Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 62/08
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. S. i S. S.
przeciwko A. M. i K. M.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, po rozpoznaniu
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 października 2008 r., zażalenia
pozwanych na postanowienie Sądu Okręgowego w G. z dnia 8 lipca 2008 r., sygn. akt III
Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w G., powołując jako podstawę
prawną art. 3986
§ 2 k.p.c., odrzucił skargę kasacyjną pozwanych A. M. oraz K. M. od
wyroku tego Sądu z dnia 12 marca 2008 r. Sąd II instancji wyjaśnił, że skargę uznał za
niedopuszczalną ponieważ wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt
tysięcy złotych (pozwani określili ją na kwotę 5.000 zł).
W zażaleniu pozwani domagali się uchylenia powyższego postanowienia
z ewentualnym przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Okręgowemu. Zarzucili, że rozstrzygniecie narusza art. 3982
§ 1 k.p.c. w wyniku
błędnego uznania, iż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym
stanem prawnym ma charakter majątkowy i dopuszczalność skargi kasacyjnej jest
uzależniona od wartości przedmiotu zaskarżenia. Zdaniem pozwanych roszczenie o
2
uzgodnienie treści księgi wieczystej nie ma charakteru majątkowego. Jest to roszczenie
zmierzające do ustalenia prawidłowej treści księgi wieczystej, nie decyduje natomiast o
zasądzeniu, czy ustaleniu prawa majątkowego w postaci prawa własności spornych
działek. Dlatego powinna od niego przysługiwać skarga kasacyjna niezależnie od
wartości przedmiotu zaskarżenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Powołany przez skarżących w zażaleniu pogląd, zaczerpnięty z literatury, a także
tożsame z nim stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 10
października 1997 r. (II CZ 120/97, Wokanda z 1998, nr 2, s. 8), stwierdzające, że
sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10
ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, tekst jedn.: Dz. U.
z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.) nie jest sprawą o świadczenie w rozumieniu art. 393
pkt 1 k.p.c., sformułowany został na podstawie stanu prawnego obowiązującego od 1
lipca 1996 r. do 30 czerwca 2000 r. W tym okresie regulujący dopuszczalność skargi
kasacyjnej art. 393 pkt 1 k.p.c. przewidywał niedopuszczalność kasacji m.in.
„w sprawach o świadczenie majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu jest niższa
niż pięć tysięcy złotych". Już jednak wprowadzony w wyniku nowelizacji kodeksu
postępowania cywilnego, dokonanej ustawą z 24 maja 2000 r., art. 2921
k.p.c., a
następnie obecnie obowiązujący art. 3982
§ 1 k.p.c. posługuje się odmiennym pojęciem
„spraw o prawa majątkowe”.
Ten ostatni przepis, znajdujący zastosowanie w rozpatrywanej sprawie,
precyzuje, że skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w
których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych.
Rozważając identyczne zagadnienie w postanowieniu z dnia 16 stycznia 2008 r.
(IV CZ 115/07, nie publ.) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że uzależnienie dopuszczalności
skargi kasacyjnej od wartości przedmiotu zaskarżenia obejmuje takie kategorie spraw, w
których można określić wartość przedmiotu sporu. Sprawa należy zatem do kategorii
„spraw o prawa majątkowe", jeżeli sformułowane w niej żądanie będzie miało charakter
majątkowy, to znaczy przedmiot żądania objętego pozwem ma wartość majątkową w
rozumieniu art. 17 pkt 4, art. 187 § 1 pkt 1 i art. 3982
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy
zaznaczył, że pojęcie „sprawy o prawa majątkowe" jest szersze niż „sprawy o
świadczenie" i może obejmować też sprawy o ukształtowanie oraz ustalenie prawa lub
stosunku prawnego. Sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym
stanem prawnym, jest szczególnego rodzaju sprawą o prawa majątkowe, bowiem
3
dotyczy praw rzeczowych uprawnionego (w tym - prawa własności), ujawnionych w
księdze wieczystej. Taki pogląd, aprobowany przez skład rozpatrujący niniejszą sprawę,
Sąd Najwyższy wyraził również w szeregu wcześniej wydanych orzeczeń
(np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2002 r., II CZ 125/02
niepubl., z dnia 24 stycznia 2003 r., V CK 8/03, niepubl., z dnia 7 lutego 2003 r., III CZ
5/03, niepubl., z dnia 7 kwietnia 2006 r., II CSK 54/06, niepubl., z dnia 12 maja 2006 r.,
V CZ 27/06, niepubl., z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZ 85/06, niepubl.). Prawem
majątkowym, którego dotyczyło postępowanie w niniejszej sprawie było prawo własności
działek 613/161 i 614/161, wpisane na rzecz skarżących, a objęte żądaniem ujawnienia
na rzecz powodów, powołujących się na jego nabycie w drodze zasiedzenia. Niesporne
było przy tym, że wartość przedmiotu zaskarżenia (równa wartości przedmiotu sporu) w
niniejszej sprawie wynosi 5.000 zł, a zatem nie sięga granicy dopuszczalności skargi
kasacyjnej (50.000 zł), ustanowionej w art. 3982
§ 1 k.p.c. W tym stanie rzeczy Sąd
Okręgowy zasadnie odrzucił skargę pozwanych jako niedopuszczalną.
Zażalenie pozwanych jako pozbawione uzasadnionych podstaw prawnych
należało zatem oddalić (art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).

V CZ 62/08

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia