Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 39/08
POSTANOWIENIE
Dnia 20 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)
SSN Iwona Koper
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. Z.
przeciwko Korporacji Finansowo - Inwestycyjnej "J.(...)" SA w likwidacji z siedzibą w B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 czerwca 2008 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 21 lutego 2008 r., sygn.
akt I ACa (…),
1. oddala zażalenie,
2. przyznaje adw. A. T. od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego 3600
(trzy tysiące sześćset) zł kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
powodowi z urzędu w postępowaniu zażaleniowym wraz z 22% podatkiem
od towarów i usług.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powoda
na skutek nieuiszczenia należnej od niej opłaty podstawowej (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
Z uzasadnienia orzeczenia wynika, że powód uzyskał zwolnienie od kosztów
sądowych powyżej1000 zł (kwota 1000 zł została uiszczona dnia 4 lipca 2003 r.).
Działający w imieniu powoda adwokat z urzędu wniósł skargę kasacyjna dnia 7 lutego
2008 r. bez uiszczenia opłaty podstawowej.
2
Zdaniem Sądu skarga kasacyjna podlega opłacie podstawowej. Znajdują do niej
bowiem zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej – ustawa o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 10 marca
2007 r. (art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 21, poz. 123, dalej – ustawa nowelizacyjna).
W zażaleniu pełnomocnik powoda wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny trafnie uznał, że w sprawie znajdują zastosowanie przepisy
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w brzmieniu obowiązującym przed
dniem 10 marca 2007 r., ponieważ skarga kasacyjna została wniesiona w sprawie
wszczętej – co nie jest kwestionowane w zażaleniu – przed wejściem w życie ustawy
nowelizacyjnej.
W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
w brzmieniu obowiązującym przed dniem 10 marca 2007 r. opłatę podstawową pobiera
się od podlegających opłacie pism, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy, wnoszonych
przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych przez sąd, chyba że ustawa stanowi
inaczej. Wśród pism wymienionych w art. 3 ust. 2 przytoczonej ustawy znajduje się
skarga kasacyjna. W rozpoznawanej sprawie powód korzysta ze zwolnienia od kosztów
sądowych, a zatem powinien uiścić opłatę podstawową od wniesionej skargi kasacyjnej.
Opłata podstawowa od skargi kasacyjnej, której obowiązek uiszczenia spoczywał
na powodzie, jest opłatą w wysokości stałej w rozumieniu art. 1302
§ 3 k.p.c. (por.
uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2006 r., III CZP 109/06, OSNC 2007, nr
7-8, poz. 105). W konsekwencji nieuiszczenie opłaty podstawowej od środka
zaskarżenia lub środka odwoławczego (apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, sprzeciwu
od wyroku zaocznego, zarzutów od nakazu zapłaty, skargi na orzeczenie referendarza
sądowego) wniesionego przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego,
reprezentującego stronę zwolnioną od kosztów sądowych w zakresie opłacenia tego
środka, powoduje jego odrzucenie, bez wzywania do uiszczenia opłaty. Taką sankcję
trafnie zastosował Sąd Apelacyjny w zaskarżonym postanowieniu.
Zaskarżonego postanowienie nie podważa odwołanie się skarżącego do uchwały
Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2007 r., III CZP 154/06 (OSNC 2007, nr 12, poz.
181). Uszło uwagi skarżącego, że – względu na rodzaj i zakres udzielonego mu przez
3
sąd zwolnienia od kosztów – w ogóle nie ponosi on opłaty od skargi kasacyjnej
(podobnie, jak od apelacji, od której uiścił opłatę podstawową). Nie zachodzi zatem
sytuacja, w której strona zobowiązana do częściowego uiszczenia opłaty należnej od
pisma (w zakresie nie objętym zwolnieniem od kosztów sądowych), nie ma obowiązku
uiszczenia opłaty podstawowej.
Z przedstawionych powodów zażalenie podlega oddaleniu jako pozbawione
uzasadnionych podstaw (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oraz § 21
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za
czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).