Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 705/11
POSTANOWIENIE
Dnia 23 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie z powództwa małoletniej J. Ż.
oraz małoletniego J. Ż.
przeciwko M. B.
o zachowek,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 maja 2012 r.,
na skutek skargi kasacyjnej pozwanego
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 czerwca 2011 r.,
1. odrzuca skargę kasacyjną,
2. oddala wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej pozwanemu w postępowaniu
kasacyjnym,
3. oddala wniosek powodów o zasądzenie kosztów
postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Skarga kasacyjna pozwanego M. B. wniesiona od wyroku Sądu
Apelacyjnego z dnia 16 czerwca 2011 r. podlegała odrzuceniu z następujących
powodów.
Skarga kasacyjna przysługuje od wydanego przez sąd drugiej instancji
prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu
albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie. Jest jednak
niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu
zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych (art. 3981
§ 1 k.p.c. oraz
art. 3982
§ 1 k.p.c.). Przy współuczestnictwie formalnym wartość przedmiotu
zaskarżenia skargą kasacyjną określa się odrębnie w stosunku do każdego
ze współuczestników.
O dopuszczalności skargi kasacyjnej nie decyduje w tym przypadku suma
poszczególnych wartości przedmiotu zaskarżenia, ale wartość każdego z nich
z osobna (zob m. in. postanowienia SN: z dnia 27 kwietnia 2000 r., I PZ 18/00,
PPiPS 2001, nr 6, s. 67, z dnia 24 października 2001 r., III CZ 53/01, nie publ.,
z dnia 15 lipca 2004 r., V CZ 59/04, nie publ., z dnia 9 lutego 2006 r., IV CSK
183/05, nie publ. z dnia 30 maja 2006 r., I CSK 142/06, nie publ., z dnia 10 lutego
2010 r., V CZ 2/10, nie publ. oraz z dnia 20 października 2010 r., III CZ 42/10,
nie publ.).
Współuczestnictwo osób dochodzących roszczeń o zachowek jest
współuczestnictwem formalnym. W takiej sprawie przedmiotem sporu są bowiem
roszczenia jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej
(por. m. in. postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2012 r., II CZ 143/11, nie publ.).
Z zakresu zaskarżenia wyroku sądu I instancji wynika, że pozwany
zaskarżył ten wyrok w części zasądzającej od niego na rzecz każdego
z pozwanych, których łączy współuczestnictwo formalne, kwoty po 38 970,23 zł,
natomiast z zakresu zaskarżenia wyroku sądu II instancji wynika, że pozwany
3
zaskarżył ten wyrok w części oddalającej jego apelację odnośnie do zasądzenia na
rzecz każdego z powodów po 29 480,23 zł. Wartością przedmiotu zaskarżenia
w skardze kasacyjnej jest zatem - w odniesieniu do każdego powoda kwota
29 480,23 zł. Skarga kasacyjna podlegała więc odrzuceniu, jako niedopuszczalna
(art. 3986
§ 3 w zw. z art. 3982
§ 1 k.p.c.).
Z uwagi na to, że skarga kasacyjna sporządzona została sprzecznie
z zasadami profesjonalizmu, należało oddalić wniosek o przyznanie kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.
W judykaturze utrwalony jest pogląd, według którego czynności profesjonalnego
pełnomocnika ustanowionego z urzędu, które są sprzeczne z zasadami
profesjonalizmu, nie uzasadniają przyznania mu kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej (postanowienie SN z dnia 12 lutego 1999 r., II CKN 341/98, OSNC 1999,
nr 6, poz. 123).
Oddalony został również wniosek o przyznanie kosztów postępowania
kasacyjnego zawarty w odpowiedzi na skargę kasacyjną. W orzecznictwie Sądu
Najwyższego konsekwentnie prezentowany jest pogląd, że w razie odrzucenia
skargi kasacyjnej nie należy przyznawać kosztów postępowania kasacyjnego
stronie, która w odpowiedzi na skargę kasacyjną nie podniosła zarzutu, iż skarga ta
powinna być odrzucona (por. postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2002 r.,
III CKN 563/01, nie publ; orzeczenie SN z dnia 15 listopada 1934 r., C. II 1677/34,
Zb. Urz. 1935, poz. 204).
jw