II CZ 209/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:31-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 209/11
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Maria Szulc
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. B.
przeciwko E. S. – B.
o zachowek,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 kwietnia 2012 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie o kosztach
zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 września 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny orzeczeniem z dnia 7 września 2011 r. oddalił apelację
powoda K. B. przeciwko pozwanej E. S. – B. o zachowek nie obciążając powoda
obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz strony
pozwanej. Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach Sąd Apelacyjny wskazał art.
102 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 k.p.c. Na powyższe postanowienie
zażalenie wniosła pozwana zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1
i § 3 k.p.c. poprzez zwolnienie powoda od pokrycia kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu apelacyjnym, mimo iż zdaniem pozwanej sytuacja
rodzinna i majątkowa powoda jest ustabilizowana, a powód osiąga stałe dochody.
W konsekwencji pozwana domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia i
przekazania sprawy do ponownego rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
Sądowi Apelacyjnemu. Sąd Najwyższy zważył,
co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne. Zwolnienie powoda z obowiązku uiszczenia na
rzecz strony pozwanej kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą
miało oparcie w art. 102 k.p.c., w myśl którego w wypadkach szczególnie
uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów
albo nie obciążać jej w ogóle kosztami (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
15 grudnia 2010 r., II PZ 46/10, LEX nr 784930). Wprawdzie art. 102 k.p.c. nie
może być rozszerzająco wykładany i wyklucza uogólnienia, ale opiera się na
zasadzie słuszności i może być stosowany w zależności od konkretnego przypadku
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1981 r., IV PZ 11/81,
LEX nr 8307). Ocena, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki
szczególnie uzasadnione", jest pozostawiona swobodnej ocenie sądu i następuje
ona niezależnie od przyznanego stronie zwolnienia od kosztów sądowych
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2010 r., II CZ 88/09,
LEX nr 578136). Sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym
uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy
przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia
odstąpienie, a jeśli tak to, w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia
3
kosztami procesu strony przegrywającej spór (wyroki Sądu Najwyższego z dnia
19 maja 2006 r., III CK 221/05, LEX nr 439151; z dnia 3 lutego 2010 r., II PK
192/09, LEX nr 584735 oraz z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, LEX nr 603828).
Sąd Apelacyjny poczynił ustalenia faktyczne, z których wynika, że powód jest
żołnierzem zawodowym i zarazem studentem, który zobowiązany jest
uiszczać czesne za studia, prowadzi on samodzielnie gospodarstwo domowe
z czym związane jest ponoszenie stałych opłat miesięcznych, to te okoliczności
stanowiły uzasadnione przesłanki zwolnienia powoda - jako strony przegrywającej
sprawę również w drugiej instancji - z obowiązku zwrotu pozwanej kosztów
procesu poniesionych przez nią w instancji odwoławczej, a zastosowanie art. 102
k.p.c. było trafne.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie
art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Maria Szulc
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. B.
przeciwko E. S. – B.
o zachowek,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 kwietnia 2012 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie o kosztach
zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 września 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny orzeczeniem z dnia 7 września 2011 r. oddalił apelację
powoda K. B. przeciwko pozwanej E. S. – B. o zachowek nie obciążając powoda
obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz strony
pozwanej. Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach Sąd Apelacyjny wskazał art.
102 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 k.p.c. Na powyższe postanowienie
zażalenie wniosła pozwana zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1
i § 3 k.p.c. poprzez zwolnienie powoda od pokrycia kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu apelacyjnym, mimo iż zdaniem pozwanej sytuacja
rodzinna i majątkowa powoda jest ustabilizowana, a powód osiąga stałe dochody.
W konsekwencji pozwana domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia i
przekazania sprawy do ponownego rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
Sądowi Apelacyjnemu. Sąd Najwyższy zważył,
co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne. Zwolnienie powoda z obowiązku uiszczenia na
rzecz strony pozwanej kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą
miało oparcie w art. 102 k.p.c., w myśl którego w wypadkach szczególnie
uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów
albo nie obciążać jej w ogóle kosztami (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
15 grudnia 2010 r., II PZ 46/10, LEX nr 784930). Wprawdzie art. 102 k.p.c. nie
może być rozszerzająco wykładany i wyklucza uogólnienia, ale opiera się na
zasadzie słuszności i może być stosowany w zależności od konkretnego przypadku
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1981 r., IV PZ 11/81,
LEX nr 8307). Ocena, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki
szczególnie uzasadnione", jest pozostawiona swobodnej ocenie sądu i następuje
ona niezależnie od przyznanego stronie zwolnienia od kosztów sądowych
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2010 r., II CZ 88/09,
LEX nr 578136). Sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym
uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy
przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia
odstąpienie, a jeśli tak to, w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia
3
kosztami procesu strony przegrywającej spór (wyroki Sądu Najwyższego z dnia
19 maja 2006 r., III CK 221/05, LEX nr 439151; z dnia 3 lutego 2010 r., II PK
192/09, LEX nr 584735 oraz z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, LEX nr 603828).
Sąd Apelacyjny poczynił ustalenia faktyczne, z których wynika, że powód jest
żołnierzem zawodowym i zarazem studentem, który zobowiązany jest
uiszczać czesne za studia, prowadzi on samodzielnie gospodarstwo domowe
z czym związane jest ponoszenie stałych opłat miesięcznych, to te okoliczności
stanowiły uzasadnione przesłanki zwolnienia powoda - jako strony przegrywającej
sprawę również w drugiej instancji - z obowiązku zwrotu pozwanej kosztów
procesu poniesionych przez nią w instancji odwoławczej, a zastosowanie art. 102
k.p.c. było trafne.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy oddalił zażalenie na podstawie
art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.