Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CO 8/12
POSTANOWIENIE
Dnia 4 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Irena Gromska-Szuster
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 4 kwietnia 2012 r.,
skargi Janusza K. o wznowienie postępowania zakończonego
uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2011 r.,
sygn. Akt /…/, stwierdzającą ważność przeprowadzonych
w dniu 9 października 2011 r. wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
W skardze o wznowienie postępowania skarżący (mający status wyborcy)
powołując jako podstawę tej skargi art. 524 k.p.c. w związku z art. 242 § 1 i 3 oraz
art. 244 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz.
112 ze zm.; dalej jako: Kodeks wyborczy lub k.w.), zarzucił m.in. naruszenie art. 48
§ 1 pkt 5, art. 379 pkt 4 i 5 w związku z art. 13 § 2 oraz art. 510 k.p.c., a także art.
2, 7, 30, 32, 37 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 i 176 ust. 1 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie należy wyjaśnić, że skarga o wznowienie postępowania dotyczy
postępowania zakończonego uchwałą Sądu Najwyższego, podjętą przez cały skład
Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych. W myśl zaś art. 413
k.p.c., sędzia, którego udziału lub zachowania się w procesie poprzednim dotyczy
skarga, wyłączony jest od orzekania w postępowaniu ze skargi o wznowienie.
Również z art. 48 § 1 k.p.c. wynika, że sędzia, który brał udział w wydaniu
orzeczenia objętego skargą o wznowienie, nie może orzekać co do tej skargi.
Z utrwalonej wykładni przytoczonych przepisów wynika, że wyłączenie obejmuje
wszystkie czynności wchodzące w zakres badania dopuszczalności wznowienia
oraz rozpoznawania skargi.
Wobec zaistniałej przyczyny wyłączenia sędziów wskazanej Izby sprawa
niniejsza, na podstawie przepisu § 32 uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów
Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2003 r. w sprawie regulaminu Sądu
Najwyższego (M.P. Nr 57, poz. 898 ze zm.), została przekazana do rozpoznania
Izbie Cywilnej.
Odnosząc się natomiast do merytorycznego aspektu sprawy, należy przede
wszystkim podkreślić, że zgodnie z art. 241 § 1 Kodeksu wyborczego, przeciwko
ważności wyborów do Sejmu można - w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników
wyborów przez Państwową Komisję Wyborczą w Dzienniku Ustaw
3
Rzeczypospolitej Polskiej - wnieść na piśmie protest do Sądu
Najwyższego. Wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz
przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty (art. 241 § 3
tego Kodeksu). Uczestnikami postępowania wszczętego w wyniku protestu
wyborczego są: wnoszący protest, przewodniczący właściwej komisji wyborczej
albo jego zastępca i Prokurator Generalny (art. 242 § 3 k.w.). W myśl art. 258 k.w.,
przytoczoną regulację stosuje się odpowiednio do wyborów do Senatu. Sąd
Najwyższy rozpatruje protest w składzie 3 sędziów w postępowaniu nieprocesowym
i wydaje, w formie postanowienia, opinię w sprawie protestu (art. 242 § 1 k.w.).
W postępowaniu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 listopada
2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052 z późn. zm.).
Z przepisów art. 244 § 1 i 2 w zw. z art. 258 k.w. wynika natomiast, że Sąd
Najwyższy na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez
Państwową Komisję Wyborczą oraz opinii wydanych w wyniku rozpoznania
protestów, rozstrzyga o ważności wyborów oraz o ważności wyboru posła (wyboru
senatora), przeciwko któremu wniesiono protest. Także w tym postępowaniu
stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym. Rozstrzygnięcie w powyższym przedmiocie Sąd Najwyższy
podejmuje w formie uchwały, nie później niż w 90-tym dniu po dniu wyborów, na
posiedzeniu z udziałem Prokuratora Generalnego i Przewodniczącego Państwowej
Komisji Wyborczej.
Treść przytoczonej regulacji świadczy, że ustawodawca w sposób ścisły
i wyraźny określił krąg uczestników postępowania prowadzonego na podstawie art.
244 i 258 k.w. Uczestnikami tymi są wyłącznie Prokurator Generalny
i Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej. Wyborcy, którzy wnieśli protesty
nie zostali wymienieni jako uczestnicy postępowania dotyczącego stwierdzenia
ważności wyborów oraz ważności wyboru posła (wyboru senatora), co oznacza,
że ewentualne uczestnictwo skarżącego w tym postępowaniu było niedopuszczalne
i w ogóle nie wchodziło w rachubę. Jest to okoliczność istotna, gdyż zgodnie z art.
524 § 2 k.p.c., w postępowaniu nieprocesowym zainteresowany, który nie był
uczestnikiem postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem
orzekającym co do istoty sprawy, może żądać wznowienia postępowania, jeżeli
4
postanowienie to narusza jego prawa. W takim wypadku stosuje się przepisy
o wznowieniu postępowania z powodu pozbawienia możności działania.
Szłoby zatem o podstawę wznowienia przewidzianą w art. 401 pkt 2 k.p.c.
Skoro jednak skarżący w ogóle nie mógł być uczestnikiem postępowania
dotyczącego ważności wyboru do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej oraz ważności wyboru posłów i wyboru senatorów, to
w rezultacie nie może też domagać się wznowienia tego postępowania.
W tym stanie rzeczy skarga o wznowienie postępowania jako
niedopuszczalna podlegała z mocy art. 410 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
odrzuceniu. Dlatego też orzeczono, jak w sentencji.
jw
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13