Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 106/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski (sprawozdawca)
SSN Włodzimierz Wróbel
Protokolant Anna Kowal
w sprawie A. B.
skazanego z art. 86 § 1 kw
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 25 czerwca 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść obwinionego
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 7 lutego 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w K.
z dnia 19 listopada 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok oraz poprzedzający go wyrok Sądu
Rejonowego w K. i na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1
pkt 4 k.p.s.w. w zw. z art. 537 § 2 k.p.k. postępowanie umarza, a
kosztami procesu obciąż Skarb Państwa.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w K. wyrokiem z dnia 19 listopada 2012 r., uznał A. B. za
winnego tego, że w dniu 25 stycznia 2011 r. w miejscowości W. kierując
samochodem ciężarowym marki ICBKMV 3190 wraz z przyczepą, spowodował
zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, iż podczas wymijania
uderzył w stojący na poboczu samochód osobowy marki Ford, który zjechał na
pobocze celem przepuszczenia pojazdu ciężarowego, tj. wykroczenia z art. 86 § 1
k.w. i za to na podstawie tego przepisu oraz art. 24 § 1 i 3 k.w. wymierzył mu karę
grzywny w kwocie 400 zł. Nadto obciążył go wydatkami postępowania w kwocie
1317,70 zł oraz opłatą w kwocie 40 zł.
Apelację od tego wyroku wniósł obrońca obwinionego, podnosząc zarzuty
obrazy przepisów postępowania (art. 8 k.p.w. w zw. z art. 5 § 1 i 2 k.p.k.; art. 8
k.p.w. w zw. z art. 7 k.p.k.), mającej wpływ na treść orzeczenia oraz obrazy
przepisu prawa materialnego (art. 86 § 1 k.w.). Postulował zmianę zaskarżonego
wyroku i uniewinnienie obwinionego od popełnienia zarzucanego mu czynu, jak też
o zasądzenie na jego rzecz kosztów sądowych.
Orzekający w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 7
lutego 2013 r., utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, zasądził od obwinionego na
rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 50 zł
oraz opłatę w kwocie 40 zł.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu odwoławczego wniósł Prokurator
Generalny. Na podstawie art. 110 k.p.s.w. zaskarżył wyrok w całości na korzyść
obwinionego A. B., zarzucając „rażące i stanowiące bezwzględną przyczynę
odwoławczą naruszenie przepisów prawa – art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4
k.p.s.w., polegające na wydaniu orzeczenia o utrzymaniu w mocy wyroku sądu I
instancji, pomimo istnienia w dacie orzekania negatywnej przesłanki procesowej w
postaci przedawnienia karalności wykroczenia – co stanowi bezwzględną
przyczynę odwoławczą wskazaną w art. 104 § 1 pkt 7 k.p.s.w.”
W konkluzji wystąpił o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz wyroku Sądu I
instancji i umorzenie postępowania na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1
pkt 4 k.p.s.w. w zw. z art. 537 § 2 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
3
Kasacja jest w oczywistym stopniu zasadna, a wobec wniesienia jej na
korzyść obwinionego, została uwzględniona w całości na posiedzeniu bez udziału
stron (art. 535 § 5 k.p.k. w zw. z art. 112 k.p.s.w.).
Nie ulega wątpliwości, że organ prowadzący postępowanie ma obowiązek
baczenia, czy w sprawie nie zachodzi któraś z tzw. ujemnych przesłanek
procesowych, w odniesieniu do wykroczeń ujętych w art. 5 § 1 k.p.s.w. W
rozpatrywanej sprawie Sąd Okręgowy w K. nie dopełnił tego obowiązku, bowiem
utrzymując w mocy wyrok Sądu I instancji pominął, że przed datą wyrokowania w
instancji odwoławczej doszło do przedawnienia karalności zarzucanego A. B.
wykroczenia. Można dodać, że zagadnienia najwyraźniej nie dostrzegł też obecny
na rozprawie apelacyjnej obrońca obwinionego, który w swoim wystąpieniu nie
wspomniał o potrzebie rozważenia kwestii przedawnienia (protokół rozprawy k.
158).
Zgodnie z art. 45 § 1 k.w. karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego
popełnienia upłynął rok, a jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie, następuje
to z upływem 2 lat od popełnienia czynu. Jak to zauważono w kasacji,
postępowanie w sprawie o wykroczenie popełnione przez A. B. 25 stycznia 2011 r.,
zostało wszczęte w dniu 17 marca 2011 r. (zarządzenie k. 18), tj. przed upływem
podstawowego, rocznego okresu przedawnienia karalności wykroczenia, co
skutkowało, że karalność wykroczenia ustawała z upływem 2 lat od jego
popełnienia, który to okres kończył się 25 stycznia 2013 r. Widać więc, że w dacie
wyrokowania przez Sąd I instancji negatywna przesłanka procesowa w postaci
przedawnienia karalności wykroczenia nie istniała, jednak przesłanka ta
zaktualizowała się przed wydaniem wyroku przez Sąd odwoławczy. W takim
wypadku, przy uznaniu, że uniewinnienie obwinionego nie może mieć miejsca,
powinnością tego Sądu, wynikającą z art. 104 § 1 pkt 7 oraz § 1a k.p.s.w., było
uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania wobec obwinionego.
W celu usunięcia zaistniałego uchybienia należało postąpić zgodnie z
zawartym w kasacji wnioskiem, tj. uchylić zaskarżone orzeczenie Sądu
odwoławczego oraz poprzedzające je orzeczenie Sądu I instancji i umorzyć wobec
A. B. postępowanie o czyn z art. 86 § 1 k.w. Orzeczenie o kosztach procesu
znajduje oparcie w przepisach art. 632 pkt 2 k.p.k. oraz art. 119 k.p.s.w.
4
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku.