Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CNP 85/10
POSTANOWIENIE
Dnia 12 sierpnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi P. L. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Rejonowego z dnia 14 listopada 2008 r., wydanego w sprawie
z powództwa M. O.
przeciwko P. L.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 12 sierpnia 2011 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 14 listopada 2008 r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanych
solidarnie na rzecz powoda 20 000 zł z ustawowymi odsetkami, ustalił
odpowiedzialność pozwanych za następstwa udzielonego świadczenia
medycznego w dniu 30 grudnia 2003 r., które ujawnią się w przyszłości, oddalił
powództwo w pozostałym zakresie i orzekł o kosztach procesu.
We wniesionej na podstawie art. 4241
§ 2 k.p.c. skardze o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia pełnomocnik pozwanego P. L.
zażądał stwierdzenia, że wymieniony wyrok jest niezgodny z art. 120 § 1 k.p.
Uzasadniając wystąpienie przesłanek przewidzianych w art. 4241
§ 2 k.p.c.,
wyjaśniono, że pozwany nie wniósł apelacji od wymienionego wyroku, ponieważ
zaufał pracodawcy (ówczesnemu dyrektorowi pozwanego szpitala i ordynatorowi),
iż wniesiona przez niego apelacją zostanie rozpoznana także na jego korzyść.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie
została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w drodze
przysługujących środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Przytoczony przepis
wyraża zasadę, że przesłanką dopuszczalności skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia jest wykorzystanie przez stronę
przysługujących jej środków prawnych. Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 4241
§ 2 k.p.c., który w sytuacji, gdy strona nie skorzystała z przysługujących jej środków
prawnych, dopuszczalność skargi uzależnia od kumulatywnego spełnienia dwóch
przesłanek: istnienia wyjątkowego wypadku oraz wystąpienia niezgodności
z prawem o kwalifikowanym charakterze, wynikającej z naruszenia podstawowych
zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka
i obywatela (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP
4/06, OSNC 2006, nr 6, poz. 113).
W orzecznictwie Sąd Najwyższego zostało wyjaśnione, że wyjątkowe
wypadki, o których mowa w art. art. 4241
§ 2 k.p.c., odnoszą się także do przyczyn
nieskorzystania przez stronę z przysługujących jej środków zaskarżenia. Przyczyny
3
te muszą mieć charakter wyjątkowy w znaczeniu obiektywnym, co oznacza, że
chodzi o wyjątkowe okoliczności obiektywnie uniemożliwiające stronie wniesienie
środka zaskarżenia, a nie o okoliczności subiektywne, wynikające z woli lub
zaniedbań strony. Wnosząc skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia, strona musi zatem wykazać, że nieskorzystanie przez
nią z przysługującego środka prawnego nastąpiło z wyjątkowych powodów
mających charakter siły wyższej, takich jak ciężka choroba, katastrofa, klęska
żywiołowa czy wyjątkowe okoliczności leżące po stronie osób trzecich, które
obiektywnie rzecz biorąc uniemożliwiły wniesienia środka zaskarżenia
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, z dnia
29 listopada 2006 r., II CNP 85/06, niepubl., i z dnia 7 lutego 2008 r., IV CNP
217/07, OSNC-ZD 2008, nr 4, poz. 114).
Wskazana w skardze przyczyna niewniesienia apelacji od zaskarżonego
wyroku nie mieści się przedstawionym wyżej rozumieniu wyjątkowych wypadków
usprawiedliwiających nieskorzystanie przez stronę z przysługującego jej środka
odwoławczego. Nie ma ona bowiem charakteru obiektywnego. Skarżący zaufał
zapewnieniu pracodawcy – jak wynika z wyroku Sądu odwoławczego oczywiście
pozbawionemu podstaw prawnych – że wniesiona przez niego apelacja zostanie
rozpoznana także na jego rzecz. Okoliczność ta może stanowić podstawę do
rozważenia przez skarżącego ewentualnej odpowiedzialności cywilnej pracodawcy
wobec niego. Nie uzasadnia ona natomiast przyjęcia, że zachodzi przewidziana
w art. 4241
§ 2 k.p.c. niezbędna przesłanka dopuszczalności skargi w postaci
wypadku usprawiedliwiającego nieskorzystanie z przysługującego środka
zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (4248
§ 2 k.p.c.).