Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE Z DNIA 18 STYCZNIA 2010 R.
SNO 100/09
Przewodniczący: sędzia SN Józef Szewczyk (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Marek Sychowicz, Mirosława Wysocka.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y w sprawie sędziego
Sądu Okręgowego po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2010 r. wniosku Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego w A. złożonego na podstawie art. 36 k.p.k. w
zw. z art. 128 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. Nr 98 poz. 1070 ze zm.) z dnia 22 grudnia 2009 r., sygn. akt ASD (...), o
przekazanie sprawy do rozpoznania innemu Sądowi Apelacyjnemu – Sądowi
Dyscyplinarnemu
p o s t a n o w i ł :
przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu – Sądowi Dyscyplinarnemu
w B.
U z a s a d n i e n i e
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, działając na podstawie art. 110 § 3 ustawy –
Prawo o ustroju sądów powszechnych, wyznaczył do rozpoznania sprawy
dyscyplinarnej obwinionego sędziego Sądu Okręgowego Sąd Dyscyplinarny – Sąd
Apelacyjny w A.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny w A. postanowieniem z dnia 12 grudnia
2009 r. [ASD (...)], zwrócił się do Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego na
podstawie art. 36 k.p.k. w zw. z art. 128 ustawy – Prawo o ustroju sądów
powszechnych z wnioskiem o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu Sądowi
Apelacyjnemu – Sądowi Dyscyplinarnemu położonemu bliżej miejsca zamieszkania
osób podlegających wezwaniu na rozprawę dyscyplinarną. Wskazał, że w
postępowaniu zajdzie konieczność przesłuchania stron i co najmniej 7 świadków
(ewentualna konfrontacja świadków). Są to osoby zamieszkałe w C. i jego okolicach, a
więc miejscu oddalonym 320 km od Sądu Apelacyjnego w A., a blisko Sądu
Apelacyjnego w B., do którego mają znacznie łatwiejszy dojazd i dobre połączenia
komunikacyjne.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności wymaga rozważenia, czy w postępowaniu
dyscyplinarnym, do którego zgodnie z art. 128 ustawy – Prawo o ustroju sądów
2
powszechnych, w sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy
Kodeksu postępowania karnego, ma także zastosowanie przepis art. 36 k.p.k. Przepis
ten dopuszcza możliwość przekazania sprawy przez sąd wyższego rzędu nad sądem
właściwym innemu sądowi równorzędnemu, jeżeli większość osób, które należy
wezwać na rozprawę zamieszkuje blisko tego sądu, a z dala od sądu właściwego. Jest
to regulacja określająca warunki odstąpienia od zasady właściwości miejscowej i
stanowi wyjątek od tej zasady. Przepisy ustawy – Prawo o ustroju sądów
powszechnych nie zawierają uregulowania powyższej sytuacji w postępowaniu
dyscyplinarnym.
W postępowaniu tym właściwość miejscową określa przepis art. 110 § 3 Prawa o
u.s.p. W odniesieniu do sprawy dotyczącej sędziego sądu okręgowego przepis ten
wprowadza zasadę, iż nie jest właściwy miejscowo sąd, w którego okręgu pełni służbę
sędzia objęty postępowaniem, a inny sąd dyscyplinarny wyznaczony na wniosek
Rzecznika Dyscyplinarnego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Tak
wyznaczony sąd dyscyplinarny jest sądem właściwym miejscowo zarówno w
rozumieniu powyższego przepisu, jak i w rozumieniu art. 36 k.p.k. Nie jest natomiast
sądem wyznaczonym przez sąd wyższego rzędu nad sądem właściwym, w rozumieniu
art. 36 k.p.k., bowiem taką odrębną regulacją właściwości miejscowej w postępowaniu
dyscyplinarnym sędziego sądu okręgowego i apelacyjnego przyjął ustawodawca jako
zasadę ze względu na konieczność zapewnienia niezbędnej bezstronności, nie zaś z
powodów określonych w art. 36 k.p.k. Wyznaczenie właściwego miejscowo sądu
dyscyplinarnego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego nastąpiło na początku
postępowania, gdy nie dysponował listą osób, które mają być wezwane na rozprawę.
Przepis art. 36 k.p.k., zdaniem składu Sądu Najwyższego rozpoznającego wniosek, nie
pozostaje w sprzeczności z istotą postępowania dyscyplinarnego ani nie narusza
występujących w nim odrębności. Uzupełnia zawartą w art. 110 Prawa o u.s.p.
regulację właściwości miejscowej sądów dyscyplinarnych, podobnie jak uzupełnia
taką regulację zawartą w przepisach Kodeksu postępowania karnego. Znajduje zatem
odpowiednie zastosowanie w postępowaniu dyscyplinarnym, zgodnie z art. 128 Prawa
o u.s.p., jako dotyczący sprawy nieuregulowanej w tym prawie [(por. postanowienie
SN z dnia 29 listopada 2004 r., SNO 49/04, OSND 2004 nr II, poz. 35 oraz Wiesław
Kozielewicz: Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów. Komentarz, 2005 r., s. 140;
ponadto Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ustawa o Krajowej Radzie
Sądownictwa. Komentarz pod red. Jacka Gudowskiego, 2009 r., s. 576].
Przechodząc do oceny merytorycznej wniosku zgłoszonego w trybie art. 36
k.p.k. w zw. z art. 128 Prawa o u.s.p. trzeba stwierdzić, iż przepis ten, dla
zastosowania wskazanej w nim instytucji przekazania sprawy innemu sądowi
równorzędnemu, wymaga jedynie by większość osób, które należy wezwać na
3
rozprawę, zamieszkiwała z dala od sądu właściwego a blisko innego wyznaczonego
sądu równorzędnego, co uzasadnione jest ekonomiką procesową.
W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja występuje, bowiem wszystkie osoby,
których przesłuchanie na rozprawie może okazać się konieczne (w tym przynajmniej
siedmiu świadków) zamieszkują w pobliżu Sądu Apelacyjnego – Sądu
Dyscyplinarnego w B., a w znacznej odległości od sądu właściwego – Sądu
Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego w A., do którego dojazd z ich miejsca
zamieszkania jest uciążliwy, długotrwały i kosztowny. Uzasadnia to uwzględnienie
złożonego wniosku, jako wyczerpującego przesłanki art. 36 k.p.k.
Biorąc powyższe rozważania pod uwagę Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny
orzekł jak na wstępie.