Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 1/09
POSTANOWIENIE
Dnia 16 stycznia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J.K.
przeciwko DB. S.A. o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 16 stycznia 2009 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 sierpnia 2008 r.,
1. oddala zażalenie;
2. nie obciąża skarżącego kosztami postępowania
zażaleniowego;
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 27 sierpnia 2008 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił skargę powoda o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 8 grudnia 2006 r. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny podkreślił,
że jako podstawę skargi skarżący powołał przepis art. 403 § 2 k.p.c. z uwagi na
2
późniejsze wykrycie środków dowodowych, które mogły mieć wpływ na wynik
sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
powód wskazał bowiem, że w ramach postępowania przygotowawczego
prowadzonego w Prokuraturze Rejonowej uzyskał dokument zawierający
porozumienie z dnia 12 lipca 1995 r. Sąd Apelacyjny ustalił, że jakkolwiek ten
dokument nie został przedłożony do akt sprawy, to jednak sądy obu instancji
odnotowały istnienie rzeczonego porozumienia. Sądy ustaliły, że w dniu 20 grudnia
1995 r. pozwana poinformowała spółkę P. o zaniechaniu spłat rat kredytu oraz
odsetek wynikających z porozumienia sporządzonego w dniu 12 lipca 1995 r.
Ponadto odwołanie się do rzeczonego dokumentu było podstawą poprzednio
wniesionej skargi o wznowienie tego samego postępowania, z odwołaniem się do
tej samej podstawy wznowienia. Skarga wniesiona w sprawie 1017/07 została
odrzucona postanowieniem z dnia 21 grudnia 2007 r. na skutek uznania przez Sąd
Apelacyjny, że powodowi - w trakcie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 8 grudnia 2006 r. - musiała być znana treść
porozumienia z dnia 12 lipca 1995 r. Na okoliczności przytoczone w skardze
obowiązany był zatem powołać się jeszcze w trakcie tego postępowania. W tym
stanie rzeczy, zdaniem Sądu Apelacyjnego, również niniejsza skarga powoda nie
jest dopuszczalna. Jak bowiem wynika z treści akt sprawy 1524/06, treść
porozumienia z dnia 12 lipca 1995 r. była znana skarżącemu już w toku tego
postępowania, tym samym nie zachodzą przesłanki wyczerpujące podstawę
wznowienia określoną w art. 403 § 2 k.p.c. Ponadto powód wniósł już uprzednio
skargę o wznowienie tego samego postępowania, powołując tę samą podstawę
wznowienia i odwołując się do tego samego dokumentu i okoliczności z niego
wynikających. Jedyna różnica sprowadza się do twierdzenia skarżącego, że w
poprzedniej sprawie o wznowienie postępowania nie dysponował rzeczonym
dokumentem, obecnie zaś dokument ten uzyskał. Istota sprawy sprowadza się do
wiedzy powoda na temat istnienia tego dokumentu oraz jego treści. Bez wątpienia
powód znał treść spornego dokumentu i w trakcie postępowania mógł powoływać
okoliczności z tym związane, jak też wykazywać je za pomocą wszelkich środków
dowodowych.
3
W zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego pełnomocnik z urzędu
powoda wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości oraz zasądzenie
kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej powodowi z urzędu. Ponadto wniósł o przywrócenie terminu do
wniesienia zażalenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Apelacyjny trafnie wyjaśnił,
że w niniejszej sprawie podstawowe znaczenie ma wiedza powoda o istnieniu
rzeczonego dokumentu oraz jego treści. Bez wątpienia zaś powód znał treść tego
dokumentu, co wyjaśnił już wcześniej Sad Najwyższy w postanowieniu z dnia
16 maja 2008 r., III CZ 20/08. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy podkreślił, że według
art. 410 § 1 k.p.c. sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym skargę o wznowienie
postępowania wniesioną po upływie przepisanego terminu, niedopuszczalną lub
nieopartą na ustawowej podstawie. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu
Najwyższego ta ostatnia przyczyna odrzucenia skargi zachodzi nie tylko wtedy, gdy
powołana w niej podstawa wznowienia została sformułowana w sposób
nieodpowiadający ustawie, ale także wówczas, gdy wskazane w niej okoliczności
wprawdzie dadzą się podciągnąć pod przewidzianą w ustawie podstawę
wznowienia, lecz jednak w rzeczywistości podstawa ta nie występuje (orzeczenia
Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r. I CZ 122/67, OSNC 1968, nr 8-9,
poz. 154, z dnia 14 grudnia 2006 r. I CZ 103/06, z dnia 27 października 2006 r. I CZ
43/06, z dnia 16 maja 2007, III CSK 56/07, z dnia 30 maja 2007, IV CZ 22/07,
niepubl.). Taka sytuacja zachodzi w odniesieniu do wskazanej przez skarżącego
podstawy wznowienia postępowania przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c., to jest
twierdzenia o późniejszym wykryciu takich okoliczności faktycznych i środków
dowodowych, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których powód nie
mógł skorzystać w poprzednim postępowaniu. Nie ulega zaś wątpliwości,
że dokument w postaci porozumienia stron z dnia 12 lipca 1995 r. o spłacie kredytu
nie tylko istniał w czasie postępowania w sprawi objętej skargą o wznowienie
postępowania, lecz bez wątpienia już wtedy znany był skarżącemu, podobnie jak
fakt, że nie został złożony jako dowód do sprawy, a Sądy jedynie w sposób
pośredni ustaliły jego treść. Powód mógł zatem powołać się na dowód z tego
4
dokumentu i żądać zobowiązania strony pozwanej do złożenia go do akt
w poprzednim postępowaniu, jak również powołać się wówczas na okoliczności
wynikające z tego dokumentu lub z faktu zawarcia przez strony określonego
porozumienia o spłacie kredytu. Skoro tego nie uczynił, nie może opierać skargi
o wznowienie postępowania na podstawie określonej w art. 403 § 2 k.p.c., która
w rzeczywistości nie zachodzi. Nie tu znaczenia okoliczność, że obecnie w ramach
postępowania przygotowawczego prowadzonego w Prokuraturze Rejonowej
Kraków - Śródmieście powód uzyskał rzeczony dokument.
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w zw.
z art. 394 § 3 k.p.c.).