Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 88/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSA Władysław Pawlak
w sprawie z powództwa J. K.
przeciwko K. K.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 października 2012 r.,
zażalenia pozwanego
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w puncie drugim wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 30 marca 2012 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny, rozstrzygając w wyroku z dnia 30 marca 2012 r. o kosztach
procesu za drugą instancję, zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1.000
zł tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję i
odstąpił od obciążenia powódki tymi kosztami w pozostałym zakresie.
W zażaleniu na to rozstrzygnięcie pozwany domagał się jego zmiany,
zarzucając naruszenie art. 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie pozwanego jest bezzasadne.
W myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażonej w art. 98 § 1
k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na
jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony
(koszty procesu). Wyjątek od tej reguły przewidziany został w art. 102 k.p.c.,
zgodnie z którym, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od
strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami
(zasada słuszności).
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, ustalenie, czy
w sprawie zachodzi "wypadek szczególnie uzasadniony", zależy od swobodnej
oceny sądu, przy czym wskazuje się, że ocena wystąpienia takiego przypadku
dokonywana jest z uwzględnieniem okoliczności konkretnego przypadku
(zob. m.in. wyroki: z dnia 19 maja 2006 r., III CK 221/05, niepubl.; z dnia 3 lutego
2010 r., II PK 192/09, niepubl. i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, niepubl. oraz
postanowienia: z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07, niepubl.; z dnia 27 stycznia
2010 r., II CZ 88/09, niepubl., z dnia 11 lutego 2010 r., I CZ 112/09, niepubl.
I z dnia 16 lutego 1981 r., IV PZ 11/81, niepubl.).
Ingerencja w to uprawnienie, w ramach rozpoznawania środka zaskarżenia
od rozstrzygnięcia o kosztach procesu, może być usprawiedliwiona jedynie w razie
stwierdzenia, że dokonana w zaskarżonym postanowieniu ocena jest dowolna,
oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw (por. postanowienie SN z dnia
15 czerwca 2011 r., V CZ 23/11, niepubl.).
3
Odnosząc powyższe zapatrywanie do sprawy niniejszej, nie można zgodzić
się ze stanowiskiem skarżącego, że dokonana przez Sąd Apelacyjny ocena
w kwestii wystąpienia szczególnie uzasadnionego wypadku jest dowolna
i oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw. Okoliczności, na które wskazał
Sąd Apelacyjny (naganne postępowanie pozwanego wobec powódki wywołujące
u niej przeświadczenie o potrzebie wytoczenia powództwa) usprawiedliwiały
zastosowanie art. 102 k.p.c. przy orzekaniu o kosztach procesu zarówno za
pierwszą, jak i drugą instancję.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono zgodnie z art. 98 i art.
99 oraz art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 39821
i art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 6
oraz § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej ustanowionego
z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.).
db