Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 115/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A. M., W. M. i M. M.
przeciwko Gminie Miasta T.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 lutego 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku Sądu
Okręgowego
z dnia 31 maja 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem 31 maja 2011 r. Sąd Okręgowy, na skutek apelacji pozwanej,
zmienił wyrok Sądu Rejonowego z dnia 5 maja 2010 r. w części uwzględniającej
powództwo w ten sposób, że powództwo oddalił oraz orzekł o kosztach procesu i
kosztach sądowych. W punkcie trzecim wyroku, rozstrzygając o kosztach
postępowania apelacyjnego, Sąd Okręgowy odstąpił od obciążania powodów tymi
kosztami. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy powołując jako podstawę prawną
rozstrzygnięcia art. 102 k.p.c. wskazał na szczególne okoliczności sprawy, w toku
postępowania zostało bowiem udowodnione bezprawne działanie pozwanej.
W zażaleniu na postanowienie rozstrzygające o kosztach postępowania
apelacyjnego, pozwana, zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. oraz art. 98 § 1 i § 3
k.p.c. domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy
w zakresie kwoty 3413 zł, obejmującej należne jej koszty, do ponownego
rozpoznania Sądowi drugiej instancji. Domagała się nadto zasądzenia na jej rzecz
kosztów postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Zgodnie z art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd
może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej
w ogóle kosztami. Powołany przepis urzeczywistnia zasadę słuszności, aczkolwiek
jednocześnie stanowi odstępstwo od zasady odpowiedzialności za wynik procesu
(art. 98 § 1 k.p.c.). Odwołanie się przez ustawodawcę, do pojęcia „wypadków
szczególnie uzasadnionych” daje sądowi prawo oceny, czy ma do czynienia
z sytuacją uzasadniającą odstępstwo do tej zasady. W orzecznictwie Sądu
Najwyższego zwraca się uwagę, że stosując art. 102 k.p.c. sąd powinien
przede wszystkim kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości (por. np.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2010 r., II CZ 87/09, niepubl.;
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2009 r., II CZ 52/10, niepubl.),
a kontrola sprawowana przez Sąd Najwyższy powinna być ograniczona do
3
zwalczania orzeczeń dotkniętych poważnym błędem (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 8 września 2010 r., II CZ 80/10, niepubl.).
W judykaturze przyjmuje się, że podstawę do zastosowania art. 102 k.p.c.
stanowią zarówno okoliczności związane z przebiegiem postępowania, jak i leżące
poza procesem, związane z sytuacją życiową i stanem majątkowym stron, przy
czym wszystkie te okoliczności powinny być ocenione z uwzględnieniem zasad
współżycia społecznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego
2011 r. V CZ 102/10; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2011 r.
LEX nr 1101325).
Rozstrzygając zaskarżonym postanowieniem o kosztach postępowania
apelacyjnego, Sąd Odwoławczy wskazał, iż odstąpił od zasady rozstrzygania
o tych kosztach zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu z uwagi
na okoliczności sprawy, to jest udowodnione bezprawne zachowanie skarżącej,
będące źródłem szkody powodów. W zażaleniu nie podjęto próby
zakwestionowania tej argumentacji. W sytuacji przeto kiedy podmiot prawa
publicznego dopuszcza się deliktu, który dla obywatela jest źródłem szkody, a do
zasądzenia odszkodowania nie dochodzi jedynie z powodu niewykazania
wysokości tej szkody, nieobciążenie strony przegrywającej kosztami procesu,
nie może być poczytane za nieprawidłowe.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.

V CZ 115/11

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia