Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KO 65/12
POSTANOWIENIE
Dnia 21 listopada 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Sobczak (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski (sprawozdawca)
SSN Barbara Skoczkowska
w sprawie A. Z.
oskarżonej o czyn z art. 231 § 1 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 21 listopada 2012 r.,
wniosku Sądu Rejonowego w Z.
o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu z uwagi
na dobro wymiaru sprawiedliwości
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
J. W., działając przez swojego pełnomocnika, wniósł do Sądu Rejonowego w
Ż. subsydiarny akt oskarżenia przeciwko A. Z., sędziemu tego Sądu, zarzucając jej
popełnienie czynu z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 189 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
Wcześniej wystąpił do Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego o zezwolenie na
pociągnięcie wymienionej sędzi do odpowiedzialności karnej. Z urzędu ustalono, że
Sąd ten nieprawomocną uchwałą z dnia 9 października 2012 r., zezwolenia takiego
odmówił.
2
Sąd Rejonowy w Ż., nie czekając na decyzję Sądu Dyscyplinarnego,
postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2012 r., na podstawie art. 37 k.p.k. wystąpił do
Sądu Najwyższego o przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu.
Wskazał, że oskarżona sędzia pełni w Sądzie Rejonowym w Ż. funkcję
Przewodniczącego Wydziału Karnego, wobec czego jest osobą znaną wszystkim
sędziom orzekającym w okręgu Sądu Okręgowego w /…/, zwłaszcza że okręg ten
jest stosunkowo niewielki, co sprzyja utrzymywaniu przez sędziów stosunków nie
tylko o charakterze służbowym, ale też towarzyskim. Zdaniem Sądu Rejonowego,
postępowanie zainicjowane przez oskarżyciela prywatnego (w istocie chodzi o
oskarżyciela posiłkowego – zob. art. 55 § 4 k.p.k.) powinno toczyć się w
warunkach, w których prawidłowość orzekania nie będzie wzbudzała, także w
społecznym odczuciu, wątpliwości co do bezstronności procedowania, a w
konsekwencji rozstrzygania w danej sprawie. W takim razie za celowe należy uznać
rozpoznanie sprawy przez sąd mający siedzibę poza okręgiem Sądu Okręgowego
w /…/.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Inicjatywa zmierzająca do przekazania sprawy do rozpoznania innemu
sądowi równorzędnemu zapewne zasługiwałaby na uwzględnienie, gdyby
rzeczywiście, jak przyjął to Sąd Rejonowy w Ż., już obecnie było pewne, że
postępowanie zainicjowane przez oskarżyciela posiłkowego będzie się toczyć.
Tymczasem, stoi na przeszkodzie „toczeniu” się postępowania okoliczność
należąca do tzw. negatywnych przesłanek procesowych, mianowicie brak
wymaganego zezwolenia na ściganie osoby objętej aktem oskarżenia (zob. art. 17
pkt 10 k.p.k.). W takim razie rzeczą Sądu będzie postąpienie w sposób
przewidziany przez art. 17 § 1 k.p.k., czego nie zmienia tego fakt, że wspomniana
uchwała Sądu Dyscyplinarnego z dnia 9 października 2012 r. nie jest jeszcze
prawomocna; jedynie względy pragmatyczne mogą przemawiać za odłożeniem
podjęcia decyzji do czasu ewentualnego uprawomocnienia się uchwały Sądu
Dyscyplinarnego. W sytuacji, gdy obecnie w grę wchodzi wydanie orzeczenia
czysto formalnej natury, nierozstrzygającego o zasadności oskarżenia, nie ma
powodów by uznać, że wzgląd na dobro wymiaru sprawiedliwości przemawia za
przekazaniem sprawy innemu sądowi, niż sąd miejscowo właściwy. Obiektywny
obserwator nie powinien bowiem powziąć wątpliwości co bezstronności
procedowania przez sąd w przypadku, gdy treść orzeczenia jest ściśle
3
zdeterminowana przepisem ustawy, a jego wydanie nie jest poprzedzone ocenami
odnoszącymi się do czynu opisanego w akcie oskarżenia.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.