II CZ 186/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-12-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 186/11
POSTANOWIENIE
Dnia 11 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa D. B. przeciwko T. S. i M. S.
o zapłatę i ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 lipca 2012 r.,
zażalenia powódki na postanowienia
o kosztach zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 30 czerwca 2011 r.,
1) odrzuca zażalenie w części zaskarżającej postanowienie
zawarte w punkcie I (pierwszym) lit. b), a w pozostałej części
oddala zażalenie;
2) zasądza od powódki solidarnie na rzecz pozwanych kwotę
300 (trzysta złotych) tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Powódka zaskarżyła zażaleniem orzeczenia w przedmiocie kosztów
postępowania zawarte w punktach I b, III, V i VII wyroku Sądu drugiej instancji
z dnia 30 czerwca 2011 r., i wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części przez
nieobciążanie powódki kosztami postępowania, a nadto o obciążenie pozwanych
kosztami postępowania zażaleniowego.
W uzasadnieniu zażalenia skarżąca zakwestionowała najpierw prawidłowość
rozstrzygnięcia merytorycznego zawartego w wyroku reformatoryjnym,
skutkującego wadliwym orzeczeniem o kosztach postępowania
pierwszoinstancyjnego zawartym w pkt I b sentencji.
Uzasadniając zażalenie w części zaskarżającej postanowienia
rozstrzygające o kosztach postępowań apelacyjnych (punkty III, V i VII sentencji
wyroku Sądu Okręgowego) żaląca wskazała na wadliwość rozstrzygnięcia
merytorycznego, uzasadniającą potraktowanie sytuacji jako wyjątkowej
i szczególnej, która powinna skłonić Sąd do odstąpienia na podstawie art. 102
k.p.c. od obciążania powódki kosztami postępowania pozwanych.
W odpowiedzi na zażalenie pozwani wnieśli o odrzucenie zażalenia jako
niedopuszczalnego co do pkt I b wyroku, a w pozostałym zakresie o oddalenie
zażalenia i zasądzenia od powódki solidarnie na rzecz pozwanych kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się niedopuszczalne w części zaskarżającej
postanowienie rozstrzygające o kosztach zawarte w pkt I b sentencji wyroku.
Z mocy art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na
postanowienie Sądu drugiej instancji co do kosztów procesu, które nie były
przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji,
Tymczasem zawarte w pkt I b sentencji wyroku rozstrzygnięcie o kosztach
procesu jest rozstrzygnięciem o kosztach, o których rozstrzygał już Sąd pierwszej
instancji w pkt 3 wyroku Sądu Rejonowego z dnia 5 października 2010 r.
Okoliczność, że Sąd odwoławczy w pkt I b zmodyfikował wysokość zasądzonych
od powódki kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego, stosownie do wyniku
reformatoryjnego rozstrzygnięcia merytorycznego, nie pozbawia tego orzeczenia
3
charakteru rozstrzygnięcia o kosztach procesu, które były już przedmiotem
rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji (postanowienie SN z dnia 25 stycznia 2012
r., II PZ 40/11, niepubl.; wyrok SN z dnia 29 września 2011 r., IV CSK 636/10,
niepubl.).
Wobec powyższego zażalenie w tej części było z mocy art. 3941
§ 1 pkt 2
k.p.c. niedopuszczalne, co skutkowało w tej części jego odrzuceniem z mocy art.
373 k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 397 § 2 k.p.c..
W pozostałym zakresie zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie,
ponieważ rozstrzygnięcia o kosztach zawarte z pkt III, V i VII są konsekwencją
merytorycznych rozstrzygnięć Sądu odwoławczego, a postępowanie zażaleniowe
w przedmiocie kosztów postępowania nie służy podważaniu zasadności
rozstrzygnięć merytorycznych, co usiłuje czynić żaląca na str. 3 uzasadnienia
zażalenia oraz w swych pismach z dnia 17 sierpnia 2011 r. (k. 742) i z dnia
2 września 2011 r. (k. 766).
Twierdzenie żalącej, że Sąd w oparciu o art. 102 k.p.c. winien odstąpić od
obciążania jej kosztami postępowania nie zasługuje na aprobatę, ponieważ
zaskarżone postanowienia zawarte w pkt III, V i VII są rezultatem zastosowania
przez Sąd przepisów art. 98 k.p.c., wyrażających zasadę rozstrzygania o kosztach
procesu stosowanie do wyniku sporu (k. 721 – 722 i k. 732).
Natomiast art. 102 k.p.c., urzeczywistniający zasadę słuszności, jest
wyjątkiem od zasady odpowiedzialności za wynik sporu, a jego zastosowanie jest
suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego do oceny którego
należy przesądzenie o wystąpieniu przesłanki uzasadniającej zastosowanie tego
przepisu (postanowienia SN: z dnia 18 października 2011 r., III PZ 9/11, niepubl.
I z dnia 19 października 2011 r., II CZ 68/11 niepubl.).
W tym stanie rzeczy oddalono zażalenie w pozostałym zakresie na
podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 i 3 k.p.c. oraz § 6 pkt 3 i 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163 poz. 1348).
POSTANOWIENIE
Dnia 11 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa D. B. przeciwko T. S. i M. S.
o zapłatę i ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 lipca 2012 r.,
zażalenia powódki na postanowienia
o kosztach zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 30 czerwca 2011 r.,
1) odrzuca zażalenie w części zaskarżającej postanowienie
zawarte w punkcie I (pierwszym) lit. b), a w pozostałej części
oddala zażalenie;
2) zasądza od powódki solidarnie na rzecz pozwanych kwotę
300 (trzysta złotych) tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Powódka zaskarżyła zażaleniem orzeczenia w przedmiocie kosztów
postępowania zawarte w punktach I b, III, V i VII wyroku Sądu drugiej instancji
z dnia 30 czerwca 2011 r., i wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części przez
nieobciążanie powódki kosztami postępowania, a nadto o obciążenie pozwanych
kosztami postępowania zażaleniowego.
W uzasadnieniu zażalenia skarżąca zakwestionowała najpierw prawidłowość
rozstrzygnięcia merytorycznego zawartego w wyroku reformatoryjnym,
skutkującego wadliwym orzeczeniem o kosztach postępowania
pierwszoinstancyjnego zawartym w pkt I b sentencji.
Uzasadniając zażalenie w części zaskarżającej postanowienia
rozstrzygające o kosztach postępowań apelacyjnych (punkty III, V i VII sentencji
wyroku Sądu Okręgowego) żaląca wskazała na wadliwość rozstrzygnięcia
merytorycznego, uzasadniającą potraktowanie sytuacji jako wyjątkowej
i szczególnej, która powinna skłonić Sąd do odstąpienia na podstawie art. 102
k.p.c. od obciążania powódki kosztami postępowania pozwanych.
W odpowiedzi na zażalenie pozwani wnieśli o odrzucenie zażalenia jako
niedopuszczalnego co do pkt I b wyroku, a w pozostałym zakresie o oddalenie
zażalenia i zasądzenia od powódki solidarnie na rzecz pozwanych kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się niedopuszczalne w części zaskarżającej
postanowienie rozstrzygające o kosztach zawarte w pkt I b sentencji wyroku.
Z mocy art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na
postanowienie Sądu drugiej instancji co do kosztów procesu, które nie były
przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji,
Tymczasem zawarte w pkt I b sentencji wyroku rozstrzygnięcie o kosztach
procesu jest rozstrzygnięciem o kosztach, o których rozstrzygał już Sąd pierwszej
instancji w pkt 3 wyroku Sądu Rejonowego z dnia 5 października 2010 r.
Okoliczność, że Sąd odwoławczy w pkt I b zmodyfikował wysokość zasądzonych
od powódki kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego, stosownie do wyniku
reformatoryjnego rozstrzygnięcia merytorycznego, nie pozbawia tego orzeczenia
3
charakteru rozstrzygnięcia o kosztach procesu, które były już przedmiotem
rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji (postanowienie SN z dnia 25 stycznia 2012
r., II PZ 40/11, niepubl.; wyrok SN z dnia 29 września 2011 r., IV CSK 636/10,
niepubl.).
Wobec powyższego zażalenie w tej części było z mocy art. 3941
§ 1 pkt 2
k.p.c. niedopuszczalne, co skutkowało w tej części jego odrzuceniem z mocy art.
373 k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 397 § 2 k.p.c..
W pozostałym zakresie zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie,
ponieważ rozstrzygnięcia o kosztach zawarte z pkt III, V i VII są konsekwencją
merytorycznych rozstrzygnięć Sądu odwoławczego, a postępowanie zażaleniowe
w przedmiocie kosztów postępowania nie służy podważaniu zasadności
rozstrzygnięć merytorycznych, co usiłuje czynić żaląca na str. 3 uzasadnienia
zażalenia oraz w swych pismach z dnia 17 sierpnia 2011 r. (k. 742) i z dnia
2 września 2011 r. (k. 766).
Twierdzenie żalącej, że Sąd w oparciu o art. 102 k.p.c. winien odstąpić od
obciążania jej kosztami postępowania nie zasługuje na aprobatę, ponieważ
zaskarżone postanowienia zawarte w pkt III, V i VII są rezultatem zastosowania
przez Sąd przepisów art. 98 k.p.c., wyrażających zasadę rozstrzygania o kosztach
procesu stosowanie do wyniku sporu (k. 721 – 722 i k. 732).
Natomiast art. 102 k.p.c., urzeczywistniający zasadę słuszności, jest
wyjątkiem od zasady odpowiedzialności za wynik sporu, a jego zastosowanie jest
suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego do oceny którego
należy przesądzenie o wystąpieniu przesłanki uzasadniającej zastosowanie tego
przepisu (postanowienia SN: z dnia 18 października 2011 r., III PZ 9/11, niepubl.
I z dnia 19 października 2011 r., II CZ 68/11 niepubl.).
W tym stanie rzeczy oddalono zażalenie w pozostałym zakresie na
podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 i 3 k.p.c. oraz § 6 pkt 3 i 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163 poz. 1348).