Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 465/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku w S. Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Sławińska- Klamann

Protokolant: st.sekr.sądowy Joanna Adamczyk-Podolska

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2013r. w Słupsku

na rozprawie sprawy

z odwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 8 marca 2012 r. znak (...)

w sprawie S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o rentę

I.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu S. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy począwszy od 10 lutego 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r., nie stwierdzając odpowiedzialności organu rentowego;

II.  zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz ubezpieczonego S. G. kwotę 337,00 zł (trzysta trzydzieści siedem złotych, 00/100) tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Ubezpieczony S. G. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 08.03.2012 roku, znak (...), odmawiającej jemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji w całości. W uzasadnieniu odwołania podniósł, że cierpi m.in. na chorobę wieńcową, niedomykalność zastawki aortalnej, nadciśnienie tętnicze, a w dniu 15.04.2011 r. przeszedł zabieg operacyjny- wszczepienia protezy zastawki aortalnej. Nadto wskazał, że jego choroba ma podłoże genetyczne. Konkludując zaznaczył, że utracił całkowicie zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa prawnego według norm przypisanych podnosząc, że Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS nie stwierdziły u S. G. niezdolności do pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony S. G., lat 55, urodził (...), wykształcenie zawodowe, z zawodu mechanik urządzeń kolejowych. Pracował jako mechanik, rzemieślnik, pomocnik dołowy. Nie pracuje od lutego 2011 r. W okresie od 15.02.2011 r. do 09.02.2012 r. uprawniony był do pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Nie pracuje od lutego 2011 roku.

Ubezpieczony legitymuje się okres ubezpieczenia w dziesięcioleciu od dnia złożenia wniosku o rentę tj. od 10.02.2002 r. do 09.02.2012 r. w wymiarze 7 lat 11 miesięcy i 13 dni okresów składkowych i 2 lata 14 dni okresów nieskładkowych.

W dniu 04.01.2012 roku ubezpieczony wniósł o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 24.01.2012 roku uznał ubezpieczonego za zdolnego do pracy. Ubezpieczony wniósł sprzeciw od powyższego orzeczenia do komisji lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 23.02.2012 roku podtrzymała stanowisko Lekarza Orzecznika ZUS.

Na tej podstawie organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 08.03.2012 roku, znak (...) odmówił S. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

dowód: akta emerytalne : wniosek – k. 26-27, kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych – k. 28, orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 24.01.2012 r. – k. 30, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 23.02.2012 r. – k. 33, zaskarżona decyzja – k. 34, akta sprawy : pismo z dnia 06.03.2013 r. – k. 109

U ubezpieczonego stwierdzono niewydolność serca II stopnia NYHA, stan po implantacji protezy biologicznej w ujścia aortalne i CABG, nadciśnienie tętnicze, otyłość brzuszna oraz niedoczynność tarczycy po strumektomii. Stwierdzone schorzenia kardiologiczne czynią S. G.częściowo niezdolnym do pracy do końca kwietnia 2013 roku.

W ocenie biegłego kardiologa po trudnym i rozległym zabiegu kardiochirurgicznym musi minąć pewien okres czasu do uzyskania trwałej i znacznej poprawy stanu zdrowia. Takim okresem po operacji wymiany zastawki aortalnej oraz pomostowania tętnicy wieńcowych jest przeciętnie okres 2 lat. W kwietniu 2011 r. wykonano w/w zabieg, a zatem biegły uznał, że częściowa niezdolność do pracy będzie trwała do kwietnia 2013 r. Biegły nie zgodził się z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS, ponieważ ubezpieczony nie odzyskał zdolności do pracy. Nie doszło do regresji przerostu lewej komory-według oceny EKG i echokardiograficznej. Biegły podkreślił, że zabieg został wykonany w zaawansowanym okresie choroby i musi minąć około 2 lat, by doszło do odzyskania zdolności do pracy.

W ocenie biegłego, ubezpieczony w średnim wieku odzyska całkowitą zdolność do pracy po upływie 2 lat od zabiegu kardiochirurgicznego, podczas którego wykonano pełną rewaskularyzacyjnę mięśnia sercowego i implantowano sztuczną zastawkę biologiczną parametrami i funkcją zbliżoną do naturalnej.

Zdaniem biegłego kardiologa wyleczenie u osoby młodej przerostu po wszczepieniu biologicznej zastawki trwałoby ok. 12 miesięcy , u ubezpieczonego wykonano pełną rewaskularyzację mięśnia sercowego. Pomosty tętnicze mają gwarancję na 10 lat, oprócz 2 pomostów tętniczych , u ubezpieczonego wykonano 1 pomost żylny. Biegły uznał, że powrót do optymalnego stanu u ubezpieczonego trwałby około 2 lat ze względu na wiek i złożoność choroby. Biegły w opinii uzupełniającej złożonej na rozprawie przed Sądem Okręgowym w Słupsku w dniu 04.04.2013 r. podniósł, że może być tak, że po dwóch latach ubezpieczony nie odzyska zdolności do pracy jednakże wymagało to będzie oceny stanu zdrowia.

dowód: akta sprawy: protokół badań sądowo-lekarskich z dnia 03.12.2012 r. – k. 56-56 v., aneks do opinii z dnia 30.01.2013 r. – k. 85 akt sprawy, uzupełniająca opinia biegłego kardiologa C. J. – k. 114-114 v. w zw. z k. 115 (00:02:20-00:10:06)

Żadna ze stron nie kwestionowała uzupełniającej opinii biegłego kardiologa złożonej na rozprawie.

bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego S. G. zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie roszczenie ubezpieczonego podlegało rozstrzygnięciu w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227ze zm.)

Stosownie do art. 57 ust 1 cytowanej ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)jest niezdolny do pracy,

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Z kolei w myśl art. 58 ust.1-3 powyższej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Stosownie do ust. 2 art. 58 okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Zgodnie z ust. 4 dodanym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2011 r zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 08 września 2011 r. Nr 11.187. 1112) przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Innymi słowy prawo do renty, z pominięciem wymaganego okresu pięciu lat, o którym mowa w art. 58 ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Warunek wymieniony w pkt 1 art. 57 ust 1 jest spełniony wówczas, gdy osoba ubiegająca się o rentę całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu – art. 12 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 i 3 cytowanej ustawy całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś przez częściowo niezdolną do pracy należy rozumieć osobę, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

W okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy ubezpieczony udowodnił wymagany 5 letni okresu zatrudnienia w 10- leciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę, lub przed powstaniem niezdolności do pracy, natomiast stwierdzona przez organ rentowy niezdolność do pracy nie powstała w terminie 18 miesięcy od ustania ostatniego ubezpieczenia.

Definicję niezdolności zawiera przepis art. 12 ustawy, który stanowi, że niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 2 i 3 w/w ustawy).

Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, a także możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 w/w ustawy).

Dokonując zaś oceny przewidywanego okresu niezdolności do pracy zarobkowej bierze się pod uwagę przesłanki wynikające z treści §6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (Dz. U. nr 273, poz. 2711), czyli charakter i stopień naruszenia sprawności organizmu oraz rokowania odzyskania zdolności do pracy. Treść powołanych przepisów obliguje do tego, aby niezdolność do pracy rozpatrywać indywidualnie w odniesieniu do konkretnej osoby, przy uwzględnieniu jej stanów chorobowych, wieku, kwalifikacji.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe na powyższą okoliczność, dopuszczając dowód z opinii biegłego lekarza sądowego kardiologa jako odpowiedniego ze względu na schorzenia ubezpieczonego. Powołany w sprawie biegły sądowy jednoznacznie uznał, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do końca kwietnia 2013 r.

Stwierdzone u ubezpieczonego schorzenia kardiologiczne czynią jego częściowo niezdolnym do pracy do końca kwietnia 2013 r. Biegły w sposób szczegółowy wyjaśnił, że okres niezdolności u ubezpieczonego jest związany z zabiegiem kardiochirurgicznym, który przeszedł ubezpieczony w kwietniu 2011 r.

Zabieg u S. G. został wykonany w zaawansowanym okresie choroby i musi minąć około 2 lat ze względu na wiek i złożoność choroby, by doszło do odzyskania zdolności do pracy.

Sąd uznał opinie biegłego lekarza kardiologa za wiarygodny dowód w sprawie i w pełni podzielił ustalenia oraz wynikające z niej wnioski.

Opinie Sąd Okręgowy ocenił jako rzetelną, fachową i obiektywną. Została bowiem sporządzona przez lekarza o specjalizacji odpowiadającej schorzeniom zdiagnozowanym u wnioskodawczyni, posiadającego bogatą wiedzę medyczną oraz znaczne doświadczenie zawodowe.

Opinia biegłego zawiera kompleksową i wyczerpującą ocenę stanu zdrowia wnioskodawcy i uwzględnia wpływ rozpoznanego u niego schorzenia na zdolność do pracy, jednocześnie zawiera przekonujące uzasadnienie w zakresie rozpoznanych schorzeń oraz przyczyn, dla których wnioskodawca powinien być uznany za częściowo niezdolnego do pracy. Zdaniem Sądu, opinia biegłego w rozpoznawanej sprawie, została wydana na podstawie właściwych przesłanek (badań lekarskich, zaświadczeń o stanie zdrowia i przebytym leczeniu).

Zważyć należy, że opinia biegłego ma na celu ułatwienie sądowi rozeznanie i zrozumienie dziedziny (rozstrzyganej kwestii) wymagającej wiadomości specjalnych. W tym znaczeniu biegły jest pomocnikiem sądu, jednakże prezentuje własne stanowisko w kwestii, którą sąd rozstrzyga. Biegły zachowuje niezawisłość co do merytorycznej treści opinii, co zapewnia prawidłową rolę tej opinii w postępowaniu sądowym (orz. Sądu Najwyższego z 7 stycznia 1997 r., I CKN 44/96, niepubl.). Według wyroku Sądu Najwyższego z 14 marca 2007 r., III UK 130/06, LexPolonica nr 1871267 (OSNP 2008, nr 7- 8, poz. 113) opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii. (tak postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27.11. 2000r. I CKN 1170/98 OSNC 2001 nr 4 poz. 84) Niewątpliwe w niniejszej sprawie opinia biegłego kardiologa jest stanowcza i zdecydowana.

Sąd Najwyższy wielokrotnie wy­jaśniał, że do dowodu z opinii biegłego nie mogą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia do­wodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c . , a zatem sąd nie jest obowiązany dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony. (wyrok sadu Najwyższe­go z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, nie publikowany). Żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawi­dłowego orzekania. - wyrok z dnia 10 września 1999 r., II UKN 96/99, OSNAPUS 2000, nr 23, poz. 869; podobne poglądy byty już wielokrotnie wyrażane w wyrokach z dnia 6 marca 1997 r., II UKN 23/97, OSNAPUS 1997, nr 23, poz. 476, z dnia 21 maja 1997 r., II UKN 131/97, OSNAPUS 1998, nr 3, poz. 100 oraz z dnia 18 września 1997 r., II UKN260/97, OSNAPUS 1998, nr 13, poz. 408. Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego bie­głego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z sa­mego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 r., l PKN 20/99, OSNAPUS 2000, nr 22, poz. 807, z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 108/97, OSNAPUS 1998, nr 5, poz. 161, z dnia 18 września 1997 r., II UKN 260/97, OSNAPUS 1998, nr 13, poz. 408 oraz z dnia 10 grudnia 1997 r., II UKN 391/97, OSNAPUS 1998, nr 20, poz. 612. Powinność sądu powołania innych biegłych Sąd Naj ­wyższy dostrzegał wtedy, gdy pierwotna opinia budziła istotne i nie dające się usunąć wątpliwości, a zaintereso­wana strona wykazywała nieporadność w zgłaszaniu od­powiednich wniosków dowodowych lub gdy wniosek o powołanie kolejnego biegłego uzasadniony był dokumen­tacją leczenia schorzeń nierozpoznanych przez biegłych. Tak wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., II UKN 248/98, OSNAPUS 1999, nr 20, poz. 666, z dnia 2 czerwca 1998 r., II UKN 88/98, OSNAPUS 1999, nr 11, poz. 373, z dnia 16 grudnia 1997 r., II UKN 406/97, OSNAPUS 1998, nr 21, poz. 643, z dnia 10 grudnia 1997 r., II UKN 394/97, OSNAPUS 1998, nr 20, poz. 614, z dnia 18 września 1997 r., II UKN 260/97, OSNAPUS 1998, nr 13, poz. 408, z dnia 14 kwietnia 1999 r., II UKN 546/98, OSNAPUS 2000, nr 11, poz. 440 oraz z dnia 23 czerwca 1999 r., II UKN 5/99, OSNAPUS 2000, nr 17, poz. 666.

W ocenie Sądu Okręgowego taka sytuacja jednak nie zachodzi w niniejszej sprawie.

Sąd rozpoznając sprawę miał na uwadze, że o prawie do renty z tytułu niezdolności do pracy decyduje taki stopień nasilenia schorzeń, który obiektywnie - na podstawie opinii biegłych specjalistów, czyni osobę ubezpieczonego co najmniej częściowo niezdolnym do pracy. Aktualnie stopień nasilenia rozpoznanych u S. G. schorzeń, takie twierdzenie uzasadnia.

W tym miejscu podkreślić należy, że żadna ze stron nie kwestionowała uzupełniającej opinii biegłego kardiologa złożonej na rozprawie przed Sądem Okręgowy w Słupsku w dniu 04.04.2013 r.

Z tych racji natury faktycznej i prawnej, Sąd na mocy art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu S. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy począwszy od dnia 10.02.2012 r. tj. od dnia zaprzestania pobierania świadczenia rehabilitacyjnego do 30 kwietnia 2013 r., nie stwierdzając odpowiedzialności organu rentowego, o czym orzeczono w pkt I sentencji wyroku.

Mając na uwadze dyspozycję art. 118 ust. 1 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieprzyznanie prawa do świadczenia. Sąd Okręgowy nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego, gdyż dopiero na podstawie opinii biegłego kardiologa ustalono, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do końca kwietnia 2013 r.

O kosztach postępowania orzeczono według spisu kosztów przedłożonego przez profesjonalnego pełnomocnika ubezpieczonego zasądzając od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz ubezpieczonego S. G. kwotę 337 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na zasądzoną kwotę składa się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 120 zł oraz dojazd pełnomocnika na rozprawę w kwocie 217 zł – spis kosztów k. 113 akt sprawy.