Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Kądziołka

Protokolant: Monika Mackiewicz

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2013 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia wspólników

ewentualnie o uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników

I.  oddala powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały nr (...)z dnia 9 sierpnia 2012 roku Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.;

II.  uchyla uchwałę nr (...)z dnia 9 sierpnia 2012 roku Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.;

III.  znosi koszty postępowania między stronami;

IV.  obciąża pozwaną Przedsiębiorstwo Produkcji (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kosztami sądowymi w wysokości 2000 zł (dwóch tysięcy złotych) na rzecz Sądu Okręgowego w Szczecinie.

Sygn. akt VIII GC 297/12

UZASADNIENIE

Powódka W. M. wniosła o stwierdzenie nieważności uchwały nr (...) Zgromadzenia Wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 9 sierpnia 2012 roku, ewentualnie o jej uchylenie oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że zgromadzenie wyznaczone na dzień 9 sierpnia 2012 roku zostało zwołane w celu uchwalenia warunków pracy i wynagrodzenia prezesa zarządu w związku z uchyleniem wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 5 marca 2012 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VIII GC 143/11, uchwały nr (...) z dnia 18 maja 2011 roku dotyczącej tego samego wynagrodzenia jako sprzecznej z dobrymi obyczajami oraz godzącej w interes pozwanej spółki, a ponadto mającej na celu pokrzywdzenie wspólników.

Zdaniem powódki zaskarżona niniejszym pozwem uchwała, dotycząca „nowych” warunków pracy i wynagrodzenia prezesa zarządu pozwanej P. M., została podjęta z naruszeniem ustawy, tj. art. 254 § 1 i 2 k.s.h., ponieważ określa inny niż art. 254 § 1 i 2 k.s.h. moment powstania skutków prawomocnego wyroku uchylającego uchwałę wspólników spółki. W uchwale tej zastrzeżono bowiem, iż „nowe” warunki pracy i wynagradzania obowiązywać mają od dnia 13 lipca 2012 roku, a więc od dnia następnego po dniu uprawomocnienia się wyroku uchylającego poprzednią uchwałę, również określającą te warunki. W stosunkach wewnętrznych spółki wyrok ma jednak charakter wiążący i działa ex tunc.

Na wypadek uznania przez Sąd braku podstaw do stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały powódka wniosła o ewentualne jej uchylenie jako sprzecznej z dobrymi obyczajami i godzącej w interes spółki, a ponadto mającej na celu pokrzywdzenie wspólników z uwagi na wygórowany charakter wynagrodzenia przyznanego prezesowi zarządu. Powódka wskazała, że przy określeniu warunków pracy i wynagrodzenia P. M. zaskarżoną uchwałą obniżono - w stosunku do poprzednio ustalonego - wynagrodzenie zasadnicze z czterokrotnego do dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału, zaś wysokość pozostałych składników wynagrodzenia pozostawiono bez zmian. W ocenie powódki wysokość wynagrodzenia, jakie miałoby przysługiwać prezesowi zarządu, w dalszym ciągu stoi w rażącej sprzeczności z nakładem jego pracy na zajmowanym stanowisku jak i stale pogarszającą się sytuacją majątkową pozwanej spółki, co zostało stwierdzone w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 5 marca 2012 roku, wydanego w sprawie VIII GC 143/11. Jako dodatkową okoliczność przemawiającą na rzecz postępującego zmniejszania zakresu obowiązków prezesa zarządu pozwanej powódka wskazała fakt rozdzielenia funkcji członka zarządu od stanowiska „dyrektora naczelnego spółki”. Wskazała także na znaczące pogorszenie, w stosunku do poprzedniego okresu, sytuacji finansowej spółki. W roku 2011 spółka odnotowała bowiem stratę, co w kontekście obniżenia wynagrodzenia prezesa w zakresie wskazanym w zaskarżonej uchwale świadczyć musi o nieadekwatnym charakterze tejże zmiany.

W odpowiedzi na pozew pozwana Przedsiębiorstwo Produkcji (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazała, że uchwała nie jest sprzeczna z art. 254 § 1 i 2 k.s.h., który określa skutki prawne wyroku w dwóch sferach: stosunków wewnętrznych spółki i w stosunkach zewnętrznych. Odnosząc się do żądania ewentualnego o uchylenie uchwały pozwana wskazała, że wysokość wynagrodzenia określona zaskarżoną uchwałą nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Poprzedni prezes otrzymywał bowiem wynagrodzenie w znacznie wyższej wysokości (5 średnich pensji plus dodatek funkcyjny 3 średnich pensji), także porównanie wynagrodzenie prezesa z zarobkami innych pracowników spółki nie pozwala uznać je za nadmiernie wysokie. Mimo zatrudnienia na ½ etatu prezes spółki wykonuje takie same obowiązki jak jego poprzednik, czas pracy jest przy tym bez znaczenia, ponieważ obowiązki prezesa spółki mają charakter zadaniowy. Pozwana podkreśliła również, że aktualnie sytuacja majątkowa spółki jest dobra oraz że utworzenie stanowiska dyrektora przedsiębiorstwa nie ma znaczenia dla zakresu obowiązków prezesa zarządu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Przedsiębiorstwo Produkcji (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...).

Wspólnikami spółki są między innymi : M. B., P. M., A. M. (1), J. M. (1), W. M., Z. S., M. O., J. M. (2).

dowód: informacja z KRS nr (...) wg stanu na 07.09.2012 r. - karta 24-29

umowa spółki (...) - tekst jednolity oraz wykaz wspólników na dzień 30.05.2010 r. - karta 39-43

wydruk ze strony www.weg.gov.pl z dnia 31.10.2012 r. - karta 54

umowa spółka (...) - tekst jednolity oraz wykaz wspólników na dzień 31.10.2010 r. - karta 56-60

W. M. jako wspólnik Przedsiębiorstwa Produkcji (...) pismem z dnia 26 kwietnia 2011 roku została zawiadomiona o zgromadzeniu wspólników pozwanej spółki wyznaczonym na dzień 18 maja 2011 roku. Treść zawiadomienia zawierała następujący porządek obrad: 1) wybór Przewodniczącego Zgromadzenia i Komisji Skrutacyjnej, 2) zapoznanie się z bilansem i rachunkiem wyników za rok 2010 oraz sprawozdaniem Zarządu, 3) podjęcie uchwał o udzieleniu pokwitowania Zarządowi oraz przeznaczeniu zysku za 2010 rok, 4) przyjęcie rezygnacji A. M. ze stanowiska Prezesa Zarządu w związku z jego przejściem na emeryturę, 5) wybór nowego Prezesa Zarządu, 6) ustalenie warunków pracy i wynagrodzenia nowego Prezesa, 7) powołanie pełnomocnika, który w imieniu spółki zawrze umowę o pracę z nowo powołanym Prezesem.

W dniu 18 maja 2011 roku odbyło się zgromadzenie wspólników spółki (...).

Dotychczasowy prezes zarządu A. M. (1) poinformował o rezygnacji ze stanowiska w związku z przejściem na emeryturę. Wobec tego zwrócił się do zgromadzenia wspólników o podjecie stosownej uchwały. Wspólnicy mniejszościowi kwestionowali potrzebę podjęcia uchwały w przedmiocie przyjęcia rezygnacji A. M. (1) z funkcji prezesa zarządu. A. M. (1) wnioskował o pozostawienie porządku zgromadzenia. Wobec rozbieżnych stanowisk postanowiono głosować uchwałę nr (...) dotyczącą porządku obrad określonego w zawiadomieniu z 26 kwietnia 2011 roku. Uchwałą nr (...) zgromadzenie wspólników zatwierdziło porządek obrad określony w zawiadomieniu z dnia 26 kwietnia 2011 roku. Sprzeciw do powyższej uchwały zgłosiła między innymi W. M..

Na Zgromadzeniu podjęto uchwałę nr (...), zgodnie z którą w związku z przewidywaną w roku 2011 trudną sytuacją ekonomiczną spółki zysk netto za rok 2010 w wysokości 129.326,77 zł przeznaczony został na zwiększenie funduszu zapasowego.

Uchwałą nr (...) zgromadzenie wspólników przyjęło rezygnację ze stanowiska złożoną przez A. M. (1) i odwołało go ze stanowiska prezesa zarządu z dniem 18 maja 2011 roku. Sprzeciw do powyższej uchwały zgłosiła między innymi W. M.. Wspólnicy podnosili, że z uwagi na skazanie A. M. (1) prawomocnym wyrokiem za działanie na szkodę spółki jego mandat wygasł z mocy prawa.

Na zgromadzeniu wspólników ustępujący prezes zarządu A. M. (1) zaproponował na to stanowisko swojego syna P. M. – wspólnika spółki posiadającego najwięcej udziałów. Kandydaturę tą argumentował odpowiednim wykształceniem, a także dużym doświadczeniem i znajomością spółki.

P. M. przez ponad 7 lat zajmował w spółce stanowisko Kierownika Działu Sprzedaży i Marketingu. Odpowiadał za sprzedaż towarów, zajmował się pozyskiwaniem klientów – również zagranicznych – oraz badaniem rynku. Sklep firmowy, którym kierował P. M., oferował do sprzedaży produkty własne spółki, a nadto towary pochodzące od innych podmiotów. W ramach zajmowanego stanowiska P. M. dokonywał ogłoszeń w Internecie i prasie, czego efektem były nietypowe zlecenia, które pozwana spółka realizowała.

P. M. ukończył (...) (...) na W. M.- kierunek zarządzanie i marketing o specjalności zarządzanie systemami produkcyjnymi. Nadto ukończył (...) W. E.na kierunku zarządzanie i marketing o specjalności zarządzanie przedsiębiorstwem. Odbył półroczny staż w Stanach Zjednoczonych pracując w księgowości i w dziale obsługi klienta.

Dokumenty dotyczące wykształcenia P. M. dostępne są w dziale kadr pozwanej spółki, natomiast na Zgromadzeniu Wspólników w dniu 18 maja 2011 roku nie były przedstawione do wglądu. Nikt ze wspólników nie pytał się, czy dokumenty potwierdzające wykształcenie P. M. znajdują się w dziale kadr pozwanej spółki.

Uchwałą nr(...)Zgromadzenie Wspólników powołało z dniem 19 maja 2011 roku P. M. na stanowisko prezesa zarządu. Za przyjęciem uchwały głosowało 1550 głosów, przeciw 289, wstrzymujących było 0. Powyższa uchwala budziła sprzeciw wspólników mniejszościowych, w tym W. M.. Zarzucano P. M. brak odpowiednich kwalifikacji i doświadczenia oraz to, że nie sprawdził się na stanowisku kierownika Działu Sprzedaży i Marketingu.

Zgromadzenie wspólników podjęło także uchwałę nr (...). W protokole odnotowano projekt uchwały nr (...), który został przez zgromadzenie przyjęty w głosowaniu tajnym :

Uchwała nr (...)o ustaleniu warunków zatrudnienia i wynagrodzenia pana mgr inż. P. M. na stanowisku prezesa zarządu spółki (...) od dnia 13.07.2012 roku :

1.  Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, w wymiarze 1/2 etatu.

2.  Wynagrodzenie:

-.

-

wynagrodzenie zasadnicze - 4 krotność przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału (wg. GUS),

-

dodatek funkcyjny - 2 krotność przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału (wg. GUS),

-

inne składniki wynagrodzenia (wysługa lat, nagroda jubileuszowa, odprawa emeryta itp.) w/g regulaminu płac obowiązującego w spółce (...).

-

ryczałt za korzystanie z samochodu prywatnego do celów służbowych na 500 km miesięcznie.

Dotychczasowy prezes zarządu A. M. (1) zatrudniony był na cały etat, otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości ośmiokrotnego przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw.

Spółka (...) po przekształceniu z przedsiębiorstwa państwowego prowadziła dużą działalność produkcyjną, handlową i usługową, posiadała malarnię, prowadziła eksport wyrobów i zatrudniała ponad 100 osób.

W 2012 spółka prowadziła już szczątkową produkcję, główne źródło przychodu stanowił wynajem powierzchni magazynowej i biurowej, poza tym spółka wyprzedawała pozostałe zapasy produkcji z lat ubiegłych, zatrudnienie wynosiło zaś 9 osób.

Działalność produkcyjna spółki zakończona została w 2008 roku z powodu nierentowności. Działalność handlowa przynosiła straty, towary zalegały i nadal zalegają w magazynie. W okresie poprzedzającym zamknięcie działalności handlowej na rynku pojawiło się wiele towarów o dobrej jakości i atrakcyjnej cenie, a spółka nie była w stanie z nimi konkurować z uwagi na to, że koszt wyprodukowania wyrobu był duży, a nie była to produkcja masowa. Koszty materiałów były za wysokie, zaś technologia produkcji była przestarzała, natomiast przy strukturze produkcji jak w spółce (...) zmiana technologii na bardziej konkurencyjną była nieopłacalna. Z uwagi na niekonkurencyjność wyrobów spółki produkcja najpierw została ograniczona, a potem zlikwidowana, co było także inicjatywą P. M..

fakty niesporne (ustalone przez Sąd Okręgowy w sprawie VIII GC 143/11) oraz: protokół Zgromadzenia Wspólników spółki (...) z dnia 18.05.2011 r. z załącznikami - karta 158-173

Pozwem z dnia 17 czerwca 2011 roku W. M. jako (...) spółki (...) wniosła o stwierdzenie nieważności uchwał nr (...) oraz nr (...) a także o uchylenie uchwał nr (...) oraz nr (...) zgromadzenia wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., podjętych w dniu 18 maja 2011 roku.

Sprawa została zarejestrowana przez Sąd Okręgowy w Szczecinie pod sygnaturą VIII GC 143/11.

Wyrokiem z dnia 5 maja 2012 roku w sprawie VIII GC 143/11 Sąd Okręgowy w Szczecinie stwierdził nieważność uchwały numer (...) zgromadzenia wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 18 maja 2011 roku (punkt 1 wyroku); uchylił uchwalę numer (...) zgromadzenia wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 18 maja 2011 roku (punkt 2), oddalił powództwo w pozostałej części (punkt 3), zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami (punkt 4) oraz nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Szczecinie) kwotę 4.000 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (punkt 5).

W toku postępowania w sprawie VIII GC 143/11 Sąd Okręgowy w Szczecinie przesłuchał świadków : M. Z. S., M. B., A. M. (1), L. O., przesłuchał też W. M. jako powódkę oraz P. M. w charakterze strony pozwanej.

W oparciu o dokonane ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy przyjął, że uchwała numer (...), którą zgromadzenie wspólników przyjęło rezygnację ze stanowiska złożoną przez A. M. (1) i odwołało go ze stanowiska prezesa zarządu, jest nieważna jako podjęta z naruszeniem z art. 202 § 4 k.s.h. oraz art. 18 § 2 k.s.h. Odnośnie uchwały nr (...) w przedmiocie zatwierdzenia porządku obrad Sąd Okręgowy przyjął, że nie jest ona sprzeczna z prawem.

Uchwała numer (...), dotycząca powołania na stanowisko prezesa zarządu P. M., w ocenie Sądu nie była sprzeczna z dobrymi obyczajami ani nie godziła interesy wspólników.

Poddając ocenie uchwałę nr (...) w przedmiocie warunków wynagrodzenia P. M. Sąd Okręgowy zauważył, że za styczeń 2012 roku P. M. otrzymał wynagrodzenie łącznie ze wszystkimi dodatkami w wysokości ponad 24.000 złotych brutto, a więc rocznie dawałoby to dwukrotnie więcej niż cały zysk netto spółki za 2010 rok, który wynika z uchwały numer (...). Sąd Okręgowy zauważył, że P. M. został zatrudniony na pół etatu oraz że obecnie spółka zatrudniająca kiedyś 100 pracowników, zatrudnia ich jedynie 9, ponadto nastąpiła zmiana profilu działalności spółki z produkcyjnej na usługową, obecnie działalność ta ogranicza się jedynie do czynności administracyjnych związanych z wynajmem powierzchni biurowej oraz magazynowej. Powyższe powoduje, że obowiązki prezesa zarządu są obecnie obowiązkami o mniejszym zakresie niż poprzednio, o czym świadczy także i wymiar czasu pracy na 1/2 etatu.

Po przeprowadzeniu powyższych rozważań Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że uchwała numer (...) roku narusza dobre obyczaje i godzi w interes spółki, ponieważ nadmiernie wygórowane wynagrodzenie Prezesa Zarządu zatrudnionego na ½ etatu pochłania znaczną część wydatków spółki, a spółka - co ujawniono w uchwale numer (...) - spodziewa się trudnej sytuacji ekonomicznej związanej z kryzysem gospodarczym. Ponadto nadmierne wynagrodzenie Prezesa Zarządu krzywdzi mniejszościowych wspólników, którzy mogą spodziewać się mniejszych wypłat z zysku w kolejnych latach.

fakt niesporny, ponadto : wyrok wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie VIII GC

143/11 z uzasadnieniem - karta 144-157

protokół z rozprawy z dnia 07.11.2011 r. w sprawie VIII GC 143/11 - karta 188-192

Powyższy wyrok zaskarżyła pozwana spółka (...) w części, tj. w zakresie punktu 2 uchylającego uchwałę nr (...).

Wyrokiem z dnia 12 lipca 2012 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie, w sprawie I ACa 381/12, oddalił apelację spółki (...) oraz zasadził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 270 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego z 12.07.2012 r., I ACa 381/12 - karta 132-143

Sprawozdanie (...) spółki (...) za rok 2011 podpisała w dniu 29 marca 2012 roku główna księgowa A. G. oraz prezes zarządu P. M.. W 2011 roku spółka osiągnęła stratę w wysokości 57.129,82 zł. W bilansie sporządzonym na dzień 31 grudnia 2011 roku odnotowano, że koszty ogólnego zarządu wyniosły 1.457.185,61 zł.

dowód: sprawozdanie (...) spółki (...) za rok 2011 - karta 62-71

sprawozdanie zarządu z działalności spółki (...) z 28.05.2012 r. - karta 61

W dniu 9 sierpnia 2012 roku odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Przedsiębiorstwa Produkcji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S..

Na zgromadzeniu obecni byli między innymi wspólnicy: M. B., P. M., A. M. (1), Z. S., M. O., J. M. (1), J. M. (2).

Z przebiegu zgromadzenia sporządzony został protokół.

Zgromadzenie otworzył P. M., na przewodniczącego zgromadzenia wybrano M. B..

Po objęciu funkcji przewodniczącego zgromadzenia M. B. przedstawiła porządek obrad obejmujący: 1) wybór przewodniczącego zgromadzenia i komisji skrutacyjnej, 2) uchwalenie warunków pracy i wynagrodzenia prezesa zarządu w związku z uchyleniem przez Sąd uchwały (...) z dnia 18 maja 2011 roku (Uchwała (...)), 3) powołanie pełnomocnika, który w imieniu Spółki zawrze z prezesem zarządu nową Umowę o pracę (Uchwała (...)).

Do porządku obrad uwag nie zgłoszono.

Odnosząc się do punktu 2 porządku obrad prezes zarządu P. M. oświadczył, że wobec uchylenia przez Sąd Okręgowy w Szczecinie uchwały (...) z dnia 18 maja 2011, określającej jego wynagrodzenie, wyraża zgodę na obniżenie swojego wynagrodzenia zasadniczego z 4-krotności na 2-krotność przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału (w/g GUS). Pozostałe warunki zatrudnienia i wynagrodzenia proponuje pozostawić bez zmian. Zaproponował też, aby nowe wynagrodzenie obowiązywało od dnia 13 lipca 2012 roku, ponieważ z dniem 12 lipca 2012 roku prawomocnie uchylona została poprzednia uchwała.

Na tym etapie zgromadzenia wywiązała się dyskusja.

Następnie przewodnicząca odczytała pierwszą wersję projektu uchwały – według propozycji prezesa zarządu P. M. – o następującej treści:

Uchwała nr (...) o ustaleniu warunków zatrudnienia i wynagrodzenia pana mgr inż. P. M. na stanowisku prezesa zarządu spółki (...) od dnia 13.07.2012 roku :

1.  Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, w wymiarze 1/2 etatu.

2.  Wynagrodzenie:

-.

-

wynagrodzenie zasadnicze - 2 krotność przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału (wg. GUS),

-

dodatek funkcyjny - 2 krotność przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw za ostatni miesiąc poprzedniego kwartału (wg. GUS),

-

inne składniki wynagrodzenia (wysługa lat, nagroda jubileuszowa, odprawa emeryta itp.) w/g regulaminu płac obowiązującego w spółce (...).

-

ryczałt za korzystanie z samochodu prywatnego do celów służbowych na 500 km miesięcznie.

Dalej w protokole odnotowano, że w głosowaniu nr (...) - tajnym wzięło udział 8 udziałowców posiadających 1030 głosów. W głosowaniu nie brał udziału P. M.. Wymagana liczba głosów (50% + 1 głos) wynosi 516.

W protokole przedstawiono wyniki głosowania: głosy „za”- 900 (4 osoby), głosy „przeciw” - 130 (4 osoby), głosy „wstrzymujące się” - O

W protokole zapisano, że proponowane wynagrodzenie i warunki pracy zostały przez zgromadzenie zaakceptowane oraz że protokół z głosowania stanowi załącznik nr (...) do niniejszego protokółu, a Uchwała nr (...) stanowi załącznik nr (...)do niniejszego protokołu.

Sprzeciw do uchwały nr (...) zgłosiły: W. M., J. M. (2), M. O. i Z. S..

Pomimo podjęcia uchwały nr (...) Z. S. i W. M. domagały się przegłosowania uchwały w wersji zaproponowanej przez Z. S.. Przeciwny był A. M. (1) twierdząc, że nie ma to sensu wobec zaakceptowania wersji pierwszej.

Przewodnicząca Zgromadzenia podjęła decyzję o przegłosowaniu drugiej wersji. Rozdano dodatkowe karty do głosowania tajnego. Protokolant przeczytał treść uchwały.

W głosowaniu nr 4 (tajnym) wzięło udział 8 udziałowców posiadających 1030 głosów. W głosowaniu nie brał udziału P. M.. Wymagana liczba głosów (50% + 1 głos) - 516. Wyniki głosowania: głosy „za”-130 (4 osoby), głosy „przeciw” - 516 (4 osoby), głosy „wstrzymujące się” – O. Proponowana uchwała została przez zgromadzenia odrzucona.

Załączniki do protokołu, wymienione w końcowej jego części stanowią następujące dokumenty: 1) lista obecności; 2) protokół głosowania nr(...); 3) protokół głosowania nr (...); 4) - protokół głosowania nr (...); 5) protokół głosowania nr(...); 6) uchwała nr (...); 7) uchwała nr (...); 8) protokół głosowania nad uchwałą nr (...); 9) uchwała nr (...); 10) wykaz udziałowców, 11) zawiadomienie o zwołaniu zgromadzenia.

W załączniku nr (...) obejmującym uchwalę nr (...), odnotowano jej treść z dodatkową uwagę, że uchwała została podjęta w związku z uchyleniem przez Sąd uchwały (...) z dnia 18 maja 2011 (wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 5 marca 2012 roku, VIII GC 143/11 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 12 lipca 2012 roku w sprawie I ACa 381/12).

dowód: protokół z Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) z dnia

09.08.2012 r. wraz z załącznikami – karta 72-86

Załącznik nr 6 - uchwała nr (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników

spółki (...) z dnia 09.08.2012 r. - karta 7

Zaproponowana przez prezesa zarządu P. M. i przyjęta przez zgromadzenie uchwała nr (...) wskazywała, że określone nią wynagrodzenie ma obowiązywać od 13 lipca 2012 roku, ponieważ z dniem 12 lipca 2012 roku uprawomocnił się wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie wydany w sprawie VIII GC 143/11.

Wspólnicy obecni na zgromadzeniu rozumieli treść uchwały nr (...) w ten sposób, że zapis wskazujący na to, że „nowe” wynagrodzenie obowiązuje od dnia 13 lipca 2012 roku przesądza jednocześnie o tym, że wynagrodzenie w wysokości takiej, jak ustalone uchyloną przez Sąd Okręgowy w Szczecinie uchwałą nr (...) będzie obowiązywało w okresie od daty wskazanej w tej uchylonej uchwale, czyli od dnia 19 maja 2011 roku do dnia 12 lipca 2012 roku. Tym samym uchwała nr (...) regulowała dwa okresy wynagrodzenia prezesa zarządu co do jego wysokości:

- pierwszy okres : od 19 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 roku, w czasie którego zgodnie z uchwałą nr (...) prezes zarządu miał otrzymywać „stare” wynagrodzenie, a więc wynagrodzenie w wysokości takiej, jak ustalone uchyloną przez Sąd Okręgowy w Szczecinie uchwałą nr (...);

- drugi okres: od 13 lipca 2012 roku, w którym prezes zarządu miał otrzymywać wynagrodzenie w nowej, pomniejszonej stawce, określonej uchwałą nr (...).

Prezes zarządu P. M. w oparciu o uchwałę nr (...) pobrał od spółki

za okres od 19 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 roku wynagrodzenie w wysokości określonej uchwałą nr (...), a od 13 lipca 2012 roku pobierał w wysokości wskazanej w uchwale nr (...).

fakty niesporne

Na stanowisku dyrektora spółki (...) zatrudniony jest obecnie A. M. (1). Jako dyrektor zajmuje się on nadzorem nad komórkami organizacyjnymi, nadzorem nad pracownikami zatrudnionymi w spółce, sprawami technicznymi i kadrowymi.

Sprawozdanie finansowe spółki za rok 2012 jest na obecnie przygotowywane, wstępne wyliczenia dokonane przez A. M. (1) wskazują, że spółka uzyska zysk netto rzędu 120.000 zł, czyli rentowność ponad 7% sprzedaży.

W 2012 roku spółka dokonała wiele prac modernizacyjnych i inwestycyjnych, o wartości przekraczającej 160.000 zł. Systematycznie podnoszony jest standard pomieszczeń, które spółka wynajmuje i dzierżawi. Metraż pomieszczeń pozostaje bez zmian, żadnych nieruchomości w 2012 roku spółka nie kupiła, jednak systematycznie modernizuje posiadane, co jest konieczne aby uzyskać w najemców.

Stan zatrudnienia utrzymuje się w spółce na tym samym poziomie, co w poprzednich latach. Płace pracowników są korygowane raz na rok bądź półtora roku. W 2012 roku nie było znaczącej podwyżki wynagrodzeń dla pracowników, ostatnia taka podwyżka miała miejsce w 2011 roku.

dowód: zeznania świadka A. M. (1) – karta 211-213 verte

Rachunek zysków i strat spółki (...) wykonany na koniec września 2012 roku (wariant kalkulacyjny) przez Biuro (...) s.c. wskazuje, że spółka osiągnęła na koniec września 2012 roku zysk wynoszący 126.159,79 zł (zysk ten wyliczono przy kosztach ogólnego zarządu w wysokości 823.745,46 zł).

dowód: rachunek zysków i strat (wariant kalkulacyjny) - karta 55

Zakładowy regulamin wynagrodzenia obowiązujący od dnia 01.03.2012 r. przewiduje, że wynagrodzenie zasadnicze pracowników zatrudnionych na stanowiskach nieroboczych w zależności od kategorii zaszeregowania wynosi od 1.400 – 4.200 zł brutto miesięcznie do 6.000-20.000 zł brutto miesięcznie.

Stawki te były takie same w zakładowym regulaminie wynagrodzenia obowiązującym od dnia 01.03.2011 r.

dowód: zakładowy regulamin wynagrodzenia od dnia 01.03.2012 r. - karta 87-101

zakładowy regulamin wynagrodzenia od dnia 01.03.2011 r. - karta 174-187

Sąd zważył, co następuje:

Powódka wniosła o stwierdzenie na podstawie art. 252 k.s.h. nieważności uchwały nr (...) Zgromadzenia Wspólników „ Przedsiębiorstwa Produkcji (...)” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 9 sierpnia 2012 roku, ewentualnie o jej uchylenie na podstawie art. 249 § 1 k.s.h.

Powódka domagała się stwierdzenia nieważności wymienionej uchwały z uwagi na jej sprzeczność z art. 254 § 1 i 2 k.s.h., natomiast uchylenia uchwały żądała powołując się na sprzeczność z dobrymi obyczajami oraz godzenie w interes pozwanej spółki i pokrzywdzenie powódki jako wspólnika.

Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa co do obu żądań, podnosząc zarzut braku sprzeczności z uchwały z art. 254 § 1 i 2 k.s.h. oraz braku sprzeczności uchwały z dobrymi obyczajami oraz braku godzenia w interes pozwanej spółki i pokrzywdzenia powódki.

W świetle art. 187 § 1 pkt 1 k.p.c. dopuszczalne jest żądanie sformułowane w sposób ewentualny, przy czym Sąd orzeka o żądaniu ewentualnym tylko wtedy, gdy oddali żądanie zgłoszone na pierwszym miejscu, jeśli natomiast uwzględni żądanie postawione w pierwszej kolejności, to o żądaniu ewentualnym nie orzeka w ogóle.

W pierwszej kolejności należało więc rozważyć zasadność żądania zgłoszonego na pierwszym miejscu, tj. żądania o stwierdzenie nieważności.

Na wstępie zaznaczyć należy, że niniejsze powództwo, zarówno co do żądania zgłoszonego na pierwszym miejscu, jak i co do żądania ewentualnego, spełnia określony w kodeksie spółek handlowych wymóg odnoszący się do zachowania terminów zaskarżenia uchwał. Zgodnie z art. 251 k.s.h. powództwo o uchylenie uchwały wspólników należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia powzięcia uchwały, art. 252 § 3 k.s.h. stanowi natomiast, że prawo do wniesienia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały wygasa z upływem sześciu miesięcy od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, jednakże nie później niż z upływem trzech lat od dnia powzięcia uchwały.

Powódka powzięła wiadomość o podjęciu zaskarżonej uchwały w dniu, w którym odbyło się zgromadzenie wspólników, tj. w dniu 9 sierpnia 2012 roku. Niniejsze powództwo zostało wniesione w dniu 7 września 2012 roku (data nadania pozwu w urzędzie pocztowym), a więc z zachowaniem jednomiesięcznego terminu.

Przedmiotem rozważań Sądu była również kwestia legitymacji czynnej powódki do wniesienia powództwa o stwierdzenie nieważności, ewentualnie o uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników.

Legitymację w sprawie o uchylenie uchwały wspólników reguluje art. 250 k.s.h., do którego – w zakresie legitymacji w sprawie o stwierdzenie nieważności uchwały – odsyła art. 252 § 1 k.s.h. Powódka wywodziła swoją legitymację do zaskarżenia uchwały z art. 250 pkt 2 k.s.h., który stanowi iż prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników (oraz z mocy odesłania z art. 252 § 1 k.s.h. – również prawo do wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały) przysługuje wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu.

Z protokołu zgromadzenia wspólników wynika, że wymóg ten został spełniony, powódce przysługuje więc legitymacja do zaskarżenia wskazanej na wstępie uchwały.

Z uwagi na to, że powódka była legitymowana do wniesienia powództwa o stwierdzenie nieważności, jak też o uchylenie uchwały, pozostaje rozważyć zasadność jej żądań.

W ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie zgłoszone na pierwszym miejscu żądanie stwierdzenia nieważności uchwały nr (...).

Zgodnie z art. 252 § 1 k.s.h. można żądać stwierdzenia nieważności uchwały wspólników sprzecznej z ustawą. Analiza treści zaskarżonej uchwały nie pozwala zgodzić się ze stanowiskiem powódki, która wywodzi, że wskazana uchwała narusza art. 254 § 1 i 2 k.s.h.

Zaskarżona uchwała reguluje kwestię wynagrodzenia prezesa zarządu spółki, zatrudnionego w wymiarze ½ etatu, począwszy od dnia 18 maja 2011 roku. Wprawdzie w treści uchwały zawarto stwierdzenie, że wynagrodzenie w określonej w uchwale wysokości obowiązuje od dnia 13 lipca 2012 roku, jednak obie strony niniejszego procesu na rozprawie zgodnie przyznały, że zapis ten należy tak rozumieć, że od dnia 18 maja 2011 roku do dnia 12 lipca 2012 roku wynagrodzenie prezesa zarządu spółki miało wynosić tyle, ile wskazano w uchylonej przez Sąd Okręgowy uchwale nr (...), data 13 lipca 2012 roku została natomiast wskazana jako data, od której miałoby obowiązywać wynagrodzenie w zmienionej, „nowej” wysokości.

Przedział czasowy regulacji objętej uchwałą określony został w czasie dyskusji poprzedzającej głosownie nad uchwałą, co odnotowano w protokole zgromadzenia. W czasie tej dyskusji zaznaczone zostało, że nowe wynagrodzenie będzie obowiązywało od dnia 13 lipca 2012 roku, ponieważ z dniem 12 lipca 2012 roku prawomocnie uchylona została poprzednia uchwała nr (...). Tym samym zamieszczona w treści uchwały data 13 lipca 2012 roku pełniła dwie funkcje : wyznaczała koniec wynagrodzenia przyznanego prezesowi zarządu w wysokości określonej w uchylonej uchwale nr (...) oraz wyznaczała początek obowiązywania „nowego” wynagrodzenia. Początkowa data, której dotyczy objęta uchwalą regulacja, czyli dzień 18 maja 2011 roku, została wskazana w załączniku do protokołu zgromadzenia nr (...), obejmującym uchwalę nr (...). Na wstępie załącznika do protokołu nr (...) wskazano, że uchwałę (...) podjęto w związku z uchyleniem uchwały nr (...) z dnia 18 maja 2011 roku. Znaczyło to – jak wyjaśnił prezes zarządu pozwanej na rozprawie i z czym zgodziła się strona powodowa – że uchwała nr (...) regulowała dwa okresy wynagrodzenia prezesa zarządu co do jego wysokości:

- pierwszy okres : od 19 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 roku, w czasie którego zgodnie z uchwałą nr (...) prezes zarządu miał otrzymywać „stare” wynagrodzenie, a więc wynagrodzenie w wysokości ustalonej uchyloną przez Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem w sprawie VIII GC 143/11 uchwałą nr (...);

- drugi okres: od 13 lipca 2012 roku, w którym prezes zarządu miał otrzymywać wynagrodzenie w nowej, pomniejszonej stawce, której wysokość określono uchwałą nr (...).

W świetle powyższego należy poddać ocenie zarzut powódki, która wywodziła, że uchwała pozostawiająca do dnia 12 lipca 2012 roku „stare” wynagrodzenie i jednocześnie ustalająca dopiero od dnia 13 lipca 2012 roku „nowe” wynagrodzenie jest sprzeczna z art. 254 § 1 i 2 k.s.h. Powódka twierdziła, że uchwała tej treści określa w istocie inny moment powstania skutków prawomocnego wyroku uchylającego uchwałę wspólników spółki i tym samym została podjęta z naruszeniem ustawy, tj. art. 254 § 1 i 2 k.s.h.

Z powyższą argumentacją nie można się zgodzić.

Przepis art. 254 § 1 i 2 k.s.h. stanowi:

§ 1. Prawomocny wyrok uchylający uchwałę ma moc obowiązującą w stosunkach między spółką a wszystkimi wspólnikami oraz w stosunkach między spółką a członkami organów spółki.

§ 2. W przypadkach gdy ważność czynności dokonanej przez spółkę jest zależna od uchwały zgromadzenia wspólników, uchylenie takiej uchwały nie ma skutku wobec osób trzecich działających w dobrej wierze.

Cytowany przepis oznacza, że prawomocny wyrok uwzględniający powództwo o uchylenie uchwały (tak jak i wyrok stwierdzający nieważność – z mocy odesłania z art. 254 § 4 k.s.h.) ma rozszerzoną prawomocność. Jeżeli wydano taki prawomocny wyrok, inny wspólnik bądź inna osoba wymieniona w art. 250 k.s.h. nie może wnieść kolejnego powództwa o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności tej samej uchwały. Dodać trzeba, że pozew taki podlegałby odrzuceniu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.s.h.. Jeżeli toczyło się kilka procesów o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności tej samej uchwały i prawomocnie uwzględniono powództwo w jednej z tych spraw, pozostałe winny być umorzone, gdyż wydanie wyroków staje się zbędne. (art. 355 § 1 k.p.c.). Jeżeli natomiast prawomocnie oddalono powództwo w jednej z tych spraw, pozostałe toczą się dalej. Jeżeli oddalono pozew jednego wspólnika, inny może wnieść kolejny pozew o uchylenie bądź stwierdzenie nieważności tej samej uchwały, byle zmieścił się w terminach zastrzeżonych dla wniesienia pozwu (por. Kodeks Spółek Handlowych, Komentarz, Mateusz Rodzynkiewicz, Wydanie 2, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007).

Przepis art. 254 § 2 k.s.h. ma natomiast na celu ochronę dobrej wiary osób trzecich. Uchylenie uchwały nie może naruszać ich praw, jeżeli nabyły je w dobrej wierze. Nie ma natomiast przeszkód w rozciągnięciu na nich korzystnych skutków uchylenia uchwały wspólników, jeżeli uchylenie uchwały powoduje powstanie dla nich takich skutków.

Zaskarżona uchwała nr (...) nie może więc naruszać art. 254 § 1 i 2 k.s.h. Uchwała ta w ogóle nie odnosi się do materii objętej regulacją art. 254 § 1 i 2 k.s.h. Zaskarżona uchwała określa na nowo wynagrodzenie prezesa zarządu (po uchyleniu poprzednio podjętej uchwały regulującej tą kwestię), przy czym w okresie od 18 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 roku wynagrodzenie to zostało określone w wysokości takiej samej, jaka była wskazana w uchwale poprzednio podjętej. Uchwała nr (...) i uchwała nr (...) są to dwie uchwały regulujące tą samą materię (wysokość wynagrodzenia prezesa zarządu P. M. począwszy od dnia, w którym objął on funkcję, czyli od dnia 18 maja 2011 roku), treść obu tych uchwał jest przy tym w części taka sama (za okres od 18 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 roku obie przyznają wynagrodzenie w tej samej wysokości). Późniejsza z tych uchwał – uchwała nr (...) – nie może naruszać art. 254 § 1 k.s.h. tylko dlatego, że reguluje na nowo tą samą materię, przepis ten odnosi się bowiem do sytuacji, w której jedna i ta sama uchwała (np. uchwała nr (...)) zostałaby zaskarżona przez kilka osób i zapadłby wyrok uwzględniający powództwo jednej z tych osób. Uchwała nr (...) nie może też naruszać art. 254 § 2 k.s.h., ponieważ w ogóle nie odnosi się do praw osób trzecich.

Z przyczyn opisanych powyżej zgłoszone na pierwszym miejscu powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały nr (...) podlegało oddaleniu.

Z uwagi na oddalenie żądania zgłoszonego na pierwszym miejscu należy rozważyć zasadność żądania zgłoszonego jako ewentualne, tj. żądania uchylenia uchwały, opartego o art. 249 § 1 k.s.h.

Zgodnie z art. 249 § 1 k.s.h. uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały.

Przyjąć należy, że zaskarżona uchwała jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Sprzeczność uchwały z dobrymi obyczajami w pierwszym rzędzie wyraża się w tym, że przyznaje ona prezesowi zarządu spółki w pewnym okresie takie samo wynagrodzenie jak to, które określała uchylona prawomocnym wyrokiem uchwała nr (...).

Zgodzić należy się z powódką, że prawomocny wyrok uchylający uchwałę jest skuteczny ex tunc, co oznacza, że jeżeli uchwała zostaje uchylona, to należy sytuację tą traktować tak, jakby uchwały od samego początku w ogóle nie było. Powyższy podgląd obecnie dominuje w literaturze (por. Kodeks Spółek Handlowych, Komentarz do art. 151-300 TOM II, Stanisław Sołtysiński, Wydawnictwo CH Beck Warszawa 2005, Komentarz aktualizowany do art. 254 Kodeksu spółek handlowych, System Informacji Prawnej LEX2, A. Kidyba). W konsekwencji uprawomocnienia się wyroku uchylającego uchwałę wspólnicy muszą zwrócić wszelkie korzyści i świadczenia, jakie na mocy uchylonej uchwały otrzymali. Należy doprowadzić do stanu sprzed podjęcia uchwały i usunąć skutki takiej uchwały oraz stworzyć sytuację maksymalnego zniwelowania jej skutków (por. Komentarz aktualizowany do art. 254 Kodeksu spółek handlowych, System Informacji Prawnej LEX2, A. Kidyba).

Uchylenie prawomocnym wyrokiem uchwały nr (...) oznacza więc, że wynagrodzenie prezesa zarządu od dnia 18 maja 2011 roku w ogóle nie jest określone. Oczywistym jest, że stan taki wymaga podjęcia uchwały, która tą kwestę ureguluje. Zaskarżona w niniejszym procesie uchwała, która daje prezesowi zarządu od dnia 18 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 takie samo wynagrodzenie, jak przyjęte w uchylonej uchwale, godzi w dobre obyczaje. Sąd Okręgowy w Szczecinie prawomocnym wyrokiem orzekł już (w sprawie o uchylenie innej niż będąca przedmiotem niniejszej sprawy uchwały – uchwały nr (...)), że uchwała określająca wynagrodzenie w tej właśnie wysokości podlega uchyleniu na podstawie art. 249 § 1 k.s.h.. Pojęcie dobrych obyczajów - co podkreślał Sąd w sprawie VIII GC 143/11 - wymaga sięgnięcia do kryteriów moralnych panujących w społeczeństwie, w tym ogólnej normy przyzwoitego zachowania. Podjęta w miejsce uchylonej uchwały nr (...) kolejna uchwała o numerze nr (...), przyznająca za czas do uprawomocnienia się wyroku w sprawie VIII GC 143/11 takie samo wynagrodzenie, jak w uchylonej tym wyrokiem uchwale nr (...), narusza normy przyzwoitego zachowania, omija bowiem pogląd Sądów dwóch instancji wyrażony w sprawie o uchylenie innej, ale regulującej tą samą materię uchwały, narażając przez to spółkę na kolejny proces, oparty o taką samą argumentację, jak argumentacja zgłoszona w sprawie VIII GC 143/11.

W niniejszym procesie obie strony na rozprawie przyznały, że nie kwestionują ustaleń faktycznych, poczynionych przez Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie VIII GC 143/11 (o uchylenie uchwały nr (...)). Wobec powyższego stwierdzenia Sąd uznał fakty przytoczone w uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie o uchylenie uchwały nr (...) za niesporne w niniejszej sprawie. W tym stanie rzeczy nie było potrzeby ponownego przesłuchiwania tych samych co w sprawie VIII GC 143/11 świadków dla wykazania przyznanych przez strony faktów. Dowód z przesłuchania tych świadków oraz stron został więc przez Sąd pominięty (postanowienie – karta 212 verte), Sąd określając w niniejszym procesie podstawę faktyczną żądania oparł się natomiast na faktach przyznanych przez strony i przytoczonych w uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie VIII GC 143/11.

Zdaniem Sądu w oparciu o te fakty należy w całości podzielić pogląd wyrażony przez Sądy obu instancji orzekające w sprawie VIII GC 143/11 co do tego, że przyznanie w okresie do dnia 12 lipca 2012 roku prezesowi zarządu wynagrodzenia w wysokości określonej uchyloną w sprawie VIII GC 143/11 uchwałą godzi narusza dobre obyczaje i godzi w interes spółki. Wiąże się to z tym, że wynagrodzenie prezesa zarządu zatrudnionego na ½ etatu w wysokości takiej, jak w uchwale (...), określone zostało jako nadmiernie wygórowane. Ponadto nadmierne wynagrodzenie prezesa zarządu godzi w interes spółki oraz krzywdzi wspólników, przekłada się bowiem na mniejsze wypłaty z zysku w kolejnych latach. W tym zakresie ocena Sądu orzekającego w niniejszej sprawie jest zbieżna z oceną przedstawioną przez Sądy dwóch instancji orzekające w sprawie VIII GC 143/11.

Natomiast analizując zebrany materiał dowodowy po kątem oceny wynagrodzenia w „nowej” wysokości, które zaskarżona rozpoznawanym pozwem uchwała przyznaje prezesowi zarządu od dnia 13 lipca 2012 roku, przyjąć należy, że wynagrodzenie w wysokości określonej zaskarżoną uchwałą nr (...) za okres od dnia 13 lipca 2012 roku mieści się w ogólnych normach przyzwoitego zachowania, a więc nie narusza dobrych obyczajów, nie godzi też w interes spółki i nie krzywdzi wspólników.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w lutym 2013 roku około 3.700 złotych, 4 krotność tej stawki wynosi około 14.800 złotych brutto. Jak wynika z rachunku zysków i strat pozwanej spółki (wariant kalkulacyjny wykonany na koniec września 2012 roku) spółka osiągnęła w tym czasie zysk wynoszący 126.159,79 zł (zysk ten wyliczono przy kosztach ogólnego zarządu w wysokości 823.745,46 zł). Wyniki spółki są więc znacznie lepsze niż w 2011 roku, kiedy odnotowano stratę w wysokości 57.129,82 zł (przy kosztach ogólnego zarządu w wysokości 1.457.185,61 zł). Należy też zwrócić uwagę na zakładowy regulamin wynagrodzenia obowiązujący od dnia 01.03.2011 r., gdzie wynagrodzenie zasadnicze pracowników zatrudnionych na stanowiskach nieroboczych przewiduje stawki maksymalne w zależności od kategorii zaszeregowania od 4.200 zł brutto miesięcznie do 20.000 zł brutto miesięcznie. Przy tych stawkach wynagrodzenie prezesa zarządu (około 14.800 złotych brutto miesięcznie) nie godzi w dobre obyczaje. Dostrzec również należy, że funkcja prezesa zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się z odpowiedzialnością za zobowiązania spółki (art. 299 § 1 k.s.h.), taka odpowiedzialność, której nie ponoszą inni pracownicy, wymaga oceniania wynagrodzenia prezesa zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i innych pracowników takiej spółki w osobnych kategoriach. Tym samym Sąd uznał, że wysokość wynagrodzenia prezesa zarządu określona zaskarżoną uchwałą nr (...) za okres od 13 lipca 2012 roku (w przeciwieństwie do okresu poprzedzającego tą datę) nie narusza dobrych obyczajów, nie godzi też w interes spółki i nie krzywdzi wspólników.

Należy mieć jednak na uwadze, że na gruncie regulacji kodeksu spółek handlowych przyjmuje się, że w sprawie o uchylenie uchwały w oparciu art. 249 k.s.h. Sąd może powództwo uwzględnić albo oddalić. Sąd, który uchyla uchwałę, czyni to w całości, nie może też treści uchwały zmienić (por. Komentarz aktualizowany do art. 254 Kodeksu spółek handlowych, System Informacji Prawnej LEX2, A. Kidyba).

Także w orzecznictwie wyrażany jest pogląd, że nie jest dopuszczalne uchylenie jedynie części uchwały zgromadzenia wspólników spółki z o.o. zaskarżonej na podstawie art. 249 k.s.h. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 1 marca 2007 r. I ACa 155/06). W wyroku tym Sąd Apelacyjny ( powołując się między innymi na taki sam pogląd reprezentowany przez A. Kidybę: Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2002, s. 682, z odesłaniem do innych autorów) wyraził pogląd, że w oparciu o art. 249 k.s.h. sąd może pozew w całości uwzględnić albo oddalić, natomiast nie może uchylić tylko części uchwały. Sąd Apelacyjny dostrzegł, że można wprawdzie spotkać pogląd, że jeżeli tylko w pewnym fragmencie treść uchwały narusza ustawę, to sąd może stwierdzić nieważność uchwały w tej właśnie części, a w pozostałej zachować ją w obrocie prawnym, chyba że z treści uchwały wynika, że bez sprzecznych z ustawą postanowień uchwała nie byłaby podjęta. Pogląd ten oparty jest na regulacji zawartej w art. 58 § 1 i 3 k.c. z odwołaniem do natury stosunku prawnego, jednak argumentację przedstawioną na poparcie tego poglądu można odnieść tylko do stwierdzenia nieważności uchwały na podstawie art. 252 k.s.h., nie zaś do uchylenia uchwały na podstawie art. 249 k.s.h.

Pogląd ten należy podzielić na gruncie niniejszej sprawy. Sąd nie może zmienić zaskarżonej uchwały określając inaczej datę obowiązywania „nowego” wynagrodzenia.

Dostrzec należy również inną, istotną w omawianym zakresie okoliczność.

Zaskarżona uchwała wprawdzie odnosi się osobno do dwóch okresów wynagradzania prezesa zarządu, w efekcie przyznając prezesowi inne wynagrodzenie w każdym z tych okresów, nie oznacza to jednak, że można wyróżnić dwie samodzielne, nieoddziaływujące na siebie części uchwały (a tylko w takim wypadku można byłoby rozważać rozstrzygnięcie w postaci zmiany treści uchwały bądź jej częściowego uchylenia). Z przyczyn opisanych powyżej uchwała reguluje wynagrodzenie począwszy od dnia 18 maja 2011 roku, a więc zarówno wstecz, jak i na przyszłość. Nie jest wykluczone, że określenie wynagrodzenia za okres od 18 maja 2011 roku do 12 lipca 2012 roku w innej (niższej) wysokości niż kwota wynikająca z uchylonej uchwały nr (...) przełożyłoby się na inną wysokość wynagrodzenia za czas po dniu 12 lipca 2012 roku. Kwota wynagrodzenia przyznana wstecz (a więc za okres zamknięty datami 18 maja 2011 roku i datą podjęcia uchwały) ma już postać kwoty o określonej wysokości, nie można wykluczyć, że wolą zgromadzenia wspólników przy innym uregulowaniu wynagrodzenia za pierwszy z okresów byłoby inne niż dokonane uchwałą nr (...) uregulowanie wynagrodzenia za drugi z okresów.

Tym samym Sąd orzekający w niniejszej sprawie uznał, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy jedynym rozwiązaniem jest uchylenie uchwały w całości i tym samym pozostawienie zgromadzeniu wspólników kompleksowej decyzji obejmującej zasady i wysokość wynagrodzenia prezesa zarządu za cały wymagający regulacji okres : zarówno za okres wsteczny (od 18 maja 2011 roku do daty podjęcia kolejnej uchwały) jak i na przyszłość.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił opierając się na dołączonych do akt dowodach z dokumentów oraz na dowodzie z przesłuchania świadka A. M. (1). Ponadto – co już wyjaśniono powyżej – część faktów istotnych dla rozstrzygnięcia (ustalona przez Sąd Okręgowy w sprawie VIII GC 143/211) była niesporna. Dokumenty nie były przez strony kwestionowane, zostały uznane za wiarygodne dowody w sprawie. Wiarygodne były również zeznania świadka, korespondowały one z całością zebranego w sprawie materiału dowodowego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. i art. 98 § 1 i 2 k.p.c.

W odniesieniu do żądania zgłoszonego na pierwszym miejscu stroną przegrywającą proces jest powódka, w odniesieniu do żądania ewentualnego – pozwana.

Orzekając o kosztach sądowych Sąd zobowiązał pozwaną do uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Szczecinie kwoty 2000 zł tytułem opłaty od żądania ewentualnego o uchylenie uchwały wspólników. Powódka składając pozew uiściła opłatę od pozwu w wysokości 2000 zł od żądania o stwierdzenie nieważności uchwały. Wskazać należy, że – jak przyjął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 sierpnia 2007 roku (V CZ 68/07) – obowiązek uiszczenia opłaty od żądania ewentualnego powstaje w wypadku nieuwzględnienia żądania zgłoszonego w pozwie jako pierwsze, przy czym jeżeli o obu żądaniach (pierwszym i ewentualnym) Sąd rozstrzyga jednym wyrokiem, orzeka w nim jednocześnie o ściągnięciu opłaty należnej od żądania ewentualnego (por. także postanowienie S.N. z dnia 20 maja 1987 r., I CZ 55/87, OSNC 1988/11/160). Za takim rozwiązaniem przemawia unormowanie zawarte aktualnie w art. 130 ³ § 2 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli obowiązek uiszczenia opłaty powstaje w danym stadium postępowania, to o ściągnięciu tej opłaty Sąd orzeka w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.

Powódka uiściła opłatę od żądania zgłoszonego na pierwszym miejscu, tj. o stwierdzenie nieważności, w wysokości 500 zł (opłata zgodnie z art. 29 pkt 4 u.k.s.c. wynosi 2000 zł, referendarz sądowy zwolnił powódkę od kwoty 1500 zł), wobec oddalenia tego żądania powstał obowiązek uiszczenia opłaty od żądania ewentualnego o uchylenie tej uchwały w wysokości 2000 zł (art. 29 pkt 3 u.k.s.c.). Obowiązkiem tym Sąd obciążył pozwaną jako stronę przegrywającą sprawę o uchylenie uchwały.

W sprawie o stwierdzenie nieważności uchwały powódka jako strona przegrywająca proces winna zwrócić pozwanej poniesione przez nią koszty (na które składają się koszty zastępstwa procesowego i opłata skarbowa od pełnomocnictwa), natomiast w sprawie o uchylenie uchwały pozwana jako strona przegrywająca proces winna zwrócić powódce poniesione przez nią koszty, w tej samej wysokości. Powyższe uzasadniało wzajemne zniesienie kosztów między stronami.