I CZ 73/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-02-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 73/09
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie ze skargi M. Spółki z o.o.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Okręgowego w W.
z dnia 8 kwietnia 2008 r., sygn. akt [...]
w sprawie z powództwa M. Spółki z o.o.
przeciwko J.Ż. i B.Ż.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 listopada 2009 r.,
zażalenia skarżącego
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 11 marca 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 marca 2009 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił
skargę M. spółki z o.o. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem tego Sądu z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawie z powództwa skarżącej
przeciwko J.Ż. i B.Ż. o zapłatę, jako nieopartą na ustawowej podstawie wznowienia
(art. 410 k.p.c.).
W uzasadnieniu Sąd Okręgowy stwierdził, że skarżąca powołała się na
podstawę wznowienia wskazaną w art. 403 § 2 k.p.c. i przedłożyła pismo Poczty
Polskiej z dnia 6 maja 2008 r., z którego nie mogła skorzystać w postępowaniu
zakończonym prawomocnym wyrokiem. Ze względu na to, że w świetle art. 403 § 2
k.p.c. możliwość powoływania nowych dowodów została ograniczona do środków
dowodowych, które istniały przed wydaniem prawomocnego wyroku, pismo
przedłożone przez skarżącą nie może – zdaniem Sądu Okręgowego – stanowić
podstawy wznowienia, o której mowa w art. 403 § 2 k.p.c.
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca zarzuciła Sądowi Okręgowemu
naruszenie art. 403 § 2 k.p.c. przez błędną jego wykładnię i uznanie, że złożone
przez nią pismo z dnia 6 maja 2008 r. nie mogło stanowić podstawy wznowienia,
choć było ono jedynie dowodem pośrednim na istnienie w zasobach archiwalnych
Poczty Polskiej potwierdzenia odbioru przesyłki, której otrzymaniu pozwani
zaprzeczali, co w ostatecznym wyniku doprowadziło do wydania wyroku
sprzecznego ze stanem faktycznym sprawy. W konkluzji żaląca wnosiła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c., można żądać wznowienia „w razie
późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku
prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych,
które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła
skorzystać w poprzednim postępowaniu”. Na gruncie tego przepisu zarówno
w orzecznictwie, jak i w doktrynie przyjmuje się, że możliwość powoływania nowych
faktów i dowodów ograniczona jest wyłącznie do tych okoliczności faktycznych
i tych środków dowodowych, które istniały w trakcie zakończonego postępowania,
3
z tym że istniały poza tym postępowaniem i w związku z tym nie zostały objęte
materiałem sprawy. Środek, który powstał po uprawomocnieniu się wyroku, nie
stanowi podstawy wznowienia postępowania, gdyż termin wykrycie okoliczności
faktycznych lub środków dowodowych może odnosić się jedynie do tego, co już
istnieje (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego
1969 r., III PZP 63/68, OSNCP 1969, nr 12, poz. 208 oraz postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 22 lipca 2008 r., II UZ 31/08, nie publ., z dnia 16 stycznia
2009 r., III CZ 1/09, nie publ. i z dnia 13 maja 2009 r., IV CZ 36/09, nie publ.).
Odrzucając skargę o wznowienie Sąd Okręgowy powołał się na powyższe
stanowisko, uszło jednak uwagi tego Sądu, że w niniejszej sprawie nie chodzi
o środek dowodowy, który powstał po uprawomocnieniu się wyroku, lecz o dowód
w postaci potwierdzenia w dniu 28 marca 2003 r. odbioru przesyłki poleconej,
nadanej przez skarżącą w dniu 25 marca 2003 r., który znajduje się w posiadaniu
placówki pocztowej. Jedynie o jego istnieniu żaląca powzięła wiadomość z pisma
Poczty Polskiej z dnia 6 maja 2008 r. (k. 19). Chodzi więc o środek dowodowy,
który istniał w trakcie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem z dnia
8 kwietnia 2008 r.
Wychodząc z założenia, że żaląca powołała się na środek dowodowy, który
powstał dopiero po uprawomocnieniu się tego wyroku, Sąd Okręgowy nie rozważył
pozostałych elementów podstawy wznowienia określonej w art. 403 § 2 k.p.c. i nie
zajął stanowiska co do tego, czy dowód w postaci potwierdzenia odbioru przesyłki
mógłby mieć wpływ na wynik sprawy i czy jest to dowód, z którego żaląca nie
mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Skoro – wbrew odmiennej ocenie
Sądu Okręgowego – chodzi o dowód, który istniał w trakcie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem, rozważenie tych okoliczności było
konieczne.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 zdanie
pierwsze w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie ze skargi M. Spółki z o.o.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Okręgowego w W.
z dnia 8 kwietnia 2008 r., sygn. akt [...]
w sprawie z powództwa M. Spółki z o.o.
przeciwko J.Ż. i B.Ż.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 listopada 2009 r.,
zażalenia skarżącego
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 11 marca 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 marca 2009 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił
skargę M. spółki z o.o. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem tego Sądu z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawie z powództwa skarżącej
przeciwko J.Ż. i B.Ż. o zapłatę, jako nieopartą na ustawowej podstawie wznowienia
(art. 410 k.p.c.).
W uzasadnieniu Sąd Okręgowy stwierdził, że skarżąca powołała się na
podstawę wznowienia wskazaną w art. 403 § 2 k.p.c. i przedłożyła pismo Poczty
Polskiej z dnia 6 maja 2008 r., z którego nie mogła skorzystać w postępowaniu
zakończonym prawomocnym wyrokiem. Ze względu na to, że w świetle art. 403 § 2
k.p.c. możliwość powoływania nowych dowodów została ograniczona do środków
dowodowych, które istniały przed wydaniem prawomocnego wyroku, pismo
przedłożone przez skarżącą nie może – zdaniem Sądu Okręgowego – stanowić
podstawy wznowienia, o której mowa w art. 403 § 2 k.p.c.
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca zarzuciła Sądowi Okręgowemu
naruszenie art. 403 § 2 k.p.c. przez błędną jego wykładnię i uznanie, że złożone
przez nią pismo z dnia 6 maja 2008 r. nie mogło stanowić podstawy wznowienia,
choć było ono jedynie dowodem pośrednim na istnienie w zasobach archiwalnych
Poczty Polskiej potwierdzenia odbioru przesyłki, której otrzymaniu pozwani
zaprzeczali, co w ostatecznym wyniku doprowadziło do wydania wyroku
sprzecznego ze stanem faktycznym sprawy. W konkluzji żaląca wnosiła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c., można żądać wznowienia „w razie
późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku
prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych,
które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła
skorzystać w poprzednim postępowaniu”. Na gruncie tego przepisu zarówno
w orzecznictwie, jak i w doktrynie przyjmuje się, że możliwość powoływania nowych
faktów i dowodów ograniczona jest wyłącznie do tych okoliczności faktycznych
i tych środków dowodowych, które istniały w trakcie zakończonego postępowania,
3
z tym że istniały poza tym postępowaniem i w związku z tym nie zostały objęte
materiałem sprawy. Środek, który powstał po uprawomocnieniu się wyroku, nie
stanowi podstawy wznowienia postępowania, gdyż termin wykrycie okoliczności
faktycznych lub środków dowodowych może odnosić się jedynie do tego, co już
istnieje (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego
1969 r., III PZP 63/68, OSNCP 1969, nr 12, poz. 208 oraz postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 22 lipca 2008 r., II UZ 31/08, nie publ., z dnia 16 stycznia
2009 r., III CZ 1/09, nie publ. i z dnia 13 maja 2009 r., IV CZ 36/09, nie publ.).
Odrzucając skargę o wznowienie Sąd Okręgowy powołał się na powyższe
stanowisko, uszło jednak uwagi tego Sądu, że w niniejszej sprawie nie chodzi
o środek dowodowy, który powstał po uprawomocnieniu się wyroku, lecz o dowód
w postaci potwierdzenia w dniu 28 marca 2003 r. odbioru przesyłki poleconej,
nadanej przez skarżącą w dniu 25 marca 2003 r., który znajduje się w posiadaniu
placówki pocztowej. Jedynie o jego istnieniu żaląca powzięła wiadomość z pisma
Poczty Polskiej z dnia 6 maja 2008 r. (k. 19). Chodzi więc o środek dowodowy,
który istniał w trakcie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem z dnia
8 kwietnia 2008 r.
Wychodząc z założenia, że żaląca powołała się na środek dowodowy, który
powstał dopiero po uprawomocnieniu się tego wyroku, Sąd Okręgowy nie rozważył
pozostałych elementów podstawy wznowienia określonej w art. 403 § 2 k.p.c. i nie
zajął stanowiska co do tego, czy dowód w postaci potwierdzenia odbioru przesyłki
mógłby mieć wpływ na wynik sprawy i czy jest to dowód, z którego żaląca nie
mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Skoro – wbrew odmiennej ocenie
Sądu Okręgowego – chodzi o dowód, który istniał w trakcie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem, rozważenie tych okoliczności było
konieczne.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 zdanie
pierwsze w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.