Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 7/08
POSTANOWIENIE
Dnia 28 lutego 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz
w sprawie ze skargi uczestniczki postępowania
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego w W. z dnia 30 listopada 2005 r., sygn. akt I Ca (…),
w sprawie z wniosku E. J.
przy uczestnictwie H. J.
o podział majątku wspólnego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 lutego 2008 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać: 1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest
wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości lub w części, 2)
przytoczenie jej podstaw oraz ich uzasadnienie, 3) wskazanie przepisu prawa, z którym
zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, 4) uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody,
spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy, 5) wykazanie, że
wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie
jest możliwe, a ponadto – gdy skargę wniesiono stosując art. 4241
§ 2 k.p.c. – że
występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi, 6) wniosek o
stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem.
Każde wymaganie przewidziane w art. 4245
§ 1 k.p.c. ma charakter samoistny,
powinno być zatem spełnione samodzielnie, niezależnie od innych wymagań, w związku
2
z czym skarga niespełniająca któregokolwiek z nich dotknięta jest tzw. brakiem istotnym,
nienaprawialnym w trybie właściwym dla usuwania braków formalnych i podlega
odrzuceniu a limine.
1. Artykuł 4245
§ 1 k.p.c. wyraźnie odróżnia podstawy skargi od wskazania
przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, zatem skarga musi
zawierać każdy z tych elementów przedstawiony odrębnie (postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05, niepubl., z dnia 18 stycznia 2006 r.,
III CNP 21/05, nie publ. oraz z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr
7-8, poz. 140).
Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP
23/05, postawienie przez prawodawcę jako dwu odrębnych wymagań przytoczenia
podstaw i ich uzasadnienia oraz wskazania przepisu prawa, z którym zaskarżone
orzeczenie jest niezgodne, było zabiegiem w pełni świadomym i uzasadnionym. Po
pierwsze, trzeba pamiętać, że instytucja skargi, o której mowa, została ustanowiona w
celu stworzenia możliwości realizacji uprawnień wypływających z art. 4171
§ 2 k.c.,
zagwarantowanych w art. 77 ust. 1 Konstytucji, przewidującym odpowiedzialność
Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez niezgodne z prawem działania przy
wykonywaniu władzy publicznej. W tej sytuacji jest oczywiste, że niezgodność z prawem
uzasadniająca odpowiedzialność Skarbu Państwa musi być – już na etapie wnoszenia
skargi – jasno określona przez wskazanie przepisu, z którym skarżone orzeczenie jest
niezgodne. Po drugie, same wady postępowania poprzedzającego wydanie skarżonego
orzeczenia, wytykane w ramach podstaw, nie zawsze powodują niezgodność
orzeczenia z prawem (por. art. 4244
k.p.c.), a jeśli nawet tak się dzieje, to przepisy
wskazane jako naruszone w ramach podstaw nie muszą być – i często nie są – tożsame
z przepisami (przepisem), z którym orzeczenie jest niezgodne. Z tych przyczyn,
zważywszy także na względy czysto normatywne, tj. na konstrukcję art. 4245
k.p.c., nie
stanowi spełnienia wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c. odwołanie się
do podstaw skargi lub ich uzasadnienia.
W skardze H. J., uczestniczki postępowania w sprawie zakończonej
prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w W. z dnia 30 listopada 2005 r., o
stwierdzenie niezgodności z prawem tego postanowienia, brak jest wskazania przepisu
prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne. Skarga nie spełnia zatem
wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.
3
2. Skarga wprawdzie zawiera wywód zmierzający do uprawdopodobnienia
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie postanowienia, którego dotyczy,
niemniej nie spełnia też wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.
Szkoda, którą skarżący jest obowiązany uprawdopodobnić, musi być szkodą
majątkową, już wyrządzoną i mającą określony wymiar (zob. np. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 9 sierpnia 20006 r., IV CNP 48/06, z dnia 13 grudnia 2007 r., II
CNP 187/07, oba niepubl.).
Celem uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody skarżąca wskazała,
że otrzymała darowiznę w kwocie 15.000 zł, przeznaczoną na spłatę wnioskodawcy i
wobec tego, iż do spłaty nie doszło, darowizna została odwołana i skarżąca zwróciła
darczyńcom kwotę 15.000 zł. Okoliczności te nie świadczą o uprawdopodobnieniu
wyrządzenia szkody spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy.
Nie wynika z nich bowiem, że skarżąca doznała uszczerbku majątkowego, w
szczególności spowodowanego wydaniem zaskarżonego postanowienia.
Wobec powyższego, Sąd Najwyższy na podstawie art. art. 4248
§ 1 k.p.c.
postanowił jak w sentencji.