Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 27 LUTEGO 2008 R.
SNO 7/08
Przewodniczący: sędzia SN Edward Matwijów (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Romualda Spyt, Tomasz Artymiuk.
S ą d N a j w y ż s z y  S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem Zastępcy
Rzecznika Dyscyplinarnego oraz protokolanta po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2008
r. sprawy sędziego Sądu Rejonowego w związku z odwołaniem Ministra
Sprawiedliwości od wyroku Sądu Apelacyjnego  Sądu Dyscyplinarnego z dnia 12
listopada 2007 r., sygn. akt (...)
zaskarżony w y r o k u t r z y m a ł w m o c y ;
kosztami sądowymi postępowania odwoławczego obciążył Skarb Państwa.
U z a s a d n i e n i e
Sędzia Sądu Rejonowego został obwiniony o popełnienie przewinienia
dyscyplinarnego z art. 107 § 1 u.s.p. polegającego na tym, że w dniu 24 grudnia 2004
r. w A., woj. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w
ten sposób, że kierując samochodem marki Ford Escort, nr rej. (....) nie dostosował
prędkości do panujących warunków drogowych i rozwinął prędkość niedozwoloną, nie
mniejszą niż 75 km/h w terenie zabudowanym, w wyniku czego potrącił przechodzącą
przez jezdnię pieszą Janinę A., powodując nieumyślnie obrażenia ciała u wyżej
wymienionej w postaci sińców i otarć naskórka na głowie, twarzy, kończynach
górnych i dolnych, ran dartych na obu podudziach i prawej ręce, podbiegnięcia
krwawego powłok miękkich głowy, krwawienia śródczaszkowego, rozerwania pnia
mózgu, podbiegnięć krwawych tkanek miękkich grzbietu i kończyn, złamania
dwustronnego żeber z rozerwaniem opłucnej, złamania mostka, podbiegnięć
krwawych śródpiersia, złamania prawej łopatki, złamania kręgosłupa piersiowego
między kręgami TH 89 z rozerwaniem rdzenia kręgowego, podbiegnięć krwawych z
rozerwaniem krezki jelita cienkiego, podbiegnięć krwawych w sieci większej,
złamania lewego przedramienia, złamania obu podudzi, z których opisane obrażenia
głowy, klatki piersiowej i brzucha stały się przyczyną jej śmierci, co stanowi czyn z
art. 177 § 2 k.k.
Wyrokiem z dnia 12 listopada 2007 r. Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny
uznał, że obwiniony sędzia Sadu Rejonowego w ramach zarzuconego przewinienia
dyscyplinarnego, dopuścił się wykroczenia określonego w art. 92 § 1 k.w. i z mocy art.
17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 108 § 3 ustawy z dnia 27 lipca
2
2001 r.  Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.)
postępowanie wobec obwinionego umorzył.
Od wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego odwołanie na
niekorzyść obwinionego wniósł Minister Sprawiedliwości, który zaskarżając wyrok w
całości, orzeczeniu temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegający na
wadliwym przyjęciu, że sędzia Sądu Rejonowego w okolicznościach bezpośrednio
poprzedzających wypadek nie miał możliwości przewidywania, że na jezdni może
pojawić się piesza.
Na wypadek niepodzielenia przez sąd odwoławczy powyższego stanowiska, na
podstawie art. 438 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 128 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.  Prawo
o ustroju sądów powszechnych zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił obrazę
przepisu prawa materialnego, tj. art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.  Prawo o
ustroju sądów powszechnych polegającą na błędnym przyjęciu, iż nawet fakt tak
znacznego przekroczenia przez sędziego Sądu Rejonowego dopuszczalnej prędkości
pojazdu o 25 km/h nie stanowi o uchybieniu przez niego godności urzędu, a tym
samym nie wypełnia znamion przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1
przywołanej ustawy.
Tak formułując zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.
Na rozprawie przez Sądem Najwyższym – Sądem Dyscyplinarnym Zastępca
Rzecznika Dyscyplinarnego i obwiniony wnieśli o utrzymanie zaskarżonego wyroku
w mocy.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Odwołanie nie jest zasadne.
Nie można podzielić poglądu Ministra Sprawiedliwości, jakoby Sąd Apelacyjny
– Sąd Dyscyplinarny dopuścił się błędnych ustaleń faktycznych w zakresie przebiegu i
mechanizmu wypadku z tego względu, że ustalenia te są sprzeczne ze stanem
faktycznym przyjętym przez Sąd Rejonowy w prawomocnym wyroku z dnia 5
kwietnia 2006 r., sygn. akt IX K 519/05, na podstawie którego sędzia Sądu
Rejonowego został uznany za winnego popełnienia występku z art. 177 § 2 k.k.
Zgodnie z utrwaloną praktyką orzeczniczą, a także stosując się do zaleceń Sądu
Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego zawartych w wyroku z dnia 20 września 2007
r., uchylającego poprzednie orzeczenie, Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny w
niniejszej sprawie był uprawniony do dokonania samodzielnych ustaleń faktycznych
związanych z oceną czynu obwinionego jako przewinienia dyscyplinarnego. Takie
uprawnienie przysługiwało mu na podstawie przepisu art. 8 § 1 k.p.k., który w
postępowaniu dyscyplinarnym znajduje odpowiednie zastosowanie.
3
Ustalenia faktyczne, których dokonał Sąd Rejonowy w prawomocnym wyroku
skazującym obwinionego za popełnienie przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. nie wiązały
zatem Sądu Dyscyplinarnego, który dokonał ponownej oceny w aspekcie przewinienia
dyscyplinarnego. Nie może budzić wątpliwości okoliczność, że ustalenie wszystkich
znamion czynu stanowiącego przewinienie dyscyplinarne ma charakter autonomiczny.
Kierując się tymi wskazaniami, Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny w sprawie
niniejszej dokonał właśnie takiej autonomicznej oceny zachowania obwinionego w
aspekcie postawionego mu zarzutu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego
przewidzianego w art. 107 § 1 u.s.p.
Jak wynika z motywów zaskarżonego wyroku, Sąd ten po wnikliwej analizie
całokształtu materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie, a w
szczególności opinii biegłych z zakresu ruchu drogowego Zbigniewa L. i Bogusława
C. złożonej na piśmie i uzupełnionej na rozprawie w postępowaniu karnym przed
Sądem Rejonowym przyjął, że zachowania obwinionego opisanego w zarzucie nie
można traktować jako uchybienie godności urzędu nawet w najszerszym rozumieniu
tego pojęcia. Skoro w świetle opinii biegłych elementarne zasady ruchu drogowego
naruszyła pokrzywdzona, a zachowanie obwinionego polegające na przekroczeniu
dopuszczalnej prędkości nie miało związku ze skutkiem wypadku, to brak było
podstaw do zasadnego twierdzenia, że uchybił on godności urzędu sędziego.
Przekroczenie dopuszczalnej prędkości pojazdu stanowiło natomiast zdaniem
Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego wykroczenie z art. 92 § 1 k.w. Z uwagi
na przedawnienie karalności tego czynu, postępowanie wobec obwinionego na
podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 108 § 3 ustawy z
dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych należało umorzyć.
W przedstawionej wyżej ocenie zachowania się obwinionego sędziego Sądu
Rejonowego dokonanej przez Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny, wbrew
odmiennym twierdzeniom zawartym w odwołaniu, brak jest podstaw do przyjęcia, iż
w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego jest ona błędna.
Prezentowana w odwołaniu odmienna ocena tego zachowania obwinionego,
wykraczająca niekiedy nawet poza granice opisu czynu z art. 177 § 2 k.k., za
popełnienie którego został on prawomocnie skazany jest li tylko polemiką z
prawidłowymi ustaleniami faktycznymi sądu meriti wyrażonymi w uzasadnieniu
wyroku. Nie wykazuje ona jednak, jakich to konkretnie uchybień w zakresie
logicznego rozumowania dopuścił się Sąd w ocenie zebranego materiału
dowodowego.
Podniesiony w odwołaniu jako alternatywny zarzut obrazy przepisu prawa
materialnego, tj. art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.  Prawo o ustroju sądów
powszechnych, który zdaniem skarżącego polegał na błędnym przyjęciu, iż nawet fakt
tak znacznego przekroczenia przez obwinionego dopuszczalnej prędkości pojazdu o
4
25 km/h nie stanowi uchybienia godności urzędu, nie zasługiwał również na
uwzględnienie.
Skoro w świetle prawidłowych ustaleń wyrokowych, o których mowa wyżej, Sąd
Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny w zachowaniu obwinionego sędziego polegającym
na przekroczeniu dozwolonej prędkości, w ramach zarzuconego mu przewinienia
dyscyplinarnego dopatrzył się wykroczenia z art. 92 § 1 k.w., którego karalność uległa
przedawnieniu, to stawianie zarzutu obrazy art. 107 § 1 cytowanej wyżej ustawy o
u.s.p. należało uznać jako nieuzasadnione. Kwestionowanie orzeczenia Sądu w
przedmiocie zawartego w nim rozstrzygnięcia powinno opierać się na zarzucie obrazy
przepisów prawa procesowego, a takiego zarzutu odwołanie nie podnosi. Sąd
odwoławczy w wypadku wniesionej apelacji na niekorzyść oskarżonego, gdy apelacja
pochodzi od oskarżyciela publicznego lub pełnomocnika (art. 434 § 1 in fine) jest
związany granicami podniesionych w środku zaskarżenia zarzutów, chyba że
stwierdzi, że w grę wchodzą uchybienia uwzględnione z urzędu.
W rozpoznawanej sprawie tego rodzaju uchybień nie stwierdzono.
Z przytoczonych wyżej względów Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł
jak na wstępie.