Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 34/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2013 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Urszula Wynimko

Sędziowie:

SSO Barbara Puchalska

SSR del. Jolanta Klimowicz-Popławska (spr.)

Protokolant:

st. sekr. sądowy Zofia Szczęsnowicz

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2013 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej
w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 13 listopada 2012 r. sygn. akt XI C 1257/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1. w punkcie 1 w ten sposób, że zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda M. K. kwotę 1.994,49 zł (jeden tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt cztery złote czterdzieści dziewięć groszy) wraz z odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 21 stycznia 2010 roku do dnia zapłaty i oddala powództwo w pozostałym zakresie ;

2. w punkcie 2 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 1.089,65 zł,
w tym kwotę 481,26 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego;

3. w punkcie 3 w ten sposób, że nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Białymstoku) kwotę 132,78 zł tytułem brakującej części kosztów sądowych;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego kwotę 323 zł, w tym kwotę 234 zł
z tytułu kosztów zastępstwa procesowego
.

UZASADNIENIE

Powód M. K. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 2. 239,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 stycznia 2010 do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż pozwany ponosi odpowiedzialność w ramach ubezpieczenia AC za szkodę powstałą w dniu 18 grudnia 2009 roku w samochodzie marki T. (...) o nr rejestracyjny (...) stanowiącym własność K. D.. Właściciel przedmiotowego pojazdu scedował na rzecz powoda wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania przysługującego mu z tytułu umowy ubezpieczenia. Dochodzona kwota stanowi różnicę między kwotą w wysokości 7 415,40 zł, jaką poszkodowany poniósł tytułem kosztów naprawy pojazdu, a kwotą w wysokości 5 175,42 zł, którą pozwany wypłacił w wyniku likwidacji szkody z ubezpieczenia AC.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wskazał, iż nie kwestionuje swojej odpowiedzialności co do zasady, a także że wyliczył koszty naprawy przedmiotowego pojazdu zgodnie z warunkami łączącej strony umowy, a mianowicie przepisem § 22 ust 4 owu autocasco dla klienta indywidualnego. W związku z tym, że powód udokumentował naprawę pojazdu fakturą bez uprzednich uzgodnień z pozwanym, ubezpieczyciel był uprawniony do ustalenia odszkodowania na podstawie tej faktury, ale zweryfikowanej do poziomu średnich cen usług naprawczych stosowanych na terenie działalności jednostki organizacyjnej (...) likwidującej szkodę oraz cen części zamiennych i materiałów maksymalnie do wartości zawartych w systemie A. lub E.. W wyniku weryfikacji pozwany uznał za uzasadnione koszty naprawy samochodu na kwotę 5 175,42 zł i przyjął, iż w fakturze zastosowano zawyżone stawki za rbg, a poza tym powód zawyżył koszt naprawy/wymiany chłodnicy.

Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 13 listopada 2012 roku oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego oraz nakazał pobranie od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwoty 132,78 zł tytułem brakującej części kosztów sądowych.

Sąd Rejonowy za bezsporne uznał odpowiedzialność pozwanego w ramach ubezpieczenia AC za szkodę powstałą w dniu 18 grudnia 2009 roku w samochodzie marki T. (...) o nr rejestracyjny (...) oraz fakt, iż na podstawie umowy cesji powód M. K. nabył od K. D. - właściciela pojazdu - wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania przysługującego mu z tytułu umowy ubezpieczenia AC.

Sąd I instancji przyjął jako niekwestionowane okoliczności, iż powód za naprawę przedmiotowego pojazdu wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 7. 415,40 zł brutto, a pozwany w ramach likwidacji szkody dokonał weryfikacji powyższej faktury i wypłacił świadczenie w kwocie 5. 175,42 zł brutto. Wskazując, iż jedyną kwestią sporną pomiędzy stronami było, czy koszt naprawy samochodu uwzględnia zasady przyjęte w umowie ubezpieczenia AC, a w szczególności § 22 owu, w tym w zakresie wysokości zastosowanej przez powoda stawki rbg i cen części zamiennych Sąd, na wniosek powoda, dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu mechaniki pojazdowej.

Biegły sądowy J. S. (1) w sporządzonej do akt opinii podał, że naprawa przedmiotowego auta wyliczona w oparciu o systemy rozliczeniowe A. oraz przy uwzględnieniu bezspornego zakresu uszkodzeń pojazdu, norm czasowych i cen części zamiennych – oryginalnych, jak również z zastosowaniem 35% amortyzacji eksploatacyjnej wynosi 8. 254,91 zł brutto ( 6. 766,32 zł netto). Przy ustalaniu kosztów naprawy biegły przyjął stawkę 100 zł netto za rbg za prace blacharskie i lakiernicze i stwierdził, że w 2009 roku średnia stawka w regionie (...) stosowana przez nieautoryzowane zakłady blacharsko-lakiernicze wynosiła 100 zł X 100 zł za rbg, natomiast przez zakłady autoryzowane wynosiła 125 zł X 135 zł za rbg. W odpowiedzi na zastrzeżenia pozwanego biegły złożył pismo, w którym wyjaśnił, że zakład naprawczy samochodów prowadzony przez powoda wykonuje usługi na tak wysokim poziomie jak zakłady autoryzowane i ta okoliczność sprawiła, że zostały zastosowane przez powoda stawki typowe dla zakładów autoryzowanych. Dodatkowo biegły podał, iż stawka proponowana przez pozwanego w wysokości 95 zł za rbg nie występowała w latach 2010-2011 na rynku usług pomiędzy podmiotami prowadzącymi zakłady nieautoryzowane o dobrym poziomie technicznym i usługobiorcami zlecającymi naprawy samochodów niezwiązane z wykonaniem umów ubezpieczenia pojazdów AC lub OC.

Podczas rozprawy w dniu 13 listopada 2012 roku biegły podtrzymał w całości swoją opinię stwierdzając, że jego wyliczenia kosztów naprawy pojazdu uwzględniają technologię naprawy stosowaną przez producenta samochodu, ceny oryginalnych, nowych części zamiennych ujęte w systemie A., pomniejszone o 35% upustu, co wynika z wiążącej strony umowy AC i średnie w 2009 roku na rynku lokalnym koszty usług ( 100 zł X 100 zł). Kalkulacja naprawy samochodu sporządzona przez powoda i dane zawarte w wystawionej przez niego fakturze VAT nr (...) świadczą, że powód pominął pomniejszenia cen części zamiennych o 35 % i zastosował wyższy od średniego na rynku lokalnym koszt robocizny, jak również nie stosował technologii naprawy zalecanej przez producenta T..

Sąd Rejonowy na podstawie opinii biegłego, którą uznał za wiarygodną, a także w oparciu o dokumenty źródłowe ( kalkulację i faktury) uznał, iż uzasadniony koszt naprawy samochodu, to kwota 4. 707,42 zł brutto ( 3. 827,17 zł netto). Sąd poczynił samodzielne wyliczenia i przyjął, iż wydatek na części zamienne, to według faktury 3. 341,23 zł netto, którą należało pomniejszyć o 35 % upust, co dało wynik 2 167,17 zł netto. Robocizna, to według kalkulacji, 10,8 rbg pomnożone przez cenę rbg podaną przez biegłego sądowego, czyli 100 zł, daje kwotę 1.080 zł (10,8 X 100 = 1.080). Jeśli chodzi o koszt lakierownia, to ustalono, że czas poświęcony na lakierowanie obejmował 5,8 rbg i wynik ten pomnożony przez stawkę rbg zaproponowaną przez biegłego sądowego daje kwotę 580 zł (5,8 X 100 = 580). Łączny koszt robocizny w wartościach netto, to kwota 1.660 zł netto ( 580 + 1.080 = 1660), natomiast wraz z częściami zamiennymi, to kwota 3. 827,17 zł netto, podwyższona o podatek VAT równa jest kwocie 4. 707, 42 zł brutto.

Sąd Rejonowy stwierdził, że umowa ubezpieczenia łącząca strony jako zasadę przewiduje tryb uzgadniania przez strony, w tym zakład naprawczy wydatku na naprawę jeszcze przed jej dokonaniem, zaś wyjątek od tej reguły stanowi tryb rozliczenia szkody na podstawie dokumentów przedłożonych po naprawie dokonanej bez uprzedniego uzgadniania jej kosztów z ubezpieczycielem. W takiej sytuacji, zgodnie z §22 ust.3 pkt 4 owu ubezpieczyciel ma uprawnienie do zweryfikowania w/w dokumentów w zakresie cen usług stosowanych na danym terenie i części zamiennych maksymalnie do wartości zawartych w systemie A. lub E. .

Zdaniem Sądu I instancji wykładnia wskazanego przepisu umowy prowadzi do wniosku, że ubezpieczyciel ma prawo do dokonania weryfikacji dokumentów potwierdzających koszt naprawy samochodu, przy czym dokonując jej sprawdza i ewentualnie modyfikuje cenę usługi i ceny części zamiennych i materiałów w zakresie ściśle przewidzianym przez umowę, zaś w pozostałej części nie ma podstawy do korekt, przyjmuje dane z tychże dokumentów, o ile nie przekraczają np. cen części w systemie A. lub norm czasowych naprawy określonych przez producenta samochodu. Ubezpieczyciel nie ma uzasadnienia np. do wypłaty większej kwoty niż wynika z przełożonych mu dokumentów, jeśli stwierdzi, że cena danej części w rachunku jest niższa niż zawarta w systemie A.. Mając powyższe na uwadze Sąd I instancji stwierdził, że prawidłowo przeprowadzona weryfikacja dokumentacji ponaprawczej powinna uwzględnić: ceny rynkowe usług motoryzacyjnych wynikające z opinii biegłego sądowego J. S. (100 zł X 100 zł), ceny części zamiennych ujęte w fakturze, gdyż nie są one wyższe od cen wprowadzonych do systemu A., które to ceny jednak powinny być pomniejszone, w myśl umowy ubezpieczenia AC, o 35 %, zaś w pozostałej części bazować na wskazanych przez wykonawcę ilościach jednostek czasowych faktycznie poświęconych na naprawę, skoro te jednostki nie przekraczają norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu T.. Sąd Rejonowy wskazał, że pozwany jako ubezpieczyciel nie odpowiada za koszt naprawy pojazdu powyżej kwoty ustalonej w weryfikacji i na mocy art. 822 k.c. oddalił powództwo.

O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł w myśl przepisów art. 98 § 1 i 3 k.p.c. (zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu), zaś na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 roku, nr 90, poz. 594 z późn. zm.) nakazał powodowi dopłatę w zakresie kosztów procesu związanych z wydatkami na opinię biegłego.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł powód zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

I.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1)  art. 233 kpc przez brak wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w zgodzie z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, co w konsekwencji skutkowało tym, że:

a)  Sąd I instancji przy ustalaniu kwoty odszkodowania należnego powodowi błędnie przyjął, że kwotę wydatkowaną przez powoda na zakup części zamiennych (3.341,23 zł netto) należy pomniejszyć o 35% amortyzację wbrew treści dokumentu pt. „Potwierdzenie pokrycia ubezpieczeniowego” oraz treści § 22 ust. 3 pkt. 4 Ogólnych warunków ubezpieczenia (...) Casco z dnia 9.02.2009 roku, w związku z czym powód miał prawo domagać się zwrotu całości kwoty wydatkowanej na zakup części zamiennych udokumentowanej fakturą VAT o nr. (...) z dnia 20.01.2010 roku

b)  Sąd I instancji błędnie przyjął opierając się na części ustaleń z opinii biegłego, że odszkodowanie przysługujące powodowi z tytułu naprawy pojazdu należy obliczyć na podstawie stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych obowiązującej na datę powstania szkody (w roku 2009 średnia stawka za rbg wynosiła 100/100), podczas gdy powód dokonał naprawy pojazdu w roku 2010, kiedy średnia stawka za rbg wynosiła 110/120, w związku z czym Sąd za podstawę ustaleń w zakresie odszkodowania należnego powodowi powinien przyjąć średnie ceny za rbg obowiązujące w dacie likwidacji szkody (rok 2010), a co za tym idzie wyższą stawkę za rbg stosowaną w tamtym okresie,

- co miało istotny wpływ na wynik sprawy i w konsekwencji skutkowało oddaleniem powództwa.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący na podstawie art. 386 § 1 pkt. 5 kpc wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty dochodzonej pozwem, czyli 2.239,98 zł, ewentualnie

2)  uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a także

3)  rozliczenie i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie w przeważającej części.

O ile Sąd I instancji słusznie przyjął za bezsporne odpowiedzialność pozwanego w ramach ubezpieczenia AC za szkodę powstałą w dniu 18 grudnia 2009 roku w samochodzie marki T. (...) o nr rejestracyjnym (...), rozmiar poniesionej szkody, dokonanie przez poszkodowanego cesji wierzytelności w postaci prawa do odszkodowania na powoda, to ustalenie przez Sąd Rejonowy wysokości odszkodowania obarczone zostało błędem wynikającym z nieprawidłowej interpretacji łączącej strony umowy ubezpieczenia, w tym w szczególności przepisów ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco.

Stosownie do art. 805§ 1 kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełniać określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W przypadku ubezpieczenia majątkowego autocasco, świadczenie ubezpieczyciela polega na zapłacie określonego w umowie ubezpieczenia odszkodowania za szkodę powstałą w pojeździe bądź jego wyposażeniu na skutek zdarzenia objętego zakresem ubezpieczenia. Istotnym elementem łączącego ubezpieczyciela i ubezpieczającego stosunku obligacyjnego są postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco określające zakres ubezpieczenia oraz sposób ustanowienia odszkodowania.

W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, że strony wiązała umowa ubezpieczenia, której element składowy stanowiły przepisy Ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco ustalone uchwałą Zarządu (...) Zakładu (...)/ (...) z dnia 9 lutego 2009 roku, a załączone do akt sprawy (k. 44-53). W związku z tym, że poszkodowany dokonał naprawy pojazdu bez uprzedniego uzgodnienia z pozwanym, do ustalenia odszkodowania znajduje zastosowanie § 22 ust. 3 pkt. 4 ogu, zgodnie z którym podstawę określenia odszkodowania stanowią rachunki naprawy pojazdu, zweryfikowane przez (...) SA do poziomu średnich cen usług naprawczych stosowanych na danym terenie oraz cen części zamiennych i materiałów ( w tym lakierniczych) maksymalnie do wartości zawartych w systemie A. lub E..

W świetle powołanego przepisu w sprawie kluczowe pozostawały dwie kwestie, a mianowicie zasadność zmniejszenia udokumentowanej wysokości cen części zamiennych zastosowanych do naprawy pojazdu o wskaźnik amortyzacji eksploatacyjnej (35%) oraz ustalenie wysokości średnich cen usług naprawczych stosowanych na lokalnym rynku. Wymaga podkreślenia, że zarówno ujęte w fakturze ceny części zamiennych nie przekraczały wartości wskazanych w systemie A., a udokumentowana przez powoda liczba roboczogodzin obejmujących prace blacharskie i lakiernicze nie była wyższa od norm czasowych określonych przez producenta samochodu, które to okoliczności potwierdziła opinia biegłego niekwestionowana w tym zakresie przez strony.

Jak słusznie zauważył skarżący, regulacja zawarta w § 22 ust. 3 pkt. 4 ogu, na którą zasadnie powołał się Sąd Rejonowy, dotyczy ustalenia odszkodowania w wariancie (...) w odróżnieniu do wariantu (...) (§ 22 ust. 2 ogu) przewidującego odmienne warunki wyliczenia odszkodowania. Przy przyjęciu wariantu (...) ustalenie odszkodowania następuje bowiem na podstawie wyceny sporządzonej przez (...) SA według zasad zawartych w systemie A. lub E. bez podatku VAT z zastosowaniem między innymi cen części zamiennych, które pomniejsza się, w zależności od okresu eksploatacji pojazdu, według określonych wskaźników procentowych, który w przypadku eksploatacji pojazdu od 5 do 8 lat wynosi 35%. Istotne jest, że powołane procentowe zmniejszenie cen części zamiennych nie odnosi się do ustalenia odszkodowania w wariancie opisanym w § 22 ust. 3 pkt. 4 ogu, który znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie. Dodatkowo należy wskazać, że z dokumentu zatytułowanego „Potwierdzenie pokrycia ubezpieczeniowego” (k. 6-8 akt szkodowych) jednoznacznie wynika, że ubezpieczający w umowie ubezpieczenia przyjął wariant ubezpieczenia AC (...) oraz warunki ubezpieczenia zgodnie z owu. Należy zatem zgodzić się ze skarżącym, że Sąd Rejonowy wyliczając wysokość odszkodowania należnego powodowi bezpodstawnie obniżył wysokość poniesionych przez poszkodowanego wydatków na części zamienne o 35% amortyzacji eksploatacyjnej, przyjmując w miejsce kwoty 3.341,23 zł netto wskazanej w fakturze VAT nr (...), kwotę 2.167,17 zł netto.

Trafny jest też zarzut skarżącego co do nieprawidłowego przyjęcia przez Sąd I instancji przy ustalaniu odszkodowania średnich stawek roboczogodzin za prace blacharskie i lakiernicze w regionie (...) stosowanych przez nieautoryzowane zakłady blacharsko - lakiernicze w 2009 roku. Należy zauważyć, że zgodnie z § 22 ust. 1 owu wycena kosztów naprawy pojazdu dokonywana jest z uwzględnieniem cen usług i części zamiennych stosowanych w Rzeczpospolitej Polskiej w dniu ustalenia odszkodowania. W związku z tym, że ustalenie odszkodowania przez pozwanego na kwotę 5. 175,42 zł, po dokonanej uprzednio weryfikacji faktury obejmującej koszty naprawy pojazdu, nastąpiło w dniu 26 stycznia 2010 roku (k. 65), konieczne było przyjęcie średnich cen usług naprawczych stosowanych na rynku lokalnym z roku 2010 roku, a nie z roku 2009 jak uczynił to Sąd Rejonowy. Ze sporządzonej przez biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej opinii wynika, że średnie stawki stosowane przez nieautoryzowane zakłady naprawcze w regionie (...) za prace blacharsko-lakiernicze wynosiły 110/120 zł za rbg i te właśnie kwoty winny stanowić podstawę wyliczenia kosztów naprawy pojazdu.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy dokonał korekty wyliczenia kosztu naprawy przedmiotowego pojazdu zgodnie z § 22 ust. 3 pkt. 4 owu, w ten sposób, że przyjął koszty części zamiennych na kwotę 3.341,23 zł, powiększając je ponadto o kwotę 537,15 zł tytułem kosztów materiału do lakierowania oraz o kwotę 66,82 zł jako normalia (2,0 %) wynikające z kalkulacji naprawy nr (...) (k. 80), co daje łącznie kwotę 3.945,20 zł. Koszty robocizny należało ustalić na kwotę 1.884 zł, w tym kwota 1.188 zł z tytułu robót blacharskich (10,8 X 110 zł za rbg) oraz kwota 696 zł z tytułu robót lakierniczych (5,8 X 120 zł za rbg). Łączne uzasadnione koszty naprawy pojazdu objęły zatem kwotę 5.829,20 zł netto, co stanowi kwotę 7.169,91 zł brutto. W związku z tym, że pozwany wypłacił poszkodowanemu kwotę 5.175,42 zł, powodowi należy się z tytułu odszkodowania AC dodatkowo kwota 1.994,49 zł (7.169,91 – 5.175,42). Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na mocy art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził powyższą kwotę od pozwanego na rzecz powoda wraz z odsetkami ustawowymi należnymi zgodnie z art. 481 § 1 i 2 kc, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

W związku z wydaniem rozstrzygnięcia o charakterze reformatoryjnym co do meritum, uzasadnione było również dokonanie modyfikacji orzeczenia w przedmiocie kosztów procesu zgodnie z zasadą kompensaty kosztów procesu (art. 100 kpc). Z uwagi na to, że żądanie powoda zostało uwzględnione w 89 %, a pozwanego w 11 %, zaskarżone orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu zmieniono rozdzielając koszty stosunkowo stosownie do wyniku sprawy w ten sposób, że zasądzono od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 1.089,65 zł, w tym kwotę 481,26 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, które zostały określone zgodnie z § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz U z 2002 roku, Nr 163, poz. 1348 z późn. zm. ).

W związku z tym, że częściowo nie zostały opłacone wydatki z tytułu wynagrodzenia przyznanego biegłemu sądowemu za sporządzenie opinii, nakazano ich pobranie od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa w kwocie 132,78 zł.

Apelacja w pozostałym zakresie jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

Z uwagi na to, że apelacja została częściowo uwzględniona (w 89%), o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 100 kpc stosunkowo je rozdzielając i zasądzając od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego kwotę 323 zł, w tym kwotę 234 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, które zostały określone zgodnie z § 13 ust. 1 pkt. 1 i § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz U z 2002 roku, Nr 163, poz. 1348 z późn. zm. ).