I CZ 113/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:19-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I PKN 76/99 II CZ 103/05 II CZ 116/06 III CZ 22/07 V CZ 134/07 I CKN 556/98 I CZ 142/04 II CKN 554/00 III CZ 93/04 III ZP 1/00
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 113/11
POSTANOWIENIE
Dnia 24 listopada 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa Gminy M., Gminy M. X. i Miasta W. przeciwko Skarbowi
Państwa – Ministrowi Środowiska
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 listopada 2011 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 maja 2011 r.,
oddala zażalenie; zasądza od strony powodowej na rzecz
Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa 120
(sto dwadzieścia) zł kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 25 maja 2011 r. odrzucił – jako
spóźniony – wniosek powodów Gminy /…/ o przywrócenie terminu do złożenia
wniosku o doręczenie uzasadnienia wyroku tego Sądu celem wniesienia skargi
kasacyjnej. Jednocześnie odrzucono wniosek powodów o doręczenie wyroku Sądu
Apelacyjnego z uzasadnieniem. W zażaleniu skarżący wnosił o uchylenie
postanowienia o odrzuceniu wniosku o doręczenie wyroku Sądu Apelacyjnego
z uzasadnieniem. Skarżący argumentował, że czynności zmierzające do
przywrócenia terminu podjął już w dniu rzeczywistego uzyskania wiedzy
o zaistniałej w sprawie pomyłce.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3941
§ 2 k.p.c., w sprawach, w których przysługuje skarga
kasacyjna, zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu
drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień,
o których mowa w art. 3981
k.p.c., a także postanowień wydanych w wyniku
rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji. Istotne
znaczenie ma zatem rozstrzygnięcie, czy postanowienie w określonym wyżej
przedmiocie ma charakter kończącego postępowanie w sprawie.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2011 r. o odrzuceniu
wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku Sądu
Apelacyjnego z uzasadnieniem, jako niekończące postępowania w sprawie, jest
niezaskarżalne. Postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie jest dopiero
postanowienie Sądu Apelacyjnego w przedmiocie odrzucenia wniosku o doręczenie
wyroku Sądu Apelacyjnego z uzasadnieniem (por. uzasadnienie uchwały składu
siedmiu sędziów z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/00, OSNC 2001, nr 1, poz. 1).
W zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2011 r.
zgłoszony został wniosek w trybie art. 380 w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c.,
o dokonanie pośredniej kontroli postanowienia o odrzuceniu wniosku o doręczenie
wyroku Sądu Apelacyjnego z uzasadnieniem.
Takie stanowisko umożliwia zajęcie się merytorycznym aspektem
rozważanego zagadnienia, przy czym stwierdzić należy, że wywody powoda
3
zmierzające do wykazania, że Sąd Apelacyjny uchybił przepisom dotyczącym
instytucji przywrócenia terminu, są nietrafne.
Skarżący przyznał, że w dniu 7 grudnia 2010 r. jako pełnomocnik powodów
sporządził wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem. Wniosek ten został
omyłkowo przesłany wraz z korespondencją do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego, a po odesłaniu stamtąd – przesłany do Sądu Apelacyjnego.
Niedokonanie czynności w terminie, jak również związane z tym komplikacje
i niejasności, były efektem uchybienia w pracy personelu kancelarii.
W judykaturze panuje zgodność, że brak winy w uchybieniu terminowi
oceniany jest z uwzględnieniem okoliczności konkretnej sprawy, przy
uwzględnieniu obiektywnego miernika staranności, jakiej można wymagać od
strony należycie dbającej o swoje interesy. Art. 168 § 1 k.p.c. nie rozróżnia stopni
winy co oznacza, że nawet lekkie niedbalstwo świadczy o zawinionym
niedokonaniu czynności w terminie (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
29 października 1999 r., I CKN 556/98, niepubl., z dnia 8 grudnia 2004 r., I CZ
142/04, niepubl.; z dnia 11 stycznia 2007 r., II CZ 116/06, niepubl., z dnia
26 kwietnia 2007 r., III CZ 22/07, niepubl., z dnia 23 listopada 2005 r., II CZ
103/05, niepubl.).
W sytuacji, w której strona jest reprezentowana przez zawodowego
pełnomocnika, przy ustalaniu jej winy w niezachowaniu terminu należy mieć na
uwadze działania pełnomocnika, którego obciążają zaniedbania osób, którymi
on się posługuje, w tym także personelu kancelarii prawnej (por. postanowienia SN
z dnia 12 marca 1999 r., I PKN 76/99, OSNP 2000, Nr 11, poz. 431, z dnia
15 marca 2000 r., II CKN 554/00, niepubl., z dnia 28 października 2004 r.,
III CZ 93/04, niepubl., z dnia 23 stycznia 2008 r., V CZ 134/07, niepubl.).
Odpowiedzialności pełnomocnika nie wyłącza okoliczność, że pełnomocnik strony
powodowej, korzystał z obsługi sekretariatu „Kancelarii R. i Partnerzy” jako adwokat
„of counsel”.
Argumentacja pełnomocnika wskazująca na podjęcie wiedzy o zaistniałej
pomyłce dopiero w dniu 11 lutego 2011 r. nie wpływa na okoliczność zaistniałego
uchybienia oraz przyczyn jego powstania. Zawinienie pełnomocnika w uchybieniu
4
terminu jest równoznaczne z uchybieniem samej strony, a przy ocenie, czy doszło
do zawinionego działania, należy odwoływać się do obiektywnych mierników
staranności. Błąd sekretariatu i zatrudnionych pracowników kancelarii jest
przejawem zawinionego działania adwokata.
Wobec powyższego zażalenie podlega oddaleniu (art. 39814
k.p.c. w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Postanowienie o kosztach uzasadnia art. 98 § 1 k.p.c.
md
POSTANOWIENIE
Dnia 24 listopada 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa Gminy M., Gminy M. X. i Miasta W. przeciwko Skarbowi
Państwa – Ministrowi Środowiska
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 listopada 2011 r.,
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 maja 2011 r.,
oddala zażalenie; zasądza od strony powodowej na rzecz
Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa 120
(sto dwadzieścia) zł kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 25 maja 2011 r. odrzucił – jako
spóźniony – wniosek powodów Gminy /…/ o przywrócenie terminu do złożenia
wniosku o doręczenie uzasadnienia wyroku tego Sądu celem wniesienia skargi
kasacyjnej. Jednocześnie odrzucono wniosek powodów o doręczenie wyroku Sądu
Apelacyjnego z uzasadnieniem. W zażaleniu skarżący wnosił o uchylenie
postanowienia o odrzuceniu wniosku o doręczenie wyroku Sądu Apelacyjnego
z uzasadnieniem. Skarżący argumentował, że czynności zmierzające do
przywrócenia terminu podjął już w dniu rzeczywistego uzyskania wiedzy
o zaistniałej w sprawie pomyłce.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3941
§ 2 k.p.c., w sprawach, w których przysługuje skarga
kasacyjna, zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu
drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień,
o których mowa w art. 3981
k.p.c., a także postanowień wydanych w wyniku
rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji. Istotne
znaczenie ma zatem rozstrzygnięcie, czy postanowienie w określonym wyżej
przedmiocie ma charakter kończącego postępowanie w sprawie.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2011 r. o odrzuceniu
wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku Sądu
Apelacyjnego z uzasadnieniem, jako niekończące postępowania w sprawie, jest
niezaskarżalne. Postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie jest dopiero
postanowienie Sądu Apelacyjnego w przedmiocie odrzucenia wniosku o doręczenie
wyroku Sądu Apelacyjnego z uzasadnieniem (por. uzasadnienie uchwały składu
siedmiu sędziów z dnia 31 maja 2000 r., III ZP 1/00, OSNC 2001, nr 1, poz. 1).
W zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 25 maja 2011 r.
zgłoszony został wniosek w trybie art. 380 w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c.,
o dokonanie pośredniej kontroli postanowienia o odrzuceniu wniosku o doręczenie
wyroku Sądu Apelacyjnego z uzasadnieniem.
Takie stanowisko umożliwia zajęcie się merytorycznym aspektem
rozważanego zagadnienia, przy czym stwierdzić należy, że wywody powoda
3
zmierzające do wykazania, że Sąd Apelacyjny uchybił przepisom dotyczącym
instytucji przywrócenia terminu, są nietrafne.
Skarżący przyznał, że w dniu 7 grudnia 2010 r. jako pełnomocnik powodów
sporządził wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem. Wniosek ten został
omyłkowo przesłany wraz z korespondencją do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego, a po odesłaniu stamtąd – przesłany do Sądu Apelacyjnego.
Niedokonanie czynności w terminie, jak również związane z tym komplikacje
i niejasności, były efektem uchybienia w pracy personelu kancelarii.
W judykaturze panuje zgodność, że brak winy w uchybieniu terminowi
oceniany jest z uwzględnieniem okoliczności konkretnej sprawy, przy
uwzględnieniu obiektywnego miernika staranności, jakiej można wymagać od
strony należycie dbającej o swoje interesy. Art. 168 § 1 k.p.c. nie rozróżnia stopni
winy co oznacza, że nawet lekkie niedbalstwo świadczy o zawinionym
niedokonaniu czynności w terminie (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
29 października 1999 r., I CKN 556/98, niepubl., z dnia 8 grudnia 2004 r., I CZ
142/04, niepubl.; z dnia 11 stycznia 2007 r., II CZ 116/06, niepubl., z dnia
26 kwietnia 2007 r., III CZ 22/07, niepubl., z dnia 23 listopada 2005 r., II CZ
103/05, niepubl.).
W sytuacji, w której strona jest reprezentowana przez zawodowego
pełnomocnika, przy ustalaniu jej winy w niezachowaniu terminu należy mieć na
uwadze działania pełnomocnika, którego obciążają zaniedbania osób, którymi
on się posługuje, w tym także personelu kancelarii prawnej (por. postanowienia SN
z dnia 12 marca 1999 r., I PKN 76/99, OSNP 2000, Nr 11, poz. 431, z dnia
15 marca 2000 r., II CKN 554/00, niepubl., z dnia 28 października 2004 r.,
III CZ 93/04, niepubl., z dnia 23 stycznia 2008 r., V CZ 134/07, niepubl.).
Odpowiedzialności pełnomocnika nie wyłącza okoliczność, że pełnomocnik strony
powodowej, korzystał z obsługi sekretariatu „Kancelarii R. i Partnerzy” jako adwokat
„of counsel”.
Argumentacja pełnomocnika wskazująca na podjęcie wiedzy o zaistniałej
pomyłce dopiero w dniu 11 lutego 2011 r. nie wpływa na okoliczność zaistniałego
uchybienia oraz przyczyn jego powstania. Zawinienie pełnomocnika w uchybieniu
4
terminu jest równoznaczne z uchybieniem samej strony, a przy ocenie, czy doszło
do zawinionego działania, należy odwoływać się do obiektywnych mierników
staranności. Błąd sekretariatu i zatrudnionych pracowników kancelarii jest
przejawem zawinionego działania adwokata.
Wobec powyższego zażalenie podlega oddaleniu (art. 39814
k.p.c. w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Postanowienie o kosztach uzasadnia art. 98 § 1 k.p.c.
md