Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III PK 74/11
POSTANOWIENIE
Dnia 2 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa M. S.
przeciwko Firmie Cukierniczej "S. - rok założenia 1952" Spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością
o odszkodowanie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 2 marca 2012 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 19 kwietnia 2011 r.,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 120 (sto
dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
prawnego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2011 r. oddalił
apelację pozwanej Firmy Cukierniczej „S. – rok założenia 1952” Sp. z o.o. od
wyroku Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19
listopada 2010 r., mocą którego zasądzono na rzecz powoda M. S. kwotę
21.802,83 zł tytułem odszkodowania z powodu rozwiązania umowy o pracę bez
2
wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym
trybie.
Powyższy wyrok został zaskarżony w całości skargą kasacyjną pozwanej.
Skargę oparto na podstawie naruszenia prawa materialnego, a to 1/ art. 30 § 4 k.p.
poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na uznaniu, że przyczyna
rozwiązania z powodem umowy o pracę nie jest prawdziwa, a tym samym
rozwiązanie było niezgodne z prawem, co uzasadniało zasądzenie od pozwanej na
rzecz powoda odszkodowania z tego tytułu; 2/ § 8 ust. 2 łączącej strony umowy o
pracę, przez błędną jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, iż powód pobierając z
hurtowni P. wyroby pozwanej Spółki, a następnie sprzedając je na własny rachunek
i ryzyko nie prowadził działalności konkurencyjnej.
Jako okoliczność uzasadniającą przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
wskazano jej oczywistą zasadność.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie warto podkreślić, iż Sąd Najwyższy, jako sąd kasacyjny, nie jest
sądem powszechnym zwykłej, trzeciej instancji, zaś skarga kasacyjna (podobnie
jak uprzednio kasacja) nie jest środkiem zaskarżenia przysługującym od każdego
rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, a to
uwagi na przeważający w charakterze skargi kasacyjnej element interesu
publicznego. Zgodnie z takim modelem skargi kasacyjnej jej rozpoznanie następuje
tylko z przyczyn kwalifikowanych, wymienionych a art. 3989
§ 1 k.p.c., tj. wówczas,
gdy w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, bądź istnieje potrzeba
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów, czy też zachodzi nieważność postępowania
lub gdy skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. W konsekwencji tegoż w
art. 3984
§ 2 k.p.c. wśród istotnych wymagań skargi kasacyjnej ustawodawca
wymienił obowiązek złożenia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego
uzasadnienie. Wymóg ten wiąże się z tzw. przedsądem, polegającym m. in. na
możliwości odmowy przez Sąd Najwyższy przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania, a jego spełnienie powinno przybrać postać wyodrębnionego wywodu
3
prawnego, w którym skarżący wykaże, jakie występujące w sprawie okoliczności
pozwalają na uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i
jednocześnie uzasadnieniu, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi
przesłanek. Ustawodawca nieprzypadkowo, konstruując wymagania skargi
kasacyjnej, wyodrębnił w oddzielnych przepisach art. 3984
k.p.c. obowiązek
przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (§ 1) i obowiązek
przedstawienia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienia (§
2). Chodzi zatem o dwa odrębne, kreatywne elementy skargi kasacyjnej, które
spełniają określone cele i podlegają ocenie Sądu Najwyższego, na różnych etapach
postępowania kasacyjnego. Wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego
uzasadnienie podlegają analizie na etapie przedsądu, natomiast przytoczone
podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie oceniane są dopiero po przyjęciu skargi do
rozpoznania, w trakcie jej merytorycznego rozpoznawania. Oba te elementy muszą
być więc przez skarżącego wyodrębnione, oddzielnie przedstawione i uzasadnione,
a dla spełnienia wymogu z art. 3984
§ 2 k.p.c. nie wystarczy odwołanie się do
podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia, bo choć dla obu tych przesłanek
argumenty mogą być podobne, to Sąd Najwyższy w ramach przedsądu bada tylko
wskazane w skardze okoliczności uzasadniające przyjęcie jej do rozpoznania, nie
analizuje zaś podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia. Skarga kasacyjna powinna
być tak zredagowana i skonstruowana, aby Sąd Najwyższy nie musiał poszukiwać
w uzasadnieniu jej podstaw pozostałych elementów konstrukcyjnych skargi, ani tym
bardziej się ich domyślać. Skarga kasacyjna jest wszak szczególnym środkiem
zaskarżenia, realizującym przede wszystkim interes publiczny, polegający na
usuwaniu rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych oraz na
wspomaganiu rozwoju prawa, zatem uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do
rozpoznania powinno koncentrować się na wykazaniu, iż takie okoliczności w
sprawie zachodzą (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., II
UK 246/07, LEX nr 449007, z dnia 10 marca 2008 r., III UK 4/08, LEX nr 459291, z
dnia 9 czerwca 2008 r., II UK38/08, LEX nr 404134 i z dnia 19 czerwca 2008 r., II
UZ 18/08, LEX nr 406392).
Godzi się zauważyć, że w razie wskazania tej przesłanki przedsądu, jaką
jest oczywista zasadność skargi kasacyjnej, należy w motywach wniosku zawrzeć
4
wywód prawny wyjaśniający, w czym wyraża się owa oczywistość i przedstawić
argumenty na poparcie tego twierdzenia (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
26 kwietnia 2006 r., II CZ 28/06 LEX nr 198531, z dnia 10 sierpnia 2006 r., V CSK
204/06, LEX nr 421035, z dnia 9 stycznia 2008 r., III PK 70/07, LEX nr 448289, z
dnia 11 stycznia 2008 r., I UK 283/07, LEX nr 448205, z dnia 3 kwietnia 2008 r., II
PK 352/07, LEX nr 465859 i z dnia 5 września 2008 r., I CZ 64/08). O ile dla
uwzględnienia skargi wystarczy, że jej podstawa jest usprawiedliwiona, to dla
przyjęcia skargi do rozpoznania niezbędne jest wykazanie kwalifikowanej postaci
naruszenia przepisów prawa materialnego lub procesowego, polegającej na jego
oczywistości widocznej prima facie, przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy
prawniczej, bez potrzeby wchodzenia w szczegóły czy dokonywania pogłębionej
analizy tekstu wchodzących w grę przepisów i doszukiwania się ich znaczenia
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2003 r., IV CZ 100/03, LEX
nr 82274, z dnia 22 stycznia 2008 r., I UK 218/07, LEX nr 375616, z dnia 26 lutego
2008 r. II UK 317/ 07, LEX nr 453107, z dnia 9 maja 2008 r. II PK 11/08, LEX nr
490364, z dnia 21 maja 2008 r., I UK 11/08, LEX nr 491538 i z dnia 9 czerwca 2008
r., II UK 38/08, LEX nr 494134). W judykaturze podkreśla się, iż przesłanką
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania nie jest oczywiste naruszenie
konkretnego przepisu prawa materialnego lub procesowego, lecz sytuacja, w której
naruszenie to spowodował wydanie oczywiście nieprawidłowego orzeczenia. Sam
zarzut naruszenia (nawet oczywistego) określonego przepisu (przepisów) nie
prowadzi wprost do oceny, że skarga kasacyjne jest oczywiście uzasadniona
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2003 r., I PK 227/02, OSNP
2004 r., nr 13, poz. 230, z dnia 11 stycznia 2008 r., I UK 285/07, LEX nr 442743, z
dnia 11 kwietnia 2008 r., I UK 46/08, LEX nr 469185 i z dnia 9 czerwca 2008 r., II
UK 37/08, LEX nr 494133 ).
Przenosząc powyższe rozważania na płaszczyznę niniejszej sprawy wypada
stwierdzić, że skarżący nie wykazał istnienia powołanej przez siebie przesłanki
przedsądu. Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania zawiera wady
konstrukcyjne, gdyż jego uzasadnienie sprowadza się do samego powtórzenia
ustawowej okoliczności przemawiającej za uwzględnieniem tegoż wniosku, bez
przedstawienia jakiegokolwiek wywodu prawnego potwierdzającego oczywistą
5
zasadność skargi. Skarżący nie tylko nie wyjaśnił, w czym wyraża się kwalifikowane
naruszenie prawa przy ferowaniu wyroku drugoinstancyjnego, ale nawet nie
sprecyzował, w obrazie których konkretnie przepisów prawa materialnego lub
procesowego upatruje owej oczywistej zasadności skargi kasacyjnej. W
konsekwencji tego, argumentów za istnieniem przedmiotowej przesłanki przedsądu
należałoby poszukiwać w uzasadnieniu jej podstaw. Nie jest zaś rzeczą Sądu
Najwyższego odnajdywanie motywów wniosku o przyjcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania w innych elementach tego środka prawnego.
Mając powyższe na uwadze z mocy art. 3989
§ 2 k.p.c. oraz art. 108 § 1 w
związku z art. 39821
k.p.c. i § 2 ust. 3, § 12 ust. 1 pkt 1, § 13 ust. 4 pkt 2 i § 19 pkt
1rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.)
orzeczono jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13