Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 55/07
POSTANOWIENIE
Dnia 10 sierpnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Żyznowski (przewodniczący)
SSN Maria Grzelka
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Syndyka Masy Upadłości "R." Spółki Akcyjnej
przeciwko "B." Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
o zobowiązanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 sierpnia 2007 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 21 grudnia 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie i nie obciąża powoda kosztami postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 21 grudnia 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił, na
podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c., apelację powoda - Syndyka Masy Upadłości R. S.A.
od wyroku Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 18 października 2006 r., wskazując w
jego uzasadnieniu, iż od wniesionej przez profesjonalnego pełnomocnika apelacji
nie została uiszczona opłata podstawowa w wysokości 30 zł. Opłatę tę skarżący,
który był całkowicie zwolniony od kosztów sądowych, powinien był uiścić bez
wezwania, skoro apelacja wniesiona została od wyroku wydanego po wejściu w
życie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r.
(Dz.U. Nr 167, poz. 1398 – dalej uksc).
W zażaleniu skarżący, polemizując z poglądem wyrażonym przez Sąd
Apelacyjny podnosił, że opłata podstawowa określona w art. 14 ust. 3 ustawy
o kosztach nie jest opłatą w wysokości stałej w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c.,
której nieuiszczenie przy wnoszeniu apelacji przez adwokata lub radcę prawnego
jest sankcjonowane jej odrzuceniem. Wskazywał na naruszenie przez Sąd
Apelacyjny przy wykładni przepisów uksc zasady legalności i proporcjonalności
(art. 7, art. 45 ust. 1 Konstytucji), co wyraża się odrzuceniem apelacji z bardzo
błahych powodów, w sytuacji gdy chodzi o nieuiszczenie opłaty w bardzo małej
wysokości. Kwestionował przyjętą w sprawie wykładnię art. 1302
§ 3 k.p.c.,
jako prowadzącą do naruszenia zasady instancyjności (art. 78 i 176 Konstytucji).
Wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia i kontynuowanie przez
Sąd Apelacyjny dalszych czynności w postępowaniu apelacyjnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pełni uprawniony w świetle argumentów semantycznych i logicznych jest
pogląd Sądu Apelacyjnego, co do wykładni zastosowanych przepisów, zgodnie
z którym opłata podstawowa określona w art. 14 ust. 3 uksc jest opłatą
w wysokości stałej w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 21 listopada
2006 r., III CZP 109/06 (OSNC 2007, nr 7-8, poz. 105) nie może budzić wątpliwości
3
zbieżność pojęciowa opłaty stałej i opłaty w wysokości stałej, jako opłat wyrażonych
kwotą pieniężną w stałej wysokości. Użyte w art. 1302
§ 3 pojęcie opłaty
w wysokości stałej obejmuje zarówno opłaty stałe w ujęciu normatywnym (art. 11
uksc), jak i opłatę podstawową. Uwzględniając cel wprowadzenia uksc oraz
towarzyszących temu zmian w kodeksie postępowania cywilnego w zakresie
skutków niezachowania wymagań formalnych pism procesowych, jakim było
przyspieszenie i usprawnienie postępowania, nie ma żadnych argumentów
przemawiających na rzecz poglądu, iż zamiarem ustawodawcy było wyłączenie
sankcji przewidzianej w art. 1302
§ 3 k.p.c. w odniesieniu do uchybień w zakresie
uiszczenia opłaty podstawowej, której wysokość jest określona jako stała przez
ustawę, przy równoczesnym wprowadzeniu jej w przypadku uchybienia
obowiązkowi uiszczenia opłaty stosunkowej, kiedy to powstaje konieczność jej
wyliczenia od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia.
Wykonujący zastępstwo procesowe profesjonalny pełnomocnik powinien
i może bez trudności podołać wymogowi opłacenia środka zaskarżenia bez
wzywania przez sąd w sytuacji, gdy zarówno obowiązek uiszczenia należnej
opłaty, jak i jej wysokość wynikają wprost z ustawy. Dla skutków nie wykonania
tego obowiązku bez znaczenia jest wysokość należnej opłaty sądowej.
Przyjęta przez ustawodawcę w tym zakresie regulacja prawna nie narusza
prawa strony do zaskarżenia orzeczenia, ani też konstytucyjnej zasady
dwuinstancyjności postępowania sądowego. Niemożność zaskarżenia przez
powoda wyroku Sądu Okręgowego nie wynika – jak podnosi się w zażaleniu –
z błędnego rozumienia przez Sad Apelacyjny treści, czy znaczenia przepisu art.
1302
§ 3 k.p.c., lecz z nie dopełnienia przez skarżącego wynikających z niego
wymogów.
Kierując się powyższym Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art. 39313
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.).