiej polegające na uznaniu, iż pozwany nie zawiadomił powodów o wykrytej wadzie wykonanych przez nich produktów oraz nie zachował wymaganych przepisami prawa aktów staranności w zakresie przeprowadzenia procedury reklamacyjnej, a w konsekwencji błędnym ustaleniu, że pozwany utracił prawo do podnoszenia zarzutu z tytułu rękojmi,

- art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny sędziowskiej polegające na błędnym uznaniu dowodu z zeznań prezesa zarządu pozwanego M. A. za niewiarygodny w części dotyczącej wadliwości wszystkich stelaży wytworzonych przez powodów,

- art. 233 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie polegającą na przyjęciu, iż nie doszło do zgłoszenia reklamacji odnośnie elementów objętych fakturami (...) wskazanymi w pozwie,

- art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny sędziowskiej polegające na sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania ustaleniu w przedmiocie braku podstaw do przyjęcia faktu wystąpienia wad elementów do foteli wykonanych przez powoda na przełomie 2012 oraz 2013 roku,

- art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak wyjaśnienia w uzasadnieniu skarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd Rejonowy uznał, iż wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków S. K. oraz T. R.nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy oraz poprzez brak wyjaśnienia w uzasadnieniu skarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd Rejonowy uznał, iż wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy podczas gdy okoliczności, na których wykazanie zostały zgłoszone owe dowody odnosiły się do faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie,

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu Rejonowego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na całkowicie błędnym przyjęciu, iż powodowie nie odpowiedzieli na zgłoszoną przez pozwanego reklamację elementów wykonanych przez powodów,

- naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności: art. 498 § 1 i 2 k.p.c. poprzez jego błędną wykładnię prowadzącą do przyjęcia, iż zarzut potrącenia należy uznać za spóźniony w sytuacji, gdy opiera się na okolicznościach znanych stronie przed zawiśnięciem sporu, podczas gdy zgłoszenie przedmiotowego zarzutu jest możliwe na każdym etapie postępowania przed sądem I instancji, jak również w postępowaniu apelacyjnym przy uwzględnieniu jego szczególnych wymogów, - art. 498 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 499 k.c. poprzez jego błędną wykładnię prowadzącą do przyjęcia, iż podniesiony w toku niniejszego postępowania zarzut potrącenia należy uznać za spóźniony, podczas gdy przedmiotowa czynność procesowa została dokonana niezwłocznie po złożeniu stronie powodowej oświadczenia o potrąceniu stanowiącego jego materialnoprawną podstawę, - art. 563 § 1 k.c. w zw. z art. 638 k.c. poprzez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na przyjęciu, iż pozwany utracił prawo do ponoszenia zarzutu z tytułu rękojmi.

Wobec powyższego pozwany wniósł o zmianę wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego , przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków: S. K., T. R., jak również przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych wyżej w apelacji – na okoliczności wskazane w pismach procesowych. Ewentualnie pozwany wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania , pozostawiając sądowi I instancji rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za I i II instancję.

Powód w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja okazała się uzasadniona.

Zasadniczym błędem sądu I instancji było naruszenie art. 207 § 6 kpc poprzez bezpodstawne pominięcie zarzutu potrącenia podniesionego przez pozwanego na terminie rozprawy z dnia 18 lutego 2014 roku. Niewątpliwe zarzut ten nie był spóźniony w świetle art. 207 § 6 kpc , skoro poczyniono go niezwłocznie po złożeniu oświadczenia o potrąceniu. Jak słusznie zauważa pozwany , zarzut potrącenia nie może być utożsamiany z samym potrąceniem , gdyż jest czynnością procesową. Samo zaś oświadczenie o potrąceniu stanowi materialnoprawną podstawę zarzutu potrącenia. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd , iż dla skuteczności potrącenia jest w zasadzie obojętne, kiedy oświadczenie o potrąceniu będzie złożone ( por. art. 499 kc ) , o ile zostanie złożone w czasie istnienia tzw. stanu potrącalności. W szczególności oświadczenie to może być złożone po doręczeniu stronie przeciwnej odpisu pozwu. W tej ostatniej sytuacji oświadczenie o potrąceniu (mające charakter materialnoprawny) może zostać połączone z procesowym zarzutem potrącenia ( por. m. in. wyrok SN z dnia 23 stycznia 2004 r., III CK 251/02, LEX nr 197447; wyrok SN z dnia 4 lutego 2004 r., I CK 181/03, LEX nr 163977; wyrok SN z dnia 28 kwietnia 2005 r., III CK 540/04, LEX nr 345529). Oczywistym jest , że przed złożeniem oświadczenia o potrąceniu pozwany nie mógł podnieść owego zarzutu. Sąd Rejonowy niewątpliwe postąpił niezgodnie z art. 207 § 6 kpc , nie ma bowiem w tym przypadku znaczenia ustalanie kiedy możliwe było – z uwagi na okoliczności sprawy – złożenie oświadczenia o potrąceniu , istotne jest zaś kiedy ono faktycznie zostało złożone i jaki termin upłynął pomiędzy złożeniem oświadczenia o potrąceniu a podniesieniem procesowego zarzutu z tego tytułu. Należy zatem uznać , iż pozwany uprawdopodobnił , że nie zgłosił powyższego zarzutu w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy. Nie przesądza to oczywiście o zasadności owego zarzutu , niemniej sąd I instancji bezpodstawnie uchylił się od zbadania zasadności jednego z zasadniczych zarzutów podniesionych przez pozwanego przedstawiającego do potrącenia swoje roszczenia z tytułu kosztów reklamacji , którymi pozwanego obciążył kontrahent niemiecki. Należy wskazać , iż owe oświadczenie zostało złożone bezpośrednio powodowi , przez pełnomocnika pozwanego umocowanego do składania oświadczeń mających skutki o charakterze materialnoprawnym. Sąd I instancji , naruszając art. 217 § 2 kpc , pominął też dowód z dokumentu w postaci sprawozdania z badań (...) w B. zawnioskowanego w piśmie z dnia 12 maja 2014 r. Pozwany nie mógł wcześniej złożyć wniosku o przeprowadzenie owego dowodu skoro dopiero przed terminem rozprawy w dniu 6 maja 2014 r. otrzymał ową ekspertyzę , uprawdopodobnił zatem należycie , iż nie zgłosił tego wniosku dowodowego wcześniej bez swej winy. Nie można zatem było oddalać powyższego wniosku jako spóźnionego. Bezpodstawnie oddalony został również wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków S. K. oraz T. R., gdyż niewątpliwe – w świetle konieczności zbadania zarzutu potrącenia dotyczącego przecież obciążających pozwanego roszczeń jego kontrahentów z tytułu kosztów reklamacji – dla rozstrzygnięcia sprawy ma znaczenie podnoszona w sprzeciwie kwestia zbadania okoliczności reklamacji zgłaszanych przez kontrahentów pozwanej. To samo dotyczy oddalenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego , w szczególności na okoliczności nieprawidłowości i złej jakości prac związanych z wykonywaniem przez powoda foteli , gdyż taka decyzja mogłaby ewentualnie zostać podjęta po zebraniu pozostałego materiału dowodowego gdyby okazało się , że jest on wystarczający dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd odwoławczy stwierdza , iż wnioski dowodowe dotyczące opinii biegłego i przesłuchania świadków zostały złożone już w sprzeciwie od nakazu zapłaty a okoliczności na jakie dowody te mają być przeprowadzone są niewątpliwie istotne dla sprawy. Konieczne jest bowiem wyjaśnienie czy pozwany udowodnił istnienie roszczeń wobec powoda objętych oświadczeniem o potrąceniu , w oparciu o które sformułowano zarzut potrącenia. Jak już wyżej bowiem wskazano , pomijając zarzut potrącenia Sąd I instancji nie zbadał jego zasadności , co jest konieczne dla rozstrzygnięcia o zasadności roszczeń powoda. Słusznie przy tym wskazuje pozwany , iż sąd I instancji naruszył przy tym art. 328 § 1 kpc , w istocie nie uzasadniając z jakich przyczyn pominął owe wnioski dowodowe. Sąd I instancji nie miał też prawa pominąć wniosków pozwanego o przeprowadzenie dowodu z pozostałych ( poza sprawozdaniem z badań (...) ) dokumentów opisanych w apelacji , czym naruszył art. 217 § 2 kpc. Nawet bowiem przy założeniu , iż wnioski te były spóźnione , to ich uwzględnienie nie powodowałoby zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Z brzmienia art. 217 § 2 kpc ( użycie spójnika „lub” ) wynika jednoznacznie , iż okoliczność , że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy , jest samodzielną przesłanką do przeprowadzenia danego dowodu. Nie przesądza to oczywiście o ocenie danego dowodu. Co do zasady zaś przeprowadzenie dowodu z dokumentu nie wpływa na przedłużenie procesu. Pozwany złożył na rozprawie w dniu 20 maja 2014 r. zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc w przedmiocie oddalenia powyższych wniosków dowodowych , miał zatem prawo złożyć stosowny zarzut w apelacji.

Należy zatem uznać , iż Sąd I instancji wydał orzeczenie zaniechując zbadania przede wszystkim zarzutu potrącenia i bezpodstawnie przy tym oddalając wnioski dowodowe pozwanego zmierzające do wykazania między innymi zasadności owego zarzutu , przez co nie rozpoznał istoty sprawy. W doktrynie nierozpoznanie istoty sprawy ujmuje się na ogół jako niezbadanie podstawy merytorycznej dochodzonego roszczenia (dochodzonego tak powództwem głównym, jak i powództwem wzajemnym). Do sytuacji takiej dojdzie przykładowo, jeżeli sąd nie wniknął w ogóle w całokształt okoliczności sprawy, gdyż pozostając w mylnym przekonaniu ograniczył się do zbadania jedynie zagadnienia legitymacji procesowej jednej ze stron, przedawnienia, prekluzji, w konsekwencji czego przedwcześnie oddalił powództwo. Analizowane sformułowanie obejmuje jednak również sytuację, w której sąd całkiem zaniechał ustosunkowania się (zbadania i wyjaśnienia) do merytorycznych zarzutów pozwanego ( por. T. Wiśniewski , komentarz do art. 386 kpc , LEX ). Pogląd taki prezentowany jest również w orzecznictwie , m. in. SA w Łodzi w wyroku z dnia 2013-09-16, sygn. akt I ACa 360/13 , LEX nr 1372322 stwierdził , iż nierozpoznanie istoty sprawy oznacza zaniechanie przez sąd zbadania materialnej podstawy żądania pozwu albo pominięcie merytorycznych zarzutów pozwanego , zaś ocena czy sąd pierwszej instancji rozpoznał istotę sprawy dokonuje się na podstawie analizy żądań pozwu i przepisów prawa materialnego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia.

W niniejszej sprawie , wobec błędnego pominięcia przez Sąd Rejonowy zasadniczego w istocie zarzutu pozwanego jakim był zarzut potrącenia i oddalenia wniosków dowodowych dotyczących m. in. zasadności owego zarzutu , koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, pozostawiając Sądowi Rejonowemu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego , gdyż sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy. Ponownie rozpoznając sprawę , sąd I instancji winien dopuścić dowód ze wskazanych w apelacji dokumentów i zeznań świadków S. K. oraz T. R., na okoliczności związane w szczególności ze zbadaniem zasadności roszczeń pozwanego objętych oświadczeniem o potrąceniu a po przeprowadzeniu powyższych dowodów rozważyć kwestię dopuszczenia zawnioskowanego przez pozwanego dowodu z opinii biegłego i w oparciu o tak zebrany materiał dowodowy rozstrzygnąć sprawę. Dopiero przeprowadzenie postępowania w takim zakresie umożliwi prawidłowe rozstrzygnięcie o zasadności żądań powoda mając na względzie w szczególności ocenę zasadności zarzutu potrącenia. W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 386 § 4 kpc.