II BU 8/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-10-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II BU 8/10
POSTANOWIENIE
Dnia 10 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z wniosku Z. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.
o termin nabycia prawa i wysokości świadczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 10 marca 2011 r.,
skargi wnioskodawcy o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 28 października 2004 r.,
odrzuca skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 28
października 2004 r. oddalił apelację wniesioną przez ubezpieczonego Z. G. od
wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S. z dnia 13
maja 2003 r. oddalającego odwołanie ubezpieczonego od decyzji organu
rentowego odmawiającej przyznania mu prawa do emerytury nauczycielskiej.
Ubezpieczony wywiódł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
wymienionego wyroku i zarzucając temu wyrokowi naruszenie przepisu prawa
materialnego, tj. art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela oraz naruszenie przepisów
postępowania, tj. art. 365 § 1 k.p.c., art. 47714a
i art. 469 k.p.c., które to naruszenie
2
miało istotny wpływ na wynik „orzeczenia sądowego”, wniósł o stwierdzenie
niezgodności z prawem zaskarżonego wyroku.
Skarżący podał, że wydanie przedmiotowego wyroku wyrządziło mu szkodę,
gdyż w okresach od 1 listopada 1996 r. do 5 marca 1997 r. oraz od 1 marca 1998 r.
do 30 września 1998 r. jego dochód wynosił 0,00 zł, w okresie od 6 marca 1997 r.
do 6 marca 1998 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych, a w okresie od 1
października 1998 r. do 30 kwietnia 2001 r. pobierał rentę z tytułu choroby
zawodowej, natomiast powinien pobierać półtora świadczenia. Nadto w.w.p.w. jego
renty i emerytury został zaniżony i nie otrzymał odprawy emerytalno-rentowej.
Dochowanie określonego w art. 4246
§ 1 k.p.c. wymogu wniesienia skargi w
terminie dwóch lat uzasadnił zaś tym, iż w jego ocenie termin ten został dwukrotnie
przerwany, po raz pierwszy poprzez wniesienie skargi kasacyjnej, którą Sąd
Apelacyjny odrzucił, oraz przez wniesienie skargi do Europejskiego Trybunału Praw
Człowieka w Strasburgu. W myśl art. 124 § 1 k.c. wspomniany termin biegnie
zatem na nowo od dnia 30 września 2008 r., ponieważ w tym dniu otrzymał pismo
Trybunału z informacją, iż z powodu upływu terminu przedawnienia skarga nie
zostanie merytorycznie rozpoznana.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Stosownie do art. 4246
§ 1 k.p.c. skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego wyroku wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone
orzeczenie, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się. Od
zaskarżonego przez ubezpieczonego wyroku sądu drugiej instancji nie przysługiwał
środek odwoławczy ani inny zwykły środek zaskarżenia, w związku z czym
uprawomocnił się on już w chwili wydania, czyli w dniu 28 października 2004 r.
Tymczasem skarga ubezpieczonego została wniesiona w dniu 15 września 2010 r.,
a zatem bez wątpienia po upływie wymienionego wyżej terminu.
Podkreślenia wymaga fakt, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje
zgodny pogląd, że dwuletni termin do wniesienia skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem jest z jednej strony terminem zawitym prawa materialnego
(a więc nie terminem przedawnienia, jak chciałby skarżący), z drugiej zaś –
terminem procesowym. Jego materialnoprawna funkcja wiąże się z podstawową
funkcją skargi polegającą na zainicjowaniu postępowania mającego doprowadzić
3
do potwierdzenia jednej z przesłanek odpowiedzialności państwa za działalność
judykacyjną - niezgodności z prawem prawomocnego wyroku (art. 4171
§ 2 k.c.).
Na gruncie prawa materialnego uchybienie terminowi do wniesienia skargi
powoduje bowiem niemożność dochodzenia odszkodowawczego. Z kolei
procesowy charakter omawianego terminu wyraża się w tym, że wyznacza on
okres, w którym skarga może być wniesiona, a jego niedochowanie skutkuje
odrzuceniem skargi. Owa dwoistość charakteru terminu, o którym mowa w art. 4246
§ 1 k.p.c., pełniącego istotną funkcję materialnoprawną, a także jego prekluzyjność,
powoduje też, że nie podlega on przywróceniu na podstawie art. 168 i nast. k.p.c.
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 15 czerwca 2007 r., I CNP 28/07,
LEX nr 347325, z dnia 11 stycznia 2008 r., I BU 15/07, LEX nr 448221 oraz z dnia 7
kwietnia 2010 r., II BU 15/09, LEX 602213).
Kierując się przedstawionymi motywami oraz opierając się na treści art. 4248
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 10 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z wniosku Z. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.
o termin nabycia prawa i wysokości świadczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 10 marca 2011 r.,
skargi wnioskodawcy o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 28 października 2004 r.,
odrzuca skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 28
października 2004 r. oddalił apelację wniesioną przez ubezpieczonego Z. G. od
wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S. z dnia 13
maja 2003 r. oddalającego odwołanie ubezpieczonego od decyzji organu
rentowego odmawiającej przyznania mu prawa do emerytury nauczycielskiej.
Ubezpieczony wywiódł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
wymienionego wyroku i zarzucając temu wyrokowi naruszenie przepisu prawa
materialnego, tj. art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela oraz naruszenie przepisów
postępowania, tj. art. 365 § 1 k.p.c., art. 47714a
i art. 469 k.p.c., które to naruszenie
2
miało istotny wpływ na wynik „orzeczenia sądowego”, wniósł o stwierdzenie
niezgodności z prawem zaskarżonego wyroku.
Skarżący podał, że wydanie przedmiotowego wyroku wyrządziło mu szkodę,
gdyż w okresach od 1 listopada 1996 r. do 5 marca 1997 r. oraz od 1 marca 1998 r.
do 30 września 1998 r. jego dochód wynosił 0,00 zł, w okresie od 6 marca 1997 r.
do 6 marca 1998 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych, a w okresie od 1
października 1998 r. do 30 kwietnia 2001 r. pobierał rentę z tytułu choroby
zawodowej, natomiast powinien pobierać półtora świadczenia. Nadto w.w.p.w. jego
renty i emerytury został zaniżony i nie otrzymał odprawy emerytalno-rentowej.
Dochowanie określonego w art. 4246
§ 1 k.p.c. wymogu wniesienia skargi w
terminie dwóch lat uzasadnił zaś tym, iż w jego ocenie termin ten został dwukrotnie
przerwany, po raz pierwszy poprzez wniesienie skargi kasacyjnej, którą Sąd
Apelacyjny odrzucił, oraz przez wniesienie skargi do Europejskiego Trybunału Praw
Człowieka w Strasburgu. W myśl art. 124 § 1 k.c. wspomniany termin biegnie
zatem na nowo od dnia 30 września 2008 r., ponieważ w tym dniu otrzymał pismo
Trybunału z informacją, iż z powodu upływu terminu przedawnienia skarga nie
zostanie merytorycznie rozpoznana.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Stosownie do art. 4246
§ 1 k.p.c. skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego wyroku wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone
orzeczenie, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się. Od
zaskarżonego przez ubezpieczonego wyroku sądu drugiej instancji nie przysługiwał
środek odwoławczy ani inny zwykły środek zaskarżenia, w związku z czym
uprawomocnił się on już w chwili wydania, czyli w dniu 28 października 2004 r.
Tymczasem skarga ubezpieczonego została wniesiona w dniu 15 września 2010 r.,
a zatem bez wątpienia po upływie wymienionego wyżej terminu.
Podkreślenia wymaga fakt, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje
zgodny pogląd, że dwuletni termin do wniesienia skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem jest z jednej strony terminem zawitym prawa materialnego
(a więc nie terminem przedawnienia, jak chciałby skarżący), z drugiej zaś –
terminem procesowym. Jego materialnoprawna funkcja wiąże się z podstawową
funkcją skargi polegającą na zainicjowaniu postępowania mającego doprowadzić
3
do potwierdzenia jednej z przesłanek odpowiedzialności państwa za działalność
judykacyjną - niezgodności z prawem prawomocnego wyroku (art. 4171
§ 2 k.c.).
Na gruncie prawa materialnego uchybienie terminowi do wniesienia skargi
powoduje bowiem niemożność dochodzenia odszkodowawczego. Z kolei
procesowy charakter omawianego terminu wyraża się w tym, że wyznacza on
okres, w którym skarga może być wniesiona, a jego niedochowanie skutkuje
odrzuceniem skargi. Owa dwoistość charakteru terminu, o którym mowa w art. 4246
§ 1 k.p.c., pełniącego istotną funkcję materialnoprawną, a także jego prekluzyjność,
powoduje też, że nie podlega on przywróceniu na podstawie art. 168 i nast. k.p.c.
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 15 czerwca 2007 r., I CNP 28/07,
LEX nr 347325, z dnia 11 stycznia 2008 r., I BU 15/07, LEX nr 448221 oraz z dnia 7
kwietnia 2010 r., II BU 15/09, LEX 602213).
Kierując się przedstawionymi motywami oraz opierając się na treści art. 4248
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.