V CZ 34/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 34/10
POSTANOWIENIE
Dnia 20 maja 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Antoni Górski
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi I. C.
o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym postanowieniem wstępnym Sądu Rejonowego w W.
z dnia 4 czerwca 2008 r., sygn. akt I Ns (...)
w sprawie z wniosku I. C.
przy uczestnictwie J. K.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 maja 2010 r.,
zażalenia I. C. na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 30 września 2009 r., sygn. akt II Ca (…),
uchyla zaskarżone postanowienie i pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu postępowanie w sprawie.
Uzasadnienie
I. C., będąca wnioskodawczynią w sprawie o podział majątku wspólnego, wniosła
skargę o wznowienie tego postępowania w zakresie zakończonym postanowieniem
Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 listopada 2008 r. oddalającym jej apelację od
postanowienia wstępnego Sądu Rejonowego w W. z dnia 4 czerwca 2008 r., którym
2
przesądzono na niekorzyść wnioskodawczyni sporną kwestię składu podlegającego
podziałowi majątku wspólnego. Jako podstawę wznowienia podała art. 403 § 2 k.p.c.
Podniosła, że po wydaniu postanowienia z dnia 27 listopada 2008 r. uzyskała
wystawiony w Australii dokument z dnia 30 stycznia 2009 r., z którego wynika, iż
otrzymała odszkodowanie pracownicze w 1995 r. w wysokości 40 000 dolarów i w 1999
r. – 60 000 dolarów, które przeznaczyła – jak twierdziła w sprawie o podział majątku
wspólnego – na kupno nieruchomości, zaliczonych jednak przez Sąd do majątku
wspólnego z powodu niewykazania ich nabycia z majątku odrębnego, zwłaszcza
nieprzedstawienia dowodu z dokumentu co do wysokości odszkodowania
przeznaczonego na zakup nieruchomości.
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w W. odrzucił skargę o wznowienie
postępowania, ponieważ uznał, że nie została ona oparta na ustawowej podstawie
wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.).
W zażaleniu skarżąca zarzuciła, że – wbrew stanowisku Sądu – zachodzi
wskazana przez nią podstawa wznowienie postępowania i wniosła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c. podstawą wznowienia postępowania może być
również późniejsze wykrycie okoliczności faktycznych i środków dowodowych. Z punktu
widzenia dowodzenia tej podstawy wznowienia – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w
postanowieniu z dnia 7 marca 2007 r., II CZ 5/07 (niepubl.) – możliwa i dopuszczana
jest sytuacja, w której określona okoliczność jest znana stronie postępowania, lecz
dopiero po jego zakończeniu nastąpi wykrycie mającego ją wykazać środka
dowodowego. W rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. wykrycie nowego środka dowodowego
oznacza nie tylko powzięcie wiedzy o jego istnieniu, ale także uzyskanie możliwości
skorzystania ze środka dowodowego, o którego istnieniu strona wprawdzie wiedziała w
zakończonym postępowaniu, jednakże nie mogła się na niego powołać, gdyż nie
widziała, gdzie się znajduje. W orzecznictwie wyjaśniono również, że możliwość
powołania nowych faktów i dowodów jest ograniczona do tych okoliczności faktycznych i
środków dowodowych, które istniały w trakcie zakończonego postępowania, ale
znajdowały się poza nim; nie zostały więc objęte materiałem sprawy (por. postanowienia
Sąd Najwyższego: z dnia 13 października 2005 r., IV CZ 96/05 i z dnia 17 października
2005 r., I CZ 125/05, niepubl.).
3
Nie ulega wątpliwości, że samo pismo z dnia 30 stycznia 2009 r., pochodzące od
australijskiej spółki z ograniczona odpowiedzialnością zajmującej się odszkodowaniami
pracowniczymi w Nowej Południowej Walii, nie stanowi nowego środka dowodowego w
wyżej przedstawionym znaczeniu, ponieważ nie istniało ono w trakcie zakończonego
postępowania sądowego. Nie można jednak pomijać treści tego pisma, z którego
wynika, że w posiadaniu wymienionej spółki znajdują się dokumenty stanowiące
podstawę zawartej w nim informacji, iż skarżącej wypłacono odszkodowanie w dniu 21
lipca 1995 r. w wysokości 40 000 dolarów i w dniu 5 sierpnia 1999 r. – 60 000 dolarów.
Te dokumenty stanowią zaś niewątpliwie nowy środek dowodowy w rozumieniu art. 403
§ 2 k.p.c. albowiem istniały one w trakcie zakończonego postępowania, lecz skarżąca
nie mogła się na nie powołać, gdyż wiedzę o tym gdzie się one znajdują uzyskała po
zakończeniu tego postępowania.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 39815
§ 1 k.p.c. w związku z art. art. 3941
§ 3 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 20 maja 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Antoni Górski
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi I. C.
o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym postanowieniem wstępnym Sądu Rejonowego w W.
z dnia 4 czerwca 2008 r., sygn. akt I Ns (...)
w sprawie z wniosku I. C.
przy uczestnictwie J. K.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 maja 2010 r.,
zażalenia I. C. na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 30 września 2009 r., sygn. akt II Ca (…),
uchyla zaskarżone postanowienie i pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu postępowanie w sprawie.
Uzasadnienie
I. C., będąca wnioskodawczynią w sprawie o podział majątku wspólnego, wniosła
skargę o wznowienie tego postępowania w zakresie zakończonym postanowieniem
Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 listopada 2008 r. oddalającym jej apelację od
postanowienia wstępnego Sądu Rejonowego w W. z dnia 4 czerwca 2008 r., którym
2
przesądzono na niekorzyść wnioskodawczyni sporną kwestię składu podlegającego
podziałowi majątku wspólnego. Jako podstawę wznowienia podała art. 403 § 2 k.p.c.
Podniosła, że po wydaniu postanowienia z dnia 27 listopada 2008 r. uzyskała
wystawiony w Australii dokument z dnia 30 stycznia 2009 r., z którego wynika, iż
otrzymała odszkodowanie pracownicze w 1995 r. w wysokości 40 000 dolarów i w 1999
r. – 60 000 dolarów, które przeznaczyła – jak twierdziła w sprawie o podział majątku
wspólnego – na kupno nieruchomości, zaliczonych jednak przez Sąd do majątku
wspólnego z powodu niewykazania ich nabycia z majątku odrębnego, zwłaszcza
nieprzedstawienia dowodu z dokumentu co do wysokości odszkodowania
przeznaczonego na zakup nieruchomości.
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w W. odrzucił skargę o wznowienie
postępowania, ponieważ uznał, że nie została ona oparta na ustawowej podstawie
wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.).
W zażaleniu skarżąca zarzuciła, że – wbrew stanowisku Sądu – zachodzi
wskazana przez nią podstawa wznowienie postępowania i wniosła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c. podstawą wznowienia postępowania może być
również późniejsze wykrycie okoliczności faktycznych i środków dowodowych. Z punktu
widzenia dowodzenia tej podstawy wznowienia – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w
postanowieniu z dnia 7 marca 2007 r., II CZ 5/07 (niepubl.) – możliwa i dopuszczana
jest sytuacja, w której określona okoliczność jest znana stronie postępowania, lecz
dopiero po jego zakończeniu nastąpi wykrycie mającego ją wykazać środka
dowodowego. W rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. wykrycie nowego środka dowodowego
oznacza nie tylko powzięcie wiedzy o jego istnieniu, ale także uzyskanie możliwości
skorzystania ze środka dowodowego, o którego istnieniu strona wprawdzie wiedziała w
zakończonym postępowaniu, jednakże nie mogła się na niego powołać, gdyż nie
widziała, gdzie się znajduje. W orzecznictwie wyjaśniono również, że możliwość
powołania nowych faktów i dowodów jest ograniczona do tych okoliczności faktycznych i
środków dowodowych, które istniały w trakcie zakończonego postępowania, ale
znajdowały się poza nim; nie zostały więc objęte materiałem sprawy (por. postanowienia
Sąd Najwyższego: z dnia 13 października 2005 r., IV CZ 96/05 i z dnia 17 października
2005 r., I CZ 125/05, niepubl.).
3
Nie ulega wątpliwości, że samo pismo z dnia 30 stycznia 2009 r., pochodzące od
australijskiej spółki z ograniczona odpowiedzialnością zajmującej się odszkodowaniami
pracowniczymi w Nowej Południowej Walii, nie stanowi nowego środka dowodowego w
wyżej przedstawionym znaczeniu, ponieważ nie istniało ono w trakcie zakończonego
postępowania sądowego. Nie można jednak pomijać treści tego pisma, z którego
wynika, że w posiadaniu wymienionej spółki znajdują się dokumenty stanowiące
podstawę zawartej w nim informacji, iż skarżącej wypłacono odszkodowanie w dniu 21
lipca 1995 r. w wysokości 40 000 dolarów i w dniu 5 sierpnia 1999 r. – 60 000 dolarów.
Te dokumenty stanowią zaś niewątpliwie nowy środek dowodowy w rozumieniu art. 403
§ 2 k.p.c. albowiem istniały one w trakcie zakończonego postępowania, lecz skarżąca
nie mogła się na nie powołać, gdyż wiedzę o tym gdzie się one znajdują uzyskała po
zakończeniu tego postępowania.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 39815
§ 1 k.p.c. w związku z art. art. 3941
§ 3 k.p.c.).