Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 223/07
POSTANOWIENIE
Dnia 7 lutego 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz
w sprawie ze skargi uczestnika postępowania C. S. L.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w B. z dnia 26 września 2006 r., sygn. akt II Ca (...),
w sprawie z wniosku L. A. L. i J. L.
przy uczestnictwie J. S., H. G., S. L., C. P., C. L., D. M. L., G. J. L., D. M. S., M. L., B. A.
S., D. K., Z. L., H. K., M. B., C. S. L., J. J. W. i R. W.
o podział majątku wspólnego, dział spadku i zniesienie współwłasności,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 lutego 2008 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać: 1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest
wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości lub w części, 2)
przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie, 3) wskazanie przepisu prawa, z którym
zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, 4) uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody,
spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy, 5) wykazanie, że
wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie
jest możliwe, a ponadto – gdy skargę wniesiono stosując art. 4241
§ 2 k.p.c. – że
występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi, 6) wniosek o
stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
2
Każde wymaganie przewidziane w art. 4245
§ 1 k.p.c. ma charakter samoistny,
powinno być zatem spełnione samodzielnie, niezależnie od innych wymagań, w związku
z czym skarga niespełniająca któregokolwiek z nich dotknięta jest tzw. brakiem istotnym,
nienaprawialnym w trybie właściwym dla usuwania braków formalnych i podlega
odrzuceniu a limine.
Artykuł 4245
§ 1 k.p.c. wyraźnie odróżnia podstawy skargi od wskazania przepisu
prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, zatem skarga musi zawierać
każdy z tych elementów przedstawiony odrębnie (postanowienia Sądu Najwyższego: z
dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05, niepubl., z dnia 18 stycznia 2006 r., III CNP 21/05,
nie publ. oraz z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140).
Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP
23/05, postawienie przez prawodawcę jako dwu odrębnych wymagań przytoczenia
podstaw i ich uzasadnienia oraz wskazania przepisu prawa, z którym zaskarżone
orzeczenie jest niezgodne, było zabiegiem w pełni świadomym i uzasadnionym. Po
pierwsze, trzeba pamiętać, że instytucja skargi, o której mowa, została ustanowiona w
celu stworzenia możliwości realizacji uprawnień wypływających z art. 4171
§ 2 k.c.,
zagwarantowanych w art. 77 ust. 1 Konstytucji, przewidującym odpowiedzialność
Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez niezgodne z prawem działania przy
wykonywaniu władzy publicznej. W tej sytuacji jest oczywiste, że niezgodność z prawem
uzasadniająca odpowiedzialność Skarbu Państwa musi być – już na etapie wnoszenia
skargi – jasno określona przez wskazanie przepisu, z którym skarżone orzeczenie jest
niezgodne. Po drugie, same wady postępowania poprzedzającego wydanie skarżonego
orzeczenia, wytykane w ramach podstaw, nie zawsze powodują niezgodność
orzeczenia z prawem (por. art. 4244
k.p.c.), a jeśli nawet tak się dzieje, to przepisy
wskazane jako naruszone w ramach podstaw nie muszą być – i często nie są – tożsame
z przepisami (przepisem), z którym orzeczenie jest niezgodne. Z tych przyczyn,
zważywszy także na względy czysto normatywne, tj. na konstrukcję art. 4245
k.p.c., nie
stanowi spełnienia wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c. odwołanie się
do podstaw skargi lub ich uzasadnienia.
W skardze C. S. L., uczestnika postępowania w sprawie zakończonej
prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w B. z dnia 26 września 2006 r., o
stwierdzenie niezgodności z prawem części tego postanowienia bliżej określonej w
skardze, brak jest wskazania przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest
3
niezgodne. Skarga nie spełnia zatem wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 3
k.p.c.
Skarga wprawdzie zawiera wywód zmierzający do uprawdopodobnienia
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie postanowienia, którego dotyczy, ale
nie spełnia też wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Szkoda, którą skarżący jest obowiązany uprawdopodobnić musi być szkodą
majątkową, już wyrządzoną i mającą określony wymiar (np. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 9 sierpnia 20006 r., IV CNP 48/06, z dnia 13 grudnia 2007 r., II
CNP 187/07, niepubl.). Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia nie służy zapobieganiu wyrządzenia szkody mogącej powstać wskutek
wydania orzeczenia sądowego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27
października 2005 r., V CNP 28/05, niepubl.). Szkodą, wyrządzenie której powinien
uprawdopodobnić skarżący, nie jest wskazana przez niego szkoda „w postaci
uniemożliwienia jedynego dojazdu do działki nr 421”, polegająca na zawiadamianiu
organów ścigania przez osoby, które stały się współwłaścicielkami działki nr 412, o
niszczeniu mienia przez skarżącego. Szkodą tą nie jest też – wskazana przez
skarżącego – szkoda polegająca na oświadczeniach składanych przez współwłaścicielki
działki nr 412, że uniemożliwią mu wszelkie prace związane z doprowadzeniem do jego
działki niezbędnych mediów (woda, gaz, telefon), szkoda polegająca na postawieniu go
w sytuacji „przymusowej współwłasności”, jak i szkoda psychiczna, wywołana ciągłymi
kłótniami i częstym obowiązkiem składania wyjaśnień na Policji.
Wobec powyższego, Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c. postanowił
jak w sentencji.