V CZ 45/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 45/07
POSTANOWIENIE
Dnia 29 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa "K." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w likwidacji w W.
przeciwko "P." Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
w S. i in. ,
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 29 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 31 stycznia 2007 r.,
1.) oddala zażalenie;
2.) oddala wniosek pełnomocnika strony powodowej
o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego
ustanowionego z urzędu.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 31 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił zażalenie strony powodowej na postanowienie z dnia 22 grudnia 2006 r. o
odrzuceniu zażalenia. Przyczyną odrzucenia zażalenia było nieuiszczenie przy jego
wnoszeniu opłaty podstawowej w kwocie 30 zł przez pełnomocnika strony
powodowej zwolnionej od kosztów sądowych.
W zażaleniu do Sądu Najwyższego strona powodowa wniosła o uchylenie
w całości zaskarżonego postanowienia, zarzucając - jak się wydaje - naruszenie
art. 149 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Skarżąca
podniosła, że była zwolniona od kosztów sądowych na mocy postanowienia Sądu
Okręgowego w K. z dnia 4 listopada 2004 r. i w związku z tym nie ma obowiązku
ich uiszczania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawową zasadą prawa międzyczasowego w dziedzinie procesu
cywilnego jest zasada bezpośredniego działania ustawy nowej. Zasada ta znajduje
również zastosowanie w odniesieniu do przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.),
mających charakter przepisów prawa procesowego, która weszła w życie z dniem
2 marca 2006 r.
Istotny wyjątek od zasady bezpośredniego działania ustawy nowej
przewidziany został w art. 149 ust. 1 powołanej ustawy. Przepis ten stanowi,
że w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się,
do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, dotychczasowe przepisy
o kosztach sądowych. Zakończenie postępowania w danej instancji
w rozumieniu tego przepisu następuje z chwilą wydania orzeczenia kończącego
merytorycznie lub niemerytorycznie postępowanie w sprawie w danej instancji
(zob. postanowienie SN z 25 października 2006 r., III CZP 73/06, niepubl.).
Postępowanie apelacyjne w niniejszej sprawie zostało zakończone
odrzuceniem apelacji strony powodowej w dniu 22 grudnia 2006 r. Od tego dnia
w zakresie kosztów sądowych zastosowanie miała ustawa z dnia 28 lipca 2005 r.
3
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W myśl art. 14 ust. 2 tej ustawy,
opłatę podstawową pobiera się także od podlegających opłacie pism, o których
mowa w art. 3 ust. 2 ustawy, wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów
sądowych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wśród pism wymienionych w art. 3
ust. 2 powołanej ustawy mieści się apelacja i zażalenie.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 30 maja 2006 r., I CZ
23/06 oraz w uchwale z dnia 21 listopada 2006 r. III CZP 109/06 (niepubl.) opłata
podstawowa określona w art. 14 ust. 3 ustawy jest opłatą w wysokości stałej
w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c. Oznacza to, że wniesienie przez adwokata lub
radcę prawnego strony zwolnionej od kosztów sądowych środka odwoławczego
bez uiszczenia opłaty podstawowej skutkuje odrzuceniem tego środka wprost, bez
wzywania o uiszczenie tej opłaty (porównaj postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 17 października 2006 r. V CSK 325/06 nie publ.).
Pełnomocnik powodów składając zażalenie miał w świetle art. 1302
§ 3 k.p.c.
obowiązek uiszczenia stosownej opłaty w wysokości przewidzianej w art. 14 ust. 3
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r., którego to obowiązku nie dopełnił.
Z podanych względów, na podstawie art. 39814
i art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy oddalił zażalenie.
Sąd Najwyższy oddalił wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej radcy prawnemu ustanowionemu z urzędu. Pomoc prawna powinna być
udzielana zgodnie z wymaganiami stawianymi profesjonaliście. W niniejszej
sprawie "pomoc prawna" udzielona stronie powodowej polegała na sporządzeniu
i wniesieniu zażalenia nie spełniającego wymagań stawianych temu środkowi.
W związku z tym brak przesłanek, by na podstawie § 15 i n. rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163,
poz. 1349), przyznać zwrot tych kosztów (por. orzeczenie Sądu Najwyższego
z dnia 18 marca 1999 r., l CKN 1046/97 - Biuletyn SN 1999, nr 5, s. 10).
jz
POSTANOWIENIE
Dnia 29 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa "K." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w likwidacji w W.
przeciwko "P." Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
w S. i in. ,
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 29 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 31 stycznia 2007 r.,
1.) oddala zażalenie;
2.) oddala wniosek pełnomocnika strony powodowej
o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego
ustanowionego z urzędu.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 31 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił zażalenie strony powodowej na postanowienie z dnia 22 grudnia 2006 r. o
odrzuceniu zażalenia. Przyczyną odrzucenia zażalenia było nieuiszczenie przy jego
wnoszeniu opłaty podstawowej w kwocie 30 zł przez pełnomocnika strony
powodowej zwolnionej od kosztów sądowych.
W zażaleniu do Sądu Najwyższego strona powodowa wniosła o uchylenie
w całości zaskarżonego postanowienia, zarzucając - jak się wydaje - naruszenie
art. 149 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Skarżąca
podniosła, że była zwolniona od kosztów sądowych na mocy postanowienia Sądu
Okręgowego w K. z dnia 4 listopada 2004 r. i w związku z tym nie ma obowiązku
ich uiszczania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawową zasadą prawa międzyczasowego w dziedzinie procesu
cywilnego jest zasada bezpośredniego działania ustawy nowej. Zasada ta znajduje
również zastosowanie w odniesieniu do przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.),
mających charakter przepisów prawa procesowego, która weszła w życie z dniem
2 marca 2006 r.
Istotny wyjątek od zasady bezpośredniego działania ustawy nowej
przewidziany został w art. 149 ust. 1 powołanej ustawy. Przepis ten stanowi,
że w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się,
do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, dotychczasowe przepisy
o kosztach sądowych. Zakończenie postępowania w danej instancji
w rozumieniu tego przepisu następuje z chwilą wydania orzeczenia kończącego
merytorycznie lub niemerytorycznie postępowanie w sprawie w danej instancji
(zob. postanowienie SN z 25 października 2006 r., III CZP 73/06, niepubl.).
Postępowanie apelacyjne w niniejszej sprawie zostało zakończone
odrzuceniem apelacji strony powodowej w dniu 22 grudnia 2006 r. Od tego dnia
w zakresie kosztów sądowych zastosowanie miała ustawa z dnia 28 lipca 2005 r.
3
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W myśl art. 14 ust. 2 tej ustawy,
opłatę podstawową pobiera się także od podlegających opłacie pism, o których
mowa w art. 3 ust. 2 ustawy, wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów
sądowych, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wśród pism wymienionych w art. 3
ust. 2 powołanej ustawy mieści się apelacja i zażalenie.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 30 maja 2006 r., I CZ
23/06 oraz w uchwale z dnia 21 listopada 2006 r. III CZP 109/06 (niepubl.) opłata
podstawowa określona w art. 14 ust. 3 ustawy jest opłatą w wysokości stałej
w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c. Oznacza to, że wniesienie przez adwokata lub
radcę prawnego strony zwolnionej od kosztów sądowych środka odwoławczego
bez uiszczenia opłaty podstawowej skutkuje odrzuceniem tego środka wprost, bez
wzywania o uiszczenie tej opłaty (porównaj postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 17 października 2006 r. V CSK 325/06 nie publ.).
Pełnomocnik powodów składając zażalenie miał w świetle art. 1302
§ 3 k.p.c.
obowiązek uiszczenia stosownej opłaty w wysokości przewidzianej w art. 14 ust. 3
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r., którego to obowiązku nie dopełnił.
Z podanych względów, na podstawie art. 39814
i art. 3941
§ 3 k.p.c., Sąd
Najwyższy oddalił zażalenie.
Sąd Najwyższy oddalił wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej radcy prawnemu ustanowionemu z urzędu. Pomoc prawna powinna być
udzielana zgodnie z wymaganiami stawianymi profesjonaliście. W niniejszej
sprawie "pomoc prawna" udzielona stronie powodowej polegała na sporządzeniu
i wniesieniu zażalenia nie spełniającego wymagań stawianych temu środkowi.
W związku z tym brak przesłanek, by na podstawie § 15 i n. rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163,
poz. 1349), przyznać zwrot tych kosztów (por. orzeczenie Sądu Najwyższego
z dnia 18 marca 1999 r., l CKN 1046/97 - Biuletyn SN 1999, nr 5, s. 10).
jz